Legal regulations on Disability Rights in Labour Market and Disabled Individuals Awareness of Their Rights

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 6, 138 - 152, 20.11.2017

Namık Hüseyinli Selvi Göçmen Davud Nasibov

Öz

 In order for disabled people to
be able to exist in society like other healthy individuals, to live a more
prosperous life and to increase the quality of life, various rights and
services are provided to them in our country. Only when the disabled
individuals benefit from these rights and services, their quality of life and
participation in social life will be high. In this respect, their sufficiently
benefiting from the rights and services is closely related to their awareness
of their rights or services.

The purpose of this research is
to determine disabled individuals’ awarenesses of their rights or services and
to determine to what extent they benefit from these rights and services. This
research in which qualitative method was used was conducted in Alanya region
and face to face interviews were conducted with the disabled individuals. In
the obtained information, it has been observed that the majority of disabled
individuals who were interviewed have no awareness of the rights or services
they can benefit from. Although some of the disabled individuals have
awareness, they either benefit partly or do not want to benefit from the rights
or services offered to them for a variety of reasons.

Anahtar Kelimeler

Disabled Individuals, Disability Rights, Awareness, Disabilities in Alanya

Çalışma Hayatında Engelli Haklarına İlişkin Yasal Düzenlemeler ve Engellilerin Haklara İlişkin Farkındalıkları

Öz

Engelli bireylerin diğer sağlıklı bireyler gibi toplum
yaşamında var olabilmesi, daha refah bir hayat sürebilmesi ve yaşam kalitesinin
arttırılabilmesi için ülkemizde onlara çeşitli hak ve hizmetler sunulmaktadır.
Ancak engelli bireyler bu hak ve hizmetlerden yararlandıkları takdirde yaşam
kaliteleri ve toplumsal hayata katılımları yüksek olacaktır. Bu bakımdan
engellilerin hak ve hizmetlerden gerekli ölçüde yararlanması onların hak veya
hizmetlere yönelik farkındalıklarıyla yakından ilişkilidir.

Bu araştırmanın amacını engelli bireylerin sahip olduğu
haklara veya hizmetlere ilişkin farkındalıklarının belirlenmesi ve söz konusu
hak ve hizmetlerden ne ölçüde yararlandıklarının tespit edilmesi
oluşturmaktadır. Nitel yöntem kullanılan bu araştırma Alanya bölgesinde
gerçekleştirilmiş ve engelli bireylerle yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Elde
edilen verilerde görüşme gerçekleştirilen engelli bireylerin büyük çoğunluğunun
yararlanabilecekleri hak veya hizmetlerden haberdar olmadıkları görülmüştür.
Engellilerin bir kısmı ise farkındalığa sahip olmasına rağmen ya kısmen
yararlanabilmekte ya da çeşitli nedenlerle onlara sunulan hak veya hizmetlerden
yararlanmak istememektedirler.

Anahtar Kelimeler

Engelliler, Engelli Hakları, Farkındalık, Alanya’da Engelliler

Kaynakça

• Bozkurt, T. (2009). Anayasa Mahkemesi’nin 4857 Sayılı İş Kanunu, Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 2, (98-105), 99-101
• ÇSGB, Engelli Çalışanlar İçin İş Sağlığı ve Güvenliği Rehberi, https://www.csgb.gov.tr/media/4600/rehber07.pdf, 12.10.2017.
• Centel T., Özürlü Çalıştırma Yükümüne Aykırılığa İlişkin Cezai Sorumluluk Esasları, Sicil İHD, Aralık 2010, 5-10.
• Çelik, N. – Caniklioğlu, N. – Canpolat, T. (2014)., İş Hukuku Dersleri, İstanbul.
• Demir, F. (2012), Anayasa Hukuku, İzmir.
• Dinç, B. (2015). “Okulöncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden Çocukların Ebeveynlerinin Çocuk Hakları Eğitimi Konusundaki Görüşleri”, Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(1): 7-25.
• Engelliler Hakkında Kanun, 7.7.2005- 25868 Sayılı Resmi Gazete, 9463-9468.
• Ertürk, L. - Şimşek A. A. – Songür, D. G. – Şengül, G., (2014).Türkiye’de Engelli Farkındalığı ve Engelli Bireylerin Adalete Web Erişilebilirlikleri Üzerine Bir Değerlendirme, Bilgi Dünyası, 15 (2) 375-395.
• İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, 6 Nisan 1949, 9119 Sayılı Resmi Gazete, 203-208.
• Kayacı E. (2007). Özürlüler için verimli bir istihdam politikası oluşturulması. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü.
• Koca C (2010). Dünya Engelliler Vakfı. Engelsiz Şehir Planlaması Bilgilendirme Raporu, İstanbul, s. 4., https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/9259/mod_ resource/content/ 0/engelsiz%C5% 9Fehirplanlama%20raporu.pdf, 10.10.2017.
• Manav, A. E. (2006). İşverenin Özürlü, Eski Hükümlü ve Terör Mağduru Çalıştırma Zorunluluğu, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi c. X,s.1,2, 137-169.
• Metin, B., (2017). Engellilere Yönelik Sosyal Politikalarda Yerel Yönetimlerin Rolü: Keçiören Belediyesi Örneği, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 19/1, (320-344).
• Safer, V. B. (2010). İnme Geçirmiş Türk Hastalarda Craıg Engellilik Değerlendirme ve Rapor Etme Tekniği-Kısa Formu (CHART- sf) ’nun Geçerliliğinin ve Güvenilirliğinin Araştırılması, T.C. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp Ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Tıpta Uzmanlık Tezi.
• Sapancı, F. (2013). Sağlık Hizmetlerinde Engellilik Kavramı ve Engellilerin Sağlık Hizmetlerinden Yararlanmaları, T.C. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Stein, A. M & Stein, P.J.S. (2007). “Beyond Disability Civil Rights”, Hastings Law Journal, 58: 1203-1240.
• United Nations. (2006). Convention on the Rights of Persons with Disabilities, United Nations http://www.un.org/esa/socdev/enable/rights/convtexte.htm#convtext. (erişim tarihi 20.02.2017).
• United Nations. (2014). The Convention on the Rights of Persons with Disabilities Training Guide, United Nations.
• Yıldırım, Ş. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.