The Relationship Between Altruism And Organisational Commitment : The Case Of Health Sector

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 1 - 17, 07.03.2025

Ali Özcan , Duygu Sena Doğan , Ahmet Erkasap

Öz

In an evolving competitive environment, employee commitment to the organization becomes increasingly important. The aim of this research is to explore the relationship between altruism and organizational commitment in the healthcare sector. The desire of healthcare workers to help patients may influence altruistic behavior, while supportive approaches in the workplace can affect organizational commitment. These behaviors can provide numerous benefits, including improved service quality and employee satisfaction.
In the study, the "Altruism Scale" was used to determine the levels of altruism among 202 healthcare sector participants, and the "Organizational Commitment Scale" was employed to measure their levels of organizational commitment. The results indicated a positive relationship between altruism and organizational commitment. In other words, healthcare workers with high levels of altruism were found to have strong organizational commitment.
These findings suggest that healthcare institutions should develop strategies to enhance both the altruism and commitment levels of their employees. Such strategies could improve employee well-being and satisfaction, thereby contributing to better service quality. Thus, increasing the levels of altruism and commitment among healthcare workers can enhance the long-term success and sustainability of healthcare organizations.

Anahtar Kelimeler

altruism, organisational commitment, health sector

Özgecilik ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Sağlık Sektörü Örneği

Öz

Gelişen rekabet ortamında, çalışanların kuruma bağlılığı büyük önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı, sağlık sektöründe özgecilik ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi incelemektir. Sağlık çalışanlarının hastalara yardım etme isteği özgecilik davranışını, işyerinde yardımsever yaklaşımlar ise örgütsel bağlılığı etkileyebilir. Bu tür davranışlar, hizmet kalitesi, çalışan memnuniyeti ve genel iş performansı açısından önemli faydalar sağlayabilir.
Araştırmada, sağlık sektöründe çalışan 202 katılımcının özgecilik seviyelerini belirlemek için “Özgecilik Ölçeği” ve örgütsel bağlılık seviyelerini ölçmek için “Örgütsel Bağlılık Ölçeği” kullanılmıştır. Sonuçlar, özgecilik ve örgütsel bağlılık arasında olumlu bir ilişki olduğunu göstermiştir. Yani, özgecilik düzeyi yüksek olan sağlık çalışanlarının, işyerlerine olan bağlılıklarının da yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Bu bulgular, sağlık kuruluşlarının çalışanların özgecilik ve bağlılık düzeylerini artırmaya yönelik stratejiler geliştirmesi gerektiğini göstermektedir. Bu stratejiler, çalışanların refahını ve memnuniyetini artırarak, hizmet kalitesinin iyileştirilmesine katkı sağlayabilir. Dolayısıyla, sağlık sektöründe çalışanların özgecilik ve bağlılık düzeylerini yükseltmek, kurumların uzun vadede başarı ve sürdürülebilirliklerini artırabilir.

Anahtar Kelimeler

özgecilik, örgütselbağlılık, sağlıksektörü

Kaynakça

• Ahiauzu, A., ve Asawo, P. S. (2010). Altruistic love culture and workers’ commitment in the Nigerian manufacturing industry: A study in workplace spirituality. Journal of Management Policy and Practice, 97-105.
• Bahar, B. (2019). Sosyal öğrenme kuramı ve sosyal değişim kuramı perspektifinden etik liderlik. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16), 237-242.
• Batson, C. D. (1991). The Altruism Question: Toward a Social-Psychological Answer. New-Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Bayrak, B. V., ve Ataseven, H. (2020). Salgın dönemi sağlık hizmetlerinde özgecilik (diğerkâmlık). Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(2), 101-108.
• Bayram, L. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Sayıştay Dergisi, (59), 125-139.
• Bozkurt, Ö., ve Yurt, İ. (2013). Akademisyenlerin örgütsel bağlılık düzeylerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(22), 121-139.
• Cambridge Dictionary. (n.d.). Altruism. Retrieved February 7, 2024, from https://www.cambridge.org/dictionary/english/altruism
• Can, A. (2011). Çalışanların psikolojik sözleşme ihlaline ilişkin algıları ve örgütsel güven, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışı ile ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi., Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dalal, H.J.A., Ramoo, V., Chong, M.C., Danaee, M., Aljeesh, Y.I., Rajeswaran, V.U. (2023) The Mediating Role of Work Satisfaction in the Relationship between Organizational Communication Satisfaction and
• Organizational Commitment of Healthcare Professionals: A Cross-Sectional Study. Healthcare (Basel). 2023 Mar 9;11(6):806. doi: 10.3390/healthcare11060806. PMID: 36981463; PMCID: PMC10048567.
• Doğan, S., ve Kılıç, S. (2007). Örgütsel bağlılığın sağlanmasında personel güçlendirmenin yeri ve önemi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (29), 37-61.
• Ekşi, H., Sayın, M., ve Demir Çelebi, Ç. (2016). Üniversite öğrencilerinin özgecilik ve otantiklik seviyeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 14(32), 79-102.
• Erkorkmaz, Ü., Etikan, I., Demir, O., Özdamar, K., ve Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Türkiye Klinikleri Journal Of Medical Sciences, 33(1), 210-223.
• Esmer, Y., ve Yüksel, M. (2017). İş Yaşamında Örgütsel Bağlılık: Teorik Bir Çerçeve. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi(62), 258-272.
• Fettahlıoğlu, Ö. O., ve Afşar, A. (2017). Görünmez taç sahibi insanların kurumsal özgeci davranışlarla örgütsel özdeşleşmeye ulaşma yolları. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(2), 183-206. https://doi.org/10.24988/Deuiibf.2017322604
• Georgewill, O. S., ve Ekpa, I. H. (2021). Altruism and employees’ commitment of local government areas in Rivers State, Nigeria. The Strategic Journal of Business ve Change Management, 8(1), 115-123.
• Gül, H. (2002). Örgütsel bağlılık yaklaşımlarının mukayesesi ve değerlendirmesi. Ege Academic Review, 2(1), 37-56.
• Gümüş, S. (2021). Sağlıkta iş değerlerinin örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri ve hemşireler eksenli bir araştırma. Uluslararası Modern Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1), 15-23.
• Hamilton, W. D. (1964). The genetical evolution of social behaviour. Journal of Theoretical Biology, 7(1), 1-16.
• In-Su, K., ve Moon-Kyo, S. (2015). The effect of Job Satisfaction on Altruism and Civic Virtue: The mediating role of Chinese employees’ organizational commitment. The Journal of the Korea Contents Association. 15. 436-446. 10.5392/JKCA.2015.15.12.436.
• İşmen, E., ve Yıldız, S. (2005). Öğretmenliğe ilişkin tutumların özgecilik ve atılganlık düzeyleri açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 42, 151-166.
• Jex, S. M., Adams, G. A., Bachrach, D. G., ve Sorenson, S. (2003). The impact of situational constraints, role stressors, and commitment on employee altruism. Journal of Occupational Health Psychology. https://doi.org/10.1037/1076-8998.8.3.171
• Kanbur, E., ve Akyüz, K. Ö. M. (2019). Normatif örgütsel bağlılığın örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi: Sağlık çalışanları üzerine bir araştırma. The Journal of Academic Social Science, 52, 300-316.
• Kara, A. U., ve Köksal, K. (2022). Bağlılık, çalışan performansı ve iş tatmini ilişkisinde özgeciliğin düzenleyici rolü: Sağlık çalışanları üzerinde bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(1), 284-302.
• Karagöz, Y. (2017). SPSS ve AMOS uygulamalı nicel-nitel-karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kasapoğlu, A. (1991). Sosyoloji öğrencilerinin sosyal değer ve tutumları. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 35(1), 141-158.
• Kasapoğlu, F. (2021). İyilik hali ile özgecilik arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hikmet Yurdu Düşünce-Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 7(13), 271-288.
• Koç, E., ve Erdoğan, M. (2023). Hayır kurumu ürünlerine yönelik istediğin kadar öde fiyatlandırma stratejisi ile özgecilik ilişkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(1), 229-251. https://doi.org/10.17153/oguiibf.1240693
• Koç, H. (2009). Örgütsel bağlılık ve sadakat ilişkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 200-211.
• Kılınç, M., ve Uludağ, A. (2017). Sağlık çalışanlarının empatik eğilim düzeyinin saldırgan davranış düzeyleri ile ilişkisi.
• Kwon, I.-S., ve Seo, M.-K. (2015). The effect of job satisfaction on altruism and civic virtue: The mediating role of Chinese employees’ organizational commitment. The Journal of the Korea Contents Association. https://doi.org/10.5392/JKCA.2015.15.12.436
• Maalim, B. M., Ndolo, J., ve Kibe, L. W. (2023). Influence of altruistic strategy on organizational commitment in five star hotels in Kenya. European Journal of Business and Management Research, 8(3), 176-182.
• Meyer, J. P., ve Allen, N. J. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63(1), 1-18.
• Meyer, J.P., ve Allen, N.J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), 61-89.
• Pilar, Ficapal-Cusí., Mihaela, Enache-Zegheru., Joan, Torrent-Sellens. (2020). 1. Linking Perceived Organizational Support, Affective Commitment, and Knowledge Sharing with Prosocial Organizational Behavior of Altruism and Civic Virtue. Sustainability, doi: 10.3390/SU122410289
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine, J. B., ve Bachrach, D. G. (2000). Organizational citizenship behaviors: A critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research. Journal of Management, 26(3), 513-563.
• R. T. Mowday, R. M. Steers, L. W. Porter, The Measurement of Organizational Commitment, Journal of Vocational Behavior, 14, 224-247 (1979).
• Sağır, Z. (2020). “Özgecilik ve Dini Tutum: Farklı Meslek Grupları Üzerine Nicel Bir Araştırma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7/13. 285-319. http://doi.org/10.5281/zenodo.4021459
• Sesardic, N. (1999). Altruism. The British Journal for the Philosophy of Science, 50(3), 457-466.
• Schermerhorn, J. R., Hunt, J. G., ve Osborn, R. N. (1994). Managing organizational behavior. (8th ed.). New York, NY: McGraw-Hill.
• Songur, A., ve Yaman, D. (2020). Sağlık Sektörü Çalışanlarının Örgütsel Bağlılık Ve İş Tatminlerine Yönelik Literatür İncelemesi. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, 2(2), 80-100.
• Sökmen, A., ve Kenek, G. (2019). Örgütsel bağlılık, iş tatmini ve özgecilik ilişkisi: Bir kamu kurumunda araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 3120-3130.
• Stevens, J. P. (2002). Applied multivariate statistics for the social sciences (4th ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Supriadi, S., Mintarti, A., Paminto, A., Hidayati, T., ve Palutturi, S. (2020). The relationship between job characteristics and transformational leadership on organization and altruism commitments and its effects on nurses’ satisfaction and performance in private hospitals of Samarinda City. South Asian Research Journal of Humanities and Social Sciences. https://doi.org/10.36346/SARJHSS.2020.V02I02.001
• Taş, Ö. Y., ve Ağırbaş, İ. T. D. (2012). Örgütsel bağlılık, örgütsel güven ve iş doyumu arasındaki ilişki: Özel bir hastane örneği (Doctoral dissertation, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları Yönetimi Anabilim Dalı).
• Tavakol, M., ve Dennick, R. (2011). Making sense of Cronbach’s alpha. International Journal of Medical Education, 2, 53-55.
• Tekeş, B., ve Hasta, D. (2015). Özgecilik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nesne Psikoloji Dergisi, 3(6), 55. Trivers, R. L. (1971). The evolution of reciprocal altruism. Quarterly Review of Biology, 46(1), 35-57.
• Ümmet, D., Ekşi, H., ve Otrar, M. (2013). Özgecilik (altruism) ölçeği geliştirme çalışması. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 301-321.
• World Health Organization. (2017). Primary health care systems (Primasys). World Health Organization.
• Yazıcı Sorucuoğlu, A., ve Öztürk, Z. (2021). Hastane Çalışanlarının Dönüşümcü Liderlik Algılarının Örgütsel Bağlılıklarına Etkisi (Ankara İlinde Bir Devlet Hastanesi Örneği). Sağlıkta Performans Ve Kalite Dergisi, 18(1), 61-88.
• Yeşilkaya, M. (2018). Özgeci Davranış Olgusuna İlişkin Epistemolojik Sorunlar Üzerine Bir İnceleme: Siyah, Beyaz ve Gri. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4).
• Yeyrek, M. (2018). Geleneksel Yönetim ve Vizyoner Liderlik Davranışlarının. Çalışanların Performansına Etkilerine Yönelik Bir Araştırma, İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.