Blok Tabanlı Kodlama Araçlarının Akademik Başarı, Tutum ve Bilgi İşlemsel Düşünme Becerisine Etkisi: Meta-Analiz Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 21, 58 - 79, 12.04.2024

Oğuz Gürbüztürk , Derya Yılmaz Tanataş

https://doi.org/10.29129/inujgse.1425193

Öz

Amaç: Bu araştırmanın temel amacı, blok tabanlı kodlama araçlarının akademik başarı, tutum ve bilgi işlemsel düşünme becerisi üzerindeki genel etkisini incelemektir. Bu çerçevede şu sorulara cevap aranmıştır: Blok tabanlı kodlama araçlarının; 1. akademik başarıya, 2. Tutuma, 3. bilgi işlemsel düşünme becerisine etkisi ne düzeydedir?

Yöntem: Bu çalışmada, nicel araştırma yöntemlerinden biri olan meta-analiz kullanılmıştır. Araştırmacılar tarafından belirlenen araştırmaya dahil edilme ölçütlerine uyan 24 çalışmadan veriler toplanmıştır. Toplanan verilerden çalışmaların değişkenler üzerindeki etki büyüklükleri ile birlikte genel etki büyüklüğü hesaplanmıştır. Verilerin analizinde Comprehensive Meta Analysis programı kullanılmıştır. Araştırmada, Cohen’in etki büyüklüğü indeksinden yola çıkılarak yorumlar yapılmıştır. Homojenlik değerlerine göre heterojen yapıda olan her üç alt probleme ait etki hesaplamasında rastgele etkiler modeli kullanılmıştır.

Bulgular: Blok tabanlı kodlama araçlarının akademik başarıya etkisinin EB(g)=0,586; tutuma etkisinin EB(g)=0,533 ve bilgi işlemsel düşünme becerisine etkisinin EB(g)=0,709 olduğu hesaplanmıştır. Dolayısıyla Cohen’in sınıflamasına göre blok tabanlı kodlama araçlarının akademik başarı, tutum ve bilgi işlemsel düşünme becerisi üzerinde orta düzeyde etkiye sahip olduğu anlaşılmıştır.

Sonuçlar ve Öneriler: Blok tabanlı kodlama araçlarının çoğunlukla akademik başarı, tutum ve bilgi işlemsel düşünme becerileri üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu ve genel etkinin orta düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır. Bu sonuçtan hareketle, özellikle ilkokul ve ortaokul düzeyinde öğretmenler blok tabanlı kodlama araçlarını derslerinde öğretim aracı olarak kullanabilirler. Uluslararası alanda yapılan çalışmaların meta-analizi yapılarak Türkiye'deki mevcut durumla bir karşılaştırma yapılabilir.

Anahtar Kelimeler

Blok tabanlı kodlama araçları, Meta-analiz, Akademik başarı, Tutum, Bilgi İşlemsel düşünme

Kaynakça

• Calao, L. A., Moreno-Leon, J., Correa, H. E., Robles, G. (2015). Developing mathematical thinking with scratch an experiment with 6th grade students. Springer International Publishing. doi: 10.1007/978-3-319-24258-3_2
• Çatlak, Ş., Tekdal, M. ve Baz, F.Ç. (2015). Scratch yazılımı ile programlama öğretiminin durumu: bir doküman inceleme çalışması. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 4(3), 13-25. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/231335adresinden erişilmiştir.
• Deniz, T. (2021). Farklı görsel programlarla tasarlanan kodlama eğitiminin ortaokul öğrencilerinin akademik başarı ile kodlamaya karşı tutum ve öz-yeterliklerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Dinçer, S. (2021). Eğitim bilimlerinde uygulamalı meta-analiz (3. Baskı). Pegem Akademi.
• Ekici, M. (2020). Fen öğretiminde scratch programlama dili uygulamasının etkisi: Siirt il örneği (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiEğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Göncü, A., Çetin, İ. ve Top, E. (2018). Öğretmen adaylarının kodlama eğitimine yönelik görüşleri: bir durum çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 48, 85-110. doi: 10.21764/maeuefd.334560
• Kabak, K. (2020). Dijital içerik tasarımı ile geliştirilen arayüzün öğrencilerin akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Karabak, D. ve Güneş, A. (2013). Ortaokul birinci sınıf öğrencileri için yazılım geliştirme alanında müfredat önerisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 2(3), 175-181. https://arastirmax.com/en/system/files/1066/21b.karabak.pdfadresinden erişilmiştir.
• Karabulut, H. İ. (2020). Teknoloji destekli alternatif öğretim yöntemlerinin ingilizce başarısı üzerindeki etkililiği: Bir meta-analiz çalışması (Doktora Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Karaduman, Ü. (2019). Code.org platformunun 6. sınıf öğrencilerinin programlama öğrenimine etkisi (Yüksek Lisans Tezi)Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Keçeci, O. (2018). 6. sınıf fen bilimleri dersi vücudumuzdaki sistemler ünitesi dolaşım sistemi konusunun scratch destekli öğretiminin öğrencilerin akademik başarıları ve motivasyonlarına etkisi (Yüksek Lisans Tezi) Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Konan, F. (2020). Programlama öğretimine yönelik bir içerik analizi. (Yüksek Lisans Tezi) Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzincan.
• MEB (2012). İlköğretim Kurumları (İlkokul ve Ortaokul) Haftalık Ders Çizelgesi. https://www.memurlar.net/common/news/documents/278182/25062012-69.pdfadresinden erişilmiştir.
• Mercan, M. (2019). 6. sınıf matematik dersine ait "Tam sayılar ve cebirsel ifadeler" konularının scratch destekli öğretiminin akademik başarı, motivasyon ve bilgilerin kalıcılığına etkisi (Doktora Tezi) Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Okuducu, A. (2020). Scratch destekli matematik öğretiminin 6. sınıf öğrencilerinin cebirsel ifadeler konusundaki akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi (Yüksek Lisans Tezi) Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ağrı.
• Oluk, A., Korkmaz, H. ve Oluk, H.A. (2018). Scratch’ın 5. sınıf öğrencilerinin algoritma geliştirme ve bilgi-işlemsel düşünme becerilerine etkisi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(1), 54 - 71. doi: 10.16949/turkbilmat.399588
• Şahbaz, A.F. (2021). Robotik kodlama temelli scratch programının başarı, erişi ve kalıcılık düzeyine etkisi (Yüksek Lisans Tezi) Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Tekerek, M. ve Altan, T. (2014). The effect of scratch environment on student’s achievement in teaching algorithm. 6(2), 132 – 138. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED593961.pdfadresinden erişilmiştir.
• Totan, H. N. (2021). Blok tabanlı kodlama eğitiminin ortaokul öğrencilerinin bilgi işlemsel düşünme becerileri ve kodlama öğrenimine yönelik tutumlarına etkisi: blocky örneği (Yüksek Lisans Tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Ünsal, İ. (2020). Blok tabanlı programlama etkinliklerinin ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin bilgi işlemsel düşünme becerisi ve etkinlik algısı üzerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi) Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Yılmaz, Ş. (2019). Scratch programı öğretiminde birlikte öğrenme tekniği kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve öz yeterlik algısına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi) Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyon.
• Yükseltürk, E. ve Altıok, S. (2015). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının bilgisayar programlama öğretimine yönelik görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 50-65. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/19646adresinden erişilmiştir.