HZ. PEYGAMBERİ’İ ANLAMA VE ANLATMADA KAYNAK VE ARAŞTIRMALARIN YERİ VE ÖNEMİ

Yıl 2009, Sayı: 13, 25 - 49, 01.12.2009

Ünal Kılıç

Öz

İslam öncesinde Araplar, ensâb ve eyyâmu’l-Arab sebebiyle tarihe ilgi duydular. Onlar tarihlerini sözlü olarak öğrendiler ve öğrettiler. Yazıyı da az olmakla birlikte kullandılar. Kur’ân-ı Kerim ve Hadis tarihin gelişmesinde rol oynadı. İslam tarihi başlangıçta sözlü olarak nakledildi, ancak yazı da kullanıldı. Özellikle siyere dair pek çok kitap yazıldı. Peygamber’in hayatını öğrenme arzusu müslümanları tarih ilmini daha çok öğrenmeye sevk etti. Bu sebeple peygamberle ilgili pek çok kitap yazıldı. Günümüzde de Hz. Muhammed hakkında değişik muhtevalarda kitaplar yazılmaktadır

Anahtar Kelimeler

İslam Tarihi, Siyer, Ensab, Eyyâmü’l-Arab

The Place and the Importance of Sources and Researches in Understanding and Narrating the Prophet Muhammad

Öz

In the pre-Islamic period, the Arabs gave importance to the history because of geneology (al-Ansab) and heroism (al-Ayyam al-Arab). They learned and also thought their history in the oral manner. Writing was also applied even a little. Holy Quran and tradition (Hadits) played an important role in improving history. In the beginning, Islamic history was narrated orallyl, but writing also was used. Specially a great many books relating to Siyer were written. Desire for learning the life of the Prophet Muhammad (peace be upon him) directed Muslims to learn very much about history. Therefore a lot of boks relating to the Prophet were written. At the present time, various books with the different contents are also being written

Anahtar Kelimeler

Islamic History, Sirah, Ansab, Ayyam al-Arab

Kaynakça

• Kaynaklar: Kaynaklar: Kaynaklar:
• » APAK, Adem, Anahatlarıyla İslâm Tarihi, İstanbul 2006.
• » el-BUHÂRÎ, Muhammed b. İsmail (256/870), Sahihu’l-Buhârî, İstanbul trz.
• » el-BÛTÎ, Said Ramazan, Fıkhu’s-Sîre-Peygamberimizin Uygulaması İle İslâm, çev., Ali Nar- Orhan Aktepe, İstanbul 1987.
• » ÇETİN, Nihad, “Ahbâr”, DİA, I, 486.
• » Doğuştan Günümüze Büyük İslâm Tarihi, İstanbul 1989.
• » ed-DÛRÎ, Abdulaziz, Bahsün fî Neşeti İlmi’t-Tarih İnde’l-Arab, Beyrut 1993.
• » FAYDA, Mustafa, “Ensâb”, DİA, XI, 245.
• » ------------, “Siyer Sahasındaki İlk Telif Çalışmaları”, Uluslararası Birinci İslâm Araştırmaları Sempozyumu, İzmir 1985.
• » GÜNALTAY, Şemseddin, İslâm Tarihinin Kaynakları-Tarih ve Müverrihler, haz., Yüksel Ka- nar, İstanbul 1991.
• » el-HALEBÎ Ali b. Burhaneddin (1044/1634), İnsânu’l-Uyûn fî Sîreti’l-Emîn ve’l-Me’mûn, İs- tanbul 1308.
• » HAMİDULLAH, Muhammed, İslâm Peygamberi, çev., Salih Tuğ, İstanbul 1990.
• » ------------, M. Hamidullah’ın İbn İshak’ın “Sîratu İbn İshak” isimli eserinin tahkikine yazdığı mukaddime, trc., Sezai Özel, Konya 1991.
• » HİZMETLİ, Sabri, İslâm Tarihçiliği Üzerine, Ankara 1991.
• » HOROVİTZ, Josef, İslâmi Tarihçiliğinin Doğuşu İlk Siyer/ Meğâzî Eserleri ve Müellifleri, çev., R. Altınay-R. Özmen, Ankara 2002.
• » İBN HANBEL, Ahmed Muhammed, (241/855), Müsned, İstanbul 1413/1992.
• » İBN HİŞAM, Ebû Muhammed Abdülmelik, (218/833), es-Siretü’n-Nebeviyye, thk., M.Muhyiddin Abdulhamid, Beyrut 1401/1981.
• » İBN KAYYIM el-CEVZİYYE (728/1327), Zâdü’l-Meâd fî Hedyi Hayri’l-İbâd, thk., Şuayb el- Arnavut- Abdülkadir el-Arnavut, Beyrut 1414/1994.
• » İBN KESÎR, Ebu’l-Fidâ İsmail (774//1372), el-Bidâye ve’n-Nihâye, Beyrut 1977.
• » İBN SA’D, Muhammed (230/844), et-Tabakâtu’l-Kübrâ, Beyrut trz.
• » KANDEHLEVÎ, Muhammed Yusuf, Hayâtu’s-Sahâbe, Dımaşk 1969.
• » KAPAR, Mehmed Ali, “Eyyâmu’l-Arab”, DİA, XII, 15.
• » KOÇ, M. Akif, “Hamidullah Hocamız Üzerine Mehmed Said Hatiboğlu İle Söyleşi”, İslâmiyât/ Kitâbiyât Bülten, Ekim-Aralık 2002.
• » el-MAKRİZÎ (845/1444), İmtâu’l-Esmâ, thk., Mahmud Muhammed Şakir, Beyrut trz.
• » el-MÜSLİM, Müslim b. el-Haccac (261/875), el-Câmiu’s-Sahih, Beyrut trz.
• » ÖZEL, Ahmet, Kettânî’nin et-Terâtibü’l-İdâriyye isimli eserine yazdığı önsöz, s.İX.
• » SEYYİDE İSMAİL KAŞİF, İslâm Tarihinin Kaynakları ve Araştırma Metotları, çev., M.Şeker- R.Savaş-R.Şimşek, İzmir 1997.
• » eş-ŞÂMÎ, Muhammed b. Yusuf b. Ali (942/1555), Sübülü’l-Hüdâ ve’r-Reşâd fî Sîreti Hayri’l- İbâd, Kahire 1979.
• » ŞEŞEN, Ramazan, Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Yazıcılığı, İstanbul 1998.
• » UĞUR, Mücteba, “Hz. Peygamber’e İlk Methiyeler”, Diyanet İlmi Dergi-Peygamberimiz Hz. Muhammed(Özel Sayı), Ankara 2000, s.527-546.
• » UZUN, Mustafa, “Hilye”, DİA, XVIII, 44-46.
• » YAVUZ, Yusuf Şevki, “Delâilü’n-Nübüvve”, DİA, IX, 115-117.
• » YAZICIOĞLU MEHMED, Kitab-ı Muhammediyye, Tercüman 1001 Temel Eser (55-58), Hazır- layan: Âmil Çelebioğlu, I, 31-32 (hazırlayanın takdimi).
• » ZÜRKÂNÎ, Şerh ale’l-Mevâhibi’l-Ledünniye, Beyrut 1996.