A Different Issue Regarding the Orphans in the Ottomans: Kulhanbeyligi institution

Yıl 2007, Sayı: 9, 9 - 20, 01.12.2007

Nesimi Yazıcı

Öz

In the Ottoman era, very positive practices were carried out as regards orphans, which were developed on the basis of Islam and Turkish culture. It should be taken into consideration, however, that this general positive situation was exploited and certain negative cases occurred as well. In this article we aim at studying one of these negative cases, namely Kulhanbeyli issue. Hence, we hope to objectively exhibit that the history is not full of beauties and certain negative applications also happened in the past and the Kulhanbeyli issue is an example of them

Anahtar Kelimeler

Orphan, Kulhanbeyi, Hamam, Layhar, Ottomans, Istanbul

OSMANLILAR DÖNEMİNDE YETİMLERLE İLGİLİ FARKLI BİR UYGULAMA: KÜLHANBEYLİĞİ KURUMU

Öz

Osmanlılar döneminde yetim çocuklarla ilgili olarak, genelde kaynağını İslâm’dan ve Türk kültüründen alan, çok olumlu uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Fakat bu genel durumun istisnaları ve olumsuz gelişmeler de söz konusudur. Bu makalemizde biz, işte bu olumsuz gelişmelerden biri olan Külhanbeyliği meselesini değerlendirmeyi hedeflemekteyiz. Böylece geçmişimizin yalnızca güzelliklerden ibaret olmadığını, yer yer yanlış uygulamaların da bulunduğunu, Külhanbeyliğinin de bunlardan birini oluşturduğunu görmüş/göstermiş olacağız

Anahtar Kelimeler

Yetim, Külhanbeyi, Hamam, Lâyhâr, Osmanlılar, İstanbul

Kaynakça

• » BİLKAN, Ali Fuat, Nâbî Dîvânı I, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1997.
• » EBÜZZİYA, Ziyad, “Ebüzziyâ Mehmed Tevfik”, DİA., C. X, İstanbul 1994, s. 374-378.
• » EBÜZZİYA, Tevfik, Yeni Osmanlılar Tarihi, Sad. Ziyad Ebüzziya, İstanbul: Kervan Kitapçılık, c. III, s. 196-231.
• » EYİCE, Semavi, “Hamam (I. Tarih ve Mimari)”, DİA., c. XV, İstanbul 1997, s. 402-430.
• » GİZ, Adnan, “Belgelerle Sanayi Tarihi İstanbul’da İlk Sanayi Mektebinin Kuruluşu”, İstanbul Sanayi Odası Dergisi, Yıl 3, S. 35 (İstanbul 15 Ocak 1969).
• » GÖKTAŞ, Uğur, “Külhanbeyi”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, İstanbul: Kültür Ba- kanlığı ve Tarih Vakfı’nın Ortak Yayını, c. V.
• » KARAKAYA, Enis, “Gedik Paşa Hamamı”, DİA., c. XIII, İstanbul 1996, s. 547-548.
• » KOÇU, Reşad Ekrem, Hatice Sultan ile Ressam Melling (Tefrikalaşmış Hikâyeler), İstanbul: Doğan Kitapçılık, 2003.
• » KOÇU, Reşad Ekrem, Patrona Halil, İstanbul: Doğan Kitapçılık, 2003.
• » PAKALIN, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi, İstanbul 1971.
• » ÖNSOY, Rifat, Tanzimat Dönemi Osmanlı Sanayii ve Sanayileşme Politikası, Ankara: Türki- ye İş Bankası Kültür Yayınları, 1988.
• » TANİLLİ, Server, “Geçen Yüzyılda İstanbul’da Kabadayılar ve Külhanbeyleri”, Osmanlı İmpara- torluğu’nda Yaşamak, Der. François Georgeon-Paul Dumont, Çev. Maide Selen, İstanbul: İle- tişim Yayınları, 2000.
• » UZUN, Mustafa – ALBAYRAK, Nurettin, “Hamam (II. Kültür ve Edebiyat)”, DİA., c. XV, s. 430-433.