DISCUSSIONS ON THE BASIC DYNAMICS OF THE SINGLE PARTY PERIOD

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 49, 1672 - 1689, 30.06.2024

Oya Daglar Macar Erdoğan Şen

https://doi.org/10.46928/iticusbe.1444633

Öz

The period between 1923 and 1945 is known as the single party period in Turkish political life. It was also the founding period of the new Republic of Turkey and a time of many political, economic and social transformations. A good understanding of the political dynamics of the single party period is essential for understanding Turkey's political structure, the basic institutions and organizations of the state, the legal system and the changes in the social structure. The Single Party period has been analyzed, discussed and criticized from many perspectives. This article focuses on the founding dynamics of the Republican People's Party, which marked the period in question, and the debates on the single party era. The history of this party, which was transformed from the Society for the Defense of Law for Anatolia and Rumelia during the National Struggle into the Republican People's Party with the Republic, is also the history of the early republic. In this article, qualitative research method is used to analyze the developments and debates of the period with an interpretive approach.

Anahtar Kelimeler

Single party period, Republican People, National Struggle, democracy, Turkish political life

TEK PARTİ DÖNEMİNİN TEMEL DİNAMİKLERİ ÜZERİNE TARTIŞMALAR

Öz

Türk siyasi hayatında 1923-1945 arası dönem tek parti dönemi olarak tarihe geçmiştir. Bu aynı zamanda yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş dönemi olarak siyasi, ekonomik ve toplumsal pek çok dönüşümün yaşandığı bir tarihtir. Tek parti döneminin siyasi dinamiklerini iyi anlamak Türkiye’nin siyasi yapılanmasını, devletin temel kurum ve kuruluşlarını, hukuk sistemini ve sosyal yapıdaki değişimi anlamak için zorunludur. Tek Parti dönemi bugüne kadar pek çok açıdan incelenmiş, tartışılmış ve eleştirilmiştir. Bu makale söz konusu döneme damgasını vurmuş olan Cumhuriyet Halk Partisi ‘nin kuruluş dinamikleri ve tek parti dönemi üzerine yapılan tartışmalar üzerine odaklanmaktadır. Milli Mücadele’de Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i hukuk Cemiyeti’nden Cumhuriyetle birlikte Cumhuriyet Halk Fırkasına dönüştürülen bu partinin tarihi aynı zamanda erken cumhuriyetin tarihidir. Makalede nitel araştırma yöntemi kullanılarak, döneme ilişkin gelişmeler ve tartışmalar yorumlayıcı bir yaklaşımla ele alınmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tek parti dönemi, Cumhuriyet Halk Partisi, Milli Mücadele, demokrasi, Türk siyasi hayatı

Kaynakça

• Ahmad, F. (2014). Bir kimlik peşinde Türkiye. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Akyol, T. (2008). Ama hangi Atatürk. Doğan Kitap Yayınları.
• Alkan, M. Ö. (2023). Cumhuriyet asırlık bir muhasebe. İletişim Yayınları.
• Ayata, A.G. (2010). CHP (örgüt ve ideoloji). Gündoğan Yayınları.
• Aybars, E. (1988). İstiklal mahkemeleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Dahl, R. A. (1993). Demokrasi ve eleştirileri. Yetkin Yayıncılık.
• Debb, M. (1979). Party politics in Egypt: The waft and it’s rivals 1919-1935. Ithaka.
• Demir, F. (tarih yok). Cumhuriyet dönemleri Türk Anayasaları ve Hükümet Sistemleri. https://hukuk.deu.edu.tr › Fevzi-Demir3.
• Demirel, A. (1998). Birinci meclis. C Koçak (Ed.), Birinci meclis, birinci ve ikinci Anadolu müdafaa-i hukuk gurupları (s. 109). Sabancı Üniversitesi