From Mawlawihane of Bahariye Potnişin’s Ahmet Mithat Bahari Beytur’s Memories of Mawlawihane

Yıl 2017, Sayı: 29, 1 - 24, 29.12.2017

Hikmet Atik

Öz

Ahmet Mithat Beytur,
who is one of the Bahriye Mevlevihanesi postnişin, is an important Mevlevi
sheikh who received poems and works by Mawlana's love. The poet, whose real
name was Ahmet Mithat, took Baharî mahlas and wrote poems with this mahlas.

It is accepted from the
representatives of Mevlevi's "traditional period" and Mevlevi
culturism called "revitalization" period after the closing of tekke
and dervish lodges. There are many works published by Bahari on Mawlana, Mevleviyeh,
Mawlana's love and Masnawi. A small treatise called "Mevlevîhâne
Memories" which in the lost work titled "Mevleviin terms of Music,
History and Literature”that descried by us in his name contains some reminders
that he lived, listened and witnessed.

We also want to present
these memories of Bahâri for the benefit of researchers in this work.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Mithat Bahârî, Mawlana, Masnavi, Memory

BAHÂRİYE MEVLEVİHANESİ POST-NİŞÎNLERİNDEN AHMET MİTHAT BAHÂRÎ BEYTUR’UN MEVLEVÎHÂNE HATIRALARI

Öz

Bahariye Mevlevihane’si
postnişinlerinden olan Ahmet Mithat Beytur, Mevlânâ sevgisiyle şiirler ve
eserler kaleme alan önemli bir Mevlevi şeyhidir. Asıl adı Ahmet Mithat olan
şair kendisine Bahârî mahlasını almış ve bu mahlasla şiirler yazmıştır.

            Mevleviliğin “geleneksel dönem” ile tekke ve
dergâhların kapanmasından sonra “canlandırma”
dönemi olarak adlandırılan Mevlevî kültürünün temsilcilerinden kabul edilen
Bahârî’ninMevlânâ,
Mevlevîlik, Mevlânâ sevgisi ve Mesnevî hakkında yayınlanmış birçok eseri
bulunmaktadır. Tarafımızdan bulunan “Musiki, Tarih ve Edebiyat Bakımından
Mevleviler” isimli kayıp eserinin içerisinde bulunan “Mevlevîhâne Hatıraları”
adlı küçük bir risale onun yaşadığı, dinlediği ve şahit olduğu bazı hatıraları
içermektedir.

            Biz
de bu çalışmamızda Bahârî’nin bu hatıralarını ele alarak araştırmacıların istifadesine
sunmak istiyoruz.

             

Anahtar Kelimeler

Ahmet Mithat Bahârî, Mevlevihâne, Mevlânâ, Mesnevî, hatıra

Kaynakça

• Arberry, Arthur John, “Nicholson, Reynold Allayne”, Encyclopedia Britannica C. 16, London, 1972.
• Arı, Ahmet, “Sakıb Dede”, DİA, XXXVI/4-5, İstanbul 2009.
• Arpaguş, Sâfi, Gelibolu’dan Kahireye Bir Ömür, Son Devir Mevlevilerinden Hüseyin Azmî Dede-Hâl Tercümesi ve Risâleleri, İfav Yay., İstanbul 2014.
• Artıran, H. Nur, “Ben Sizin Aşkınızın Aşıkıyım”, Asitane Mevlevî Kültür Dergisi, (Temmuz 2010), S.1, s. 28-36.
• Atik, Hikmet, “Ahmet Mithat Bahari Beytur’un Hatıralarında Yalnızbağ Mevlevihanesi ve Erzincan”, Uluslararası Erzincan Sempozyumu Bildirileri, Erzincan 2016, s. 795-801.
• Azamat, Nihat, Divane Mehmet Çelebi, DİA,IX/435-437, İstanbul 1994.
• Bakırcı, Naci, “Akyurt, Mehmet Yusuf” Konya Ansiklopedisi, I/145-146, Konya ty.
• Beytur, Midhat Bahârî, “Bahȃriye (Beşiktaş) Mevlevîhânesi”, İstanbul Ansiklopedisi, C.5, İstanbul Ansiklopedisi ve Neşriyat, İstanbul 1961.
• ----------, Mihrâb-ı Aşk, Sulhi Garan Matbaası, İstanbul, 1964, s. 33.
• Dikkaya, Harun, Mithat Bahârî Beytur’un Mihrâb-ı Aşk Adlı Eseri, Yüksek Lisans Tezi (Danışman: Doç. Dr. Hikmet Atik), Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya 2016.
• Galitekin, A. Nezih, “Tozlu Sayfalar Arasından Midhat Bahâri Beytur”, Yedi İklim, İstanbul (Ekim 1993), s. 43.
• Göyünç, Nejat, “Hüseyin Paşa, Küçük”, DİA, IXX/6-8, İstanbul 1999.
• Güleç, İsmail, “R. A. Nicholson’un Mesnevî Tercüme ve Şerhi Üzerine”, Divân İlmî Araştırmalar, S.20, İstanbul (2006/1), s. 227-240).
• Hüseyin Fahreddin el-Mevlevî, Müntehabât-ı Fahrî Post-nişîn-i Mevlevîhâne-i Bahâriye Hüseyin Fahreddin el-Mevlevî, (Haz: Mehmet Akkuş-Abdülmecit İslamoğlu- Gülden Arbaş) Mevlȃnȃ Kültür ve Sanat Vakfı, Ankara, 2010.
• Işık, Emin, “Midhat Bahâri”, Âsitâne Mevlevî Kültür Dergisi, Temmuz 2010, S.7, s. 25.
• ----------, “Midhat Bahȃrî ”,DİA, CXXX, İstanbul 2005.
• İnal, İbnü’l-Emin Mahmut Kemal, “Bahârî Bey”,Son Asır Türk Şairleri, Atatürk Kültür Merkezi Yay., C.I, Ankara 1999.
• Mevlânâ, Külliyyât-ı Şems-i Tebrizî (Bediüzzaman-ı Furûzanfer’in İlavesiyle), İntişârât-ı Emir-i Kebir, Tahran, 1372 h. ş. s.1455.
• Önder, Mehmet, Atatürk Konya’da, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara 1989.
• Özcan, Nuri, “İsmail Dede Efendi, Hammâmizâde”, DİA, XXIII/93-95, İstanbul 2001.
• ----------, “İsmail Efendi Dellâlzâde” DİA, C. XXIII, İstanbul 1994.
• -----------, “Hüseyin Fahreddin”, DİA, C.XVIII, İstanbul 1998.
• -----------, “Zekâî Dede”, DİA, XLIV, İstanbul 2013.
• Öztuna, Türk Musikisi Ansiklopedisi, Milli Eğitim Yay., C.I, İstanbul 1969.
• -----------, Türk Musikisi Ansiklopedisi, C.II, Milli Eğitim Yay., İstanbul 1974.
• Saadettin Nüzhet, Türk Mûsıkisi Antolojisi, C. II, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1943.
• Sev’iş, Edip, “Mevlevî Şair Mithat Bahâri Beytur ve Neyzen Şeyh Hüseyin Fahrettin Dede Efendi”, VI. Millî Mevlâna Kongresi-Tebliğler, Konya, 1992, s. 83-86.
• Şimşekler, Nuri, “Midhat Bahârî ve Feridun Nâfiz Uzluk’a Gönderdiği Mektuplar”, X. Millî Mevlâna Kongresi-Tebliğler-Doğumunun Yüzüncü Yıldönümü Anısına Prof. Dr. Feridun Nâfiz Uzluk Armağanı-, Selçuk Üniversitesi Yay., Konya, 2002, C.II, s. 128.
• -----------, Pîr Aşkına, Timaş Yayınları, İstanbul 2009.
• -------,X. Millî Mevlâna Kongresi-Tebliğler, “Doğumunun Yüzüncü Yıldönümü Anısına Prof. Dr. Feridun Nâfiz Uzluk Armağanı”, Selçuk Üniv. Yay., 2002, Konya, Cilt II.
• Tanman, Baha, “Bahariye Mevlevihanesi”, DİA, IV/471-473, İstanbul 1994.
• Tanrıkorur, Barihudâ, “Gelibolu Mevlevihânesi”, DİA, XIV/6-8, İstanbul 1996.
• Türk Dili Edebiyatı Ansiklopedisi C. 2, s. 351–35, Dergah Yay., İstanbul 1986.
• Türkben, Hakan, Fahrî Dede ve Mecmuası, İnceleme ve Seçme Metinler, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, (Danışman: Prof. Dr. Ahmet Sevgi), Konya 2008.)
• Uçman, Abdullah, Ahmet Celâleddin Dede, DİA, II/59, İstanbul 1989.
• Yazıcı, Gülgün, Gelibolu Mevlevihanesi ve Gelibolu’da Mevlevilik, Çanakkale 2009.
• --------, “Galata Mevlevihanesi Son Şeyhi Ahmet Celaleddin Dede’nin Mevlevilik Tarihine Işık Tutan Şiirleri,” İSTEM İslam Sanat, Tarih Edebiyat ve Musikisi Dergisi, Sayı: 13, Konya 2009, s. 133-150).