Bu makale, karbon nötr şehirlerin tasarımını, kent ve mimarlık sosyolojisi bağlamında inceleyerek, sıfır enerji binaların uygulanabilirliğini ele almaktadır. Küresel iklim krizi ve artan enerji talepleri, sürdürülebilir şehirler ile yeşil bina teknolojilerinin önemini arttırmıştır. Araştırmanın temel amacı, karbon nötr şehirlerin tasarımı ile sıfır enerji binaların uygulanabilirliği üzerine sosyolojik ve mimari bir çerçevede kapsamlı bir değerlendirme sunmaktır. Çalışma, küresel iklim krizine çözüm olarak öne çıkan sürdürülebilir kentleşme ve yapılaşma modellerini analiz ederek, teknik yeniliklerin yanı sıra bu yaklaşımların toplumsal kabul edilebilirliği, erişilebilirliği konularına odaklanmaktadır. Çalışmada, binaların enerji verimliliği, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve kent altyapısına entegrasyonu incelenerek, sürdürülebilir bir kentsel yaşamın nasıl sağlanabileceği tartışılmaktadır. Ayrıca, sosyal adalet ve erişilebilirlik gibi faktörler de göz önünde bulundurularak, bu tür projelerin toplumsal kabul görmesi/ yaygınlaşması için öneriler sunulmaktadır. Çalışma için önerilen yöntem, karbon nötr şehirlerin ve sıfır enerji binaların uygulanabilirliğini hem teknik hem de toplumsal açılardan değerlendiren “Entegre Sosyo-Teknik Değerlendirme” (ESTE) yaklaşımıdır. Araştırmanın bulguları, sıfır enerji binaların teknik açıdan uygulanabilir olduğunu ancak sosyoekonomik eşitsizlikler, kültürel direnç ve yüksek maliyetlerin geniş çaplı benimsemeyi zorlaştırdığını göstermektedir. Karbon nötr şehirlerde sıfır enerji binaların kullanımı, geleneksel kent kültürleriyle uyumlu olduğu sürece başarılı sonuçlar vermektedir. Teknolojik altyapı yeterli olsa da toplumsal kabul ve erişilebilirlik sınırlıdır. Kültürel uyum sağlanabilmesi için yerel katılımcı planlamalar kritik önemdedir. Ekonomik sürdürülebilirlik açısından, uzun vadede düşük işletme maliyetleri avantajlıdır ancak ilk yatırım maliyetleri yüksek kalmaktadır. Karbon nötr şehirler ve sıfır enerji binalarını teknik bir perspektifin yanı sıra sosyolojik, kültürel/ ekonomik açılardan entegre/ bütünleşik bir yaklaşımla ele alması çalışmanın özgün katkılarındandır.
Kent Sosyolojisi Entegre Sosyo-Teknik Değerlendirme (ESTE) Karbon Nötr Şehirler Sıfır Enerji Binalar Sürdürülebilir Kentleşme
Bu makale “Entegre Sosyo-Teknik Değerlendirme” (ESTE) yötemiyle hazırlandığı için etik beyan gerekmemektedir.
-
-
This article examines the design of carbon-neutral cities within the context of urban and architectural sociology, focusing on the feasibility of zero-energy buildings. The global climate crisis and increasing energy demands have heightened the importance of sustainable cities and green building technologies. The primary aim of this research is to provide a comprehensive evaluation of the design of carbon-neutral cities and the applicability of zero-energy buildings through a sociological and architectural framework. The study analyzes sustainable urbanization and construction models that have emerged as solutions to the global climate crisis, emphasizing not only technical innovations but also the societal acceptability and accessibility of these approaches. It explores how sustainable urban living can be achieved by examining building energy efficiency, the use of renewable energy sources, and integration into urban infrastructure. Furthermore, factors such as social justice and accessibility are considered, and recommendations are offered to enhance the societal acceptance and widespread adoption of such projects. The proposed methodology for the study is the “Integrated Socio-Technical Evaluation” (ISTE) approach, which assesses the feasibility of carbon-neutral cities and zero-energy buildings from both technical and social perspectives. The findings indicate that while zero-energy buildings are technically feasible, widespread adoption is hindered by socioeconomic inequalities, cultural resistance, and high initial costs. The use of zero-energy buildings in carbon-neutral cities yields successful outcomes when aligned with traditional urban cultures. Although the technological infrastructure is sufficient, societal acceptance and accessibility remain limited. Local participatory planning is critical to achieving cultural compatibility. From an economic sustainability standpoint, low operating costs offer long-term advantages, yet initial investment costs remain high. The study’s original contribution lies in its integrated approach, addressing carbon-neutral cities and zero-energy buildings not only from a technical perspective but also through sociological, cultural, and economic lenses.
Urban Sociology Integrated Socio-Technical Evaluation (ISTE) Carbon-Neutral Cities Zero-Energy Buildings Sustainable Urbanization
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Sürdürülebilir Kalkınma, Kentsel Toplum Gelişimi, Çevre Politikası, Sosyoloji (Diğer) |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 29 Eylül 2025 |
Gönderilme Tarihi | 31 Ekim 2024 |
Kabul Tarihi | 22 Temmuz 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 24 Sayı: 53 |