Bu çalışmada 1920’li yıllardan günümüze kadar devam eden süreçte Türkiye’de Mu‘tezile üzerine yapılan çalışmalar değerlendirilmektedir. Mu‘tezile’yi felsefî bir akım olarak gören araştırmacılar olduğu gibi bir inanç sistemi olarak görenler de olmuştur. Mu‘tezile’yi sadece teolojiden ibaret görmek bu ekolün varlık, bilgi, ahlâk, estetik, dil ve siyaset gibi alanlarda ürettiği düşüncelerin günümüzdeki felsefî sorunların çözümüne katkıda bulunmasına engel teşkil etmektedir. Mu‘tezile çalışmalarının gayesi genellikle tarihsel bir ekol olarak bu ekolün görüşlerini anlaşılır kılmaktır. Gerekliliğinde kuşku olmayan bu çaba Mu‘tezilî fikirlerin günümüze taşınmasında yeterli değildir. Mu‘tezile ile ilgili olarak birçok konu ayrıntılı olarak ele alınmış olmasına rağmen henüz bazı konular ya hiç çalışılmamış ya da yeterli olarak ele alınmamıştır. Mu‘tezile araştırmalarında yeterince karşılaştırmaya gidilmemektedir. Mu‘tezile’nin İslam felsefe ekolleriyle karşılaştırılması birkaç çalışmayla sınırlı kalmıştır.

• -