mEvlana’nin Mesnevi’si vE mantiK

Yıl 2011, Cilt: 6 Sayı: 2, 65 - 76, 30.11.2011

İbrahim Çapak

Öz

Mevlana’nın Mesnevi’si uluslararası boyut kazanmış, birçok dile çevrilmiş in
sanların zihin dünyalarını aydınlatan çok önemli bir eserdir. Mesnevi incelen
diğinde içinde değişik alanlarla ilgili insanlara yol gösterici ve etkileyici öyküler
barındırdığı görülür. Biz bu çalışmamızda Mevlana’nın Mesnevi’sinden hare
ketle mantıkla ilgili bazı konuları incelemeye çalışacağız. Bilindiği gibi mantık
genellikle çok zor olduğu düşünülen ve kendisinden uzak durulan bir bilim
dalı olarak bilinmektedir. Ancak Mesnevi’deki öykülerden hareketle mantık ko
nularını anlamak ve anlatmak daha kolay ve anlaşır olmaktadır. Bu nedenle
Mesnevi’den hareketle kavram, görelilik, cevher, araz, tanım gibi konuları öy
küler ışığında inceleme konusu yapmaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

Mevlana, Mesnevi, Mantık, Cevher, Araz, Kavram

MeVlAnA’s MAsnAVi AnD logiC

Öz

Mevlana’s Masnavi is a crucial piece of work that has acquired an internation
al dimension, been translated into many languages and enlightened people’s
minds. When Masnavi is reviewed, it is observed that it contains guiding and
impressive stories related to various fields. In this study, we will try to analyze
certain subjects about logic considering Mevlana’s Masnavi. As known, logic is
generally known as a discipline being kept away and considered as very tough.
However, it is easier and more comprehensible to understand and explain the
topics of logic based on the stories in Masnavi. Therefore, we will try to make
a study of topics such as notion, relativity, essence, accident, definition in the
light of the stories based on Masnavi.

Anahtar Kelimeler

Mevlana, masnavi, logic, substance, accident, concept, syllogism, definition

Kaynakça

• Can, Şefik, Mevlâna Hayatı Şahsiyeti Fikirleri, İstanbul 1997.
• Can, Şefik, Mesnevi Hikâyeleri, İstanbul 2003.
• Çapak, İbrahim, Gazali’nin Mantık Anlayışı, Ankara 2005, Elis Yayınları.
• Emiroğlu, İbrahim, Klasik Mantığa Giriş, Ankara 2004, Elis Yayınları
• Emiroğlu, İbrahim, Yanlış Düşünce ve Davranışlar Karşısında Mevlana, İstanbul 2009, İn san Yayınları.
• Mevlana, Mesnevi, (çev. veled İzbudak) İstanbul 1991 MEB Yayınları
• Mevlana, Mesnevi’den Hikâyeler (Yayına Hazırlayan: Kadriye Kaymaz), İstanbul 2010.
• öner, Necati, Klasik Mantık, Ankara 1996, Bilim Yayınları
• özlem, Doğan, Mantık İstanbul 1996, Anahtar Yayınları
• Yağmur, Sinan, Mesneviden Hikâyeler, Konya 2010, Karatay Akademi