Çocuk Edebiyatı ile Matematiği İlişkilendiren 2010-2023 Yılları Arasında Türkiye’de Yapılmış Makale ve Tez Çalışmalarının Tematik İçerik Analizi

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 3, 303 - 318, 30.11.2024

Neslihan Demirci , Çiğdem Arslan

Öz

Çocuk edebiyatı ile matematiği ilişkilendiren çalışmaları ele alan bu araştırma tematik içerik analizi ile 2010-2023 yılları arasında Türkiye’de gerçekleşen makale ve tez çalışmalarının özelliklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda ilgili konuya yönelik “Dergipark”, “Ulakbim”, “Yök Tez Merkezi” ve “Google Scholar” üzerinden tarama yapılarak otuz makale ve otuz tez olmak üzere toplam altmış çalışmaya ulaşılmıştır. Ulaşılan çalışmalar; yayınlanma yılları, anahtar kelimeleri, araştırma desenleri, örneklem çeşidi ve genişliği, tezlerin yayımlandığı anabilim dalı değişkenlerine göre ele alınarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda en fazla bilimsel yayının 2022 yılında gerçekleştiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmaların araştırma desenleri incelendiğinde ise makalelerde en sık tercih edilen desenin doküman analizi olduğu, tezlerde ise deneysel desen olduğu tespit edilmiştir. Çalışmaların örneklem gruplarına bakıldığında, makalelerde ortaokul ve lisans, tezlerde ise ortaokul düzeyinin tercih edildiği görülmektedir. Bu bağlamda, okul öncesi ve ilkokul düzeyinde çocuk edebiyatı ve matematik ilişkisinin daha fazla araştırılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk edebiyatı, tematik analiz, ilişkilendirme, matematik eğitimi

Thematic Content Analysis of Articles and Theses Conducted in Türkiye Between 2010-2023 Relating Children's Literature and Mathematics

Öz

This research focuses on studies integrating children's literature and mathematics, aiming to identify the characteristics of articles and theses conducted in Türkiye between 2010 and 2023 through thematic content analysis. In this context, a total of sixty studies, thirty articles and thirty theses, were identified by reviewing “Dergipark”, “Ulakbim”, “YÖK Thesis Center”, and “Google Scholar”. The studies obtained were examined based on variables such as publication years, keywords, research designs, sample types and sizes, and the academic departments in which the theses were published. As a result of the research, it was concluded that the most scientific publications were made in 2022. When the research designs of the studies were examined, it was determined that the most frequently preferred design in articles was document analysis, and in theses it was experimental design. Articles prefer middle school and undergraduate levels, while theses focus on middle school. Thus, more research on the relationship between children's literature and mathematics at the preschool and elementary levels is recommended.

Anahtar Kelimeler

Children’s literature, thematic analysis, mathematics education, connection

Kaynakça

• Aladağ, E. & Şahinkaya, N. (2013). Sosyal bilgiler ve sınıf öğretmeni adaylarının sosyal bilgiler ve matematik derslerinin ilişkilendirilmesine yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 157-176.
• Altunbay, M., & Soylu, Ş. (2020). Çocuk edebiyatının disiplinler arası öğrenmeye etkisi: Hikâye ile matematik öğrenimi ve bir kitap incelemesi. Uluslararası Türkoloji Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi, 5(1), 17-24.
• Arslan-Başdağ, D., & Dağlıoğlu, H. E. (2020). Resimli öykü kitaplarının temel matematik becerileri açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 233-253.
• Aslan, O. (2019). Z Kuşağı çocuklarının matematik öğretiminde ‘Çocuk Edebiyatı’. Tübitak Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 4(1), 32-48.
• Ayvaz, A. (2010). 4. Sınıf matematik dersi bölme işlemi alt öğrenme alanının edebi ürünlerle işlenmesinin öğrenci başarısı ve tutumuna etkisi [Yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Barnaby, D. (2015). The use of children’s literature to teach mathematics to improve confidence and reduce math anxiety. [Unpublished master’s thesis]. University of Toronto.
• Balta, E. E. (2019). Çocuk edebiyatı üzerine yapılmış lisansüstü çalışmaların içerik analizi (2011-2018 yılları). OPUS International Journal of Society Researches, 10(17), 464-489.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Can, D., & Durmaz, B. (2022). An analysis of teachers’ beliefs about the integration of children’s literature into the mathematics education. International Journal of Science and Mathematics Education, 21(2), 489-512.
• Capraro, R. M., & Capraro, M. M. (2006). Are you really going to read us a story? learning geometry through children's mathematics literature. Reading Psychology, 27 (1), 21-36.
• Cotti, R. & Schiro, M. (2004). Connecting teacher beliefs to the use of children’s literature in the teaching of mathematics. Journal of Mathematics Teacher Education, 7(4), 329-356.
• Davies, P. (2000). Contributions from qualitative research. In H. T. Davies, M. N. Sandra, P. Smith (Eds). What works? Evidence-based policy and practice in public services (s. 291- 316), Bristol, Uk: Policy Press.
• Deliveli, K. (2020). Nitel bir araştırma: uygulamalı çocuk edebiyatı ders etkinliklerinin değerlendirilmesi. Journal of Computer and Education Research, 8(15), 274-304.
• Diakiw, J. (1990). Children’s literature and global education: understanding the developing world. The Reading Teacher, 43(4), 296-300.
• Durmaz, B. (2022). An evaluation of the preservice-teacher training for children’s literature and mathematics integration. Journal of Theoretical Educational Science, 15(3), 605-638.
• Durmaz, B. (2023). The use of literary elements in teaching mathematics: a bibliometric analysis. Journal of Teacher Education and Lifelong Learning, 5(1), 152-172.
• Durmaz, B. & Can, D. (2020). Matematik öğretimi ve çocuk edebiyatı: matematik dersinde edebiyat temelli uygulamalar (2. Baskı). Ankara: Vizetek Yayıncılık.
• Durmaz, B., Can, D. & Özer, A. (2022). Matematik öğretimi ve çocuk edebiyatı bütünleştirmesine ilişkin öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(34), 377-394.
• Durmaz, B., & Miçoogullari, S. (2021). The effect of the integrated mathematics lessons with children's literature on the fifth grade students' place value understanding. Acta Didactica Napocensia, 14(2), 244-256.
• Edelman, J. (2017). How preservice teachers use children’s literature to teach mathematical concepts: focus on mathematical knowledge for teaching. International Electronic Journal of Elementary Education, 9(4), 741-752.
• Edelman J., Green K. B., & Jett C.C. (2019). Children’s literature to inform mathematics teaching and learning: a systematic review of the research literature from 1991-2016. The International Journal of Science, Mathematics and Technology Learning. 26(1), 49-60.
• Engin, R. A. (2022). Ortaokul matematik öğretmeni adaylarının hazırladıkları dijital hikâyelerin değerlendirilmesi ve öğretmen adaylarının dijital hikâye tasarlama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 706-750.
• Escamilla, I. M. (2021). Learning stories. YC Young Children, 76(2), 33-39.
• Fırat, Z., & Dinçer, Ç. (2020). Matematiksel kavramları içinde barındıran resimli öykü kitaplarının biçim ve içerik açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 664-685.
• Franz, D. P., & Pope, M. (2005). Using children's stories in secondary mathematics. American Secondary Education, 33(2), 20-22.
• Furner, J. M. (2018). Using children's literature to teach mathematics: An effective vehicle in a STEM world. European Journal of STEM Education, 3(3), 14.
• Gökçe, S., & Güner, P. (2021). Forty years of mathematics education: 1980-2019. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 9(3), 514-539. https://doi.org/10.46328/ijemst.1361
• Green, S. (2013). Improving comprehension in middle school math by incorporating children's literature in the instruction of mathematics. [Unpublished doctoral dissertation]. Walden University.
• Haury, D. (2001). Literature-based mathematics in elementary school. ERIC Digest. Columbus, OH: ERIC Clearinghouse for Science, Mathematics, and Environmental Education (ED No. 464807). https://eric.ed.gov/?id=ED464807
• İlter, İ. (2014). Çocuk edebiyatı aracılığıyla sosyal bilgilerin matematikle bütünleştirilmesi. International Journal of Human Science, 11(2), 1117-1138.
• Kızıltepe, G. İ., Samur, A. Ö. & Tekin, H. (2018). Çocuk kitapları yoluyla matematik becerilerinin kazandırılmasına yönelik yapılmış araştırmaların incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 106-123.
• Kuş, S. & Işık-Tertemiz, N. (2022). The effect of problem-solving teaching with verbal problems associated with children's books on mathematics lesson attitude. Journal of Educational Theory and Practice Research, 8(3), 246-260.
• Livy, S., Muir, T., Trakulphadetkrai, N. V., & Larkin, K. (2023). Australian primary school teachers’ perceived barriers to and enablers for the integration of children’s literature in mathematics teaching and learning. Journal of Mathematics Teacher Education, 26(1), 5-26. https://doi.org/10.1007/s10857-021-09517-0
• Maxwell, J. A. (2008). Designing a qualitative study. In: Bickman, L., Rog, D.J. (Eds.), The SAGE Handbook of Applied Social Research Methods. SAGE Publications, pp. 214–253.
• Meb, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (2018). İlköğretim Matematik Dersi 1–8. Sınıf Programı, Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2019). Nitel Veri Analizi (3.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Mink, D. V., & Fraser, B. J. (2005). Evaluation of a K–5 mathematics program which integrates children’s literature: Classroom environment and attitudes. International Journal of Science and Mathematics Education, 3, 59-85.
• Moyer, P. S. (2000). Communicating mathematically: children’s literature as a natural connection. The Reading Teacher, 54(3), 246-255.
• NCTM (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics.
• Okudur, İ. N., & Işık, A. D. (2021). Mathematical concepts in children's books. The Journal of Limitless Education and Research, 6(3), 427-451.
• Öçal, T., Öçal, M. & Şimşek, M. (2015). Investigating mathematical elements in story books appropriate for pre-schoolers. Current Research in Education, 1(2), 58-69.
• Özgen, K. (2013). Problem çözme bağlamında matematiksel ilişkilendirme becerisi: öğretmen adayları örneği. Education Sciences, 8(3), 323-345. http://dx.doi.org/10.12739/NWSA.2013.8.3.1C0590
• Özmusul, M., & Kaya, A. (2014). Türkiye’nin PISA 2009 ve 2012 sonuçlarına ilişkin karşılaştırmalı bir analiz. Journal of European Education, 4(1), 23-40.
• Price, R. R., & Lennon, C. (2009). Using children’s literature to teach mathematics. NC: Quantile. Raymond, A. (1995). Engaging young children in mathematical problem solving: providing a context with children's literature. Contemporary Education, 66(3), 172.
• Robson, C. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Rogers, R. M., Cooper, S., Nesmith, S. M., & Purdum-Cassidy, B. (2015). Ways that preservice teachers integrate children's literature into mathematics lessons. The Teacher Educator, 50(3), 170-186.
• Rossman, G. B., & Wilson, B. L. (1994). Numbers and words revisited: Being “shamelessly eclectic”. Quality and Quantity, 28(3), 315-327.
• Sever, S. (2023). Çocuk ve edebiyat (12. Baskı). Ankara: Tudem Yayınevi.
• Van de Walle J. A., Karp, K. S. & Bay-Williams, J. M. (2016). Elementry and middle school mathematics, teaching developmently. (7. Edition) Pearson.
• Van Den Heuvel-Panhuizen, M., Van Den Boogaard, S. & Doig, B. (2009). Picture books stimulate the learning of mathematics. Australian Journal of Early Childhood, 34(3), 30-39.
• Ward, R. A. (2005). Using Children's Literature to Inspire K–8 Preservice teachers' future mathematics pedagogy. The Reading Teacher, 59(2), 132-143.
• Welchman-Tischler, R. (1992). How to use children's literature to teach mathematics. National Council of Teachers of Mathematics, 1906 Association Drive, Reston, VA 22091-1593.
• Wheeler, A., & Mallam, W. (2020). Examing type and quality of preservice teachers’ lessons based on children’s literature. International Journal on Teaching and Learning Mathematics, 3(1), 1-11.
• White, J. (2017). Using children’s literature to teach problem solving in math (2. Ed.). New York: Routloedge.
• Whitin, D. J. (1992). Explore mathematics through children's literature. School Library Journal, 38(8), 24-28.
• Wu, J.F. (2018). A bibliometric analysis of picture book research between 1993 and 2015. Reading Psychology, 39(5), 413-441.
• Yalçın, M. (2022). Çocuk edebiyatıyla bütünleştirilmiş matematik dersinin 8. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine, matematiksel ilişkilendirme ve özyeterliklerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Yalçın, M., Akkaya, R., & Durmaz, B. (2022). The effect of integrated maths lessons with children’s literature on problem solving attitudes and self-efficacy. Journal of Uludag University Faculty of Education, 35(3), 1-30.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz Genc, M. M., Akıncı Cosgun, A. & Pala, S. (2017). A study of mathematical content provided in illustrated children’s books. Eurasian Journal of Educational Research, 17 (69), 159-175.
• Zhang, Q., Sun, J., & Yeung, W. Y. (2023). Effects of using picture books in mathematics teaching and learning: a systematic literature review from 2000–2022. Review of Education, 11(1), E3383.