The Effects of Measures Taken in the Scope of the Islamic Price Policy on Investment, Production, Employment, and Stability

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 1, 83 - 117, 22.11.2022

Zeki Yaka

https://doi.org/10.12730/13091719.2022.131.234

Öz

Price, investment, production, and employment are among the most important elements of economic structure, and intervention in one of these will affect all other elements. A well-functioning economic structure represents the harmonical and balanced collaboration of all financial factors. Price has decisive power over other elements of the economy. Investment, production, and employment plans are generally closely associated with prices because they are made with a profit index. Although the financial principles of Islam emphasize earnings in a legitimate (ḥalāl) manner, its price policy does not directly intervene in the price-determining process.
Various price policies and different economic systems have been followed and applied throughout the history of economics. In the field of economics, some systems favor unlimited freedom through sanctifying the individual and capital, while others, such as capitalism, do not recognize any rules. Also, some systems ignore private property without a sense of justice for the community, while mixed systems combine some of these factors. However, none of these economic structures gain accomplishment because of injustice and imposed methods contrary to human nature. Furthermore, they were unable to solve problems of economic origin.
Islamic economics and price policy are fundamentally different from other systems. First, Islamic economics carries the inherent religious characteristics of Islam. It centers on justice and legitimacy and has made the moral principles of religion dominant in economics. The Prophet Muḥammad was the first person to transfer the economic principles of Islam from theory to practice. In this sense, the Medina bazaar had deep meanings beyond being an ordinary or local market. In Islamic economics, instead of directly intervening in prices, the Prophet abolished methods such as profiteering, black markets, prevention (talaqqī l-rukbān/jalb), brokerage, deception, cheating, and speculation (najash), which led to unlawful profits. Instead, he advocated principles based on legitimacy, established a system relying on supply-demand balance, and organized the market with Islamic moral values. The new economic principles prioritized fair competition, equal opportunity, fair income distribution, and sharing. Islamic finance model, therefore, embraces the principles of a free-market economy. However, there are clear differences between the free-market principles as understood by Islam and the free-market principles that dominate present-day capitalism. First, Islam does not accept destructive competition, any form of monopolization, or unlimited freedom of production and consumption. It also does not attribute economic value to some profits, such as interest and gambling, and instead labels them illegitimate and prohibited (ḥarām). Although Islam adopts the principles of a free market economy, it does not allow arbitrary decisions. For this reason, it establishes a realistic price policy without artificial interventions and aims to dominate the economy with preventive measures. The system does not allow the establishment of privileged classes that effortlessly earn money regarding the endeavor of other people.
The measures taken in the scope of price policy affect prices and other elements. Investment, directly associated with prices, has significantly contributed to preserving and improving the balance between production and employment. Sustainable investment, production, and employment are ensured by restraining stocking and high prices that reduce consumption, preserving the supply of goods, price stability, and purchasing power. The balance between production, consumption, investment, and employment has been preserved as an indicator of economic stability and development in this respect. Another privileged aspect of the Islamic price policy is the inspection of economic elements in integrity with an effective control mechanism called ḥisbah. The requirements of appointed muḥtasibs, who must be competent in understanding the calculations and calibrations, show the seriousness and importance given to economic stability in Islam.

Anahtar Kelimeler

Key Words: Islamic economics, price, investment, production, employment, control (ḥisbah).

Kaynakça

• Abū Dāwūd, Sulaymān ibn al-Ashʿath al-Sijistānī. al-Sunan. Istanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Aköz, Burak Cesur. “Türk Ceza Kanunu Kapsamında Bilişim Suç ve Cezaları ile Örnek Yargısal Kararların Analizi ve Mevzuat Önerileri.” IT thesis, Ankara: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, 2018.
• ʿAlī Ḥaydar Khojah Amīnzādah. Durar al-ḥukkām sharḥ Majallat al-aḥkām. 5 vols. Istanbul: Maṭbaʿah-ʾi Abū l-Ḍiyāʾ, 1912.
• Altınbaş, Deniz. “İnsanlığa Karşı Suçlar ve Yeni-Sömürgecilik.” Uluslararası Suçlar ve Tarih 11, no. 12 (2011): 33-76.
• Atar, Fahreddin. İslâm Adliye Teşkilâtı. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1979.
• al-ʿAynī, Badr al-Dīn Abū Muḥammad Muḥammad ibn Aḥmad ibn Mūsá ibn Aḥmad ibn Ḥusayn al-Ḥanafī.ʿUmdat al-qārī sharḥ Ṣaḥīḥ al-Bukhārī. 21 vols. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Turāth al-ʿArabī, n.d.
• Baltacı, Cahit. İslam Medeniyeti Tarihi. Istanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2016. Bardakoğlu, Ali. “Gabn.” In Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), XIII, 268-273.
• Bedük, Aykut. “Güçlü ve Büyük Türkiye İçin Üretim, İstihdam ve İşsizlik Politikaları.” SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 4 no. 7 (2004): 38-60.
• al-Bukhārī, Abū ʿAbd Allāh Muḥammad ibn Ismāʿīl. Al-Jāmiʿ al-Ṣaḥīḥ. Cairo: Dār al-Ṭibāʿah al-Āmirah, 1958.
• al-Burhānpūrī, al-Sheikh al-Niẓām (ed.). al-Fatāwá l-Hindiyyah al-musammáh bi-l-Fatāwá l-ʿĀlamkīriyyah. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Turāth al-ʿArabī, 1980.
• Çetin, Murat. İktisadi Sistemler. Istanbul: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, 2010.
• al-Dārimī, Abū Muḥammad ibn ʿAbd al-Raḥman. al-Sunan. Istanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Demir, Osman, and Adem Esen. “Covid 19’un Yıkıcı Ekonomik Etkileri ve Türkiye Ekonomisinde Dönüşüm İhtiyacı.” Journal of Emerging Economies and Policy 6, no. 1 (2021): 88-105.
• Döndüren, Hamdi. Delilleriyle Ticaret ve İktisat İlmihali. Istanbul: Erkam Yayınları, 2012.
• Döndüren, Hamdi. Delilleriyle İslam İlmihali. Istanbul: Erkam Yayınları, 2015.
• Erdoğan, Mehmet. Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü. Istanbul: Ensar Neşriyat, 2016.
• Ersoy, Arif. “İslam İktisadı ve İktisadi Yapısı: İnsan Merkezli Fıtri İktisat ve İktisadi Yapısı.” İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi 1, no. 1 (2015): 37-64.
• Eskicioğlu, Osman. İslam ve Ekonomi. İzmir: Anadolu Yayınları, 1999.
• Gündüz, Ahmet. “Sömürgecilik Kavramı ve Sömürgeci Devletlerin Uyguladıkları Taktikler: Ortadoğu Örneği.” Tarih Okulu Dergisi 9, no. 25 (2016): 763-784. http://dx.doi.org/10.14225/Joh853.
• Hamidullah, Muhammed. İslâm Peygamberi. Translated by Mehmet Yazgan. Istanbul: Beyan Yayınları, 2015.
• Hazıroğlu, Temel. Katılım Ekonomisi. Istanbul: İz Yayıncılık, 2017.
• Hazlitt, Henry. “Piyasa Ekonomisinin ABC’si.” Translated by Fuat Erdal. Piyasa 6-7 (2003), 11-16.
• Hiç, Özlen, “Ekonomik Sistemler ve Rejimler.” Journal of Emerging Economies and Policy 2 (2017): 124-136.
• Ibn ʿĀbidīn, Muḥammad Amīn ibn ʿUmar ibn ʿAbd al-ʿAzīz al-Ḥusaynī. Radd al-Mukhtār. 10 vols. Beirut: Dār al-Fikr, 1992.
• Ibn Hishām, ʿAbd al-Malik ibn Hishām ibn Ayyūb al-Ḥimyarī al-Maʿāfirī. Al-Sīrah al-Nabawiyyah. 4 vols. Cairo: n.p., 1974.
• Ibn al-Humām, Kamāl al-Dīn Muḥammad ibn ʿAbd al-Wāḥid. Fatḥ al-qadīr. 6 vols. Cairo: Maṭbaʿat Būlāq, 1316.
• Ibn Mājah, Abū ʿAbd Allāh Muḥammad ibn Yazīd al-Qazwīnī. al-Sunan. Istanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Ibn Manẓūr, Jamāl al-Dīn Muḥammad ibn Mukarram. Lisān al-ʿArab. 15 vols. Beirut: Dār Ṣādir, 1954.
• Ibn Nujaym, Zayn al-Dīn ibn Ibrāhīm ibn Muḥammad al-Miṣrī. al-Ashbāh wa-l-naẓāʾir. Cairo: n.p., 1904.
• Ibn Qudāmah, Muwaffaq al-Dīn ʿAbd Allāh ibn Aḥmad. al-Mughnī. 10 vols. Cairo: Maktabat Ibn Taymiyyah, 1970.
• Ibn Rushd, Abū l-Walīd Muḥammad ibn Aḥmad. Bidāyat al-mujtahid wa-nihāyat al-muqtaṣid. 3 vols. Cairo: Dār al-Ḥaadīth, 2004.
• İrge, Filiz. “Gelişmiş Kapitalizm Eşliğinde Yeni Sömürgecilik.” Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6, no. 1 (2005): 59-88.
• al-Jazīrī, ʿAbd al-Raḥmān. Kitāb al-fiqh ʿalá l-madhāhib al-arbaʿah. 5 vols. Istanbul: Çağrı Yayınları, 1987.
• Jonathan, M. Harris. “Basic Principles of Sustainable Development.” Working Paper, Massachusetts: Tufts University, 2000.
• Kallek, Cengiz. “Hisbe.” In Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), XVIII, 133-134.
• Kallek, Cengiz. “Narh Konusuna Yeniden Bakış.” İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 7 (2006): 257-276.
• Kallek, Cengiz. “Müzayede.” In Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), XXXII, 236-238.
• Kallek, Cengiz. “Narh.” In Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), XXXII, 387-389.
• Kallek, Cengiz. “İhtikar.” In Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), XXI, 560-565.
• Kallek, Cengiz. “Devlet Piyasa İlişkisi.”, In Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadette İslam. Edited by Vecdi Akyüz, III, 319-371. Istanbul: Ensar Neşriyat, 2007.
• Karaman, Hayrettin. İş ve Ticaret İlmihali. Istanbul: İz Yayıncılık, 2012.
• al-Kāsānī, ʿAlāʾ al-Dīn Abū Bakr ibn Masʿūd. Badāʾiʿ al-ṣanāʾiʿ fī tartīb al-sharāʾiʿ. 7 vols. Beirut: Dār al-Kutub al-ʿIlmiyyah, 2010.
• Kavakçı, Yusuf Ziya. Hisbe Teşkilatı. Ankara: Atatürk Üniversitesi Yayınları, 1975.
• Kaymak, Hasan. “Yabancı Doğrudan Yatırımları Artırmak İçin Teşvikler Gerekli ve/veya Yeterli mi?.” Mâliye Dergisi 149 (2005): 74-104.
• Kazancı, Fatih. “Serbest Piyasa Ekonomisi Ve İslam Ekonomisi Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz.” Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları Dergisi 2, no. 3 (2016): 161-178.
• Köksal, Asım. İslam Tarihi. Istanbul: Şamil Yayınevi, 1987.
• Kur’ân-ı Kerîm ve Açıklamalı Meâli. Translated by. Karaman, Hayrettin, Ali Özek, İ. Kâfi Dönmez, Mustafa Çağrıcı, Sadrettin Gümüş, and Ali Turgut. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2006.
• Kurtaran, Ahmet. “Doğrudan Yabancı Yatırım Kararları ve Belirleyicileri.” Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 10, no. 2 (2007): 367-382.
• al-Marghīnānī, Burhān al-Dīn Abī l-Ḥasan ʿAlī ibn Abī Bakr ibn ʿAbd al-Jalīl al-Rushdānī. al-Hidāyah Sharḥ Bidāyat al-mubtadiʾ. 7 vols. Egypt: n.p., n.d.
• al-Māwardī, Abū l-Ḥasan ʿAlī ibn Muḥammad. al-Aḥkām al-sulṭāniyyah wa-l-wilāyāt al-dīniyyah. Cairo: Muṣṭafá al-Bābī al-Ḥalabī, 1960.
• al-Mawṣilī, ʿAbd Allāh ibn Maḥmūd ibn Mawdūd. al-Ikhtiyār li-taʿlīl al-Mukhtār. 5 vols. Istanbul: Çağrı Yayınları, 1987.
• al-Maydānī, ʿAbd al-Ghanī al-Ghanīmī. al-Lubāb fī Sharḥ al-Kitāb. 4 vols. Istanbul: Dersaadet Yayınları, n.d. Muslim, Abū l-Ḥusayn Muslim ibn al-Ḥajjāj ibn Muslim al-Qushayrī. al-Jāmiʿ al-ṣaḥīḥ. Istanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
• al-Nawawī, Abū Zakariyyā Muḥyī al-Dīn Yaḥyá ibn Sharaf. al-Majmūʿ sharḥ al-Muhadhdhhab. 21 vols. Beirut: Dār al-Fikr, 1992.
• Özdemir, Mahmut. “Fâiz (Ribâ) Kavramına İslamî Bir Yaklaşım.” Eski Yeni 18 (2010): 62-76.
• Özdemir, Özge. “Protestoların son 10 yılı: Ekonomik Kriz Sonrası Kitlesel Eylemler Dünyayı Nasıl Etkiledi.” BBC News Türkçe. January 25, 2019. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-46686118, accessed November 4, 2022.
• Özgener, Şevki. “Ekonomik Sistemler ve Ahlak.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 5, no. 1 (2000): 175-190.
• Özsoy, İsmail. “Faiz.” In Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), XII, 110-126.
• Özsoy, İsmail. “İslam İktisadında Faiz ve Çağımızda Ortaya Çıkan Problemler.” PhD diss, Istanbul: İstanbul Üniversitesi, 1991.
• Özsoy, İsmail. Fıkıh Doktrininde Para ve Faiz. Istanbul: Ensar Neşriyat, 2012.
• Öztürk, Mustafa. “Osmanlı Dönemi Fiyat Politikası ve Fiyatların Tahlili.” Belleten 55, no. 212 (1991): 87-100.
• Pıçak, Murat. “Faiz Olgusunun İktisadi Düşünce Tarihindeki Gelişimi.” Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi 1, no. 4 (2012): 63-75.
• al-Qudūrī, Abū l-Ḥusayn Aḥmad ibn Abī Bakr Muḥammad ibn Aḥmad. al-Kitāb. Istanbul: Salah Bilici Kitabevi, 1975.
• Resmî Gazete. “Tüketicinin Korunması Kanunu.” Decree No: 6502, No: 28835. November 28, 2013.
• Resmî Gazete. “Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu Yönetmeliği.”, No: 31138. May 28, 2020.
• al-Sarakhsī, Abū Sahl Muḥammad ibn Aḥmad. al-Mabsūṭ. 30 vols. Beirut: Dār al-Maʿrifah, 1978.
• Sarıcık, Murat. “Cahiliye Döneminde Arap Yarımadası Panayırları.” Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 31, No.2 (2013): 112-120.
• Sarıçam, İbrahim. Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı. Ankara: DİB Yayınları, 2002.
• Sezgin, Şennur. “Piyasa Ekonomisinin Şartları ve Özelleştirme.” Akademik İncelemeler Dergisi 5, no. 2 (2010): 154-171.
• al-Shawkānī, Muḥammad ibn ʿAlī ibn Muḥammad. Nayl al-awṭār fī sharḥ Muntaqá l-akhbār. 8 vols. Beirut: Dār Iḥyāʾ al-Turāth al-ʿArabī, n.d.
• al-Shīrāzī, Abū Isḥāq Ibrāhīm ibn ʿAlī. al-Muhadhdhhab. 3 vols. Beirut: Dār al-Kutub al-ʿIlmiyyah, n.d. Siddiqi, Mohammed Nejatullah. Ekonomide Devletin Rolü: İslami Bir Bakış Açısı. Translated by Faruk Taşçı. Istanbul: İktisat Yayınları, 2018.
• Şulul, Kasım. Ana Hatlarıyla Siyer-i Nebi. Istanbul: Ensar Neşriyat, 2017.
• Tabakoğlu, Ahmet. “Osmanlı Ekonomisinde Fiyat Denetimi.” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası 43 (1987): 111-150.
• Tabakoğlu, Ahmet. “İktisat ve Ahlak.” In İnsan, Ahlak ve İktisat. Edited by Musa Kâzım Arıcan, Muhammed Enes Kala, and Yunus Emre Aydınbaş, 30-123. Ankara: Türkiye Yazarlar Birliği Yayınları, 2018.
• al-Tirmidhī, Muḥammad ibn ʿĪsá. al-Sunan. Istanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Topal, Şevket. “İslâm Hukûkunda Alım Satım Piyasasına Yönelik Bazı Düzenlemeler.” Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 5, no. 1 (2005): 211-228.
• Turan, M. Fatih. “İslam Hukuku Açısından Yıkıcı Fiyat Uygulaması.” Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 43 (2015): 78-103.
• Ünver, Metin. Sömürgecilik Tarihi. Istanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, 2010.
• Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. Istanbul: Eser Kitabevi, 1971.
• Yeni, Onur. “Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Kalkınma: Bir Yazın Taraması.” Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 16, no. 3 (2014): 181-208.
• Yeniçeri, Celal. İslam İktisadının Esasları. Istanbul: Şamil Yayınları, 1980.
• Yıldız, Salih, and İbrahim Avcı. “Tüketici Temelli Marka Değerinin Taklit Markalı Ürün Algısı Üzerindeki Etkisi.” Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9, no. 17 (2019): 189-214.
• al-Zuḥaylī, Wahbah. al-Fiqh al-Islāmī wa-adillatuh. 8 vols. Damascus: Dār al-Fikr, 1989.