Örgütsel Bilginin Yönetimi Ve Öğrenen Organizasyon Yazınındaki Yeri

Yıl 2011, Cilt: 13 Sayı: 2, 0 - 0, 01.06.2011

Dr. Metin Atak

Öz

Günümüzde örgütler, küreselleşmenin hızlandırdığı değişim ortamına ve yeni rekabet şartlarına ayak uydurabilmek için yeni yapılanmalara yönelmektedirler. Öğrenen organizasyon olma, bu noktada tüm örgütlerin ilgisini çekmektedir. Bunun nedeni; hızlı değişim ortamı ve yeni rekabet şartlarına en uygun yaklaşım olarak “öğrenen organizasyon” ön plana çıkmasıdır. Öğrenen organizasyon, hem bilgiye ulaşma, yeni bilgi yaratma, bilgiyi kullanma, mobilize etme, hem de yeni bilgi ve kaynağı karar ve davranışlara yansıtarak örgütsel öğrenmede yetenekli örgüttür. Bu çerçevede bilgi yönetimi, örgütsel öğrenme ile birlikte örgütlerin önem vermeleri gereken iki önemli yetenektir. Bu araştırmada örgütsel bilgi yönetimi, bir süreç olarak ele alınarak detaylı olarak incelenmekte, ve öğrenen organizasyon yazınındaki yeri belirlenmeye çalışılmakta,, öğrenen organizasyon ile ilişkili ve birbiri içine geçmiş olan örgütsel öğrenme ve bilgi yönetimi kavramları arasındaki hiyerarşi ve ilişki irdelenmektedir. Araştırma, birbiri içine girmiş ve birbiri ile ilişkili örgütsel öğrenme, öğrenen organizasyon ve bilgi yönetimi kavramlarını konumlandırması açısından yazına katkı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi-Enformasyon-Data, Örgütsel Bilgi, Bilgi Yönetimi, Örgütsel Öğrenme, Öğrenen Organizasyon

Organizational Knowledge Management and Investigation in Learning Organization Literature

Öz

Currently, in order to keep up with the new competition conditions and the changing patterns accelerated by globalization, organizations head towards new structures. At this very point being a learning organization arouses the interest of all the organizations because learning organization is in the most important place as an approach fitting the new competition conditions and rapid change patterns. Learning Organization is skilled at organizational learning in not only attaining, creating, using, mobilizing the knowledge but also reflecting this knowledge and source to its decisions and behavior. In this sense knowledge management together with organizational learning are the two important abilities that organizations need to pay attention. In this research, organizational knowledge management is examined as a process in details and its position in the literature of learning organization is tried to be determined. Also in this research, the hierarchy and relation between the two concepts as learning organizational within knowledge management related to organizational learning, is criticized. This study contributes to the literature in placing organizational learning, learning organization and knowledge management concepts which are related and within each other

Anahtar Kelimeler

Knowledge-Information-Data, Organızatıonal Knowledge, Knowledge Management, Organizational Learning, Learning Organization

Kaynakça

• Andrews, K.M. and Delehaya, B.L. (2005), “Influences On Knowledge Process In Organizational Learning: The Psycho- social Fitler”, Journal Of Management, 37:6, pp.797-810.
• Arslan, D. (2001), Öğrenen Organizasyonlar, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilim- leri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Atak, Metin ve Atik, İlhan, (2002) “Örgüt- lerde Sürekli Öğrenmenin Önemi ve Öğrenen Örgüt Oluşturma Sürecine Et- kisi”, Havacılık ve Uzay Teknolojisi Dergisi, 3:1, s.63-70. Barutçugil, İsmet, Bilgi Yönetimi, İstanbul: Karyer Yayın- cılık.
• Beijerse, Roelof P. (1999), “Questions in Knowledge Management: Defining and Conceptualising a Phenomenon”, Jour- nal of Knowledge Management, 3:2. doi:10.1108/13673279910275512
• Bennett, Roger and Gabriel, Helen (1999) “Organizational Factors and Know- ledge Management Within Large Mar- keting Departments: An Empirical Study” Journal Of Knowledge Manage- ment, doi:10.1108/13673279910288707 pp.212-225.
• Bhatt, Ganesh D. (2001) “Knowledge Mana- gement In Organizations:Examining The İnteraction Between Technologies, Techniques, and People”, Journal Of Knowledge Management, 5:1, pp.68-75. doi:10.1108/13673270110384419
• Budak, Gülay ve Budak, Gönül (2004), İş- letme Yönetimi, İzmir: Barış Yayınları, 5. Baskı.
• Çorbacıoğlu, M. (2000), Learning Organiza- tion, Marmara Üniversitesi Sosyal Bi- limler Yüksek Lisans Tezi. Yayınlanmamış
• Daft, Richard L. (2000), Organization Theory and Design, Ohio: Jouth-Western Col- lage Public, 7th editon.
• Davenport, T.H. and Volpel, S.C. (2001), “The Rise of Knowledge Towards At- tention Management”, Winter, pp.44- 57.
• Davenport, Thomas H. ve Prusak, Laurence (1998), “İş Dünyasında Bilgi Yönetimi: Kuruluşlar Ellerindeki Bilgiyi Nasıl Yö- netirler?”, Çev: G. Günay, İstanbul: Rota Yayın Yapım, İstanbul.
• Davenport, Thomas, Long, David W. and Beers, Michael C. (1998), “Succesful Knowledge Projecets”, Sloan Manage- ment Review, 39:2, pp.43-57.
• Despres, C. ve Chauvel, D. (1999), “Know- ledge Management(s)”, Journal of Knowledge Management, 3:2, pp.110- 120. doi:10.1108/13673279910275567
• Dixon, Nancy (1994), The Organizational Le- arning Cycle: How We Can Learn Col- lectively, London: McGraw-Hill Book Company.
• Drucker, Peter F. (1993), Gelecek İçin Yöne- tim: 1990’lar ve Sonrası, Çev: F.Üçcan, Ankara: Türkiye İş Bankası Yay.
• Garvin, David A. (1993), “Building A Lear- ning Organization”, Harvard Business Review, 71:4, pp.78-91. PMid:10127041
• Gates, Bill, (1999), Dijital Sinir Sistemiyle Dü- şünce Hızında Çalışmak, Çev: Ali Cevat Akkoyunlu, İstanbul: Doğan Kitapcılık.
• Geyik, M. ve Barca, M. (2005), “Etkin Bilgi Üretimi İçin Örgütler Nasıl Tasarlan- malıdır”, 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetimi Kongresi.
• Gupta, B., Anderson, R.E., Tahtam, R.E. ve Black, W.C. (1998), “Knowledge Mana- gement: Practices and Challanges”, 100:1, pp.17-21.
• Guthrie, J. (2000), “Intellectuel Capital Re- view: Measurument, Reporting and Managemet”, Journal of Intellectuel Ca- pital, 1:1.
• Hunt, G. Tomas (2003), “An Integration of Thoughts on Knowledge Manage- ment”, Decision Sciences, 34:2, pp. 189- 195.
• İpçioğlu, İ. ve Erdoğan, Z. (2005), “İşetme- lerde Liderlik ve Bilgi Yönetimi Arasın- daki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”, 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetimi Kongresi.
• İraz, R. (2005), “İşletmelerde Bilgi Yönetimi- nin Yenilik ve Rekabet Gücü Üzerin- deki Etkileri”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 19:1.
• İşcan, Ömer Faruk ve Naktiyok, Atılhan (2005), İstanbul:Beta Yay., 2005. Çağ Örgütleri,
• Jones, G.H., Organizational Theory (2001), Pintice Hall, Third Edition.
• Kalkan, Veli Deniz, (2005), “Örgütsel Öğ- renme Çalışmalarında Yeni Açılımlar: Örgütsel Zeka ve Bilgi Üretimi”, 3. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongre Bil- dirileri, Osmangazi Ünv., 25-26 Kasım 2005, Eskişehir, 2005.
• Koçel, Tamer (2003), İşletme Yöneticiliği, İs- tanbul: Beta Yayıncılık, 9. Baskı, 2003.
• Lee, Sang N. (2001), “The Impact of Know- ledge Sharing, Organizational Capabi- lity and Partnership Qualty on IS Outsourcing Succes”, İnformation and Management, doi:10.1016/S0378-7206(00)00074-4 pp. 323-335.
• Loermans, Josef, (2002), “Synergizing The Learning Organization And Knowledge Management”, Journal of Knowledge Management, doi:10.1108/13673270210434386 pp.285-294.
• Mc Adam, R ve Mc Creedy, S (1999) “A Cri- tical Review of Knowledge Manage- ment Organizations, 3, pp.91-101. The Learning
• McGill, Michael E. and Slocum, John W, (1996), “Unlearning the Organization”, Organizational Dynamics, 22:2, pp.68- 73, Autumn.
• Myers, Paul S, (1996), Knowledge Manage- ment and Organizational Design, But- terworth-Heinenman, Boston.
• Naisbıtt, J. ve P. Aburdene, (2000), New Di- rections for the 1990's: Megatrends.
• Naktiyok, Atılhan (2004), İç Girişimcilik, İs- tanbul: Beta Yayıncılık.
• Nonaka Ikujirao and Ryoko, Toyomo (2003), “The Knowledge-Creating Revisited: Knowledge Creation As A Synthesizing Process”, 1:1, July, Nonaka, Ikujirao and Treece, David (2001), Managerial In- dustrial Knowledge, London:Sage Pub- lication.
• Nonaka, Ikujirao, Ryoko, Toyomo and No- boru, Konno (2000), “SECI, Ba and Lea- dership: Knowledge Creation”, Long Range Planning, doi:10.1016/S0024-6301(99)00115-6 of 33:1, February, 2000.
• Nonaka, Ikujiro ve Takeuchi, Hirotaka (1995), “The Knowledge Creating-Com- pany”, Newyork: Oxford Universty Press, O’Dell, C., Grayson, C.J. ve Es- saides, N. (2003), Ne Bildiğimizi Bir Bil- seydik, Çev: Günhan Günay, İstanbul: Dışbank Kitapları .
• Öğüt, Adem (2003), Bilgi Çağında Yönetim, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özer, Pınar Süral (2005), Toplam Kalite Yö- netimi Hv.Tek.Ok.K.lığı Yayını, 2005. İzmir: Basics,
• Şerbetçi, N. Derya (2001), “Bilgi Toplumuna Geçiş Sürecinin İşletme Yönetimi Üze- rinde Yarattığı Etkiler”, Dumlupınar Ünv. Sosyal Bilimler Dergisi, 3:5, s:329- 351.
• Taşkın, E., Sezici, E. ve Oğuz, A. (2001), “Bil- giye Dayalı Eğitim”, Dumlupınar Üni- versitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3:5.
• Toffler, Alvin (1994), Yeni Güçler Yeni Şok- lar, Altın Kitaplar, İstanbul.
• Von Krogh, V.G. (1998), “Care In Know- ledge Creation”, California Manage- ment Review, 17:3, pp.133-154.
• Wilson, Philip (2000), Managing for Know- ledge, Scitech Educational, Broadstairs Kent, UK.
• Yazıcı, Selim (2001), Öğrenen Organizas- yonlar, Bursa:Alfa Yayınları, Yeniçeri, Özcan (2006), “Örgütleri Etkinleştirme Aracı Olarak Bilgi ve Bilgi Yönetimi”, Yönetimde Yeni Yaklaşımlar”, Editör: Özcan Yeniçeri, İstanbul: Q Kültür Sanat Yayıncılık, s.175-191.
• Zaim, Halil (2006), “Bilgi Yönetim Süreç- leri”, /cmpages/mkl_gos.php?nt=250, 25. 03. 2006.