1095 YILINA KADAR [HIRİSTİYAN ALEMİNDEN] FİLİSTİN’E YAPILAN HAC YOLCULUKLARI

Yıl 2013, Sayı: 21, 39 - 50, 01.12.2013

Steven Runcıman Nuh Arslantaş

Öz

Hıristiyanlıkta Hz. İsa‘nın doğduğu ve yaşadığı yerleri ziyaret, çok erken dönemlerde başlamıştır. Başlangıçta İsa‘nın (as.) bu bölgede çarmıha gerilmesinden kaynaklanan bazı tereddütler oluştuysa da zamanla bu tereddüt de kalkmış, Hıristiyanlığın Roma tarafından resmen kabulünden sonra kutsal mekanlara ilgi artmıştır. Kilise babaları başlangıçta bu ziyaretleri çok fazla onaylamasa da, V. asırdan itibaren Roma idarecilerinin desteği, din adamlarının da teşviki ile Filistin‘e yoğun bir ziyaretçi akını başlamıştır. Filistin‘in Müslüman hakimiyetine girmesinden sonra (M. 638) Batı ile başlangıçta gergin olan siyasi ilişkiler nedeniyle bir süre yavaşlayan ziyaretler, VIII. yüzyılda Halife Harunürreşîd ile Şarlman (Charlamagne) arasındaki iyi ilişkiler nedeniyle ivme kazanmıştır. X. asırdan itibaren Batı‘da ekonomik imkanların düzelmesi, kara ve deniz yolculuklarının kolaylaşması, zenginler arasında başlayan hac modası ve Kluni (Cluny) tarikatının çabaları; diğer yandan İslam dünyasında yerel emirliklerin ortaya çıkışıyla bölgedeki ekonomik sıkıntıların turistik ziyaretlerden gelecek gelirlerle atlatılmaya çalışılması, Hıristiyan hac yolculuklarını artırmıştır. Filistin‘in Türk hakimiyetine girmesinden sonra deniz yoluyla yapılan ziyaretler kesilmese de, bölgedeki karışıklıklar nedeniyle Anadolu üzerinden kara yoluyla yapılan yolculuklar bitme noktasına gelmişti. Bölgenin Müslüman hakimiyetinde olması, Hıristiyan dünyasında Filistin‘in Müslümanlardan kurtarılması konusunda dini bilincinin uyanmasına da sebep olmuştur

Anahtar Kelimeler

Filistin, Hıristiyan Haccı, Filistin‘e Hıristiyan Göçü, Kudüs, İslami Dönemde Kudüs, İslami Dönemde Filistin, Filistin ve Hıristiyanlar, Kudüs ve Hıristiyanlar

The Pilgrimages to Palestine Before 1095

Öz

In Christianity, the pilgrimage to the sites where Jesus was born and lived began in the very early stages. Although in the beginning, there were some doubts - after all, this was the place where Jesus was crucified - in time, these doubts faded. After the Roman Empire legalized Christianity, interest in the sacred places grew. Initially, the Church Fathers did not much approve of this pilgrimage, but from the 5th century on their attitude towards it changed. With the support of the Roman rulers and the motivation of the clergy, Palestine started receiving a large influx of visitors. After Palestine came under Muslim rule (AD 638), the strenous relation with the West slowed down the visits. Later, in the 8th century the pilgrimage picked up pace again, as a result of the good relations between Caliph Harun al-Rashid and Charlemagne. After the 10th century the number of Christian pilgrimages increased. On the one hand this was due to the growth of economic means in the West, the improvement of travel by land as well as by sea, a pilgrimage trend among the elite and the efforts of the Cluny Order; and on the other hand, an attempt of the Muslim world to overcome the economic adversity that struck the region with the appearance of regional emirates, with the income these ‗touristic‘ visits would provide. Turkish rule of Palestine, although it did not hinder the pilgrimage over sea, was cause to a near complete halt of the pilgrimage by land through Anatolia, due to the regional unrest there. However, the region being under Muslim control, instigated a religious awareness in the Christian world that Palestine should be liberated from the Muslims

Anahtar Kelimeler

Palestine, Christian Pilgrimage, Christian Migration to Palestine, Jerusalem, Jerusalem during Islamic Era, Islamic Palestine, Palestine and Christians, Jerusalem and Christians

Kaynakça

• » Battifol, P. H., Etudes d‟histoire et de theologie positive, Paris 1906.
• » Brèhier, L., ―Les Origines des rapports entre la France et la Syrie‖, Congres français de Sy- rie, Marseilles 1919, II, 36 vd.
• » Bréhier, L., L‟Église et l‟orient au moyen-âge: les croisades, Paris 1928.
• » Cabrol, Dom, Etude sur la Peregrinatio Silviae, Paris-Poitiers, 1895.
• » Cahen, C., ―La Tuğra Seljukide‖, Journal asiatique, CCXXXIV (1943-1945), s. 167-172.
• » Cauwenbergh, E. Van, Les Pelerinages expiatories et judicaires dans le droit communal de la Belgique au moyen-âge, Louvain 1922.
• » Couret, A., La Palestine soua les empereurs grecs, Grenoble 1869.
• » De locis sanctis, trc. J. R. Macpherson, PPTS, III, 1893.
• » Delehaye, H., Les Origines de culte des martyres, Brussels 1938.
• » Ebersolt, Jean, Orient et occident, Partis-Brussels 1928.
• » Eusebius, Historia ecclesiastica, İng. trc. J.E.L. Oulton -H. J. Lawlor, Loeb Classical Library, Cambridge, Mass., 1953.
• » Ferotin, M., ―Le Veritable auteur de la Pregrinatio Silviae: la vierge espagnole Etherie‖, Re- vue des questions historiques, LXXVI (1903), s. 367-397.
• » Fliche, A., L‟europe occidetale de 888 a 1125, Paris 1930.
• » Hagenmeyer, H., Le Vrai et le faux sur Pierre l‟hermite, trc. Furcy Raynaud, Paris 1883.
• » Hatem, A., Les Poemes epiques des croisades, Paris 1932.
• » Itinera Hierosolyminata, ed. Tobler-Molinier, Societe de l‘orient, Geneva 1880.
• » Itinerary of Bernard the Wise, trc. J. H. Bernard, PPTS, III, 1893.
• » Joranson, E., ―The Great German Pilgrimage of 1064-1065‖, The Crusades and Other His- torical Esssays Presented to D. C. Munro, New York 1928, s. 3-43.
• » Longnon, J., Les Français d‟outremer, Paris 1929.
• » Meydan Larousse Ansiklopedisi, İstanbul 1992.
• » Paris, G., ―La Chanson du pelerinage de Charlemagne‖, Romania, IX (1880), s. 1 vd.
• » Paris, G., Histoire poetique de Charlemagne, Paris 1905.
• » Pignot, J. H., Histoire de Cluny, Paris 1868.
• » Riant, P., Inventaire critique des lettres historiques des croisades, Paris 1881, s. 50-53.
• » Riant, Paul, Expéditions et pelerinages des scandinaves en terre sainte, Paris 1865.
• » Rousset, P., Les Origines et les caractères de la première croisade, Neuchatel 1945.
• » Schlumberger, G., L‟Epopée byzantine, III, Paris 1905.
• » Steven, Runciman, ―The Pilgrimages to Palestine before 1095‖, A History of the Crusades, genel ed. Kenneth M. Setteon, I, The First Hundred Years, ed. Marshall W. Baldwin, Phi- ladelphia 1955, s. 68-80 (2. Basım The University of Wisconsin Press, Madison Londra 1969).
• » Villey, M., La Croisade: Essai sur la formation d‟une theorie juridique, Paris 1942. ————
• Anna Comnena, Alexiad, VII, 6 (ed. Leib, II, 105). Peder Hermit‘in haccının tam tarihi belli değildir.
• H. Hagenmeyer, Le Vrai et le faux sur Pierre l‟hermite, trc. Furcy Raynaud (Paris 1883), s. 64 -74.
• a Clermont, Fransa‘da Puyde-Dôme idare bölgesinin idare merkezi idi. (Çeviren)