AŞERE-İ MÜBEŞŞERE ALGISININ TARİHSEL GERÇEKLİK PERSPEKTİFİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2017, Sayı: 29, 79 - 101, 29.12.2017

Ali Yılmaz

Öz

         İslam toplumunda Aşere-i Mübeşşere
algısı büyük kabul görmüş ve takip eden zamanlarda herhangi bir değerlendirmeye
tabi tutulmadan toplumun kutsalı haline dönüşmüştür. Bu makalede, konu ile
ilgili Buhari ve Müslim’de yer almayıp diğer hadis külliyatında yer alan ilgili
hadisler, hadis tekniği açısından veya kelami/itikadi açıdan değil, tarihsel
gerçeklik perspektifinde değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu makale ayrıca
Aşere-i Mübeşşere ilgili akıllara takılan on sayısı, cennetle müjdeleme
hadisinde adı geçenlerin hepsinin Kureyşli olması, ismi geçen kişilerde kadın
sahabinin isminin bulunmaması ve Hz. Muhammed’in ahirete irtihalinden sonra
gelişen siyasi olaylarla ilgileri irdelemeye çalışmıştır.

Anahtar Kelimeler

Aşere-i Mübeşşere, Cennet, Kadın, Kureyş, Muğîre b. Şu’be

Kaynakça

• KAYNAKÇA ABDÜ’L MÜNİM, el-Haşimi, el-Aşaratü’l-Mübeşşirin bi’l-Cenne, Daru’l-Vefa, Amman, 2004. APAK, Adem, Anahatlarıyla İslam Tarihi 1, Ensar yayınları, İstanbul, 2013. -------------, Anahatlarıyla İslam Tarihi 2 (Hulefa-i Raşidin Dönemi), Ensar yayınları, İstanbul, 2013. AKTEPE, Orhan, Kelam İlmi açısından Aşere-i Mübeşşere, Akev Dergisi, sayı, 39, 2009, s.123-131. AYDINLI, Abdullah – ÇAKAN, İsmail Lütfü, “Aşere-i Mübeşşere,” DİA, Diyanet Vakfı yayınları, İstanbul, 1991. BEKİR İ. Muhammed, Ricalü Yuhubbihumu’r-Rasul ve Beşşirhüm bi’l-Cennet, Kahire, trz. BELAZURİ, Ahmed b. Yahya b. Cabir, Ensabü’l-Eşraf, (thk: Süheyl Zekkar, Riyad Zerkali), Beyrut, 1996. BEZZAR, Ebû Bekir Ahmed b. Amr Abdulhalik, Müsned’ül-Bezzar, (nşr; Mahfuz Rahman Zeynullah), Beyrut, 1988. BUHARİ, Ebû Abdullah b. Muhammed Ebi’l-Hasan İsmail b. İbrahim. Sahihu’l-Buhari, İstanbul, trz. ÇAĞRICI, Mustafa, “Asabiyet”, DİA, Diyanet Vakfı yayınları, İstanbul, 1991. EBÛ DAVUD, Süleyman b. el-Eşas, Sünenü Ebi Davud, İstanbul, trz. EBÛ ÖMER, Tevfik Ömer b. Ali es-Seyyid, el-Mübeşşirun bi’l Cenne, Amman, 1994. EFENDİOĞLU, Mehmet, “Zübeyr b. Avvam”, DİA, Diyanet Vakfı yayınları, İstanbul, 2013. FAYDA, Mustafa, “Ömer”, DİA, Diyanet Vakfı yayınları, İstanbul, 2007. İBN ABDÜ’L-BERR, Ebû Ömer Yusuf b. Abdullah, el-İstiab fi Ma’rifeti’l-Ashab, Beyrut, 1992. İBN HABİB, Ebû Cafer Muhammed, Kitabu’l- Muhabber, Beyrut, trz. İBN HACER, Ahmed b. Ali, el-Askalani, el-İsabe fi Temyizi’s-Sahabe, (thk: Adil Ahmed Abdilmevcut), Beyrut, 1995. İBN HİBBAN, Muhammed b. Ahmed, Sahihu ibn Hibban, (thk: Şuaayp Arnavut), Beyrut, 1993. İBN HİŞAM, Ebû Muhammed Abdülmelik, es-Siretün-Nebeviyye, thk:Naci İbrahim Sevid, Beyrut, trz. İBN MACE, Ebû Abdillah b. Yezid el-Kazvini, Sünen-ü İbn Mace, İstanbul, trz. İBN SA’D, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim, Tabakatü’l-Kübra, Beyrut, trz. İBNÜ’L ESİR, İzzüddin Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed, Üsdü’l-Ğabe, fi Ma’rifeti’s-Sahabe, (thk: Muhammed İbrahim, Muhammed Ahmed Aşur), 1970. -----------------İzzüddin Ebu’l Hasan Ali b. Muhammed, el-Kamil fi’t-Tarih, Beyrut, 1986. KARNİ, Talebe Bedevi- Abdü’l-Halim Mahmut, el-Aşeratü’l- Mübeşşirun bi’l-Cenne,Kahire, 1973. MESUDİ, Ebu’l-Hasan Ali b. Hüseyin, Murucu’z-Zeheb, (thk: Kemal Hasan Meri), Beyrut, trz. MUHAMMED SAİD, el-Tantavi, el-Mübeşşirun bi’l-Cenne, Beyrut, 1990. MÜSLİM, Ebu’l-Hüseyin Müslim b. Haccac el-Kuşeyri, Sahihü Müslim, İstanbul, trz. ÖNKAL, Ahmed, “Ebû Ubeyde b. Cerrah”, DİA, Diyanet Vakfı yayınları, İstanbul, 1994. --------------------, “Abdurrahman b. Avf”, DİA, Diyanet Vakfı yayınları, İstanbul, 1988. ÖZTÜRK, Mustafa, Kur’an-ı Kerim Meali, Düşün yayıncılık, İstanbul, 2011.
• SARAÇOĞLU, Salih, Cennetle Müjdelenen Sahabilerle Rivayetlerin Değerlendirmesi, (Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi,) İstanbul, 2008. SIRMA, İ. Süreyya, İhsan, Müslümanların Tarihi, Beyan Yayınları, I-V, İstanbul, 2014. ŞAHİN, M. Süreyya, “Cennet” DİA, Diyanet Vakfı yayınları, İstanbul, 1993, VII, 374-376. TABERANİ, Süleyman b. Ahmed b Eyyüb, el-Mu’cemü’s-Sağir, (thk: Mehmet Şükür), Beyrut, 1985. TABERİ, Ebû Cafer Muhammed b. Cerir, Tarihu’t-Taberi, thk: İyad b. Abdüllatif b. İbrahim, Beyrut, 2014. TATLI, Ebubekir, Aşere-i Mübeşşereden Saîd b. Zeyd’in Hayatı ve Rivayetleri (Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 2008. TİRMİZİ, ,Ebû İsa Muhammed b. İsa, Sünen-i Tirmizî, Mektebet’ül-İslamiyye, İstanbul, trz. TOPALOĞLU, Bekir, “Cennet” DİA, Diyanet Vakfı yayınları, İstanbul, 1993, VII, 376-386 VAKİDİ, Ebû Abdillah Muhammed b. Ömer, Kitabü’l- Megazi, (thk: Muhammed Abdülkadir Ahmed Ata), Beyrut, trz. ZEHEBİ, Şemsuddin Muhammed b. Ahmed, Siyeru A’lami’n-Nubela, (thk: Hasan Abdülmennan), Lübnan, 2004.