THEORIEN ZUR MORALENTWICKLUNG UND IHRE BEWERTUNG MIT CAROL GILLIGAN

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 60 - 87, 17.02.2023

Ali DEMİR

Öz

Ahlaki gelişim teorileri ile birey kimliği ve sosyalleşme arasındaki iletişimi mümkün kılan içerik yeniden yapılandırılabilir. Bu bağlamda aşağıdaki tartışmanın merkezinde üç soru yer almaktadır: ilk olarak, yaşam alanında bireyin benimseyebileceği ve onlara dayanarak hareket edebileceği hangi eylem ilkeleri vardır? İkinci olarak, bireysel kimliğini geliştirme sürecindeki bir kişi yine aynı yaşam dünyasının sınırları içerisinde gerçek anlamda kişisel bir ahlaki bakış açısına nasıl ulaşır? Bu iki soruyu yanıtlamak için öncelikle ergenlik dönemindeki çocuk ve geçlerin ahlaki gelişimin yapısına bakılacaktır. Bu gelişimin sadece bireyden bireye değil de kültürel olarak da farklılık gösterdiklerini düşündüğümüzde, sorulması gereken üçüncü soru, bu teorilerin bilimsel tarafsızlık iddialarının kadın bakış açısından sorgulanıp sorgulanamayacağıdır. Bu amaçla, tartışılan teoriler, özellikle günümüzde eleştirel bir incelemeyi hak eden Caroll Gilligan'ın bakım kavramı üzerinden normatif bir değerlendirmeye tabi tutulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

moral gelişimi, yapısalcılık, eylem türleri, Caroll Gilligan, bakım

Kaynakça

• Bischof-Köhler, Doris (2011). Soziale Entwicklung in Kindheit und Jugend. Bindung, Empathie, Theory of Mind. Verlag Kohlhammer: Stuttgart.
• Colby, Anne, Kohlberg, Lawrence, Gibbs, John and Lieberman, Marcus (1983). „A Longitudinal Study of Moral Judgment.“ Monographs of the Society for Research in Child Development, 48, 124. URL: https://doi.org/10.2307/1165935
• Flavell, John H. (1966). „Role-Taking and Communication Skills in Children.“In: Young Children, Vol. 21(3): 164-77. URL: http://www.jstor.org/stable/42720660
• Flavell, John H. and Botkin, Patricia T. (1968). The Development of Role-Taking and Communication Skills in Children. New York: Wiley.
• Flavell, John H. und Gloger-Tippelt, Gabriele (1975): Rollenübernahme und Kommunikation bei Kindern. Weinheim: Beltz. Gilligan, Carol (1993). In a Different Voice: Psychological Theory and Women’s Development. Cambridge: Harvard University Press.
• Gilligan, Carol and Attanucci, Jane (1988). „Two moral orientations: Gender differences and similarities.“ Merrill-Palmer Quarterly, 34(3), 223–237.
• Habermas, Jürgen (2013). Strukturwandel der Öffentlichkeit. Untersuchungen zu einer Kategorie der bürgerlichen Gesellschaft. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
• Habermas, Jürgen (1983). Moralbewusstsein und kommunikatives Handeln. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
• Heckman, James J.; Humphries, John Erich and Kautz, Tim (ed.) (2014). The myth of achievement tests: the GED and the role of character in American life. Chicago: The University of Chicago Press.
• Jaffee, Sara Hyde and Shibley, Janet (2000). „Gender differences in moral orientation: A meta-analysis.“ Psychological Bulletin, 126(5), 703–726. https://doi.org/10.1037/0033-2909.126.5.703
• Kohlberg, Lawrence (1973). „The Claim to Moral Adequacy of a Highest Stage of Moral Judgment.“ The Journal of Philosophy, 70 (18): pp. 630-46. doi:10.2307/2025030.
• Kohlberg, Lawrence (1996). Die Psychologie der Moralentwicklung. Frankfurt: Suhrkamp.
• Mead, George H. (1968). Geist, Identität und Gesellschaft [Org.: Mead, George Herbert (1934): Mind, Self, and Society: from the standpoint of a social behaviorist. Chicago: University of Chicago Press]. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
• Mead, George Herbert (1913). „The Social Self.“ Journal of Philosophy, Psychology and Scientific Methods, Vol. 10: 374-380. URL: https://www.marxists.org/reference/subject/philosophy/works/us/mead3.htm [05. 08. 2022].
• Parsons, Talcott (1951). The Social System. London: Routledge.
• Pellizzoni, Sandra, Siegal Michael and Surian, Luca (2010). „The contact principle and utilitarian moral judgments in young children.“ Developmental Science, 13(2):265-270.
• Piaget, Jean (1973). The Language and Thought of the Child. Translated by Marjorie and Ruth Gabain. London: Routledge.
• Reich, Helmut K. (2010). Developing the Horizons of the Mind. Relational and Contextual Reasoning and the Resolution of Cognitive Conflict. Cambridge: Cambridge University Press.
• Reich, K. Helmut (1995). „From either/or to both-and through cognitive development.“In: Thinking: the Journal of Philosophy for Children, Vol. 12 (2): 12-15. Reichenbach, Roland (2018): Ethik der Bildung und Erziehung. Essays zur Pädagogischen Ethik. Paderborn: Ferdinand Schöningh.
• Selman, Robert L. (1977). „Stufen der Rollenübernahme in der mittleren Kindheit.“ In: Döbert, Rainer; Habermas, Jürgen und Nunner-Winkler, Gertrud (Hrsg.): Entwicklung des Ichs. Köln: Kiepenheuer.
• Siegler, Robert S., Thompson, Clarissa A. and Schneider, Michael (2011). „An integrated theory of whole number and fractions development.“ Cognitive Psychology, 62(4):273-296. URL: https://doi.org/10.1016/j.cogpsych.2011.03.001
• Yuill, Nicola and Perner, Josef (1988). „Intentionality and knowledge in children's judgments of actor's responsibility and recipient's emotional reaction.“ Developmental Psychology, 24(3), 358–365. https://doi.org/10.1037/0012-1649.24.3.358