Ottoman State made important innovatioans in the education in the 19’th century. Important steps have been taken towards the modernization of education many innovations like establishing Ministry of Education, enact education laws, opening new education institutions, sending students to Europe. In this context, ibttidai schools were opened instead of sıbyan schools, a new type of school called rushdiya level of middle school started to give education.
The number of rushdiya schools have quickly increased in the provencial areas after 1846 especially at the end of 19’th century. A new rushdiya school was opened in Bartın which was in the border of Bolu Sanjak of Kastamonu Province at the end of 19’th century. The building of rushdiya school has completed by the aids of public. Teacher assingments were made after oppening this school. First of all the books for students, documents used in public correspondence, course materials have sent by the government. Many documenst abouth the assingments of the teacher’s of Bartın Rusdiya School, course material’s documents had sent to Bartın, the numbers of students of this school by years, are available in the Ottoman Archive. This school which continued education activities at the beginnig of 20’th century made important contributions to devolepment of education and cultural life of Bartın. A new rusdiya school for girl students were opened in Bartın at the beginnig of 20’th century. The need of this school especially need of teacher has provided by Ministry of Education.
Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda eğitim alanında önemli yenilikler yapmıştır. Maarif nezaretinin kurulması, eğitimle ilgili kanunların çıkarılması, yeni eğitim kurumlarının açılması, batıya öğrenci gönderilmesi gibi birçok önemli yenilik sayesinde eğitimin modernleşmesi yönünde önemli adımlar atılmıştır. Bu bağlamda sıbyan mekteplerinin yerine mekteb-i ibtidailer açılırken rüştiye adlı yeni bir okul türü de orta okul seviyesinde eğitim vermeye başlamıştır.
Rüştiye mekteplerinin sayısı 1846 yılından sonra özellikle XIX. yüzyıl sonlarında taşrada hızlı bir şekilde artmıştır. XIX. yüzyıl sonlarında Kastamonu Vilayeti Bolu Sancağı sınırları içinde bulunan Bartın Kazası’nda da bir rüştiye açılmıştır. Rüştiye mektebinin binası halkın yardımları ile tamamlanmıştır. Okul açıldıktan sonra buraya öğretmen atamaları yapılmıştır. Okuldaki öğrencilerin ders kitapları başta olmak üzere okulun resmi yazışmalarda kullanacağı belgeler ve ders araç gereçleri de devlet tarafından gönderilmiştir. Osmanlı Arşivi’nde Bartın rüştiye mektebinin öğretmenleri, buraya gönderilen malzemeler ve öğretmen atamaları, okulun yıllara göre öğrenci sayıları ile ilgili çok sayıda arşiv belgesi mevcuttur. XX. yüzyıl başlarına kadar eğitim faaliyetini sürdüren rüştiye Bartın’ın eğitim ve kültür hayatının gelişmesine önemli katkılar sağlamıştır. XX. yüzyıl başlarında Bartın’da bir de kız rüştiye mektebi açılmıştır. Bu okulun da başta öğretmen ihtiyacı olmak üzere tüm ihtiyaçları Maarif Nezareti tarafından karşılanmıştır.
Bu araştırmada Bartın’da XIX. yüzyıl sonları ve XX. yüzyıl başlarında faaliyette bulunan rüştiye mektebi ile kız rüştiye mektebi arşiv belgelerine göre değerlendirilerek Bartın’ın Osmanlı’nın son dönemlerindeki eğitim öğretim hayatı ortaya konulacaktır.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 29 Aralık 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 |