Manuscript in Amasya Manuscript Library No. 1816/2 -Şerhü Ayeti'l-Kürsî-

Yıl 2024, , 498 - 504, 31.03.2024

Burhan Baltacı

https://doi.org/10.15869/itobiad.1427247

Öz

The majority of manuscript verse commentaries, which are independent works interpreting a single verse or a group of verses of the Quran, are found in manuscript libraries. Researching and revealing these is important for the history of tafsir. These types of works, which mostly belong to the Ottoman period, are available in our libraries as independent books, or as treatises that form books.
In this study, in order to contribute to manuscript research, the verse commentary located between sheets 76b-82a, recorded in Amasya Manuscript Library number 1816/2, was examined. This work, called “Şerhü Ayeti'l-Kürsî”, was written as the commentary of the 255th verse of the Surah Al-Baqara. While there are works whose authors are known, there are also works whose authors are unknown. The author and copyist of this work we have is unknown.
In our study, first of all, the information in the catalog data of the mentioned manuscript was shared. Then, the structural features of the work are included. In the following lines, the work examined in terms of content includes the commentators used as sources and the early sources of Hz. The important figures he referred to from the Prophet, his companions and followers, and the commentators he used as sources were identified. In the conclusion section, the exegesis method and its unique features were tried to be determined in the context of the classical exegesis method of the work.
The work recorded in Amasya Manuscript Library number 1816/2, which is the subject of our review, is the interpretation of the 255th verse of the Al-Baqara Surah, which is called "Ayete'l-Kürsi" in our culture. The name of this work, recorded as 05 Ba 1816/2 in the catalog data, is "Şerhü Ayeti'l-Kürsî" in the catalogue. It is the second treatise between sheets 76b-82a of the work registered under the inventory number 1816/2 in the Amasya Manuscript Library. The work measures 215x155-155x65 mm and has 21 lines. The font type of the work registered in the Amasya Beyazıt Provincial Public Library collection is talik, and the paper type has a combined letter watermark. It is in black leather binding. The drawings are in black ink. The date of copying is listed as 1180/1765 in the catalogue. The author and copyist of this work, whose language is Arabic, are unknown.

Anahtar Kelimeler

Ayete, Baqara Verse 255, Amasya, Manuscript, Tafsir

Amasya Yazma Eser Kütüphanesi 1816/2 Nu.da Kayıtlı Eser -Şerhü Ayeti'l-Kürsî-

Öz

Kur'ân'ın bir tek ayetini veya bir ayet grubunu tefsir eden müstakil eserler olan el yazması ayet tefsirlerinin çoğunluğu yazma eser kütüphanelerinde bulunmaktadır. Bunların araştırılması ve ortaya çıkarılması tefsir tarihi açısından önem arz etmektedir. Çoğunlukla Osmanlı dönemine ait olan bu tür eserler kütüphanelerimizde bağımsız birer kitap olarak bulunduğu gibi, çoğunlukla da kitapları oluşturan risaleler şeklinde de yer almaktadır.
Bu çalışmamızda yazma eser araştırmalarına bir katkı olması babında, Amasya Yazma Eserler Kütüphanesi 1816/2 numarada kayıtlı 76b-82a varaklar arasında bulunan ayet tefsiri incelenmiştir. “Şerhü Ayeti'l-Kürsî” şeklinde isimlendirilen bu eser el-Bakara suresi 255. ayetin tefsiri olarak yazılmıştır. Müellifi belli olan eserler olduğu gibi müellifi belli olmayanlar da bulunmaktadır. Elimizdeki bu eserin de müellif ve müstensihi belli değildir.
Çalışmamızda öncelikli olarak adı geçen yazma eserin katalog verilerinde yer alan bilgileri paylaşılmıştır. Ardından eserin yapısal özelliklerine yer verilmiştir. Devam eden satırlarda içerik itibariyle incelenen eserin kaynak olarak kullandığı müfessirler ile erken dönem kaynakları olan Hz. Peygamber, sahabe ve tabiinden atıf yaptığı önemli şahsiyetlerle kaynak olarak kullandığı müfessirler tespit edilmiştir. Sonuç bölümünde ise eserin klasik tefsir usulü bağlamında tefsir metodu ve kendine mahsus özellikleri tespit edilmeye çalışılmıştır.
İncelememize konu olan Amasya Yazma Eser Kütüphanesi 1816/2 numarada kayıtlı eser kültürümüzde “Ayete’l-kürsi” olarak isimlendirilen el-Bakara suresi 255.ayetin tefsiridir. Katalog verilerinde 05 Ba 1816/2 numarada kayıtlı bu eserin ismi katalogda “Şerhü Ayeti'l-Kürsî” şeklindedir. Amasya Yazma Eser Kütüphanesi 1816/2 demirbaş numarada kayıtlı eserin 76b-82a varaklar arasındaki ikinci risalesidir. Eser 215x155-155x65 mm ölçülerinde ve 21 satırdır. Amasya Beyazıt İl Halk Kütüphanesi koleksiyonunda kayıtlı eserin yazı türü talik kırması, kâğıt tür birleşik harf filigranlıdır. Siyah meşin cilt içindedir. Keşideler siyah mürekkepledir. İstinsah tarihi katalogda 1180/1765 olarak yer almaktadır. Dili Arapça olan bu eserin yazarı ve müstensihi belli değildir.

Anahtar Kelimeler

Ayete’l-kürsi, Bakara 255. Ayet, Amasya, El Yazması, Tefsir

Etik Beyan

"Bu çalışma Etik Kurul Onayı Gerektirmemektedir."

Destekleyen Kurum

yok

Teşekkür

yok

Kaynakça

• Şerhü Ayeti'l-Kürsî. (1765). Amasya: Amasya Yazma Eser Kütüphanesi. Katalog no: 1816/2, vr. 76b-82a.