Rusya-İran Savunma İşbirliği: Geçmişi ve Bugünü

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 91 - 119, 30.06.2018

Muhammad Yaseen Naseem , Hoshimjon Mahmadov

https://doi.org/10.33201/iranian.441557

Cited By: 3

Öz

Rusya ile İran arasındaki karşılıklı savunma çıkarlarını ve askeri işbirliği noktalarını bulmak konunun araştırmacıları için her zaman kritik önemde olmuştur. Bu çalışmanın amacı SSCB (daha sonra Rusya) ve İran arasındaki tarihsel savunma ortaklığının yoğunluğunu ortaya çıkarmaktır. Bunun yanında çalışma, iki ülkenin stratejik bir ortaklığı olup olmadığı veya ortak bir tehdide karşı mücadelede birbirlerini kullanıp kullanmadıkları sorularını yanıtlamayı amaçlamaktadır. Genel amaca ulaşmak ve araştırma sorularını cevaplandırmak üzere kronolojik bir yaklaşım izlenmektedir. Çalışma, Rusya ve İran’ın, Ortadoğu’daki ABD ve NATO ülkelerinin çok boyutlu etkisini kısıtlama ve genel olarak Batı’ya karşı aynı cephede olma gibi bazı meseleleri çözmede müttefik olduklarını ortaya koymaktadır. Buna ek olarak İran, Rus savunma ekipmanlarını satın alarak diplomatik izolasyondan ve uluslararası ekonomik yaptırımlardan ve silah ambargosundan kurtulmak için Rusya’nın küresel gücünü kullanmaktadır. İki ülke arasında mevcut pek çok anlaşmaya rağmen, Rusya-İran arasındaki tarihsel ilişkiler ne stratejik ne de görüldüğü gibi derindir. Rusya, İran’ı stratejik bir ortaktan ziyade bölgesel bir müttefiki olarak görmektedir. Bundan dolayı, ne İran ile olan bağının kopmasını istemekte ne de onu stratejik silahlarla donatmayı tercih etmektedir. Neticede, Rusya ve İran’ın işbirliği, genel olarak istikrarsızlıkla karşı karşıya kalmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sovyetler Birliği, Rusya, İran, Savunma İşbirliği, Stratejik Ortaklık

Russia-Iran Defense Cooperation: Past and Present

Öz

It has always been critical for scholars and researchers to find points of mutual concern and facts about defense cooperation between Russia and Iran. This study aims to find out the intensity of historical defense cooperation between USSR (later Russia) and Iran. Further, it seeks to answer whether both countries have had either strategic partnership or just find each other to face common threat at some fronts. This study generally follows a chronological approach for achieving its aim and answering the question of the study. It finds that both countries remain ally at some military fronts, such as repulsion of multidimensional influence of US and NATO countries from Middle East and general resistance to West. Besides this mutualism, Iran buys Russian defense technology and uses its relative global power to get out from diplomatic isolations, international trade restrictions and arms embargoes. Despite having a number of defense engagements, historical Russia-Iran relations are neither strategic nor as deep as the world recognizes. Russia finds Iran as its regional ally rather than a strategic partner. Therefore, it neither wants to lose Iran nor prefers to equip it with strategic weapons. Consequently, Russia-Iran defense cooperation faces occasional instability at all.

Anahtar Kelimeler

Soviet Union, Russia, Iran, Defense Cooperation, Strategic Partnership

Kaynakça

• Reference1: Yrd. Doç. Dr. Ahmet YeşilReference2: Yrd. Doç. Dr. İsmail Numan TelciReference3: Mustafa Caner