A Pragmatic Realist Philosophy of Religion

Yıl 2025, Sayı: 40, 409 - 420, 28.03.2025

Çevirmen: Tuğba Taşdemir , Çevirmen: Beyza Nur Çavuş

https://doi.org/10.34082/islamiilimler.1617010

Öz

This article deals with the philosophical problem of how to conceive reality. The difficulty consists in finding a middle way between the claim that reality is unconceptualised reality and the claim that there is no difference between what is real and what we experience as real. In this regard, the pragmatic tradition in philosophy promises to provide us with some fruitful ideas for steering a path between the two. The author applies some of these ideas in developing a pragmatic realist philosophy of religion which is not reductionist and therefore acceptable for religious as well as non-religious philosophers of religion. First, he gives a very short summary of pragmatism as background to his proposal. Second, in contrast to the notion of realism in the pragmatic tradition he sketches the presuppositions of what is labelled religious or theological realism in present analytic philosophy of religion. Third, he distinguishes between ontological commitments that are metaphysical in character and ontological commitments that are not, drawing on Rudolf Carnap's idea of the difference between internal and external questions of existence. Fourth, he presents Hilary Putnam's criticism of a metaphysically realist conception of existence and fifth, Putnam's defence of what he calls internal realism. Sixth, he puts forward a pragmatic idea of the difference between observational experiences and existential ones in our lives. Finally, he applies this pragmatic philosophy of religion to the question of whether it is reasonable to claim that belief in God presupposes God's existence.

Anahtar Kelimeler

din felsefesi, faydacılık, gerçekçilik, ontolojik bağlılık, Tanrı, philosophy of religion, pragmatism, realizm, ontological commitment, God

Etik Beyan

It is declared that scientific, ethical principles have been followed while carrying out and writing this study, and that all the sources used have been properly cited.

Pragmatik Gerçekçi Bir Din Felsefesi

Öz

Bu makale gerçeğin nasıl kavranacağına ilişkin felsefi sorunu ele alır. Buradaki zorluk, gerçek olarak tecrübe ettiğimizle gerçek olanın arasında bir fark olmadığı iddiası ile gerçeğin kavramsallaştırılmamış olduğu iddiası arasında bir orta yol bulmaktır. Bu bakımdan felsefedeki pragmatist gelenek bize ikisi arasında bir yol bulmada birkaç işe yarar fikir sağlamayı vadeder. Yazar, indirgemeci olmayan ve dolayısıyla hem dindar hem de dindar olmayan din felsefecileri için kabul edilebilir olan pragmatik gerçekçi bir din felsefesi geliştirmede bu görüşlerden bazılarına başvurur. İlk olarak önerisinin artalanı olan pragmatizmin çok kısa bir özetini verir. İkinci olarak pragmatist gelenekteki gerçekçilik kavramının aksine günümüz analitik din felsefesinde dini ya da teolojik gerçeklik olarak adlandırılana ilişkin varsayımlara kısaca değinir. Üçüncü olarak Rudolf Carnap’ın varlığın içsel ve dışsal soruları arasındaki fark düşüncesinden yararlanarak metafiziğe uygun olan ve olmayan ontolojik bağlılık arasında ayrım yapar. Dördüncü olarak Hilary Putnam’ın metafiziksel olarak gerçekçi bir varlık tasavvuruna yönelik eleştirisini ve beşinci olarak Putnam’ın içsel gerçekçilik olarak adlandırdığı şeye dair savunusunu ortaya koyar. Altıncı olarak yaşamlarımızdaki gözleme dayalı tecrübelerle var oluşa ait tecrübeler arasındaki farka dair pragmatist bir yaklaşım önerir. Son olarak Tanrı inancının Tanrı’nın varlığını varsaymayı gerektirdiği kabulünün makul olup olmadığı sorusunda pragmatik din felsefesine başvurur.

Anahtar Kelimeler

din felsefesi, faydacılık, gerçekçilik, ontolojik bağlılık, Tanrı

Etik Beyan

Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur.

Kaynakça

• Baç, Mutlu Murat. "Propositional Knowledge and the Enigma of Realism". Philosophia, Philosophical Quarterly of Israel 27 (1999), 199- 223.
• Goldman, Alvin. Epistemology and Cognition. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1986.
• Putnam, Hilary. Reason, Truth and History. Cambridge: Cambridge University Press, 1981a.
• Putnam, Hilary. Renewing Philosophy. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1992.
• Scott, Michael - Andrew Moore. "Can Theological Realism Be Refuted?". Religious Studies 33/4 (1997), 401-414.
• Trigg, Roger. "Theological Realism and Antirealism". A Companion to Philosophy of Religion. ed. Charles Taliaferro vd. 213-220. Oxford: Blackwell, 1997.
• Van Fraassen, Bas. The Scientific Image. Oxford: Clarendon Press, 1980.