Ortaokul Öğrencilerinde Öğretmene Güven ile Okul Yaşam Doyumu

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 19, 1 - 13, 05.04.2023

Özge Saray Niyazi Özer

https://doi.org/10.29129/inujgse.1188967

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin öğretmenlerine duydukları güven ile okul yaşam doyumları arasındaki ilişkileri belirlemek ve öğretmene güven ile okul yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini incelemektir.

Yöntem: Araştırmanın örneklemi 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Malatya ili Battalgazi ve Yeşilyurt ilçelerinde öğrenim gören tabakalı örnekleme yöntemi kullanılarak seçilen 577 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Öğretmene Güven Ölçeği” ile “Çokboyutlu Öğrenci Yaşam Doyumu Ölçeği” kullanılmıştır. Bulguların analizinde betimsel istatistik, tek yönlü varyans analizi, bağımsız örneklemler için t-testi ve basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır.
Bulgular: Analizler sonucunda öğrencilerin öğretmene güvenleri ve okul yaşam doyum düzeylerinin cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılık göstermediği belirlenmiştir. Sınıf düzeyi değişkenleri açısından yapılan analizlerde diğer öğrencilere kıyasla 8. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin öğretmenlerine daha az güvendikleri ve okul yaşam doyum düzeylerinin daha az olduğu belirlenmiştir. Son olarak yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre öğretmene güvenin okul yaşam doyumuna ilişkin varyansın yaklaşık olarak %37,8’ini açıkladığı belirlenmiştir.

Sonuçlar ve Öneriler: Araştırma sonucunda öğretmene güvenin, öğrencilerin okul yaşam doyumu üzerinde önemli etkileri olan bir değişken olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle öğrencilerin okul yaşam doyumlarını artırmak isteyen okul yöneticilerinin öğretmen-öğrenci ilişkilerinin niteliğine katkı sağlayacak etkinlikler planlaması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmene Güven, Okul yaşam doyumu, ortaokul öğrencileri

Trust in Teacher and School Life Satisfaction: A Research on Secondary School Students

Öz

Purpose: The aim of this study is to determine the relationship between secondary school students' trust in their teachers and their school life satisfaction. It was also aimed to examine trust in teacher and school life satisfaction differ according to gender and grade level variables. Lastly, the relationship between trust in teachers and school life satisfaction was investigated.

Design & Methodology: The sample of the research consisted of 577 students attending state schools located in the Battalgazi and Yeşilyurt districts of Malatya in the 2021-2022 academic year. The participants were selected using stratified sampling method “Trust in teacher scale” and “Multi-dimensional Student Life Satisfaction Scale” were used as data collection tools in the research. Descriptive statistics, one-way analysis of variance, t-test for independent samples and simple linear regression analysis were used in the analysis of the findings.

Findings: As a result of the analyzes, it was determined that students' trust in teachers and school life satisfaction levels did not differ significantly according to the gender variable. In the analyzes made in terms of grade level variables, it was determined that 8th grade students trust their teachers less and their school life satisfaction levels are lower compared to other students. Finally, as a result of the regression analysis it was determined that trust in teachers explained approximately 37.8% of the variance in school life satisfaction.

Implications & Suggestions: As a result of the research, it was determined that trust in the teacher is a variable that has significant effects on students' school life satisfaction. Therefore, it can be suggested that school administrators who want to increase students' school life satisfaction should plan activities that will contribute to the quality of teacher-student relations.

Anahtar Kelimeler

Trust in Teacher, School Life Satisfaction, Secondary School Students

Kaynakça

• Adams, C.M. (2014). Collective student trust: a social resource for urban elementary students. Educational Administration Quarterly 50(1), 135-159. doi: 10.1177/0013161X13488596
• Adams, C. ve Forsyth, B. (2009). Conceptualizing and validating a measure of student trust. W. K. Hoy & M. F. DiPaola (Ed.), Studies in school improvement (s. 263-279). Charlotte, NC: Information Age Publishing.
• Akın, U. ve Orman, E. (2015). Öğretmenlerin örgütsel güven ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ı̇lişki. SDU International Journal of Educational Studies 2(2), 92-102.
• Alsaç, D. (2019). İlkokul öğrencı̇lerı̇nde okulda pozı̇tı̇f yaşantıların ve okul yaşam kalı̇tesı̇nı̇n okul doyumu üzerı̇ndekı̇ etkı̇sı̇nı̇n araştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Marmara Ünı̇versı̇tesı̇ İstanbul Sabahattı̇n Zaı̇m Ünı̇versı̇tesı̇ Eğı̇tı̇m Yönetı̇mı̇ ve Denetı̇mı̇ Ortak Yüksek Lı̇sans Programı, İstanbul
• Atik, S. ve Özer, N. (2020). Lise öğrencilerinin öğretmene güvenleri ile akademik başarıları arasındaki ı̇lişkide okula karşı tutum, okula yabancılaşma ve okul tükenmişliğinin doğrudan ve dolaylı rolü. Eğitim ve Bilim 2020, 45(202), 441-458, doi:10.15390/EB.2020.8500
• Baier, A. (1986). Trust and antitrust. Ethics, 96(2), 231-260
• Baker, J. A., Dilly, L. J., Aupperlee, J. L. ve Patil, S. A. (2003). The developmental context of school satisfaction: Schools as psychologically healthy environments. School Psychology Quarterly, 18(2), 206.
• Barlow, V. E. (2001, June). Trust and the Principalship. Unpublished manuscript, University of Calgary, BC. Retrieved August, 19, 2003. https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.520.6498&rep=rep1&type=pdf adresinden edinilmiştir.
• Bryk, A., & Schneider, B. (2003). Trust in schools: A core resource for improvement Educational Leadership 40-44
• Can, A. (2020). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. (9. baskı) Ankara: Pegem Akademi.
• Cemaloğlu, N. ve Kılınç, A. Ç. (2012). Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 23, 132-156.
• Çam, Z. ve Artar, (2014) M. Ergenlı̇kte yaşam doyumu: okul türlerı̇ bağlamında bı̇r ı̇nceleme Anemon MŞÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 2(1), 23-46 https://dergipark.org.tr/tr/pub/anemon/issue/1833/22329 adresinden edinilmiştir.
• Çivitci, A. (2007). Çokboyutlu öğrenci yaşam doyumu ölçeğn Türkçe'ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 26, 51-60.
• Çivitci, A. (2009). İlköğretim öğrencilerinde yaşam doyumu: Bazı kişisel ve ailesel özelliklerin rolü. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 29-52.
• Çivitçi, A. ve Topbaşoğlu, T. (2015). Akılcı duygusal eğitimin ortaokul öğrencilerinin yaşam doyumları üzerindeki etkisi. Ege Eğitim Dergisi 1(16), 13-29 https://doi.org/10.12984/eed.56560 adresinden edinilmiştir.
• Doğan, U. ve Çelik, E. (2014). Examining the factors contributing to students’ life satisfaction Educational Sciences: Theory & Practice ,14(6), 2121-2128 doi: 10.12738/estp.2014.6.2058
• Durnford, V. L. (2010). An examination of teacher-student trust in middle school classrooms. Open Access Dissertations, 162. https://scholarworks.umass.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1172&context=open_access_dissertations adresinden edinilmiştir.
• Dündar, N. (2018). Ortaöğretı̇m öğrencı̇lerı̇nı̇n okulla özdeşleşme düzeylerı̇ ve öğretmene güven algıları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Ennis, C. D., & McCauley, M.T. (2002). Creating urban classroom communities worthy of trust. Journal of Curriculum Studies, 34, 149-172.
• Ersoy, E. (2020). Ortaokul ve lı̇se öğrencı̇lerı̇nı̇n akademı̇k destek algıları ı̇le okul yaşam doyum düzeylerı̇ arasındakı̇ ı̇lı̇şkı̇ (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Forsyth, P. B., Adams, C. M., &Hoy, W. K. (2011). Collective trust: Why schools can't improve without it. Teachers College Press. 1234 Amsterdam Avenue, New York.
• Furrer, C. & Skinner, E. (2003). Sense of relatedness as a factor in children's academic engagement and performance. Journal of Educational Psychology, 95(1), 148–162.
• Gambetta, D. (2008). Can we trust trust? D. Gambetta (Ed.) Trust: Making and breaking cooperative relations. (ss.213-237) Great Britain by T.J. Press Ltt.
• Gilman, R., & Huebner, E. S. (2006). Characteristics of adolescents who report very high life satisfaction. Journal of Youth and Adolescence, 35, 293-301.
• Goddard, R. D., Tschannen-Moran, M., & Hoy, W. K. (2001). A multilevel examination of the distribution and effects of teacher trust in students and parents in urban elementary schools. The Elementary School Journal, 102(1), 3-17.
• Gülaçtı, F. ve Çiftçi, Z. (2018). Öğrencı̇lerı̇n yaşam doyumu, memnunı̇yet ve merhamet düzeylerı̇nı̇n ı̇ncelenmesı̇. Değişen Dünyada Eğitim, 500-506.
• Hoy, W. K., & Tschannen-Moran, M. (1999). Five faces of trust: an empirical confirmation in urban elementary schools. Journal of School Leadership, 9, 184-208.
• Huebner, E. S. (1991). Correlates of life satisfaction in children. School psychology quarterly, 6(2), 103-111.
• Huebner, E. S. (1994). Preliminary development and validation of a multidimensional life satisfaction scale for children. Psychological assessment, 6(2), 149-158.
• Johnson George, C. & Swap, W. (1982). Measurement of specific ınterpersonal trust: construction and validation of a scale to assess trust in a specific other. Journal of Personality and Social Psyhology, 43(6), 1306-1317.
• Karababa, A. Oral, T. ve Özgüngör, S. (2019). Ergenlerde ebeveyne bağlanma ile okul yaşam doyumu arasındaki ı̇lişkide amaç yöneliminin aracı rolü. Eğitim ve Bilim 2019, 44(200), 191-203.
• Karahisar, S. (2015). Ortaokul 3. ve 4. sınıfa devam eden çocukların ve annelerı̇nı̇n algıladıkları aı̇le ı̇şlevlerı̇nı̇n karşılaştırılması ve çocukların yaşam doyumlarına etkı̇sı̇nı̇n ı̇ncelenmesı̇ (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Hacettepe Ünı̇versı̇tesı̇ Sağlık Bı̇lı̇mlerı̇ Enstı̇tüsü, Ankara
• Karakaya, İ. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. A.Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri (ss.57-83).Ankara: Anı Yayıncılık
• Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi. (36.Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• King, S. D. (1996). Trust and shared governance: a qualitative approach at the middle school level. (Unpublished Doctoral Dissertation), Faculty of the Graduate School, Marquette University, Milwaukee-Wisconsin.
• McAllister, D.J. (1995). Affect and cognition based trust as foundations of interpersonal cooperation in organizations. Academy of Management Journal, 38: 24–59.
• Mitchell, R. M., Kensler, L., & Tschannen-Moran, M. (2016). Student trust in teachers and student perceptions of safety: positive predictors of student ıdentification with school, International Journal of Leadership in Education.
• Nooteboom, B., and Six, F. (Eds.). (2003). The trust process in organizations: Empirical studies of the determinants and the process of trust development. Edward Elgar Publishing. Oral, T., Karababa, A. (2020) Attachment to parents as a predictor of multidimensional life satisfaction among adolescents. Sakarya University Journal of Education, 10(1), 53-66.
• Özdemir, Y., Koruklu, N., (2013). İlk Ergenlikte Ana-Babaya Bağlanma, Okula Bağlanma ve Yaşam Doyumu. Elementary Education Online, 12(3), 836‐848.
• Özer, N., Atik, S. (2014) Ortaokul ve lı̇se öğrencı̇lerı̇nı̇n okul müdürlerine güven düzeylerı̇nı̇n ı̇ncelenmesı̇. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) (40)15, 87-106.
• Özer, N., Demirtaş, H., Üstüner, M., ve Cömert, M. (2006). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Ege Eğitim Dergisi, 7(1), 103-124.
• Özer, N., Dönmez, B. Atik, S. (2016) Ortaokul ve lı̇se öğrencı̇lerı̇nı̇n okul müdürüne ve öğretmenlere güven düzeylerı̇nı̇n ı̇ncelenmesı̇. CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, (40)1, 259-280.
• Özer, N. ve Tül, C. (2014). Öğrenciler için öğretmene güven ölçeğinin türkçe formunun psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 10(1), 105-119.
• Six, F. (2005). The trouble with trust: the dynamics of ınterpersonal trust building. cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing Limited.
• Suldo, S. M., Riley, K. N., & Shaffer, E. J. (2006). Academic Correlates of Children and Adolescents' Life Satisfaction. School Psychology International, 27(5), 567–582.
• Şahin, B. (2014). Metodoloji. A.Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri (ss.11-130).Ankara: Anı Yayıncılık
• Tschannen-Moran, M., Bankole, R. A., Mitchell, R. M., and Moore Jr, D. M. (2013). Student academic optimism:A confirmatory factor analysis. Journal of Educational Administration, 51(2), 150-175.
• Ünsal, P. (2004). Örgütsel Ortamlarda Güven Algısı. Türk Psikoloji Yazıları,7 (14), 23-48
• Van Maele, D., and Van Houtte, M. (2011). The quality of school life: Teacher-student trust relationships and the organizational school context. Social Indicators Research, 100(1), 85-100.
• Walker, K., Kutsyuruba, B., & Noonan, B (2011). The fragility of trust in the world of school principals. Journal of Educational Administration, 49(5), 471–494.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (12.Baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.