EĞİTİMLİ KADIN İSTİHDAMININ SORUNLARINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 21 - 50, 15.09.2021

Büşra Sadi , Seçil Gürün Karatepe

Öz

Kadın iş gücü, insanlığın başlangıcından itibaren çeşitli şekillerde çalışma hayatına katılmıştır. Çalışma yaşamının ücretli iş gücü niteliğindeki katılımları, Sanayi Devrimi ile birlikte gerçekleşmiş, 1950’li yıllardan itibaren kentsel nüfusun etkisiyle büyük bir ivme kazanmıştır. Bu durum toplum yapısında çeşitli değişikliklerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Değişim, kadın ve erkek arasında yapısal özelliklerinden kaynaklanarak farklılıklar meydana getirmiş, iş bölümü kavramının ortaya çıkmasına neden olmuş ve tarihsel gelişim içerisinde giderek kadın–erkek eşitliliğinin toplumlarda geçerli olan üretim ve bölüşüm ilişkilerinin bir sonucu olarak belirlenmeye başlamıştır. Günümüzde çalışma hayatında bulunan kadınların sayısında her ne kadar artış yaşanmış olsa da toplumsal ve ekonomik alanlarda; cinsiyet eşitsizliği yaşanmaya devam etmekte, kadınların çalışma hayatında karşılaştığı sorunlara yönelik önerilen çözümler yetersiz kalmaktadır. Kadınların iş gücü piyasası içerisindeki mevcut durumu ve çalışma hayatında karşılaşmış olduğu sorunlar; bugün toplumların en büyük problem alanlarından birini oluşturmaktadır. Bu çalışmada, İstanbul İlinde Eğitimli Kadın İstihdamının Sorunlarının tespitine yönelik bir araştırma yapılmış olup, istatistiksel olarak TÜİK verilerinden yararlanılmıştır. Bu sorunlar doğrultusunda; kadın çalışanlara yönelik bir anket çalışması yapılmış ve anket sonucunda ortaya çıkan analizler yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

: Kadın İş Gücü, İstihdam, Kadın İstihdamının Sorunları, Türkiye İstatistik Kurumu.

Kaynakça

• Aksoy, A. ve Şahin, M. (2005), Çalışan Kadınların İşyerindeki Sorunları: Erzurum Alışveriş Merkezlerinde Bir Araştırma, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, s:283-300.
• Alparslan, M.A.; Bozkurt Çetinkaya, Ö. ve Özgöz, A. (2015), İşletmelerde Cinsiyet Ayrımcılığı ve Kadın Çalışanların Sorunları, MAKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 2, Yıl: 2, Sayı: 3, s:66-81.
• Bayram, S. (2011), Psikolojik Taciz (Mobbing) ve Başbakanlık Genelgesi, Mali Çözüm Dergisi.
• Çaha, H.; Sare Aydın, E. ve Çaha, Ö. (2014), Değişen Türkiye’de Kadın, Kadem – Kadın ve Demokrasi Derneği, 1.Baskı, İstanbul: Piya Matbaa Sanatları Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
• Çıkmaz, G. (2010), Kadın Çalışanların İşyerinde Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Bir Alan Çalışması, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Durmaz, Ş. (2016), İşgücü Piyasasında Kadınlar ve Karşılaştıkları Engeller, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), Cilt: 2, Sayı: 3, s:37-60.
• Eğitim Sen. (2010), Eğitim Sen II. Kadın Kurultayı Hazırlık Kitabı, Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
• Erkek, S. ve Karagöz, H. (2009), Kadının İş Hayatındaki Yeri ve Karşılaştığı Sorunlar: Konya Ticaret Odası.
• Güçlü, E. (2016), Türkiye’de Kadın İşgücünün Sorunları, Gaziantep Halı Kilim İmalat Sektöründe Kadın İşgücü Örneği, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Gürün Karatepe, S. (2017), Türkiye’de Kadın İşsizliğin Nedenleri: İstanbul’da Eğitimli Kadın İşsizler Üzerine Bir Alan Araştırması, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Hancıoğlu, Y. ve Özden Çıtır, I. (2018), Akademik Hayatta Kadınların Karşılaştıkları Kariyer Engelleri: Karadeniz Bölgesi Üzerine Bir Değerlendirme, İçinde, R.A. Wolff, S. Yılmaz, Y. Mamur Işıkçı, H. Bülbül ve E. Mamur Yılmaz (Ed.), Kadın Çalışmalarında Güncel Konular. 2. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Kazgan, G. (1978), Türkiye’de Kadın Eğitimi ve Kadın Çalışması, Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı: 5, s:37-57.
• Kocacık, F. ve Gökkaya B.V. (2005), Türkiye’de Çalışan Kadınlar ve Sorunları, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1, s:195-219.
• Küçük, M. (2015), Çalışma Hayatında Kadınlar ve Karşılaştıkları Sorunlar: Bir İşverene Bağlı Olarak Çalışan Emekçi Kadınlara İlişkin Bir Araştırma, Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt: 7, No: 1, ISSN: 1309-8020 (Online).
• Mert, A. (2018). Türkiye Ekonomisinde Çalışan Kadınların Konumu ve Kars İlinde Çalışan Kadınların Girişimcilik Algısı, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Mizrahi, R. ve Aracı, H. (2010), Kadın Yöneticiler ve Cam Tavan Sendromu Üzerine Bir Araştırma, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi (AEÜS BED), Cilt: 1, Sayı: 1, ISSN: 1309 – 8039.
• Omay, U. (2011), Yedek İşgücü Ordusu Olarak Kadınlar, Çalışma ve Toplum Dergisi, s:137-166.
• Öğüt, A. (2006), Türkiye’de Kadın Girişimciliğin ve Yöneticiliğin Önündeki Güçlükler: Cam Tavan Sendromu, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Dergileri, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, s:56-78.
• Örücü, E.; Kılıç, R. ve Kılıç, T. (2007), Cam Tavan Sendromu ve Kadınların Üst Düzey Yönetici Pozisyonuna Yükselmelerindeki Engeller: Balıkesir İli Örneği, Yönetim ve Ekonomi: Manisa Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 2, s: 118-135. Özçelik, K, M. (2017), Çalışma Hayatında Kadının Yeri ve Kariyer Gelişim Engelleri, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:5, Sayı:52, s:49-70.
• Özdamar, K. (1999), Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Özen Kapız, S. (2002), İş-Aile Yaşamı Dengesi ve Dengeye Yönelik Yeni Bir Yaklaşım: Sınır Teorisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 3, s: 139-153. Solmuş, T. (2005), İş Yaşamında Travmalar: Cinsel Taciz ve Duygusal Zorbalık/Taciz (Mobbing), “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 2, ISSN: 1303-2860.
• Toksöz, G. (2007), Türkiye’de Kadın İstihdamının Durumu, Uluslararası Çalışma Örgütü, Ankara.
• Topgül, S. (2016), İş ve Aile Yaşamı Dengesi(zliği)nin Kadın Çalışanlar Üzerindeki Etkileri, Yönetim ve Ekonomi: Manisa Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 1 s:218-231. TÜİK (2021), Haber Bülteni, İstatistiklerle Kadın 2018, Erişim Adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30707
• TÜİK (2021), Haber Bülteni, Kazanç Yapısı Araştırması 2018, Erişim Adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30580
• TÜİK (2021), İşgücü İstatistikleri, Erişim Adresi: https://biruni.tuik.gov.tr/isgucuapp/isgucu.zul
• TÜİK (2021), İşgücü İstatistikleri, Erişim Adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Mayis-2021-37489
• TÜRK-İŞ. (2013), 4857 Sayılı İş Kanunu, ISBN: 978-605-86486-6-, Ankara: Aydoğdu Ofset.
• TÜSİAD ve KAGİDER. (2008), Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri, Yayın No: TÜSİAD-T/2008-07/468, Yayın No: KADİGER-001, İstanbul.
• Yağcıoğlu, S. (2018), Kadın İşgücü İstihdamı ve Sorunları: Konya Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Yener, S. (2018), Kadın Çalışanların Toplumsal Cinsiyet Algısı ve Rol Stresi Arasındaki İlişki, İçinde, R.A. Wolff, S. Yılmaz, Y. Mamur Işıkçı, H. Bülbül ve E. Mamur Yılmaz (Ed.), Kadın Çalışmalarında Güncel Konular. 2. Konya: Eğitim Yayınevi.