The Effects of The Socio-Cultural and Economic Change of Emigrant Families on The Lives of Women and Children

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 3, 1680 - 1693, 19.08.2017

Melike Baş , Birsel Molu , Halil İbrahim Tuna , İbrahim Baş

Öz

Women and children in war and
immigration movements are the most vulnerable groups. Women have doubly
disadvantaged position because of the discrimination they face as immigrants.
Women migrants are more low-status, low-paid products and services work, gender
discrimination in their work, house hold chores, work in jobs such as cleaning
and babysitting. Women face with many stressors such associalisolation,
loneliness, language barriers and cultural differences, due to migration. The problems experienced by the children, adequates helter,
unable tohave health and nutrition facilities, cultural in compatibility,
inability to take advantage of theright to education and social exclusion. As a
result, women who migrate problems should be addressed in the context of human
right sand gender. Equality of education of children from migrant families,
ensuring equal possibilities and opportunities, identify the problem and the
solutions should be targeted to be produced.

Anahtar Kelimeler

Children, Immigration, Economy, Women, Culture

Göç Eden Ailelerin Sosyo-Kültürel ve Ekonomik Değişiminin Kadın Ve Çocuk Yaşamına Etkisi

Öz

Savaş ve göç hareketlerinde kadınlar ve çocuklar en savunmasız
gruplardır. Kadınlar, göçmen olarak karşılaştıkları ayrımcılık konumu ile iki
kat dezavantajlı kabul edilir. Kadın göçmenlerin daha düşük statülü, düşük
ücretli işlerde, ev işleri gibi temizlik ve çocuk bakımı gibi işlerde
çalışmaları söz konusudur.

Göç nedeniyle,
kadınlar, sosyal izolasyon, yalnızlık, dil engelleri ve kültürel farklılıklar
gibi pek çok stresörle karşılaşırlar. Kadınlar, utanç, korku ve bilgi eksikliği
yüzünden, sağlık hizmetlerinden yararlanmada zorluk çekerler. Buna ek olarak,
çocuklarda, aile rollerinde değişiklikler, aile içi şiddet, travma sonrası
stres bozukluğu, korku ve içe dönüklük görülebilir. Ayrıca, dil engelleri ve
kültürel farklılıklar, güven eksikliğine neden olur. Sağlık ve beslenme
imkanlarının yetersizliği, kültürel uyumsuzluk, yetersiz barınma imkanları,
eğitim ve sosyal dışlanma problemleri ile karşılaşabilirler.

Sonuç olarak, sorunları göç kadınların insan hakları ve
toplumsal cinsiyet bağlamında ele alınmalıdır. Göçmen ailelerden gelen
çocukların eğitimde eşit olanaklar ve fırsatlar sağlanması ve sorunların
tanımlanarak çözüm üretilmesi hedeflenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Göç, Ekonomi, Kadın, Kültür

Kaynakça

• Adams, J. F. (1995). Ergenliği Anlamak, Ankara: İmge.
• Adanu, R.M.K. Johnson, T. R.B. (2009). Migration and women's health, International Journal of Gynecology and Obstetrics 106: 179–181.
• AFAD. (2014). Suriye'den Türkiye’ye Nüfus Hareketleri: Kardeş Topraklarında Misafirlik. Ankara: Başbakanlık, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD).
• Akgül Gök, F. (2013). Evli kadın ve erkeklerin toplumsal cinsiyet rolleriyle ilgili algılarının aile işlevlerine yansıması, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Akhavan, S., Lundgren, I. (2011). Midwives' experiences of doula support for immigrant women in sweden. A Qualitative Study, Midwifery.
• Akkaya, A. (2002). Mülteci kadınlar ve sığınmacı kadınlar. Toplum ve Hukuk Dergisi, 2 (4);75-83.
• Aksoy, Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(20):292-303.
• Aksu, H., Sevil, Ü. (2010). Göç ve kadın sağlığı. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2:133-138.
• Altındiş, M. (2013). Türkiye’de mülteciler, salgın hastalıklar ve korunma, Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 28:64-67.
• Baştaymaz, T. (2001). Çocuk hakları, çalışan çocuklar ve eğitim sorunları, Milli Eğitim Dergisi, 40(151); 73-74.
• Beşer, A.(2012). Göç, kültür ve sağlık ilişkisi. Kültürlerarası Hemşirelik, İstanbul Tıp Kitabevi, 57-71.
• Bokhari, F. (2008). Falling through the gaps: safeguarding children trafficked into the UK, Children and Society, 22.
• Buz, S. (2009). Feminist sosyal hizmet uygulaması, Toplum ve Sosyal Hizmet, 20 (1); 53-61.
• Ciğerci-Ulukan, N. (2008). Göçmenler ve işgücü piyasası: Bursa’da Bulgaristan göçmenleri örneği, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul
• Çalım, S., Kavlak, O., Sevil Ü. (2012). Evrensel bir sorun: göç eden kadınların sağlığı ve sağlık hizmetlerinde yaşanan dil engeli, Sağlık ve Toplum, 2: 11-19.
• Demir, G. (1996). Göç nedenleri ve göç edenlerin beklentilerindeki gerçekleşme durumu, II. Ulusal Sosyoloji Kongresi, 20-22 Kasım 1996 Ankara, Türkiye. Kongre Özet Kitabı, s:85-93.
• Esin, N. M., Ardıç, A., Nar, Ş., Yıldırım, B., Sunal, N. (2014). İstanbul’un bir bölgesinde yaşayan suriyeli göçmenlerin yaşam koşulları. 17. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Edirne. p:1390-91.
• Erder, S., Kaşka S.(2003). Irregular migration and trafficking in women: The Case of Turkey
• Farley, T. Galves, A. et al. (2005). Stress, coping, and health: a comparison of Mexican immigrants, Mexican- Americans, and Non-Hispanic Whites. J Immigr Health, 7:213-220.
• Flamm, S. (2010). The linkage between migration and child labor: An International Perspective, https://web.stanford.edu/group/sjir/12-1/fall10-final_2.pdf, Erişim tarihi:25.07.2016.
• Gümüş, Y., Bilgili, N. (2015). Göçün sağlık üzerindeki etkileri, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18: 63-67.
• Gündüz, M., Yetim, N. (1996). Terör ve göç. II. Ulusal Sosyoloji Kongresi, 20-22 Kasım 1996 Ankara, Türkiye. Kongre Özet Kitabı, sayfa:109-115.
• Güneş, F. (2006). Göç, Yoksulluk ve Sosyal Politika, İktisadi Araştırmalar Vakfı, Erişim Adresi: http://www.iav.org.tr/yonetim/dosya/seminer/adanagoc3.pdf
• Gözübüyük, A.A., Duras, E,. Dağ, H., Arıca, V. (2015). Olağan üstü durumlarda çocuk sağlığı, Journal of Clinical and Experimental Investigations, 3: 324-330.
• Hiott, A.E., Grzywacz, J.G., et al. (2008). Migrant farmworker stress: mental health implications. J Rural Health, 24:32-39.
• Hovey, J.D., Magana, C.G. (2002). Migrant farmworker stress: mental health implications. J Psychol, 136:493-513.
• Hyman, H. (2004). Setting the stage: rewieving current knowledge on the health of Canadian immigrants, Can J Public Health, 95(3):I4-8.
• IOM. (2012). Göçmen Çocuk Raporu, Türkiye’de Göçmen Çocukların Profili, Sosyal Politika Ve Sosyal Hizmet Önerileri Hızlı Değerlendirme Araştırması.
• İldan Çalım, S., Kavlak, O., Sevil, Ü. (2011). Evrensel bir sorun: göçler ve kadınların sağlık hizmetlerinde yaşadıkları dil sorunlar, 15-17 Eylül 2011, I. Ulusal Kültürlerarası Hemşirelik ve Ebelik Kongresi, İzmir (Sözlü Bildiri)
• İlkkaracan, P., İlkkaracan, İ.(1999). 75 Yılda köylerden şehirlere. 1990’lar Türkiye’sinde Kadın ve Göç, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• İçduygu, A. (2004). Türkiye’de kaçak göç, İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayını.
• Kalkan, O., Gülay, M., Vatan, İ., Engindeniz F. T., Bakış B., Mutlu, M., Özbek, R. (2014). Bursa ili Osmangazi ilçesinde ikamet eden suriyeli göçmenlerin temel sağlık durumlarının değerlendirilmesi. 17. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Edirne. p:813-14.
• Kara, F., Akgün N. (2015). Konya’ya yerleşen suriyeli mültecilerin sağlık hizmetlerinden yararlanmalarının önündeki engeller. 18. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Konya. p:216-17.
• Kaştan, Y. (2015). Türkiye’de göç yaşamış çocukların eğitim sürecinde karşılaşılan problemler, Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4).
• Kaşka, S. (2005). Ev içi hizmetlerin küreselleşmesi ve türkiye’deki göçmen kadınlar, Tes-İş Sendikası Dergisi: 49-54.
• Kömürcü, R.Ö., Çobanoğlu, A. (2011). Kadın sığınmacılar: uluslararası göçün sessiz tanıkları. Onlar Bizim Hemşehrimiz, Uluslararası Göç ve Hizmetlerin Kültürlerarası Açılımı, Antalya: Siyasal Kitabevi.
• Lindstrom, D.P., Munoz-Franco, E. (2006). Migration and maternal health services utilization in rural guatemala, Social Science & Medicine, 63: 706-721.
• Leininger, M., McFarland, M.R. (2002). Transcultural Nursing: Concepts, Theories, Research and Practice, Third Edition, by the Mcgraw- Hill Companies, USA
• Magalhaes, L., Carrasco, C., Gastaldo, D. (2010). Undocumented migrants in Canada: A scope literature review on health, access to service, and working conditions. J Immigr Minor Health, 12:132-151.
• Malsumi, D., Borrel, C., Benach, J. (2010). Migration-related health inequalities: Showing the complex interactions between gender, social class and the place of origin. Social Science & Medicine. 77, 1610- 1619.
• Mutluer, M. (2003). Uluslararası göçler ve Türkiye, İstanbul: Çantay Kitabevi
• Türkay, M. (2016). Çocukların sorunları, savaş, göç ve sağlık, Türk Tabipleri Birliği Yayınları: Ankara. S: 71-75.
• Türkleş, S., Yılmaz, M. ve ark. (2011). Kadınlarda ruh sağlığını ve aile işlevlerini etkileyen etmenler, I. Uluslararası V. Ulusal Psikiyatri Hemşireliği Kongresi, 22-24 Eylül 2011 İstanbul, Türkiye. Kongre Özet Kitabı, s:84-85.
• Topçu, S. Beşer, A. (2006). Göç ve sağlık, C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(3).
• Powell, G.N., Greenhause, J.H. (2010). Sex, gender, and decisions at the family - work ınterface. Journal of Management. 364,1011-1039.
• Rittersberger Tılıç, H. (2010). Göç dinamikleri ve kadın, 11 Mart 2010 Göç ve Kadın Sempozyumu
• Razum, O., Şahin-Hodoglugil, N.N., Polit, K. (2005). Health, wealth or family ties why Turkish work migrants return from Germany. J Ethn Migr Stud, 31:719-739.
• Sağlam, S. (2006). Türkiye'de iç göç olgusu ve kentleşme, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, 5.
• Sır, A., Bayram, Y., Özkan, M. (1998). Zorunlu iç göç yaşamış bir grupta travma sonrası stres bozukluğu üzerine ön çalışma, Turk Psikiyatri Derg, 9:173-180.
• Spitzer D. (2006). The impact of policy on somali refugee women in canada, Canada's Journal of Refugees, 23(2): 47-54. Stellinga-Boelen, A.A., Storm, H., Wiegersma, P.A. et al. (2007). Iron deficiency among children of asylum seekers in the Netherlands. J Pediatr Gastroenterol Nutr; 45:591-595. Şahin, C. (2001).Yurt dışı göçün bireyin psikolojik sağlığı üzerindeki etkisine iliskin kuramsal bir inceleme. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2):57-67.
• Şener, D.K., Ocakçı, A.F. (2014). Yoksulluğun Çocuk Sağlığı Üzerine Çok Boyutlu Etkileri. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 13(1): 57-68.
• Şirin, A., Ünsal Atan, Ş. (2012). Üreme Sağlığı ve kültürlerarası yaklaşım, Kültürlerarası Hemşirelik İstanbul Tıp Kitabevi.
• Taşçı Duran, E. (2009). Prenatal dönemdeki kadınların sağlık davranışlarının kültürel yaklaşımla irdelenmesi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İzmir.
• Taşçı Duran, E., Okçay, H. (2012). Etnik iletişim kadın sağlığını nasıl etkiliyor? SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 25: 251-257
• Türk Tabipler Birliği (TTB) (2016). Savaş, Göç ve Sağlık, Türk Tabipleri Birliği Yayınları, Ankara.
• Türkiye İstatistik Kurumu [TUİK]. (2005). 2000 Genel Nüfus Sayımı Göç İstatistikleri. Ankara, TUİK Matbaası Tezcan, M. (1997). Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara
• UNFPA (United Nations Population Fund) (2006). State of World Population, A Passage to Hope: Women and International Migration, New York, 2006.
• UNFPA (United Nations Population Fund) (2014). Migration: a world on them ove, Erişim Tarihi: 08.02.2016
• UNFPA (United Nations Population Fund) (2015). Migration, Erişim Adresi: http://www.unfpa.org/migration, Erişim Tarihi: 06.12.2016
• UNHCR (United Nations High Commission for Refugees ) Strategy for 2014 (2014). Retrived 1. 1. 2016, from http://www. unhcr.org/530f12d26.html. Erişim Tarihi: 23.12.2016.
• UNİCEF. (2016). Türkiye’deki Suriyeli Çocuklar, http://unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/T%C3%BCrkiyedeki%20Suriyeli%20%C3%87ocuklar_Bilgi%20 Notu%20Kasim%202015.pdf, Erişim tarihi:18.12.2016.
• Yılmaz, T.T. (2005). Göçün Kadın Yaşamı Üzerindeki Etkileri. T.C. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.