Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

THE EFFECT OF EMOTIONAL INTELLIGENCE ON PURCHASING BEHAVIOR: A RESEARCH ON CUSTOMERS WHO PREFER SHOPPING MALLS IN BAKU

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 90 - 111, 23.03.2024
https://doi.org/10.62101/iticudisticaretdergisi.1398324

Öz

The main purpose of this study is to investigate whether emotional intelligence has an effect on customers' purchasing behavior. The population of the research consists of customers visiting shopping malls in Baku. 499 customers participated in the study in which the convenience sampling method was applied. Data were collected with face-to-face survey technique and analyzed with SPSS. As a result of the study, it was determined that the customers were moderately emotionally and socially skilled, they could control themselves and felt happy, and therefore their emotional intelligence was moderate. However, it has been determined that emotional intelligence affects purchasing behavior. It has been found that emotionality and social skills, which are sub-dimensions of emotional intelligence, significantly affect purchasing behavior and mood management.

Kaynakça

  • Acar, F. (2002). Duygusal zekâ ve liderlik. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 53-68.
  • Akbel, A. B. & Orhan, Y. Ş. (2017). Bireylerin duygusal zekâ düzeylerinin, müzik gruplarındaki konser performanslarına etkisi. European Journal of Social Sciences Studies, 2(5), 94-108.
  • Akbolat, M. & Işık, O. (2012). Sağlık çalışanlarının duygusal zekâ düzeylerinin motivasyonlarına etkisi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(32), 109-124.
  • Akyüz, A. M. & Ayyıldız, H. (2008). Satış noktası tutundurma araçlarının tüketicilerin kolayda mal satın alma davranışlarına etkisi üzerine bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(24), 110-134.
  • Amiri, F., Jasour, J., Shirpour, M. & Alizadeh, T. (2012). Evaluation of Effective Fashionism Involvement Factors Effects on Impulsive Buying of Customer and Condition of Interrelation Between These Factors, J. Baisx and Applied Scientific Research, 2(9), 9413-9419.
  • Aracıoğlu, M. & Tatlıdil, R. (2009). Tüketicilerin satın alma davranışında çevre bilincinin etkileri. Ege Akademik Bakış, 9(2), 435-461.
  • Arı, E. S. & Madran, C. (2011). Satın alma kararlarında tüketici etnosentrizmi ve menşe ülke etkisinin rolü. Öneri Dergisi, 9(35), 15-33.
  • Atalay, B. (2014). Ortaokul öğrencilerinin becerilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Aydın, O. (2004). Güdüler ve duygular. Davranış Bilimlerine Giriş (s.197-212). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1355.
  • Aydın, S. (2009). Kişisel ve ürün temelli yenilikçilik: Cep telefonu kullanıcıları üzerine ampirik bir uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10(2), 188-203.
  • Ayiro, L. P. & Sang, J. K. (2012). Emotional ıntelligence and leadership - a case for quality assurance managers in Kenyan Universities. Emotional Intelligence - New Perspectives and Applications Rijeka,
  • Aysen, E., Yaylı, A. & Helvacı, E. (2012). Üniversitelerin Marka Kişiliği Algısının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(4), 182-204.
  • Bal, G. C. & Gül, N. (2016). Duygusal zekânın iş tatminine etkisi: Örgütsel bağlılığın aracılık rolü. International Journal of Academic Value Studies, 2(7), 117-129.
  • Baltacı, Ş. H. & Demir, K. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının duygusal zekâları ve öfke ifade tarzları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2413-2428.
  • Baltaş, A. & Baltaş, Z. (2002). Stres ve başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Baltaş, Z. (2006). İnsanın dünyasını aydınlatan ve işine yansıyan ışık: Duygusal zekâ. İstanbul: Remzi Kitapevi.
  • Bar-On, R. (2012). The ımpact of emotional ıntelligenceon health and wellbeing. Emotional Intelligence - New Perspectives and Applications Rijeka, Croatia: InTech, pp. 29-50.
  • Bar-On, R., Brown, J. M., Kirkcaldy, B. D. & Thomeâ, E. P. (2000). Emotional expression and ımplications for occupational stress; An application of the Emotional Quotient Inventory (EQ-İ). Personality and Individual Differences, (28), 1107-1118.
  • Baycan, P. (2017). Y kuşağının satın alma davranışları üzerinde sosyal medyanın etkisi. Tartışma Metinleri, İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Enstitüsü.
  • Berrocal, F. P. & Extremera, N. (2006). Emotional intelligence: A theoretical and empirical reviewof ıts first 15 years of history. Psicothema, 18, 7-12.
  • Birol, C., Atamtürk, H., Silman, F. & Şensoy, Ş. (2009). Analysis of the emotional ıntelligenge level of teachers. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 2606-2614.
  • Blythe, J. (2001). Pazarlama ilkeleri (Y. Odabaşı, Çev.). İstanbul: Bilim Teknik Kitabevi.
  • Buluş, A. (2016). Elektronik ticarette internet reklamcılığının satın alma üzerine etkisi: Namık Kemal Üniversitesi öğrencileri üzerinde bir uygulama (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tekirdağ.
  • Caruso, D. R. & Salovey, P. (2010). Yönetimde duygusal zekâ (S. Kaymak, Çev.). İstanbul: Cera Yayınları.
  • Cherniss, C. (2010). Emotional intelligence: New ınsights and further clarifications. Industrial and Organizational Psychology, (3), 183-191.
  • Cingisiz, N. & Murat, M. (2010). Evlenmek için birbirlerini tercih eden çiftlerin duygusal zekâ düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 99-114.
  • Consoli, D. (2009). Emotions that ınfluence purchase decisions and their electronic processing. Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 11(2), 996-1008.
  • Çakar, U. & Arbak, Y. (2003). Dönüşümcü liderlik duygusal zekâ gerektirir mi? yöneticiler üzerinde örnek bir çalışma, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 83-98.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. 4. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
  • Çolakoğlu, B. E. (2006). Yaşlı tüketicilerin satın alma karar süreçlerine televizyon reklamlarının etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Daştan, Z. (2013). Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile iş etiğine bakış açıları arasındaki ilişki ve bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Demir, M. (2010). Örgütsel çatışma yönetiminde duygusal zekânın etkisi: konaklama işletmelerinde işgörenlerin algılamaları üzerine bir araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 1(2), 199-211.
  • Deniz, A. & Erciş, A. (2008). Kişilik Özellikleri ile Algılanan Risk Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 301-330.
  • Doğan, S. & Şahin, F. (2007). Duygusal zekâ: Tarihsel gelişimi ve örgütler için önemine kavramsal bir bakış. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 231-252.
  • Durmaz, Y., Bahar, R. & Kurtlar, M. (2011). Kişisel faktörlerin tüketici satın alma davranışlarına etkisi üzerine bir araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2(1), 114-133.
  • Ege, R. (2012). Duygusal zekâ ve din öğretimi: ilköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersi ve duygusal zekâ gelişimi ilişkisi. Dini Araştırmalar, 14(40), 47-64.
  • Eraslan, M. (2016). Gençlerde duygusal zekâ ve empatik eğilim düzeylerinin yaş, cinsiyet ve spor yapma değişkenlerine göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(4), 1839-1852.
  • Erbaş, A. (2006). Marka sadakatinin tüketici satın alma davranışına etkileri; ayakkabı sektöründe klasik ayakkabı kullanıcıları üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Erdem, A. (2006). Tüketici odaklı bütünleşik pazarlama iletişimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım A.Ş.
  • Erdem, K. (2016). Tüketicilerin demografik özellikleri ile satın alma tarzları arasındaki ilişki: Aydın ilindeki tüketiciler üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Erkuş, A. & Günlü, E. (2008). Duygusal zekânın dönüşümcü liderlik üzerine etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 9(2), 187-209.
  • Fayrene, C. & Lee, G. C. (2011). Customer-Based Brand Equıty: A Literature Review, Journal of Arts Science & Commerce, 2(1), 33-42.
  • Fırat, A. & Azmak, E. (2007). Satın alma karar sürecinde beyaz eşya kullanıcılarının marka bağlılığı. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (2), 251-264.
  • Furnham, A. (2012). Emotional intelligence. Emotional Intelligence - New Perspectives and Applications Rijeka (p.3-28). Croatia: In Tech.
  • Genç, Y. E. (2015). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımı ve bunun satın alma davranışlarına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Girgin, G. (2009). Üniversite öğrencilerinde duygusal zekânın bazı değişkenler acısından incelenmesi. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Milli Eğitim Dergisi, 3, 1-12.
  • Goleman, D. (2001a). Emotional intelligence: Issues in paradigm building. The Emotionally Intelligent Workplace (p.12-26). San Francisco: Jossey-Bass Inc.
  • Goleman, D. (2002). Duygusal zekâ neden IQ’dan daha önemlidir (B. S. Yüksel, Çev.). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Güllüce, A. Ç. (2010). Duygusal zekânın işyerindeki psikolojik taciz algısındaki rolünün bireyin tolerans düzeyi açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Gültaş, M. P. (2014). İnternet üzerinden alışverişlerde tüketici satın alma davranışını etkileyen faktörler: Bir kamu kurumu çalışanları üzerine yapılan araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Gürbüz, T. İ. (2015). Duygusal zekâ yeteneklerinin problem çözme üzerine etkisi: sivil havacılık alanında kabin ekipleri örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Güngör, E. (2002). Beyaz eşya sektöründe tüketici satın alma davranışına etki eden faktörlerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Güven, M. & Özkara, Ç. F. (2016). Ortaokul 7.sınıf öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ve duygusal zekâya ilişkin görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1247-1257.
  • Hamşıoğlu, A. B. (2013). Fast Food ürünleri satın alan tüketicilerin yaşam tarzlarını belirlemeye yönelik bir uygulama. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (1), 17-34.
  • Hawkins, D. I., Best, J. R. & Coney, A. K. (2000). Consumer Behavior: Building Marketing Strategy, Boston: McGraw Hill.
  • Hess, J. D. & Bacigalupo, A. C. (2013). Applying emotional ıntelligence skills to leadership and decision making in non-profit organizations. Administrative Sciences, (3), 202-220.
  • İlban, M. O., Akkılıç, M. E. & Yılmaz, Ö. (2011). Tüketicilerin Beyaz Eşya Satın Alma Karar Sürecinde Marka Algılarına Yönelik Bir Araştırma, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 63-84.
  • İsmen, E. A. (2004). Duygusal zekâ ve aile işlevleri arasındaki ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(11), 55-75.
  • İşler, D. B. (2013). Tüketici etnosetnrizmi ve menşe ülke etkisi ekseninde satın alma kararlarındaki rolü: Cetscale ölçeği ile bir uygulama. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 93-121.
  • İşler, D. B. & Atilla, G. (2013). Duygusal zekâ ve dürtüsel satın alma davranışı ilişkisi. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (26), 180-206.
  • İşmen, A. E. (2001). Duygusal zekâ ve problem çözme. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (13), 111-124.
  • Kahn, B. E. & Louie, T. A. (1990). Effects of Price Promotions on Brand Choice Behavior for Variety-Seeking and Last Purchase-Loyal Consumers, Journal of Marketing Research, 27, 279-289.
  • Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • Kan, A. & Akbaş, A. (2005). Lise Öğrencilerinin Kimya Dersine Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 227-237.
  • Karabulut, E. (2014). Psikoloik danışman adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ile düşünme stilleri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Karabulutlu, Y. E., Yılmaz, S. &Yurttaş, A. (2011). Öğrencilerin duygusal zekâ düzeyleri ile problem çözme becerileri. Arasındaki İlişki Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 75-79.
  • Karadağ, Ö. (2012). Duygusal zekâ açısından Türkçe dersi öğretim programı (6, 7, 8. sınıflar). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 567-579.
  • Karahan, F. T. & Özçelik, M. (2006). Bir duygusal zekâ beceri eğitimi programı’nın diyabet hastalarının duygusal zekâ düzeylerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 301-320.
  • Karimi, S., Papamichail, K. N. & Holland, C. P. (2015). The effect of prior knowledge and decision-making style on the online purchase decision-making process: atypology of consumer shopping behaviour. Decision Support Systems, (77), 137-147.
  • Kaynak, A. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri iler saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
  • Kayral, B. (2008). Marka yönetiminin satın alma davranışları üzerindeki etkisi: Hazır giyim sektörü üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Keskin, S. & Baş, M. (2015). Sosyal medyanın tüketici davranışları üzerine etkisinin belirlenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(3), 51-69.
  • Kılıç, E. D. & Önen, Ö. (2009). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve etik muhakeme yetenekleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 123-163.
  • Kılıç, S. & Göksel A. (2004). Tüketici davranışları: indirim kartlarının tüketici satın alma karar süreci üzerindeki etkisine dair ampirik bir çalışma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 147-163.
  • Kızıl, Ş. (2014). Öğretmenlerin duygusal zekâları ile örgütsel adanmışlıkları arasındaki ilişki: Balıkesir ili örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kızılaslan, N. & Kızılaslan, H. (2008). Tüketicilerin satın aldıkları gıda maddeleri ile ilgili bilgi düzeyleri ve tutumları: Tokat ili örneği. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2), 67-74.
  • Kline, R. B. (2016). Principles And Practice of Structural Equation Modeling. 4. Baskı, New York: The Guilford Press.
  • Koç, E. (2008). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri Global ve Yerel Yaklaşım, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Kotler, P. & Armstrong, G. (2005). Principles Of Marketing, New Jersey: Pearson Prentice Hall.
  • Mayer, J. D., Perkins, D. M., Caruso, D. R. & Salovey, P. (2001). Emotional intelligence and giftedness. Roeper Review, 2 (3), 131-137.
  • Mayer, J. D., Salovey, P. & Caruso, D. R. (2004). Emotional intelligence: Theory, findings and implications. Psychological Inquiry, 15(3), 197-215.
  • Mucuk, S. (2014). Tüketici satın alma davranışı kapsamında hedonik (hazcı) tüketimin plansız alışveriş üzerine etkilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
  • Mürütsoy, M. (2013). İnternet tüketicisinin satın alma davranışlarının incelenmesi üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
  • Otacığlu, S. G. (2009). Müzik öğretmeni adaylarının duygusal zekâ ile akademik ve çalgı başarı düzeyleri arasındaki ilişki. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 85-96.
  • Özer, A. C. (2008). Gıda sektöründe marka imajının tüketici satın alma davranışı üzerine etkisi ve bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Özdemir, H. & Yaylı, A. (2014). Tüketicilerin helal sertifikalı ürün tercihleri üzerine bir araştırma: İstanbul ili örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 183-202.
  • Savaş, B. & Günay, G. (2016). Tüketici-tüketici etkileşiminin, tüketicilerin satın alma sonrası memnuniyet düzeyleri üzerine etkisi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 51(2), 47-78.
  • Scherer, R. F., Wiebe, F.A., Luther, D. C. & Adams, J. S. (1988). Dimensionality of coping: Factor stability using the ways of coping questionnaire. Psychological Reports, 62(3), 763-770.
  • Sütlü, S. A. (2013). Sağlık çalışanlarında duygusal zekâ ve tükenmişlik ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Tarhan, N. (2006). Duyguların dili. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Tingaz, E. (2013). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği ile bazı öğretmen adaylarının duygusal zekâ ve mutluluklarının karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Tufan, Ş. (2011). Geliştirilen duygusal zekâ eğitimi programının ortaöğretim dokuzuncu sınıf öğrencilerinin duygusal zekâ düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Tuna, Y. (2011). Duygular. Birey ve Davranış (s.20-40). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2329. Türk Dil Kurumu. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.573aed16c9fa40.16199238 [Erişim Tarihi:11.05.2022].
  • Türk, Z. (2004). Tüketici satın alma davranışını etkileyen faktörle ve perakendeci markası üzerine bir alan araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Uslu, E., Kartal, C. & Durukan, T. (2018). Doğrudan pazarlamada duygusal zeka, performans algısı, motivasyon ilişkisi. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 4(1), 412-426.
  • Ustaahmetoğlu, E. (2013). Tüketici karar türleri ve ilgilenim. Atatürk Üniversitesi: Açık Öğretim Fakültesi Yayını.
  • Ünlüönen, K. & Tayfun, A. (2003). Turistlerin yerli halkın tüketim davranışlarına etkileri üzerine ampirik bir araştırma. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 133-150.
  • Yelkikalan, N. (2006). 21. yüzyılda girişimcinin yeni özelliği: Duygusal zekâ, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(2), 39-51.
  • Yıldız, Y. (2014). Tüketici davranışları üzerinde sosyal medya etkileri: Apple ve Samsung örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 5-15.
  • Yılmaz, E., Oraman, Y. & İnan, H. İ. (2009). Gıda ürünlerine ilişkin tüketici davranışları dinamiklerinin belirlenmesi: Trakya örneği. Trakya Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(1), 1-10.
  • Zellweger, P. (1997). Web-based sales: Defining the cognitive buyer. Electronic Markets, 7(3), 10-16 Kırcaali-İftar, G. (1999a). Bilim ve araştırma. A. A. Bir (Ed.), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri içinde (ss.1-10), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1081.
  • Erdoğan, İ. (2003). Pozitivist metodoloji: Bilimsel araştırma tasarımı istatistiksel yöntemler analiz ve yorum. Ankara: ERK.
  • Ataseven, B. (2012). Nitel bilimsel araştırmalarda veri kalitesinin önemi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 33(2), 543-564
  • Padem, H., Göksu, A. ve Konaklı, Z. (2012). Araştırma yöntemler SPSS uygulamalı. Sarajevo: International Burch University.
  • Şimşek, S. (2013). Duygusal zekâ bağlamında medyada yayınlanan reklamların çocuklar üzerinde oluşturabileceği davranış biçimleri. I. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi Bildiriler Kitabı (s.235-254). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları No: 5
  • Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Borg, W. R. ve Gall, M. D. (1989). Educational research: An introduction. London: Longman Group.
  • Altunışık, R. (2008). Anketlerde veri kalitesinin iyileştirilmesi için öntest (pilot test) yöntemleri. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, (2), 1-17.
  • Deniz, M. E., Özer, E. ve Işık, E. (2013). Duygusal zekâ özelliği ölçeği–kısa formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 38 (169), 407-419.
  • Dursun, T. ve Dursun Yener, D. (2014). İçgüdüsel satınalma ölçeklerinin Türk tüketiciler için uyarlanmasına yönelik hazır giyim sektöründe bir uygulama. Electronic Journal of Vocational Colleges, Mayıs, ss. 22-31.
  • Ulus, T., İnce, C. H., Aliustaoğlu, F. S. ve Melez, İ. E. (2010). Araştırma nasıl tasarlanır (I). Adli Tıp Dergisi, 24(2), 40-47.
  • Ercan, İ. ve Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216.
  • Şencan, H. (2007). Sosyal ve davranışsal bilimlerde bilimsel araştırma. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
  • Given, L. M. (2008). Qualitative research methods. London: SAGE Publications, Inc.
  • Kırcaali-İftar, G. (1999b). Ölçme. A. A. Bir (Ed.), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri içinde (ss.11-22), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1081
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (32), 470-483.
  • Pallant, J. (2005). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS. Allen and Unwin Inc., Crows Nest, New South Wales.
  • Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K. ve Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Türkiye Klinikleri, 33(1), 210-223.
  • Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46(Özel Sayı) 74-85.
  • Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Özkahveci, Ö. ve Demirel, F. (2004) “Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 207-239.
  • Tabachnick, B. G. ve Fidel, L. S. (2013). Using multivariate statistics. USA: Pearson Education Limited.
  • Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J. and Anderson, R. E. (2010) Multivariate Data Analysis: A Global Perspective, 7th Edition, Pearson Education, Upper Saddle River.
  • Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Erdoğan, İ. (2012). Pozitivist metodoloji ve ötesi: Bilimsel araştırma tasarımları, niteliksel ve istatistiksel yöntemler. Ankara: ERK.
  • Özdamar, K. (2001). Spss ile biyoistatistik. 4. Basım, Eskişehir: Kaan Kitabevi.

DUYGUSAL ZEKÂNIN SATIN ALMA DAVRANIŞI ÜZERİNE ETKİSİ: BAKÜDEKİ AVM'LERİ TERCİH EDEN MÜŞTERİLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 90 - 111, 23.03.2024
https://doi.org/10.62101/iticudisticaretdergisi.1398324

Öz

Duygusal zekâ, bu karmaşık süreçte müşterilerin gerek kendilerini ve gerek yakın çevrelerinde cereyan eden eylemleri izlemek, ayırt etmek; bu bilgileri karar verme sürecinde kullanabilme yeteneğini içerisinde barındırmaktadır. Bu özelliğinden yola çıkarak duygusal zekanın müşterilerin satın alma davranışları üzerinde etkisi olup olmadığının araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini Bakü’deki AVM’leri ziyaret eden müşteriler oluşturmaktadır. Kolayda örnekleme yönteminin uygulandığı çalışmaya toplam 499 müşteri katılmıştır. Söz konusu müşterilerden veriler yüzyüze anket tekniği ile toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS ile analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda müşterilerin orta düzeyde duygusal ve sosyal yönden orta düzeyde becerili oldukları, kendilerini kontrol edebildikleri ve kendilerini mutlu hissettikleri, buna bağlı olarak da duygusal zekâlarının orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte katılımcıların kısmen satın almaya karşı koyamadıkları, bu süreçte duygu çatışması yaşamakla birlikte ruh hallerini yönetebildikleri oranda duygularını olumluya çevirebildikleri belirlenmiştir. Çalışmada müşterilerin duygusal zekâ düzeyleri ile satın alma davranışları tanımlayıcı bilgileri açısından karşılaştırılmış ve farklı sonuçlar elde edilmiştir. Çalışmada duygusal zekânın satın alma davranışlarını etkilediği belirlenmiştir. Duygusal zekâ alt boyutlarından olan duygusallık ve sosyal becerilerin, satın almaya karşı koyamama davranışını ve ruh halinin yönetimini anlamlı bir şekilde etkilediği bulunmuştur. Duygusal zekâ alt boyutlarından olan özkontrol ve sosyal becerilerin, duyguların çatışmasına etkide bulundukları tespit edilmiştir. Bununla birlikte sosyal becerilerin alışverişe yönelik olumlu duyguları etkilediği belirlenmiştir.

Kaynakça

  • Acar, F. (2002). Duygusal zekâ ve liderlik. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 53-68.
  • Akbel, A. B. & Orhan, Y. Ş. (2017). Bireylerin duygusal zekâ düzeylerinin, müzik gruplarındaki konser performanslarına etkisi. European Journal of Social Sciences Studies, 2(5), 94-108.
  • Akbolat, M. & Işık, O. (2012). Sağlık çalışanlarının duygusal zekâ düzeylerinin motivasyonlarına etkisi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(32), 109-124.
  • Akyüz, A. M. & Ayyıldız, H. (2008). Satış noktası tutundurma araçlarının tüketicilerin kolayda mal satın alma davranışlarına etkisi üzerine bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(24), 110-134.
  • Amiri, F., Jasour, J., Shirpour, M. & Alizadeh, T. (2012). Evaluation of Effective Fashionism Involvement Factors Effects on Impulsive Buying of Customer and Condition of Interrelation Between These Factors, J. Baisx and Applied Scientific Research, 2(9), 9413-9419.
  • Aracıoğlu, M. & Tatlıdil, R. (2009). Tüketicilerin satın alma davranışında çevre bilincinin etkileri. Ege Akademik Bakış, 9(2), 435-461.
  • Arı, E. S. & Madran, C. (2011). Satın alma kararlarında tüketici etnosentrizmi ve menşe ülke etkisinin rolü. Öneri Dergisi, 9(35), 15-33.
  • Atalay, B. (2014). Ortaokul öğrencilerinin becerilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Aydın, O. (2004). Güdüler ve duygular. Davranış Bilimlerine Giriş (s.197-212). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1355.
  • Aydın, S. (2009). Kişisel ve ürün temelli yenilikçilik: Cep telefonu kullanıcıları üzerine ampirik bir uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10(2), 188-203.
  • Ayiro, L. P. & Sang, J. K. (2012). Emotional ıntelligence and leadership - a case for quality assurance managers in Kenyan Universities. Emotional Intelligence - New Perspectives and Applications Rijeka,
  • Aysen, E., Yaylı, A. & Helvacı, E. (2012). Üniversitelerin Marka Kişiliği Algısının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(4), 182-204.
  • Bal, G. C. & Gül, N. (2016). Duygusal zekânın iş tatminine etkisi: Örgütsel bağlılığın aracılık rolü. International Journal of Academic Value Studies, 2(7), 117-129.
  • Baltacı, Ş. H. & Demir, K. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının duygusal zekâları ve öfke ifade tarzları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2413-2428.
  • Baltaş, A. & Baltaş, Z. (2002). Stres ve başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Baltaş, Z. (2006). İnsanın dünyasını aydınlatan ve işine yansıyan ışık: Duygusal zekâ. İstanbul: Remzi Kitapevi.
  • Bar-On, R. (2012). The ımpact of emotional ıntelligenceon health and wellbeing. Emotional Intelligence - New Perspectives and Applications Rijeka, Croatia: InTech, pp. 29-50.
  • Bar-On, R., Brown, J. M., Kirkcaldy, B. D. & Thomeâ, E. P. (2000). Emotional expression and ımplications for occupational stress; An application of the Emotional Quotient Inventory (EQ-İ). Personality and Individual Differences, (28), 1107-1118.
  • Baycan, P. (2017). Y kuşağının satın alma davranışları üzerinde sosyal medyanın etkisi. Tartışma Metinleri, İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Enstitüsü.
  • Berrocal, F. P. & Extremera, N. (2006). Emotional intelligence: A theoretical and empirical reviewof ıts first 15 years of history. Psicothema, 18, 7-12.
  • Birol, C., Atamtürk, H., Silman, F. & Şensoy, Ş. (2009). Analysis of the emotional ıntelligenge level of teachers. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 2606-2614.
  • Blythe, J. (2001). Pazarlama ilkeleri (Y. Odabaşı, Çev.). İstanbul: Bilim Teknik Kitabevi.
  • Buluş, A. (2016). Elektronik ticarette internet reklamcılığının satın alma üzerine etkisi: Namık Kemal Üniversitesi öğrencileri üzerinde bir uygulama (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tekirdağ.
  • Caruso, D. R. & Salovey, P. (2010). Yönetimde duygusal zekâ (S. Kaymak, Çev.). İstanbul: Cera Yayınları.
  • Cherniss, C. (2010). Emotional intelligence: New ınsights and further clarifications. Industrial and Organizational Psychology, (3), 183-191.
  • Cingisiz, N. & Murat, M. (2010). Evlenmek için birbirlerini tercih eden çiftlerin duygusal zekâ düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 99-114.
  • Consoli, D. (2009). Emotions that ınfluence purchase decisions and their electronic processing. Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 11(2), 996-1008.
  • Çakar, U. & Arbak, Y. (2003). Dönüşümcü liderlik duygusal zekâ gerektirir mi? yöneticiler üzerinde örnek bir çalışma, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 83-98.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. 4. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
  • Çolakoğlu, B. E. (2006). Yaşlı tüketicilerin satın alma karar süreçlerine televizyon reklamlarının etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Daştan, Z. (2013). Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile iş etiğine bakış açıları arasındaki ilişki ve bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Demir, M. (2010). Örgütsel çatışma yönetiminde duygusal zekânın etkisi: konaklama işletmelerinde işgörenlerin algılamaları üzerine bir araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 1(2), 199-211.
  • Deniz, A. & Erciş, A. (2008). Kişilik Özellikleri ile Algılanan Risk Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 301-330.
  • Doğan, S. & Şahin, F. (2007). Duygusal zekâ: Tarihsel gelişimi ve örgütler için önemine kavramsal bir bakış. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 231-252.
  • Durmaz, Y., Bahar, R. & Kurtlar, M. (2011). Kişisel faktörlerin tüketici satın alma davranışlarına etkisi üzerine bir araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2(1), 114-133.
  • Ege, R. (2012). Duygusal zekâ ve din öğretimi: ilköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersi ve duygusal zekâ gelişimi ilişkisi. Dini Araştırmalar, 14(40), 47-64.
  • Eraslan, M. (2016). Gençlerde duygusal zekâ ve empatik eğilim düzeylerinin yaş, cinsiyet ve spor yapma değişkenlerine göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(4), 1839-1852.
  • Erbaş, A. (2006). Marka sadakatinin tüketici satın alma davranışına etkileri; ayakkabı sektöründe klasik ayakkabı kullanıcıları üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Erdem, A. (2006). Tüketici odaklı bütünleşik pazarlama iletişimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım A.Ş.
  • Erdem, K. (2016). Tüketicilerin demografik özellikleri ile satın alma tarzları arasındaki ilişki: Aydın ilindeki tüketiciler üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Erkuş, A. & Günlü, E. (2008). Duygusal zekânın dönüşümcü liderlik üzerine etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 9(2), 187-209.
  • Fayrene, C. & Lee, G. C. (2011). Customer-Based Brand Equıty: A Literature Review, Journal of Arts Science & Commerce, 2(1), 33-42.
  • Fırat, A. & Azmak, E. (2007). Satın alma karar sürecinde beyaz eşya kullanıcılarının marka bağlılığı. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (2), 251-264.
  • Furnham, A. (2012). Emotional intelligence. Emotional Intelligence - New Perspectives and Applications Rijeka (p.3-28). Croatia: In Tech.
  • Genç, Y. E. (2015). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımı ve bunun satın alma davranışlarına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Girgin, G. (2009). Üniversite öğrencilerinde duygusal zekânın bazı değişkenler acısından incelenmesi. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Milli Eğitim Dergisi, 3, 1-12.
  • Goleman, D. (2001a). Emotional intelligence: Issues in paradigm building. The Emotionally Intelligent Workplace (p.12-26). San Francisco: Jossey-Bass Inc.
  • Goleman, D. (2002). Duygusal zekâ neden IQ’dan daha önemlidir (B. S. Yüksel, Çev.). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Güllüce, A. Ç. (2010). Duygusal zekânın işyerindeki psikolojik taciz algısındaki rolünün bireyin tolerans düzeyi açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Gültaş, M. P. (2014). İnternet üzerinden alışverişlerde tüketici satın alma davranışını etkileyen faktörler: Bir kamu kurumu çalışanları üzerine yapılan araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Gürbüz, T. İ. (2015). Duygusal zekâ yeteneklerinin problem çözme üzerine etkisi: sivil havacılık alanında kabin ekipleri örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Güngör, E. (2002). Beyaz eşya sektöründe tüketici satın alma davranışına etki eden faktörlerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Güven, M. & Özkara, Ç. F. (2016). Ortaokul 7.sınıf öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ve duygusal zekâya ilişkin görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1247-1257.
  • Hamşıoğlu, A. B. (2013). Fast Food ürünleri satın alan tüketicilerin yaşam tarzlarını belirlemeye yönelik bir uygulama. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (1), 17-34.
  • Hawkins, D. I., Best, J. R. & Coney, A. K. (2000). Consumer Behavior: Building Marketing Strategy, Boston: McGraw Hill.
  • Hess, J. D. & Bacigalupo, A. C. (2013). Applying emotional ıntelligence skills to leadership and decision making in non-profit organizations. Administrative Sciences, (3), 202-220.
  • İlban, M. O., Akkılıç, M. E. & Yılmaz, Ö. (2011). Tüketicilerin Beyaz Eşya Satın Alma Karar Sürecinde Marka Algılarına Yönelik Bir Araştırma, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 63-84.
  • İsmen, E. A. (2004). Duygusal zekâ ve aile işlevleri arasındaki ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(11), 55-75.
  • İşler, D. B. (2013). Tüketici etnosetnrizmi ve menşe ülke etkisi ekseninde satın alma kararlarındaki rolü: Cetscale ölçeği ile bir uygulama. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 93-121.
  • İşler, D. B. & Atilla, G. (2013). Duygusal zekâ ve dürtüsel satın alma davranışı ilişkisi. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (26), 180-206.
  • İşmen, A. E. (2001). Duygusal zekâ ve problem çözme. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (13), 111-124.
  • Kahn, B. E. & Louie, T. A. (1990). Effects of Price Promotions on Brand Choice Behavior for Variety-Seeking and Last Purchase-Loyal Consumers, Journal of Marketing Research, 27, 279-289.
  • Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • Kan, A. & Akbaş, A. (2005). Lise Öğrencilerinin Kimya Dersine Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 227-237.
  • Karabulut, E. (2014). Psikoloik danışman adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ile düşünme stilleri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Karabulutlu, Y. E., Yılmaz, S. &Yurttaş, A. (2011). Öğrencilerin duygusal zekâ düzeyleri ile problem çözme becerileri. Arasındaki İlişki Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 75-79.
  • Karadağ, Ö. (2012). Duygusal zekâ açısından Türkçe dersi öğretim programı (6, 7, 8. sınıflar). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 567-579.
  • Karahan, F. T. & Özçelik, M. (2006). Bir duygusal zekâ beceri eğitimi programı’nın diyabet hastalarının duygusal zekâ düzeylerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 301-320.
  • Karimi, S., Papamichail, K. N. & Holland, C. P. (2015). The effect of prior knowledge and decision-making style on the online purchase decision-making process: atypology of consumer shopping behaviour. Decision Support Systems, (77), 137-147.
  • Kaynak, A. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri iler saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
  • Kayral, B. (2008). Marka yönetiminin satın alma davranışları üzerindeki etkisi: Hazır giyim sektörü üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Keskin, S. & Baş, M. (2015). Sosyal medyanın tüketici davranışları üzerine etkisinin belirlenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(3), 51-69.
  • Kılıç, E. D. & Önen, Ö. (2009). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve etik muhakeme yetenekleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 123-163.
  • Kılıç, S. & Göksel A. (2004). Tüketici davranışları: indirim kartlarının tüketici satın alma karar süreci üzerindeki etkisine dair ampirik bir çalışma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 147-163.
  • Kızıl, Ş. (2014). Öğretmenlerin duygusal zekâları ile örgütsel adanmışlıkları arasındaki ilişki: Balıkesir ili örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kızılaslan, N. & Kızılaslan, H. (2008). Tüketicilerin satın aldıkları gıda maddeleri ile ilgili bilgi düzeyleri ve tutumları: Tokat ili örneği. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2), 67-74.
  • Kline, R. B. (2016). Principles And Practice of Structural Equation Modeling. 4. Baskı, New York: The Guilford Press.
  • Koç, E. (2008). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri Global ve Yerel Yaklaşım, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Kotler, P. & Armstrong, G. (2005). Principles Of Marketing, New Jersey: Pearson Prentice Hall.
  • Mayer, J. D., Perkins, D. M., Caruso, D. R. & Salovey, P. (2001). Emotional intelligence and giftedness. Roeper Review, 2 (3), 131-137.
  • Mayer, J. D., Salovey, P. & Caruso, D. R. (2004). Emotional intelligence: Theory, findings and implications. Psychological Inquiry, 15(3), 197-215.
  • Mucuk, S. (2014). Tüketici satın alma davranışı kapsamında hedonik (hazcı) tüketimin plansız alışveriş üzerine etkilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
  • Mürütsoy, M. (2013). İnternet tüketicisinin satın alma davranışlarının incelenmesi üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
  • Otacığlu, S. G. (2009). Müzik öğretmeni adaylarının duygusal zekâ ile akademik ve çalgı başarı düzeyleri arasındaki ilişki. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 85-96.
  • Özer, A. C. (2008). Gıda sektöründe marka imajının tüketici satın alma davranışı üzerine etkisi ve bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Özdemir, H. & Yaylı, A. (2014). Tüketicilerin helal sertifikalı ürün tercihleri üzerine bir araştırma: İstanbul ili örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 183-202.
  • Savaş, B. & Günay, G. (2016). Tüketici-tüketici etkileşiminin, tüketicilerin satın alma sonrası memnuniyet düzeyleri üzerine etkisi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 51(2), 47-78.
  • Scherer, R. F., Wiebe, F.A., Luther, D. C. & Adams, J. S. (1988). Dimensionality of coping: Factor stability using the ways of coping questionnaire. Psychological Reports, 62(3), 763-770.
  • Sütlü, S. A. (2013). Sağlık çalışanlarında duygusal zekâ ve tükenmişlik ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Tarhan, N. (2006). Duyguların dili. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Tingaz, E. (2013). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği ile bazı öğretmen adaylarının duygusal zekâ ve mutluluklarının karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Tufan, Ş. (2011). Geliştirilen duygusal zekâ eğitimi programının ortaöğretim dokuzuncu sınıf öğrencilerinin duygusal zekâ düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Tuna, Y. (2011). Duygular. Birey ve Davranış (s.20-40). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2329. Türk Dil Kurumu. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.573aed16c9fa40.16199238 [Erişim Tarihi:11.05.2022].
  • Türk, Z. (2004). Tüketici satın alma davranışını etkileyen faktörle ve perakendeci markası üzerine bir alan araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Uslu, E., Kartal, C. & Durukan, T. (2018). Doğrudan pazarlamada duygusal zeka, performans algısı, motivasyon ilişkisi. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 4(1), 412-426.
  • Ustaahmetoğlu, E. (2013). Tüketici karar türleri ve ilgilenim. Atatürk Üniversitesi: Açık Öğretim Fakültesi Yayını.
  • Ünlüönen, K. & Tayfun, A. (2003). Turistlerin yerli halkın tüketim davranışlarına etkileri üzerine ampirik bir araştırma. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 133-150.
  • Yelkikalan, N. (2006). 21. yüzyılda girişimcinin yeni özelliği: Duygusal zekâ, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(2), 39-51.
  • Yıldız, Y. (2014). Tüketici davranışları üzerinde sosyal medya etkileri: Apple ve Samsung örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 5-15.
  • Yılmaz, E., Oraman, Y. & İnan, H. İ. (2009). Gıda ürünlerine ilişkin tüketici davranışları dinamiklerinin belirlenmesi: Trakya örneği. Trakya Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(1), 1-10.
  • Zellweger, P. (1997). Web-based sales: Defining the cognitive buyer. Electronic Markets, 7(3), 10-16 Kırcaali-İftar, G. (1999a). Bilim ve araştırma. A. A. Bir (Ed.), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri içinde (ss.1-10), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1081.
  • Erdoğan, İ. (2003). Pozitivist metodoloji: Bilimsel araştırma tasarımı istatistiksel yöntemler analiz ve yorum. Ankara: ERK.
  • Ataseven, B. (2012). Nitel bilimsel araştırmalarda veri kalitesinin önemi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 33(2), 543-564
  • Padem, H., Göksu, A. ve Konaklı, Z. (2012). Araştırma yöntemler SPSS uygulamalı. Sarajevo: International Burch University.
  • Şimşek, S. (2013). Duygusal zekâ bağlamında medyada yayınlanan reklamların çocuklar üzerinde oluşturabileceği davranış biçimleri. I. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi Bildiriler Kitabı (s.235-254). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları No: 5
  • Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Borg, W. R. ve Gall, M. D. (1989). Educational research: An introduction. London: Longman Group.
  • Altunışık, R. (2008). Anketlerde veri kalitesinin iyileştirilmesi için öntest (pilot test) yöntemleri. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, (2), 1-17.
  • Deniz, M. E., Özer, E. ve Işık, E. (2013). Duygusal zekâ özelliği ölçeği–kısa formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 38 (169), 407-419.
  • Dursun, T. ve Dursun Yener, D. (2014). İçgüdüsel satınalma ölçeklerinin Türk tüketiciler için uyarlanmasına yönelik hazır giyim sektöründe bir uygulama. Electronic Journal of Vocational Colleges, Mayıs, ss. 22-31.
  • Ulus, T., İnce, C. H., Aliustaoğlu, F. S. ve Melez, İ. E. (2010). Araştırma nasıl tasarlanır (I). Adli Tıp Dergisi, 24(2), 40-47.
  • Ercan, İ. ve Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216.
  • Şencan, H. (2007). Sosyal ve davranışsal bilimlerde bilimsel araştırma. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
  • Given, L. M. (2008). Qualitative research methods. London: SAGE Publications, Inc.
  • Kırcaali-İftar, G. (1999b). Ölçme. A. A. Bir (Ed.), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri içinde (ss.11-22), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1081
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (32), 470-483.
  • Pallant, J. (2005). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS. Allen and Unwin Inc., Crows Nest, New South Wales.
  • Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K. ve Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Türkiye Klinikleri, 33(1), 210-223.
  • Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46(Özel Sayı) 74-85.
  • Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Özkahveci, Ö. ve Demirel, F. (2004) “Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 207-239.
  • Tabachnick, B. G. ve Fidel, L. S. (2013). Using multivariate statistics. USA: Pearson Education Limited.
  • Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J. and Anderson, R. E. (2010) Multivariate Data Analysis: A Global Perspective, 7th Edition, Pearson Education, Upper Saddle River.
  • Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Erdoğan, İ. (2012). Pozitivist metodoloji ve ötesi: Bilimsel araştırma tasarımları, niteliksel ve istatistiksel yöntemler. Ankara: ERK.
  • Özdamar, K. (2001). Spss ile biyoistatistik. 4. Basım, Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Toplam 125 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Tüketici Davranışı
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Ulvi Babazade

Feyzullah Yetgin 0000-0003-1902-5585

Erken Görünüm Tarihi 23 Mart 2024
Yayımlanma Tarihi 23 Mart 2024
Gönderilme Tarihi 30 Kasım 2023
Kabul Tarihi 24 Ocak 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 2 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Babazade, U., & Yetgin, F. (2024). DUYGUSAL ZEKÂNIN SATIN ALMA DAVRANIŞI ÜZERİNE ETKİSİ: BAKÜDEKİ AVM’LERİ TERCİH EDEN MÜŞTERİLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Dergisi, 2(1), 90-111. https://doi.org/10.62101/iticudisticaretdergisi.1398324