Cilt: 3 Sayı: 1, 30.06.2022

Yıl: 2022

Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü tarafından yayınlanan Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi, Üniversitemiz Yönetim Kurulu'nun 27/04/2020 tarihli, 2020-04 sayılı oturumunda alınan karar ile kurulmuş olup, Fen Bilimleri alanında özgün araştırma ve derlemelerin Türkçe ve İngilizce dillerinde yayımlanarak bilginin ulusal ve uluslararası düzeyde paylaşımı amaçlamaktadır.

Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisinin temel konuları, Fen Bilimleri Enstitüsü altında eğitim yapan tüm Anabilim Dallarının çalışma konularını kapsamaktadır.   

Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi, Haziran ve Aralık ayları olmak üzere yılda iki sayı olarak basılan hakemli, akademik ve bilimsel bir dergidir. Gönderilen makalelerin içerikleri özgün, daha önce herhangi bir yerde yayınlanmamış veya yayınlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Kongre ve sempozyumlarda sadece özeti yayımlanan bildiriler genişletilerek dergiye makale olarak sunulabilir.

Sayfa boyutu, sayısı ve kenar boşlukları Sayfa A4 formatında, tek sütun, tek satır aralığı ve en fazla 12 sayfa olmalıdır. Sol ve Sağ : 3 cm, Üst ve Alt: 3 cm.
Sayfa numaraları Sayfa numaraları sayfa altında ve ortada verilmelidir.
Satır boşlukları Bütün satır boşlukları Times New Roman karakterinde ve 12 punto olmalıdır.
Metin Times New Roman karakterinde 12 punto ile, sağa ve sola dayalı olarak tek aralıklı yazılmalıdır.
Paragraf Her paragraf arasında bir satır boşluk bırakılmalı, paragraf başlarında içerden başlanmamalıdır (Tab tuşu kullanılmamalıdır).
Makale başlığı Makale Başlığı 20 kelimeyi aşmayacak şekilde, sola yaslı, Times New Roman 14 punto, başlıktaki her kelimenin ilk harfi büyük olacak şekilde (bağlaçlar hariç) ve koyulaştırılmış (Bold) yazılmalıdır.
Yazar adı veya adları Makalede yazar isimleri ilk harfi ve soyismin hepsi büyük,başlıktan sonra 1 satır boşluk bırakılarak, ünvan belirtilmeden,sola yaslı, birden fazla yazarlarda aralarına virgül konularak, Times New Roman ve 12 punto yazılmalıdır.
Yazarın/ların adresi/leri Yazarların adlarının hemen altına 1 satır boşluk bırakılarak, Times New Roman, 9 punto ve italik olarak yazılmalıdır. Yazar Adreslerinin sonuna yazarların ORCID ID numaraları eklenmelidir. Yazarların adres bilgileri alt alta boşluk bırakılmadan yazılmalıdır.
İletişim yazarının bilgileri Yazar adres bilgilerinin altında bir satır boşluk bırakılarak sorumlu yazar adı, soyadı ve e-posta adresi belirtilmelidir. Sorumlu yazar bilgileri Times New Roman, 9 punto ve italik olarak yazılmalıdır.
Türkçe özet Sorumlu yazar bilgilerinden sonra 2 satır boşluk bırakıldıktan sonra, Özet kelimesi Times New Roman yazı karakterinde, 12 punto, koyu ve sola dayalı olarak yazılmalıdır. Özet metni Times New Roman yazı karakterinde, 12 punto ve italik olarak yazılmalıdır. Özet metnin 100 ile 200 kelime arasında olmasına özen gösterilmelidir. Özet kelimesi ile özet metni arasında bir satır boşluk bırakılmalıdır.
Anahtar kelimeler Keywords Anahtar kelimeler: ve Keywords: kelimeleri Türkçe özetin ve İngilizce özetin altına bir satır boşluk bırakılarak, Times New Roman, 12 punto, koyu ve italik olarak yazılmalıdır. En az 3 en fazla 6 adet anahtar kelime verilmeli, anahtar kelimelerin birincisinin ilk harfi büyük diğerleri küçük harfle ve aralarına virgül konularak verilmelidir.
İngilizce başlık ve Abstract Türkçe anahtar kelimelerin altına 2 satır boşluk bırakılarak, Times New Roman, 16 punto (koyu olmayacak) ile başlığın sadece ilk harfi büyük olacak şekilde sayfa ortalanarak yazılmalıdır. Abstract, Türkçe özet formatında yazılmalıdır.
Ana başlıklar Ana Başlıklar sırasıyla numaralandırılmalıdır (1. Giriş 2. Deneysel çalışmalar gibi). Tüm başlıklar sola dayalı Times New Roman, 12 punto, koyu ve sadece ilk kelimenin ilk harfi büyük olacak şekilde yazılmalıdır. Ana başlıklardan önce 2 satır, sonra 1 satır boşluk bırakılmalıdır.
Alt başlıklar Alt başlıklar ana başlık numarasına uygun olarak numaralandırılmalıdır. Tüm alt başlıklar sola dayalı Times New Roman, 12 punto, koyu ve italik olarak sadece ilk kelimenin ilk harfi büyük olacak şekilde yazılmalıdır (2.1. Malzeme 2.2. Isıl işlemler gibi). Alt başlıklardan önce tek satır boşluk bırakılmalı, sonra ise boşluk bırakılmadan metine geçilmelidir.
Şekiller Resimler Fotoğraflar Sayfa sınırlarını aşmayacak şekilde ortalanarak, net ve okunaklı olmalıdır. Sıra ile numaralandırılmalıdır. Şekil no ve adları şeklin altında ortalanarak ve sadece ilk kelimenin ilk harfi büyük olarak verilmelidir. Şekiller ya bir çizim programı ile çizilmiş olmalı ya da en az 300 dpi çözünürlükte taranmış olmalıdır. Şekil olarak gösterilen grafik, resim ve metin kutularında yer alan yazı ve sayıların büyüklüğü makale içinde Times New Roman karakteri ile yazılmış 9 punto boyutundaki bir yazının büyüklüğünden az olmamalıdır. Şekilden önce, şekil adından önce ve sonra birer satır boşluk bırakılmalıdır. Şekiller metin içine yerleştirilirken mutlaka şekilden önce atıfta bulunulmalıdır.
Tablolar Sayfa sınırlarını aşmayacak şekilde ortalanarak konulmalıdır. Sıra ile numaralandırılmalıdır. Tablo no ve adları, tablonun üstünde tek satır boşluk ile sadece ilk kelimenin ilk harfi büyük olacak şekilde ortalanarak yazılmalıdır. Tablo adı yazılırken üstte ve altta birer satır, tablodan sonra yine bir satır boşluk bırakılmalıdır. Tablolara tablodan önce mutlaka metin içerisinde atıfta bulunulmalıdır. Tablo satır ve sütunlarındaki rakam ve yazılar Times New Roman 12 punto ile yazılmalıdır. Ancak zorunlu kalınan durumlarda yazı boyutu yazı sınırlarını geçmeyecek şekilde en az 9 puntoya kadar düşürülebilir.
Denklemler Metin içerisine yazılacak denklemler, word yazım programındaki denklem editörü ile sola dayalı olarak yazılmalı ve eşitliklere sağa dayalı olarak parantez içerisinde sıra ile numara verilmelidir.
Semboller Makale çok sayıda sembol içeriyor ya da makaledeki sembollerin açıklanması gerekiyorsa uluslararası standarda uygun olarak, semboller, kaynaklardan önce, Times New Roman 12 punto ile italik yazılmalıdır. Makalede ondalık gösterimde nokta kullanılmalı, binlikleri ayırırken virgül veya nokta kullanılmamalı gerekiyorsa tek boşluk kullanılmalıdır.
Kaynaklar Kaynaklar metin içerisinde sıra ile numaralandırılmalıdır. Makalenin sonunda bulunan kaynaklar bölümündeki sıralama, metinde verilen sıraya uygun olarak yapılmalıdır.
Atıfta bulunulan kaynaklar; ya ….. [1]. şeklinde cümlenin sonunda yada ….. [1], ….. şeklinde cümle içinde verilmelidir. İki veya daha fazla kaynak yazarken verilecek kaynaklar sıralı ise [1,2,3,4] şeklinde değil, [1-4] şeklinde verilmelidir. Sıralı değil ise [8, 11, 15] şeklinde verilmelidir.
Kaynaklar, Times New Roman 12 punto ile yazılmalı, sadece dergi, kitap ya da sempozyum adı kalın yazılmalıdır. Kaynaklar kısmında yer alan ulusal-uluslararası makalelerin yer aldığı dergi adları kısaltılmış halleriyle değil, açık olarak yazılmalıdır (örnek: dergi adı Wat. Res. şeklinde değil Water Resources şeklinde yazılmalı).
Ulusal - Uluslararası Makaleler
[1] Li, G., Hart, A. ve Gregory, J., Flocculation and sedimentation of high turbidity water, Water Resources, 25, 9, 1137-1143, (1998).
Ulusal - Uluslararası Bildiriler
[2] Li, G., Hart, A. ve Gregory, J., Flocculation and sedimentation of high turbidity waters, Proceedings , 9th Biennial Conference, International Association on Water Quality, 1137–1143, Vancouver, (1998).
Ulusal - Uluslararası Kitap
[3] Li, G., Hart, A. ve Gregory, J., Flocculation and sedimentation, 295, Technomics Press, Lancaster PA, (1998).
• Kitap İçinde Bölüm
[4] Blackburn, T., Flocculation and sedimentation in Li, G., Hart, A. ve Gregory, J., Physical Processes, Technomics Press, 29-45, Lancaster PA, (1998).
• Editörlük
[5] Li, G., Hart, A. ve Gregory, J., Flocculation and sedimentation, 295, Technomics Press, Lancaster PA, (1998).
Makaleler
[6] Li, G., Hart, A. ve Gregory, J., Flokülasyona hız gradyanı etkisi, Su Kirlenmesi Kontrolü Dergisi, 7, 4, 26–32, (1998).
[7] Snell, F. D. ve Ettre, L. S., Encyclopedia of Industrial Chemical Analysis, 14, Interscience, New York, (1971).
Basılmış Bilimsel Rapor
[8] Li, G., Hart, A. ve Gregory, J., The effect of velocity gradient in flocculation, Technical Report, NATO Science for Stability Programme, 150, Brussels, (1998).
Mesleki Teknik Rapor
[9] Li, G., Hart, A. ve Gregory, J., Flokülasyona hız gradyanı etkisi, Teknik Rapor 45, İTÜ Geliştirme Vakfı,
İstanbul, (1998).
Doktora, Y.Lisans Tezi
[10] Türker, K., Yapıların deprem davranışının belirlenmesi için çok modlu uyarlamalı yük artımı yöntemi, Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir, (2005).
Standartlar
[11] TS825, Binalarda ısı yalıtım kuralları, Türk Standartları, Ankara, (1998).
Güncel Yazı
[12] Li, G., Hart, A. ve Gregory, J., Flokülasyona hız gradyanı etkisi, Bilim ve Teknik, 363, 8, 23–45, (1998). [13] Li, G., Hart, A. ve Gregory, J., Flokülasyona hız gradyanı etkisi, Milliyet Gazetesi, sf.2, 3, 24, (1998).
Web adresleri
[14] Li, G., Hart, A. ve Gregory, J., Flokülasyona hız gradyanı etkisi, (1998).http://www.server.com/projects/paper2.html, (20.05.2004 

Etik İlkeler ve Yayın Politikası
ETİK İLKELER
Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi, Yayın Etiği Komitesi (Committee on Publication Ethics (COPE)) tarafından hazırlanan yönerge (The COPE Code of Conduct for Journal Editors) hükümlerine uymayı kabul ve taahhüt etmiştir. Bu kapsamda, dergi tarafından kabul edilen etik görev ve sorumluluklar Committee on Publication Ethics ve Council of Science Editors tarafından yayınlanan yönergeler dikkate alınarak hazırlanmıştır.

YAYIN ETİĞİ
Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi’nde uygulanan yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmektedir. Bu doğrultuda uygulanan süreçler, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımaktadır.
Dergide yayınlanan çalışmalar, hakemler tarafından incelenmiş, bilimsel yöntemleri destekleyen çalışmalardır. Makalenin dergiye gönderiminden yayınlanıncaya kadar geçen süreçte, yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörlerin etik ilkelere yönelik standartlara uyması büyük önem taşımaktadır. Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıda belirtilen etik sorumlulukları taşımasını beklenmektedir.

YAZARLARIN ETİK SORUMLULUKLARI
Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi’ne çalışmalarını gönderen Yazar/Yazarların aşağıdaki belirtilen etik sorumlulukları yerine getirmesi beklenmektedir:
- Yazar/Yazarların gönderdikleri çalışmaların özgün olması ve çalışmada kullanılan kaynakları eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları gerekmektedir.
- Çalışmaya fikren katkıda bulunmayan kişi/kişiler yazar olarak belirtilmemelidir.
- Yayınlanmak üzere gönderilen çalışmaya ilişkin çıkar çatışmaları belirtilmeli ve nedeni açıklanmalıdır.
- Yazar/Yazarlar dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, bu nedenle Yazar/Yazarlar beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
- Yazar/Yazarlar çalışmada kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır.
- Yazar/Yazarların yayınlanmış, baskıda veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
- Yazar/Yazarların çalışmalarını aynı zamanda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını veya çekilmesini takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi’ne gönderilemez.
- Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.

EDİTÖRLERİN ETİK GÖREV VE SORUMLULUKLARI
Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi editör ve alan editörleri, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors" ve "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberleri doğrultusunda aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır:

Genel görev ve sorumluluklar
Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi'nde yayınlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadır:
- Sürekli olarak derginin gelişimini sağlama,
- Dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme,
- Düşünce özgürlüğünü destekleme,
- Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme,
- Düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme.

Okuyucu ile ilişkiler
Editörler tüm okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların ihtiyaç duydukları bilgi, beceri ve deneyim beklentilerini dikkate alarak karar vermelidir. Yayınlanan çalışmaların okuyucu, araştırmacı, uygulayıcı ve bilimsel alanlarına katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına dikkat etmelidir. Ayrıca editörler okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermekle yükümlüdür.

Yazarlar ile ilişkiler
Editörlerin yazarlara karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:
- Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar vermelidir.
- Yayın kapsamına uygun olan çalışmaların ciddi problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.
- Editörler, çalışma ile ilgili ciddi bir sorun olmadıkça, olumlu yöndeki hakem önerilerini göz ardı etmemelidir.
- Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editör(ler) tarafından verilen kararları ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmemelidir.
- "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" mutlaka yayınlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir.
- Editörler yazarlar tarafından kendilerinden beklenecek her konuyu ayrıntılı olarak içeren bir "Yazar Rehberi" yayınlamalıdır. Bu rehberler belirli zaman aralıklarında güncellenmelidir.
- Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.

Hakemler ile ilişkiler
Editörlerin hakemlere karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:
- Hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlemelidir.
- Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla sorumludur.
- Yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek durumundadır.
- Körleme hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
- Hakemleri tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir.
- Hakemleri zamanında dönüş ve performans gibi ölçütlerle değerlendirmelidir.
- Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir.
- Hakem havuzunun güncellenmesi ve geniş bir yelpazeden oluşması için gerekli adımları atmalıdır.
- Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.

Yayın kurulu ile ilişkiler
Editörler, tüm yayın kurulu üyelerinin süreçleri yayın politikaları ve yönergelere uygun hareket etmesini sağlamalıdır. Yayın kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirmeli ve yeni gelişmelerden haberdar etmelidir. Yeni yayın kurulu üyelerini yayın politikaları konusunda eğitmeli, ihtiyaç duydukları bilgileri sağlamalıdır.

Ayrıca editörler;
- Danışmanlar kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır.
- Yeni Danışmanlar kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir.
- Danışmanlar kurulu üyelerinin uzmanlık alanına uygun çalışmaları değerlendirme için göndermelidir.
- Danışmanlar kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır.
- Danışmanlar kurulu ile belirli aralıklarla yayın politikalarının ve derginin gelişimi için toplantılar düzenlemelidir.

Dergi sahibi ve yayıncı ile ilişkiler
Editörler ve yayıncı arasındaki ilişki editöryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. Editörler ile yayıncı arasında yapılan yazılı sözleşme gereği, editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsızdır.

Editöryal ve kör hakemlik süreçleri
Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu kapsamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirilmesi sürecinin tamamlanmasını sağlar.

Kalite güvencesi
Editörler; dergide yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.

Kişisel verilerin korunması
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda yer alan deneklere veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı reddetmekle görevlidir. Ayrıca editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.

Etik kurul, insan ve hayvan hakları
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.

Olası suiistimal ve görevi kötüye kullanmaya karşı önlem
Editörler; olası suiistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikâyetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.

Fikri mülkiyet haklarının korunması
Editörler; yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve Yazar/Yazarlar ın haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Yapıcılık ve tartışmaya açıklık

Editörler;
- Dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir.
- Eleştirilen çalışmaların yazar/yazarlarına cevap hakkı tanımalıdır.
- Olumsuz sonuçlar içeren çalışmaları göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.

Şikâyetler
Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikâyetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle sorumludur.
Politik ve Ticari kaygılar
Dergi sahibi, yayıncı ve diğer hiçbir politik ve ticari unsur, editörlerin bağımsız karar almalarını etkilemez.

Çıkar çatışmaları
Editörler; Yazar/Yazarların, hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.

HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI
Tüm çalışmaların "Kör Hakemlik" çerçevesinde değerlendirilmesi yayın kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu süreç yayının nesnel ve bağımsız değerlendirilmesi ile güven sağlar. Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla Yazar/Yazarlar a iletilir. Bu bağlamda Uluslararası
Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:
- Sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışma değerlendirmeyi kabul etmelidir.
- Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.
- Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir.
- Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilir.
- Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.
- Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır.
- Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.

İNTİHAL DENETİMİ
Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi yayın etiği gereği "Kör Hakemlik Değerlendirme Süreci"nden geçmiş her çalışmanın bütünlüğünü korumak ve etik ihlalinin önlenmesi adına intihal denetiminden geçirilmesini zorunlu kılar. Bu kapsamda dergimize gönderilecek makalelerin öncelikle yazar tarafından uygun intihal yazılım programlarıyla (iThenticate, Turnitin vb) makalenin benzerlik durumu belirtilmelidir. Bu nedenle, dergiye gönderilen makaleler/derlemeler ön değerlendirme sürecinde; iThenticate, Turnitin gibi yazılımlar aracılığıyla benzerlik oranları belirlenmelidir. Benzerlik oranının % 20’nin altında olması Editörler Kurulumuz tarafından kabul görmektedir. Belirlenen bu oranının üzerinde olan makaleler/derlemeler yazar(lar)a iade edilebilir. Değerlendirme kapsamında oluşan maddi sorumluluklar Yazar/Yazarlar a aittir.

YAYIN POLİTİKASI
Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi, Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda 2 sayı olacak şekilde yayınlanır.

Açık Erişim Politikası: Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisinde yayınlanmaya kabul edilen makalelerden Makale işlem ücreti (değerlendirme ücreti veya basım ücreti) talep etmeyen, uluslararası hakemli ve makalelere erişim için abonelik ücreti talep etmeyen açık erişimli bir dergidir.

Gizlilik Beyanı: Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi yönetim sistemine eklenmiş olan yazar isim ve elektronik posta adresleri gibi kişisel bilgileri, yalnızca bu derginin bilimsel amaçları doğrultusunda kullanmayı kabul eder. Bu bilgiler başka bir amaç veya bölüm için kullanılmayacak olup, üçüncü taraflarla paylaşılmayacaktır.

Arşivleme: Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi’nde yayınlan tüm makaleler TÜBİTAK ULAKBİM Yaşam Bilimleri Veritabanı aracılığıyla pdf formatında ULAKBİM sunucularında saklanmakta ve sunulmaktadır.

Sponsorluk ve Reklam: Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi’nin yayın politikaları kapsamında sponsorluk ve reklam kabul edilmemektedir.

Telif Hakkı Devri: Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi’ne yayınlanmak üzere gönderilen çalışmaların daha önce yayınlanmamış, yayınlanmak üzere bir yere sunulmamış ve yayın haklarının devredilmemiş olması gerekir. Dergide basılan eserlerin sorumluluğu yazar(lar)’ına aittir.. Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi’ne çalışma gönderecek yazarlar, "Telif Hakkı Devir Formu" belgesini imzalayarak sisteme yüklemek zorundadır. Yazarlar böylece çalışmalarının telif hakkından feragat etmeyi kabul ederek, değerlendirme için gönderimle birlikte çalışmalarının telif hakkını Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi’ne devretmeyi kabul eder. Telif Hakkı Devir Formunu iletmeyen yazarların çalışmaları değerlendirilmeye alınmaz ve/veya yayınlanmaz.


Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci: Kör hakemlik, bilimsel yayınların en yüksek kalite ile yayınlanması için uygulanan bir yöntemdir. Bu yöntem, bilimsel çalışmaların nesnel (objektif) bir şekilde değerlendirilme sürecinin temelini oluşturmaktadır ve birçok bilimsel dergi tarafından tercih edilmektedir. Hakem görüşleri, Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi yayın kalitesinde belirleyici bir yere sahiptir. Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi’ne gönderilen tüm çalışmalar aşağıda belirtilen aşamalara göre körleme yoluyla değerlendirilmektedir.
Körleme Hakemlik Türü: Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi kendisine gelen çalışmaları değerlendirme sürecinde kör hakemlik ve değerlendirme yöntemini kullanmaktadır. Bu yöntemde çalışmaların yazar ve hakem kimlikleri gizlenerek birbirlerinden haberdar olmamaktadırlar.

- İlk Değerlendirme Süreci: Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi’ne gönderilen çalışmalar ilk olarak alanında uzman olan editörler tarafından değerlendirilir. Derginin amaç ve kapsamı ile Dergi yazım kurallarına uymayan, Türkçe ve İngilizce olarak dil ve anlatım kuralları açısından zayıf, bilimsel açıdan kritik hatalar içeren, özgün değeri olmayan ve yayın politikalarını karşılamayan çalışmalar doğrudan değerlendirilmeye alınmadan reddedilir. Reddedilen çalışmaların yazarları, gönderim tarihinden itibaren en geç iki hafta içerisinde bilgilendirilir.
Bu kapsam dışında kalan uygun olarak değerlendirilen çalışmalar ise ön değerlendirme için çalışmanın ilgili olduğu alana yönelik bir alan editörüne gönderilir.

- Ön Değerlendirme Süreci: Dergiye sunulan makale, Dergi Editörler Kurulunca ön değerlendirmeye tabii tutulur. Kurul, yazım kuralları ve içerik açısından dergide basılabilecek nitelikte bulmadığı makaleyi hakemlere göndermeden iade etme hakkına sahiptir. Dergide basılabilecek nitelikteki makaleler ise incelenmek üzere ait olduğu bilim alanında üç uzman hakeme gönderilir. Hakemlerin oybirliği veya çoğunlukla basılmaya uygun bulmadığı makale hakkında yazar bilgilendirilir ve esere ait dokümanlar iade edilmez.

- Hakem Atama Süreci: Çalışmalar içeriğine ve hakemlerin uzmanlık alanlarına göre hakemlere gönderilir. Çalışmayı inceleyen Alan editörü, Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi hakem havuzundan uzmanlık alanlarına göre üç hakem önerisinde bulunur veya çalışmanın alanına uygun yeni hakemi önerebilir veya Dergipark Hakem havuzundan ilgili hakemi seçebilir. Makale hakemlerinin her birinin mümkün olduğunca farklı kurumlardan olmasına ve hakemlerle aynı kurumdan olmamasına özen gösterilir. Çalışma daha sonra Alan editörü tarafından belirlenen hakemlere iletilir. Hakemler değerlendirdikleri çalışmalar hakkındaki hiçbir süreci ve belgeyi paylaşmayacakları hakkında garanti vermek zorundadır.


- Hakem Değerlendirme Süreci: Hakem değerlendirme süreci için hakemlere verilen süre 4 haftadır. Hakemlerden veya editörlerden gelen düzeltme önerilerinin yazarlar tarafından 1 ay içerisinde tamamlanması zorunludur. Hakemler bir çalışmanın düzeltmelerini inceleyerek uygunluğuna karar verebilecekleri gibi gerekliyse birden çok defa düzeltme talep edebilir. Değerlendirme Sonucu Hakemlerden gelen görüşler, Alan editörü tarafından en geç 2 hafta içerisinde incelenir. Bu inceleme sonucunda Alan editörü çalışmaya ilişkin nihai kararını editörlere iletir.

- Yayın Kurulu Kararı: Editörler, Alan editörü ve hakem görüşlerine dayanarak çalışma ile ilgili yayın kurulu görüşlerini hazırlar. Hazırlanan görüşler editör tarafından Alan editörü ve hakem önerileri ile birlikte en geç 1 hafta içerisinde Yazar/Yazarlara iletilir. Bu süreçte olumsuz görüş verilen çalışmalar intihal denetimi talep edilmeksizin iade edilir.

- Makale Gönderme: Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi ne değerlendirilmek üzere çalışma gönderecek Yazar/Yazarlar https://dergipark.org.tr/tr/login adresinde yer alan dergipark yönetim sistemine üye olarak https://dergipark.org.tr/tr/journal/3185/submission/step/manuscript/new adresinden makale gönderimi gerçekleştirebilir.

- Yazarlar: Yazar/Yazarların yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, geri çekme işlemlerinde dergi editörüyle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.

- Makalelerin Geri Çekilmesi: Değerlendirme aşamasındaki çalışmasını geri çekme talebinde bulunmak isteyen Yazar/Yazarlar, makale geri çekme talebini içeren dilekçeyi her bir yazarın ıslak imzası ile imzalanmış ve taratılmış halini mevcut dergi editörünün veya bsmdergi@uludag.edu.tr adresi üzerinden e-posta aracılığıyla yayın kuruluna iletmekle yükümlüdür. Yayın Kurulu geri çekme bildirimini inceleyerek en geç bir hafta içerisinde dönüş sağlar. Yayın kurulu tarafından telif hakları Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi gönderim aşamasında devredilmiş çalışmaların geri çekme isteği onaylanmadıkça yazarlar çalışmasını başka bir dergiye değerlendirme için gönderemezler.

- Editörler: Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi yayın kurulu; yayınlanmış, basım aşamasındaki veya değerlendirme aşamasındaki bir çalışmaya ilişkin telif hakkı ve intihal şüphesi oluşması durumunda çalışmayı ilişkin bir soruşturma başlatma yükümlülüğü taşır. Yayın kurulu yapılan soruşturma sonucunda değerlendirme aşamasındaki çalışmada telif hakkı ve intihal yapıldığını tespit etmesi durumunda çalışmayı değerlendirmeden geri çeker ve tespit edilen durumları detaylı bir şekilde kaynak göstererek yazarlara iade eder. Yayın kurulu, yayınlanmış veya baskı halindeki bir çalışmada telif hakkı ihlali ve intihal yapıldığını tespit etmesi durumunda, en geç bir hafta içerisinde aşağıdaki geri çekme ve bildiri işlemlerini gerçekleştirir.

Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Tasarım Dergisi’ne yayımlanmak üzere gönderilen makalelerden gönderim, işleme ve yayın ücreti talep edilmemektedir.