Türk ve Arap Romanları Perspektifinde Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacılar

Yıl 2019, Sayı: 34, 403 - 420, 31.12.2019

Ethem Demir

https://doi.org/10.31591/istem.570268

Cited By: 2

Öz

Sosyo-politik tarihi çalkantılarla dolu olan Ortadoğu,
2010 yılında buna bir yenisini eklemiştir. Arap Baharı olarak ifade edilen bu
yeni sosyo-politik hareket, Tunus’ta ortaya çıktıktan kısa bir süre sonra birçok
Ortadoğu ülkesine hızlı bir şekilde yayılmıştır. Yayıldığı ülkelerde yönetim ve
halkı sert bir şekilde karşı karşıya getiren bu hareket, pek çok ülkede baharın
yerine etkisi hala hissedilen şiddetli bir kışın yaşanmasına yol açmıştır.
Nitekim bu anlamdaki en şiddetli kışın yaşandığı Suriye’de meydana gelen iç
savaşta ülke bütün kaynaklarıyla yerle bir olmuş, yüzbinlerce insanı ölmüş,
milyonlarcası yaralanmış ve on milyonlarcası da iç ve dış göçle yerinden
olmuştur. Dış göçle yerinden olan altı buçuk milyon Suriyelinin yarıdan fazlası
kendilerine kucak açan Türkiye’ye sığınmıştır. Bir bölümü geçici barınma
merkezlerinde çoğunluğu da şehir merkezlerinde kalan Suriyeli sığınmacılarla
ilgili siyasi, sosyal, ekonomik ve güvenlik alanlarına ilişkin araştırma
kuruluşları tarafından çok sayıda bilimsel çalışma yapılmıştır. Alanında öncü
bir niteliğe sahip bu makaleyle haklarında edebî anlamda herhangi bir çalışma
yapılmamış olan Suriyeli sığınmacıların Türk ve Arap romanlarındaki yansımaları
irdelenmiştir. Bu kapsamda nasıl bir hayat yaşadıkları, ekonomik geçimlerini ne
şekilde sağladıkları, Türklerle nasıl bir sosyal ilişki geliştirdikleri ve
toplumsal kurallara ne ölçüde uydukları gibi sorulara yanıt aranmıştır.
Ulaşılan sonuçlarla kendileriyle ilgili kamuoyunda bilinen kimi yanlış
bilgilere karşı doğru bilgiler verilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arap Dili ve Belagatı, Modern Arap Romanı, Suriyeli Sığınmacılar, Arap Baharı

Kaynakça

• Altundeğer, Nurettin – Yılmaz, Mehmet Ertuğrul. “İç Savaştan Bölgesel İstikrarsızlığa: Suriye Krizinin Türkiye’ye Faturası”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 21/1 (Mart 2016): 289-301. Arslan, Adnan. “Bir Devrimin Fetal Ölümüne İlişkin Otopsi Raporu: Mehâ Hasen’in Umti sabâhan eyyetuhe’l-harb Romanı”. Jasss 70 (Sonbahar 2018): 531-545.
• Arslan, İbrahim. – Bozgeyik, Yusuf. – Alancıoğlu, Erdal. “Göçün Ekonomik ve Toplumsal Yansımaları: Gaziantep’teki Suriyeli Göçmenler Örneği”. İlahiyat Akademi Dergisi 3/4 (Kasım 2016): 128-148.
• Câsim, Mahmûd Hasen. el-Lâcietü beyne’z-zevceyn. 1. Baskı. Beyrut: Dâru’l-Adâb, 2016.
• Câsim, Mahmûd Hasen. Nuzûhu Meryem. 1. Baskı. Beyrut: Dâru’n-Tenvîr, 2015.
• Çetin, İhsan. “Suriyeli Mültecilerin İşgücüne Katılımları ve Entegrasyon: Adana- Mersin Örneği”. Gaziantep University Journal of Social Sciences 15/4 (Ekim 2016): 1001-1016.
• Demir, Celal. İşte Hayatım. Erişim: 23 Mart 2019. http://www.celal-demir.com/?SyfNmb=1&pt=ANASAYFA.
• Demir, Celal. Kelebekler de Ağlar. 2. Baskı. İstanbul: Nida Yayıncılık, 2018.
• Dıffetün Sâlise. “Mehâ Hasen: el-Mustakbel li rivâyeti’l-Arabiyye”. Erişim: 22 Ocak 2019. https://www.alaraby.co.uk/diffah/interviews/2017/2/10/مها-حسن-المستقبل-لرواية-المرأة.
• Euronews. “Türkiye’de işyeri açan Suriyeliler 100 bin kişiye istihdam sağlıyor”. Erişim: 2 Mart 2019. https://tr.euronews.com/2018/09/26/turkiye-de-isyeri-acan-suriyeliler-100-bin-kisiye-istihdam-sagliyor.
• Habertürk. “Uluslararası insan kaçakçılığı şebekesine MİT ve polisten ortak oparasyon”. Erişim: 10 Mart 2019. https://www.haberturk.com/gundem/haber/1021216-uluslararasi-insan-kacakciligi-sebekesine-mit-ve-polisten-ortak-operasyon.
• Hadûr, Fatıma. Medâci‘u’l-mevt. 1. Baskı. Şam: Dâru’l-Emeli’l-Cedîde, 2018.
• Hammâd, Muâviye. “Tedmur…es-sicnü ve’l-meczere”. Mecelletü ayni’l-medîne 7 (Temmuz 2013).
• Hasen, Mehâ. ‘Umti sabâhan eyyühati’l-harb. 1. Baskı. Milano: Menşûrâtu’l-Mutavassati, 2017.
• İnan, Zerrin – Kargavus, Bergin. “Mülteci kampları ve Yerleşim Alanlarında Sürdürülebilir Tasarım”. Contemporary Research in Economics and Social Seciences 1/7 (Aralık 2017):103-122. Kızmaz, Zahir. “Suriyeli Sığınmacılar: Güvenlik Kaygıları ve Suç”. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 7/2 (Aralık 2018): 392-431.
• Mecme‘u’l-lugati’l-Arabiyye ‘ala’ş-şebeketi’l-‘âlemiyye. “Hivâru mecme‘i’l-lugati’l-Arabiyye ‘ala’ş-şebeketi’l-‘âlemiyye ma‘a’n-nahviyi’l-edîbi’r-rivâiyyî el-Ustâz ed-Duktûr Mahmûd Hasen el-Câsim”. Erişim: 17 Ocak 2019. http://www.m-a-arabia.com/vb/showthread.php?t=19361.
• Merkez umeyye. “Sûriye mine’l-Ba‘si ile’s-sevre kırâetün fî tatavvuri’l-kadiyye”. Erişim: 13 Ocak 2019. http://www.umayya.org/featured/1337.
• Mevki‘u’l-edebiyye Meryem Miştâvî. “es-Sîretü’z-zâtiyye”. Erişim: 10 Şubat 2019. http://www.mariammichtawi.com/news-61,N-2.html.
• Mikdâd, Muhammed Fethî. et-Tarîku ile’z-Za‘terî. 1. Baskı. Amman: Dâru ‘Ammân, 2018.
• Miştâvî, Meryem. Yâkût. 1. Baskı.Beyrut: Dâru’l-Müellif, 2016.
• Muhammed, Majed Hasan Haj – Timurtaş, Abdulhadi. “Mahmûd El-Câsim’in Nuzûhu Meryem Adlı Romanında Açık Ve Kapalı Mekân Estetiği”. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1/32 (2016): 237-255.
• Mülteciler Derneği. “Türkiye’deki Suriyeli Sayısı Şubat 2019. Erişim: 13 Mart 2019. https://multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi/. Ortadoğu Araştırmaları Merkezi.
• “Cisru’ş-Şuğur ve Hama Katliamları: Suriye Rejimi Ne Yapmak İstiyor”. Erişim: 9 Ocak 2019. http://orsam.org.tr/tr/cisr-el-sukur-ve-hama-katliamları-suriye-rejimi-ne-yapmak-istiyor/.
• Özdemir, Erol. “Suriyeli Mülteciler Krizinin Türkiye’ye Etkileri”, Ankasam Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 1/3 (Aralık 2017):114-140. Palacıoğlu, Tezer. “Suriyeliler, AB ve Türkiye Özelinde Mülteciler”. İstanbul Kalkınma Ajansı, 2018. Sandıklı, Atilla – Semin, Ali. “Bütün Boyutlarıyla Suriye Krizi ve Türkiye”. BİLGESAM, 2012. http://www.bilgesam.org/Images/Dokumanlar/0-227-2014090440butun-boyutlariyla-suriye-krizi-ve-turkiye.pdf.
• Türkiye Cumhuriyeti İçişler Bakanlığı. “Basın Açıklaması”. Erişim: 21 Mart 2019. https://www.icisleri.gov.tr/basin-aciklamasi05072017.
• Uzun, Hakan. Suriye İç Savaşı Aktörlerinin Ağ Bağ Teorisi Yöntemiyle İncelenmesi. Ankasam, 2016. devankasam.wpengine.com/wp-content/uploads/2018/10/METİN-Yayın-1-Balgat-Çalışmaları-1-Hakan-Uzun-05.10.2017.pdf.
• Zamânü’l-Vasli. “et-Tarîku ile’z-Za‘terî rivâyetün Sûriyyetün tersudu bidâyete’s-sevre ve maâlâtü’n-nuzûh”. Erişim: 16 Ocak 2019. https://www.zamanalwsl.net/news/article/86732/.