Hayat Bilgisi Dersinde Kavram Öğretimi ve Kavram Öğretiminde Kullanılabilecek Teknikler Üzerine Kuramsal Bir Çalışma

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 1, 33 - 50, 17.11.2017

Vedat Aktepe Emine Cepheci Sefa Irmak Şifa Palaz

Öz

Amaç: İlköğretim
Hayat Bilgisi dersi programında yer alan kavram öğretimi ve kavram öğretiminde
kullanılabilecek teknikler hakkında yapılan kuramsal bir araştırmanın
sunulmasıdır.

Yöntem: Bilginin
ayrıntılı olarak ele alınması düşüncesiyle nitel araştırma yöntemlerinden biri
olan "doküman incelemesi" yöntemi kullanılmıştır. 

Bulgular: Hayat Bilgisi
dersinde kavram öğretimi ve kavram öğretiminde kullanılabilecek teknikler
açıklanmaya çalışılmıştır.

Sonuç: Kavram
öğretiminde; kavram haritalarının, kavram ağlarının, kavram karikatürlerinin ve
kavram bulmacalarının kullanılmasıyla öğrenmenin daha doğru ve anlamlı
kılındığı, öğrenmenin ve hatırlamanın kolaylaştığı, kavram yanılgılarının ortadan
kalktığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kavram, kavram öğretimi

Concept Teaching In Social Studies and A Theoretical Study On Techniques Suitable In Concept Teaching

Öz

It
is aimed to present a theoretical research about the techniques that can be
used in concept teaching and concept teaching in Primary Life Science lesson
program 2005. The "document review" method, which is one of the
qualitative research methods, has been used with a sense of detailing the
information. Techniques that can be used in concept teaching and concept
teaching in Social Studies lesson are tried to be explained. Conclusion: In
concept teaching; the use of concept maps, concept nets, concept cartoons and
concept puzzles has resulted in the fact that learning has become more accurate
and meaningful,learning and rememberinghave facilitated,misconceptions of the
concept have removed.

Kaynakça

• Kaynaklar Akkuş, G. ve Köse, S. ( 2011). Bilgisayar destekli kavram haritalarına uygun bir ders örneği: Dolaşım sistemleri. E- Journal of New World Sciences Academy, 6(1), Denizli. Akkuş, Ç. (2013). İlköğretim Birinci Sınıf Hayat Bilgisi Dersindeki Fen Kavramlarının Drama Yöntemiyle Öğretiminin Öğrenmedeki Başarı ve Kalıcılığa Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi. Alkan, G. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Kavram Karikatürlerinin Öğrenci Başarısına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Niğde: Niğde Üniversitesi. Altınyüzük, C. (2008). İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilgisi Dersi Kimya Konularındaki Kavram Yanılgıları. Yüksek Lisans Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi. Altunkara, S. (2013). Ekoloji Konusunda Geliştirilen Kavram Karikatürlerinin Kavramsal Anlamaya Etkisinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi. Ana Britanica Genel Kültür Ansiklopedisi (1994). Hürriyet Yayınları, cilt:18, ss.281 Aydoğdu, M. ve Kesercioğlu, T. (Edt.) (2005). İlköğretimde Fen ve Teknoloji Öğretimi. (ss.26-27) Ankara: Anı Yayıncılık. Çakmak, V. ve Kalaycı, N. (2000). Kavram Haritalarının Öğretim Sürecinde Kullanılması. Eğitim Yönetimi Dergisi, 2, 571-580. Çepni, S. (2014). Fen ve Teknoloji Öğretimi.(Editör: Salih ÇEPNİ) (11. Baskı). (ss.174). Ankara: Pegem Akademi Yayınevi. Çolak, R. (2010). Kavram Haritalarının Sosyal Bilgiler Eğitimi Çerçevesinde Tarihsel kavramların Öğretiminde Kullanılması: Kavram Haritası ile Yapılan Öğretim ile Tutum Başarı ve Kalıcılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Çaycı, B. (2007). Kavram Öğretiminde Kavramsal Değişim Yaklaşımının Etkililiğinin İncelenmesi. Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Demir, Y. (2008). Kavram Yanılgılarının Belirlenmesinde Kavram Karikatürlerinin Kullanılması. Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi. Duban, N. ve Anagün, Ş. (2014). Fen Bilimleri Öğretimi. (ss.402) Ankara: Anı Yayıncılık. Dündar, H. (2007). Kavram Analizi Stratejisinin Öğrencilerin Kavram Öğrenme Başarısı ve Hayat Bilgisi Dersine İlişkin Tutumlarına Etkisi. Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi. Günhan, F. (2009). Kavram Haritaları Öğretim Stratejisinin Öğrenci Başarısına Etkisi: Bir Meta Analiz Çalışması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi. Gürlek, M. (2002). Ortaöğretim Biyoloji Öğretiminde Anlam Çözümleme Tabloları, Kavram Ağları ve Kavram Haritalarının Uygulanması. Yüksek Lisans Tezi, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi. İnel, D. (2012) Kavram Karikatürleri Destekli Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Problem Çözme Becerileri Algılarına Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyonlarına ve Kavramsal Anlama Düzeylerine Etkileri. Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi. Kurudayıoğlu, M. Öztürk, Y. ve Şahin, Ç. (?). Türkçe Öğretiminde Kavram Haritalarının Kullanılması Üzerine Kuramsal Bir Çalışma. Yıl, Dil, Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(7), 13-34. Malatyalı, E. ve Yılmaz, K. (2010) Yapılandırmacı Öğrenme Sürecinde Kavramlar ve Önemi: Kavramların Pedagojik Açıdan İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(3), ss.320-332 MEB (2009). İlköğretim 1, 2 ve 3. Sınıflar Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara. Pesen, C. (2007). Öğrencilerin Kesirlere İlgili Kavram Yanılgıları. Eğitim ve Bilim Dergisi, 143 (32), ss.79-88. TDK (2014). Türk Dil Kurumu sözlüğü, 13 Aralık 2014 tarihinde http://www.tdk.gov.tr/ adresinden alınmıştır. Tural, A. (2011) Sosyal Bilgilerde Yapılandırmacı Yaklaşımla Kavram Öğretimine Yönelik Model Geliştirme. Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Yılmaz, H. (2008). İlköğretim Birinci Kademe 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Kavram Haritalarının Kullanılmasının Başarıya Olan Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Konya.