Toplumsal Cinsiyet ve Ev Teknolojilerinin Kullanımına Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 4, 955 - 965, 11.04.2016

Ayfer Aydıner Boylu , Hanife Ayan İbrahim Bilgin

https://doi.org/10.15869/itobiad.35691

Cited By: 3

Öz

Toplumsal cinsiyet, kadın ve erkeğin toplumsal rol ve sorumluluklarına ilişkin ipuçlarını barındırır. Toplum bir bireyin, cinsiyetini göz önünde bulundurarak rolünü ve taşıması gereken özellikleri belirler. Belirlenen bu rol ve özellikler o toplumun her bireyi tarafından bilinir. “Toplumsal cinsiyet" ve "teknoloji" kavramları arasındaki ilişki incelendiğinde ev içi üretim sürecinin emekçisi olarak görülen kadınlar, ev teknolojilerini kullanan en büyük grubu oluşturur. Ev teknolojileri ile ilgili olarak Cockburn (1997, 1998) ve Wajcman (1991a, 1991b) tarafından yapılan çalışmalar, ev teknolojilerinin eşler arasındaki geleneksel cinsiyete dayalı işbölümünü desteklediğini vurgulamaktadır. Genellikle erkeklerin yapmayı üstlendikleri ev işleri, rutin olmayan, aralıklı, sürekli yapılması gerekmeyen ve genelde ev dışında yapılan işler olmaktadır. Erkek, ev teknolojileri ile kurduğu ilişkiyi, eşine yardımcı olmak olarak tarif eder. Bu da ev teknolojilerinin daha çok kadınlar tarafından kullanıldığı anlamına gelmektedir. Diğer bir ifade ile toplumsal cinsiyet bağlamında ev teknolojileri kullanımının cinsiyet eşitliğine katkıda bulunduğu düşünülemez.

Anahtar Kelimeler

Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet, Teknoloji, Ev Teknolojileri, Toplumsal Rol ve Sorumluluklar

Kaynakça

• Arslan, A. (2004). Medyanın Birey, Toplum ve Kültür Üzerine Etkileri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 26 Eylül 2014, http://www.insanbilimleri.com/makaleler/sosyoloji/Medyanin_Birey_Toplum.htm
• Bray, F. (2007). Gender and Technology. Annual Review of Anthropology, 36,37-53.
• Bussey, K. & Bandura, A. (1999). Social Cognitive Theory of Gender Development and Differentation. Psychological Review, 106, 676-713.
• Butler, J. (1990). Gender Trouble. New York: Routledge.
• Chandler, D. (2006). Television and Gender Roles. 14 Ağustos 2014, http://www.aber.ac.uk/media/Modules/TF33120/gendertv.html.
• Cockburn, C. (1997). Domestic Technologies: Cinderella and the Engineers. Women's Studies International Forum, 20 (3), 361-371.
• Cockburn, C. (1998). Machinery of Dominance: Women, Men and Technical Know-how. Boston: Norheastern University Publish.
• Cockburn, C. & Fürst-Dilic, C. (1994). Bringing Technology Home: Gender and Technology in a Changing Europe. Milton Keynes: Open University Press.
• Cockburn, C. and Ormrod, S. (1993). Gender and Technology in the Making. London: Sage.
• Cowan, R.S. (1993). The Industrial Revolution in the Home. The Social Shaping of Technology. Buckingham: Open University Press.
• Günay, G. & Bener, Ö. (2011). Kadınların Toplumsal Cinsiyet Rolleri Çerçevesinde Aile İçi Yaşamı Algılama Biçimleri. Türkiye Sosyal araştırmalar Dergisi, 3, 157-171.
• Eken, H. (2006). Toplumsal Cinsiyet Olgusu Temelinde Mesleğe İlişkin Rol İle Aile İçi Rol Etkileşimi: Türk Silahlı Kuvvetlerindeki Kadın Subaylar. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 247-280.
• Faulkner, W. (2001). The Technolgy Question in Feminism: A View from Feminist. Science Direct, 24 (1), 79–95.
• Fortin, N.M. (2005). Gender Role Attitudes and the Labour-Market Outcomes of Women Across OECD Countries. Oxford Review of Economic Policy, 21(3),416-438.
• Gill, R. & Grint, K. (1995). The Gender Technology Relation: Contemporary Theory and Research. London: Taylor and Francis Ltd.
• Gökbayrak, Ş. (2007). Ev İçi Teknolojiler ve Toplumsal Cinsiyet. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 9 (4),119-141.
• Grint, K. & WooIgar, S. (1997). The Machine at Work: Technology, Work and Organization. Cambridge: Polity Press.
• Habib, L. & Cornford, T. (2001). Computers in the Home: Domestic Technology and Process of Domestication, Global Cooperation in The New Millennium, The 9thEuropean Conference on Information Systems, Bled, Slovenia, June 27-29 2001.
• Illich, I. (1996). Gender (Çev: A.Fethi). Ankara: Ayraç Yayınevi.
• İmamoğlu, E. O. (1991). Aile İçinde Kadın-Erkek Rolleri. Türk Aile Ansiklopedisi. nkara: Cilt 3, T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. Ankara: Türkiye Yazarlar Birliği Vakfı.
• Jackson, S. and Scott, S. (eds) (2002). Gender: A Sociological Reader. London: Routledge.
• Kimmel, M.S. (2004). The Gendered Society, 2nd Edition. New York: Oxford University Press.
• Kocabıçak, E. (2004). Teknolojik Değişiminin Toplumsal Cinsiyet Üzerindeki Etkileri. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Lauzen M.M. & Dozier, D.M. (2005). Maintaining the Double Standard: Portrayals of Age and Gender in Popular Films. Sex Roles, 52 (7/8), 438.
• Merton, R.K. (1970). The Role-Set Modern Sociology: Introducing Readings. Penguin Books.
• Orhon, N. (2010). Küresel Medya İzleme Projesi 2010. 30 Temmuz 2015, http://bianet.org/files/doc_files/000/000/164/original/K%C3%BCresel_Medya_%C4%B0zleme_Projesi_2010_Bas%C4%B1n_b%C3%BClteni-2.doc.
• Pryor, D. (1997). Gender Stereo Types and Selling Techniques in Television Advertising: Effects On Society. Selected Research and Development Presentations, 19th National Convention of the Association for Educational Communications and Technology, Albuquerque, NM, 14-18.
• Richard, S. T. & Lamm R. P. (1995). Sociology, 5th Edition. Mc Graw-Hill Inc.
• Saphiro, S. (1998). Places and Spaces: The Historical Interaction of Technology, Home and Privacy. The Information Society,14, 275-284.
• Savcı, İ. (1999). Toplumsal Cinsiyet ve Teknoloji, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 54, (1).
• Stanworth, C. (2000). Women and Work in information Age. Gender, Work and Organization, 7 (1), 20-32.
• Sundin, E. (1995). The Social Construction of Gender and Technology. The European Journal of Women's Studies, 2, 335-353.
• Wajcman, J. (1991a). Patriarchy, Technology and Conceptions of Skill. Work And Occupations, 18(1), 29-45.
• Wajcman, J. (1991b). Feminism Confronts Technology. Pennsylvania: The Pennsylvania State University.
• Wajcman, J. (2004). TechnoFeminism. Cambridge: Polity Press.
• Webster, J.(1996). Shaping Women's Work: Gender, Employment and Information Technology. London: Longman Sociology Series.
• Weitzman, L.J., Eifler, D., Hokada, E. & Ross, C. (1972). Sex-Role Socialization in Picture Books for Pre-school Children. American Journal of Sociology, 77.
• Zeybekoğlu Dündar, Ö. (2012). Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Televizyon Reklamlarına Yansıması. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 5(1), 121-136.