Muhasebe Eğitimi Alan Öğrencilerin Öğrenme Yaklaşımları ve Akademik Motivasyonları Arasındaki İlişkinin Analizi

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 2, 165 - 183, 24.09.2025

Nazan Güngör Karyağdı , Murat Kara

https://doi.org/10.57116/isletme.1726579

Öz

Bu çalışma ile, meslek yüksekokullarında öğrenim gören öğrencilerin muhasebe dersinde öğrenmede gösterdikleri öğrenme yaklaşımları ile akademik motivasyonları arasındaki ilişkiyi analiz etmek ve demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmanın kapsamını, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Gevaş Meslek Yüksekokulu, Van Meslek Yüksekokulu ve Erciş Meslek Yüksekokullarında muhasebe eğitimi gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında 211 öğrenciden veri toplanmış ve elde edilen veriler SPSS istatistik programında Spearman Korelasyon Analizi, Kruskal Wallis-H ve Mann-Whitney U testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, öğrencilerin cinsiyeti, yaşı, sınıfları okudukları MYO, okudukları lise açısından derin öğrenme, yüzeysel öğrenme ve akademik motivasyon açısından istatistiki olarak anlamlı farklılık bulunmadığı, ancak öğrencilerin üniversite tercih sırasına göre yüzeysel öğrenme ve akademik motivasyon eğilimleri açısından istatistiki olarak anlamlı farklılık bulunduğu sonucuna varılmıştır. Spearman Korelasyon analizi sonucunda, akademik motivasyon ile derin öğrenme arasında orta düzeyde, akademik motivasyon ile yüzeysel öğrenme arasında zayıf düzeyde, derin öğrenme ile yüzeysel öğrenme arasında çok zayıf düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Eğitimi , Öğrenme Yaklaşımları , Derin Öğrenme , Yüzeysel Öğrenme , Akademik Motivasyon.

Analysis of The Relationship Between Learning Approaches and Academic Motivation of Students Receiving Accounting Education

Öz

This study aimed to analyze the relationship between the learning approaches of students studying at vocational schools in accounting courses and their academic motivation, and to determine whether these differ according to demographic characteristics. The scope of the study consists of students receiving accounting education at Van Yüzüncü Yıl University Gevaş Vocational School, Van Vocational School, and Erciş Vocational School. Data were collected from 211 students, and the obtained data were analyzed using Kruskal-Wallis-H and Mann-Whitney U tests in SPSS statistics. As a result of the analysis, it was concluded that there were no statistically significant differences in terms of deep learning, surface learning, and academic motivation in terms of the students' gender, age, grades in vocational schools, and high schools. However, there were statistically significant differences in terms of surface learning and academic motivation tendencies in terms of the students' university preferences As a result of the correlation analysis, it was concluded that there was a moderate positive significant relationship between academic motivation and deep learning, a weak relationship between academic motivation and surface learning, and a very weak relationship between deep learning and surface learning.

Anahtar Kelimeler

Accounting Education , Learning Approaches , Deep Learning , Surface Learning , Academic Motivation.

Kaynakça

• Ali, Z., Tatlah, A. I. & Saeed, M. (2011). Motivation and student’s behaviour: A tertiary level study. International Journal of Psychology and Counselling, 3(2), 29-32.
• Atmaca, M. & Çoşkun, N. (2014). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’ne bağlı meslek yüksek okullarında muhasebe eğitimi alan öğrencilerin motivasyonlarının ve beklentilerinin değerlendirilmesine yönelik bir araştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 167184.
• Ayanoğlu, Y., Ciğer, A., Abuhanoğlu, H. & Aydın, S. (2014). İşletme alanındaki lisans ve ön lisans öğrencilerinin öğrenme yaklaşımları üzerine bir araştırma, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (42), 77-92.
• Ballantine, J. A., Duff, A., & Larres, P. M. (2008). Accounting and business students’ approaches to learning: A longitudinal study. Journal of Accounting Education, 26(4), 188-201.
• Biggs, J., Kember, D., & Leung, D.Y.P. (2001). “The Revised Two-Factor Study Process Questionnaire: R-SPQ-2F”. British Journal of Educational Psychology, 71, 133-149.
• Bobe, B. J., & Cooper, B. J. (2020). Accounting students’ perceptions of effective teaching and approaches to learning: Impact on overall student satisfaction. Accounting & Finance, 60(3), 2099-2143.
• Bozanoğlu, İ. (2004). Akademik motivasyon ölçeği: Geliştirmesi, geçerliği, güvenirliği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 83-98. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000094.
• Brown, S. Dr.; White, S.; Wakeling, L.ve Naiker, M. (2015), “Approaches and Study Skills Inventory for Students (ASSIST) in an Introductory Course in Chemistry”, Journal of University Teaching & Learning Practice, 12(3).
• Byrne, M., & Flood, B. (2005). A study of accounting students’ motives, expectations and preparedness for higher education. Journal of Further and Higher Education, 29(2), 111–124. https://doi.org/10.1080/03098770500103176.
• Byrne, M., Flood, B. & Willis, P.(2009) An Inter-Institutional Exploration of the Learning Approaches of Students Studying Accounting. , 12, 155-167.
• Cüceloğlu, D. (2005). İnsan ve Davranışı - Psikolojinin Temel Kavramları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çarıkçı, O. (2017). Muhasebe eğitimi almakta olan öğrencilerin motivasyonları ve muhasebe bölümünü tercihlerinin irdelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(4), 1223-1233.
• Dong, N., Bai, M., Zhang, H., & Zhang, J. (2019). Approaches to learning IFRS by Chinese accounting students. Journal of Accounting Education, 48, 1-11.
• English, L., Luckett, P., & Mladenovic, R. (2004). Encouraging a deep approach to learning through curriculum design. Accounting Education, 13(4), 461-488.
• Entwistle, N., Tait, H., & McCune, V. (2000). Patterns of response to an approach to studying inventory across contrasting groups and contexts. European Journal of psychology of Education, 15(1), 33.
• Fadhilatunisa, D., Rosidah, R., & Fakhri, M. M. (2020). The effectiveness of the blended learning model on the students’ critical thinking skills and learning motivation in accounting department. Lentera Pendidikan : Jurnal Ilmu Tarbiyah Dan Keguruan, 23(2), 194-208. https://doi.org/10.24252/lp.2020v23n2i1.
• Flood, B., & Wilson, R. M. (2008). An exploration of the learning approaches of prospective professional accountants in Ireland. In Accounting Forum 32(3), 225-239.
• Güdelci, E.N. (2020). Mesleki yeterlilik açısından öğrencilerin muhasebe derslerini öğrenme yaklaşımları ve öz yeterlilikle olan ilişkinin incelenmesi: Batman Üniversitesi örneği, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 13 (2), 233-255. https://doi.org/10.29067/muvu.652829.
• Gökdemir, S. & Uğur, İ. (2020). Sosyal medya kullanımının akademik motivasyon davranışı üzerine etkisi: Turizm eğitimi alan üniversite öğrencileri üzerine bir çalışma, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(3), 2110-2131.
• Gökoğlan, K. (2020). Muhasebe dersi alan öğrencilerin öğrenme yaklaşımlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma: dicle üniversitesi örneği. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Busbed), 10(20), 161-182.
• Handoyo, S. (2018). Study motivation, academic performance and commitment career in accounting profession. Journal of Education and Learning (EduLearn), 12(3), 366-375.
• Ravazzi Squincalha, G., Araújo Leal, E., & Duarte Silva, T. (2021). Relationship between Academic Motivation and Perceived Stress: a study with Accounting Science Students. Revista Contabilidade, Gestao E Governanca, 24(1).
• Owusu, G. M. Y., Kwakye, T. O., Bekoe, R. A., & Welbeck, E. (2019). Approaches to learning of accounting students in Ghana. UCP Management Review (UCPMR), 3(1), 69-93.
• Önder, İ. & Beşoluk, Ş. (2010). Düzenlenmiş İki Faktörlü Çalışma Süreci Ölçeği’nin (R-SPQ-2F) Türkçeye Uyarlanması, Eğitim ve Bilim, 35 (157), 55-67.
• Öztürk, M. (2018). Muhasebe eğitimi alan öğrencilerin derin ve yüzeysel öğrenme yaklaşımlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Business & Management Studies: An International Journal, 6(1), 45-63.
• Özkalp, E. & Kırel, Ç. (2011). Örgütsel Davranış. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Karasioğlu, F. & Duman, H.(2011). Meslek yüksekokullarında muhasebe eğitimi ve kalitesi üzerine bir not. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 165-180.
• Kurnaz, E. (2019). Muhasebe eğitimi alan lisans öğrencilerinin öğrenme yaklaşımları üzerine bir araştırma. Journal of Accounting and Taxation Studies, 12(2), 237-254. https://doi.org/10.29067/muvu.411838.
• Koca, N. (2022). Muhasebe ve vergi bölümlerinde eğitim gören öğrencilerin, muhasebe derslerindeki öğrenme yaklaşımları ile akademik motivasyonleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: KSÜ’ de bir araştırma.
• Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19("21. Uluslararası İşletmecilik Kongresi" Özel Sayısı), 89-103. https://doi.org/10.33437/ksusbd.1134429.
• Kyndt, E., Dochy, F., Struyven, K., & Cascallar, E. (2011). The direct and indirect effect of motivation for learning on students' approaches to learning through the perceptions of workload and task complexity. Higher Education Research & Development, 30(2), 135-150.
• Lau, YW., ve Lim, SY. (2015), “Learning Approaches in Accounting Education: Towards Deep Learning”, Management Science Letters, 5(2015).
• Mtshwelo, L., & Roy, I. (2024). Factors affectıng accountıng students'academıc performance: a revıew of lıterature. ICERI2024 Proceedings, 8544-8549.
• Hall, M., Ramsay, A., & Raven, J. (2004). Changing the learning environment to promote deep learning approaches in first-year accounting students. Accounting Education, 13(4), 489–505. https:// doi. org/ 10. 1080/ 0963928042000306837.
• Hassall, T. & Joyce, J. (2001). Approaches to learning of management accounting students, Education and Training, 43(3),145-152.
• Sam, L. (2020). Relationship between learning approaches and academic achievement of accounting education students. International Journal of Scientific and Research Publications, 10(7), 919-923.
• Shaffie, N., Zın, R. M., & Ismaıl, S. (2020). Accounting students’preferences towards learning strategies in Universiti Malaysia Terengganu. Universiti Malaysia Terengganu Journal of Undergraduate Research, 2(4), 75-88.
• Şengel, S. (2011). Türkiye’de muhasebe meslek elemanı talebi üzerine bir araştırma, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (50), 167-180.
• Ünsal, A.(2009). Muhasebe etik eğitim sistem bileşenlerinde sürekli etkin eğitim. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 409-422.
• Winn, S., Harley, D., Wilcox, P., & Pemberton, S. (2006). Reconceptualizing student motivation: Accounting for the social context beyond the classroom. Learning & Teaching in the Social Sciences, 3(2).