Köknar Terimi Üzerine

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 1, 72 - 75, 31.12.2016

Nerin Yayın

Öz

Bu çalışma, “ağaç” özellikle bir çam türü olan “köknar”ın Türk kültür tarihindeki yeri ve önemi üzerinde durmaktadır. Çalışma, Türk kültüründe “ağaç” kültüne ve ağaçla ilgili köken mitlerine ait kavramlara da açıklık getirmektedir. Köknar terimine ayrıntılı bir şekilde geçilmeden önce “ağaçlı yer”,” “orman” kavramlarının kutsiyeti üzerinde durulmuş, Göktürk Abidelerinde Türk soyunun devamının “Ötüken Ormanı”nda yaşamak ve oradan çıkmamak şartı düşüncesi ağaç ve ormana atfedilen kutsiyeti desteklemiştir. Ağaç kültünün Uygur Efsaneleri, Dede Korkut, Manas Destanı yansımaları üzerinde durulduktan sonra “kök”, “ner, “nar” kavramlarının tarihî ve asrî kullanımları ve anlamları üzerinde durularak, kültür tarihimizdeki yeri aydınlatılmaya çalışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Ağaç kültü, Köknar, Ner, Nar

Kaynakça

• Ögel, Bahaeddin, (1995). Türk Mitolojisi II. Cilt. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu.Türk Tarih Kurumu Yayınları.VII. Dizi. Sa. 102.
• Gökalp, Ziya (1975). Türk Medeniyet Tarihi, İslamiyetten Evvel Türk Medeniyeti, İslamiyetten Evvel Türk Dini I. Kitap (Hazırlayan: Fikret Şahoğlu). İstanbul: Türk Kültür Yayını.
• Yayın, Nerin (2012). Gök Tanrı İnancı Bağlamında Türk Mitolojik Değerlerinde Cinsiyet) İzmir: Üniversiteliler Ofset.
• Atsız, Nihal (1943). Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul:
• Çağatay, Saadet (1963). Türk Lehçeleri Örnekleri (XIII. yy’dan XVIII. yy’a Kadar). Ankara: Ankara Üniversitesi, DTCF Yayınları, No:62, Türk Dili ve Edebiyatı Enstitüsü No:9
• Ergin, Muharrem (2008). Dede Korkut Kitabı-I, Ankara: Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları:169.
• Yayın, Nerin (2013). “Ner Teriminden Hareketle Sünnet Kınası Geleneği” Studies Of The Ottoman Domain Cilt:3, Sayı:4 (Şubat) ss. 24-28 Issn: 2147-5210.
• Radloff, Wilhelm( 1995). Manas Destanı (Yayına Hazırlayan: Emine Gürsoy Naskali). İstanbul: Türksoy Yayınları No:1.
• Tarama Sözlüğü IV. (1996). (K-N). Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. Türk Dil Kurumu Yayınları 212/IV.
• Derleme Sözlüğü IX. (1993). (K-N). Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları: 211/IX.