REGULATION AND CONCRETIZATION OF FUNDAMENTAL RIGHTS

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 38, 1 - 12, 30.09.2020

Zafer Gören

Öz

Most of the fundamental rights, in order to be effective, are in need of legal regulation of the life relations and areas that are guaranteed by them. This necessity proves that fundamental rights require law and only legal freedoms, not the natural ones, can gain validity. The fact that fundamental rights are so abstract which will cause doubt and difficulty in the implementation of them makes it necessary that fundamental rights should be purified from these characteristics and should be in an applicable status. Determination of evident elements of fundamental rights and freedoms in this manner is defined as “concretization” at public law doctrine. During regulation and concretization of a fundamental right, its protection area should be left intact, namely should not be restricted. Interference is any kind of state action that makes it impossible for an individual to behave in the protection area of the fundamental right. According to the modern interference concept, the state actions that have single and precise aim and bear direct consequences are the ones that are legal. However the result of interference should arise from a casual and attributable behavior of the public authority.

Anahtar Kelimeler

Regulation, Concretization, Interference, Restriction

TEMEL HAKLARIN DÜZENLENMESİ VE SOMUTLAŞTIRILMASI

Öz

Temel hakların çoğu etkili olabilmek için garanti ettikleri yaşam ilişkileri ve yaşam alanlarının hukuksal açıdan düzenlemesine muhtaçtırlar. Bu zorunluluk, temel hakların hukuka gereksinmesi olduğunu ve doğal değil, yalnız hukuksal özgürlüklerin geçerlilik kazanabileceğini kanıtlamaktadır. Temel hakların uygulamada kuşku ve güçlük doğuracak bir biçimde soyut oluşları onların bu niteliklerinden arınmalarını, uygulanabilir bir duruma getirilmelerini gerekli kılmaktadır. Temel hak ve özgürlüklerin belirgin ögelerinin bu şekilde saptanmasına kamu hukuku öğretisinde “somutlaştırma“ denilmektedir. Bir temel hakkın düzenleme ve somutlaştırılmasında daima temel hakkın koruma alanı sağlam bırakılmalı, yani sınırlanmamalıdır. Müdahale, bireye temel hakkın koruma alanına giren bir davranışı olanaksız kılan her türlü devlet tasarrufudur. Modern müdahale kavramına göre, Devlet eylemlerinin tek ve kesin olarak amaçlı ve doğrudan doğruya sonuç doğuranları, hukuksal olanlarıdır. Ancak müdahalenin sonucunun kamu gücünün nedensel ve isnat edilebilir bir davranışından doğması gereklidir.

Anahtar Kelimeler

Düzenleme, Somutlaştırma, Müdahale, Sınırlama

Kaynakça

• Gönül Mustafa: Anayasa Mahkemelerinin İçtihatlarına Göre Temel Haklar Kavramı, VIII Avrupa Anayasa Mahkemeleri Konferansı,(Türk Raporu) Ankara 7-10 Mayıs1990, Bd. 2
• Anayasa Mahkemesi Yayınları No:17, s. 5-14, Ankara 1990.
• Haeberle Peter: Die Wesensgehaltsgarantie des Art. 19 Abs. 2 GG, 3. B, Heidelberg 1983.
• Haefliger Arthur: İsviçre Federal Mahkemesi Raporu, Anayasa Normlarının Hiyerarşisi ve İnsan Haklarının Korunmasındaki İşlevi, VIII Avrupa Anayasa Mahkemeleri Konferansı, Ankara 7-10 Mayıs1990, Bd. 3, Anayasa Mahkemesi Yayınları No:18, s.241-261,Ankara 1990.
• Hesse Konrad: Grunzüge des Verfassungsrecht der Bundesrepublik Deutschland, Heidelberg, Karlsruhe 1977.
• Huber Hans: Über die Konkretisierung der Grundrechte, Der Staat als Aufgabe, Gedenkschrift für Max Imboden, Bäle 1977.
• Mangoldt von Hermann/Klein Friedrich: Das Bonner Grundgesetz, 3.B., Bd.I ,München 1985-1990.
• Maunz Theodor: Deutsches Staatsrecht, 16, B., München 1968.
• Özbudun Ergun: Türk Anayasa Hukuku, Ankara, Yetkin Yayınları, 2017.
• Pieroth Bodo / Schlink Bernhard: Grundrechte, Staatsrecht II, Schwerpunkte ,C.2 Bd.3, Heidelberg 1986.