Öz
Türk dünyası edebiyatında
kültür, hikâyelerin, romanların ve diğer edebi tür eserlerinin içeriklerini
oluşturan maddi ve manevi öğeler bütünüdür. Halk edebiyatı insanların ortak
malını, ürettikleri maddi ve manevi kültürlerini yansıtıp yaşanmışlıkları,
gelenek ve görenekleri konu edinmiştir. Tarih boyunca gerçekliklerden oluşan
edebî eserler, her zaman okuru daha çok sarmış ve ilgilendirmiştir.
Çalışmamızda Türk dünyası
edebiyatının değerli taşlarından Azerbaycanlı Mevlüd Süleymanlı’nın Göç romanında
ele aldığı halk kültürü unsurları tespit edilip değerlendirilirmiştir. Ele
aldığımız roman, taçlandırıldığı isminden de görüldüğü üzere, yazarın derin
geçmişine dönüp, göçebe yaşayan atalarının karşılaştıkları zorlukları, göç
süresince etkilenip örf, adet ve geleneklerinde yaşanılan değişimleri halk
edebiyatının ürünü olan destansı bir dille kaleme almaktadır.
Çalışmamız şu ana başlıklar ve onun alt başlıkları
ekseninde tespit edilen kültürel unsurlarla şekillendirilmiştir: Halk
edebiyatı; inanç, inanış, dua ve beddualar; hayatın dönüm noktaları; tören;
sayılar; oyunlar; yerli sporlar; renkler; giyim; kuşam; süslenme; mutfak
kültürü; yer adları; etnik yapı.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- TURAN Ahmet(1992), Türk Destan ve Hikâyelerinde “Üç” (3) Sayısı, Türk Kültürü Araştırmaları Doğu ve Güneydoğu Anadolu II, Milli Folklor Yayınları, Ankara
- ÜRKMEZ, Hülya (2000). Köç Romanında Destan İzleri. Geçmişten Günümüze Destan Uluslar Arası Toplantı, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırma ve Uygulama Merkezi, İstanbul. https://mail.google.com/mail/u/0/#inbox/15fd6c6e866d2e87?projector=1
- ARTUN, Erman, Türk Dünyası Âşıklık Geleneğinin Geleceğe Taşınması. http://turkoloji.cu.edu.tr/HALK%20EDEBIYATI/erman_artun_turk_dunyasi_asiklik_gelenegi_gelecege_tasinmasi.pdf
- BORATAV, Pertev Naili (1984), 100 Soruda Türk Folkloru, İstanbul: Gerçek Yayınevi.
- BORATAV, Pertev Naili (2003), 100 Soruda Türk Folkloru, K Kitaplığı, İstanbul.
- BOZKURT, Fuat (1995), Türkiye Türkçesi, İstanbul: Cem Yay.
- BOZKURT, Kenan (2012), Hacer Bozkurt. Sayıların Gizemli Dünyası: Kültür ve Edebiyat Sayı Sembolizmi. Batman: Batman University Journal of ife Science, V.1 no.1, http://www.yasambilimleridergisi.com/makale/pdf/1356270130.pdf
- DEVECİ, Ümral(2008), Yüz Yıllık Yalnızlık’tan Göç’e Farklı Coğrafyalarda benzeşen Gelenekler, 38. ICANAS Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi Bildiri Kitabı, II. Cilt, s.553-569, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
- ELÇİN, Şükrü (2000), Halk Edebiyatına Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara.
- ERGİN, Muharrem (1971), Dede Korkut Kitabı, İstanbul: M.E.B. Devlet Kitapları.
- KORKMAZ, Zeynep (1992), Gramer Terimleri Sözlüğü, TDK Yay., Ankara.
- OĞUZ M. Öcal, Metin Ekici vd. (2012), Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yayınları, Ankara
- SÜLEYMANLI, Mevlüd (1990), Göç. Çev. Seyfettin Altaylı. İstanbul: Ötüken Yayınları.
Öz
The culture in Turkish literature is comprised
of material and spiritual elements containing stories, novels and other
literary works. Folk literature reflects people's common goods, material and
spiritual cultures they produce, including their experiences, traditions and
customs. Throughout history, literary works composed of realities have always
fascinated and interested the reader.
In our paper, we identified and evaluated the
elements of folk culture that the Azerbaijani writer Mevlüd Süleymanlı has
developed. In this novel, the author reflects deeply back to his past. In an
epic style, depicting the migration of his ancestors and their problems in that
perspective, including the changes experienced of their customs and tradition.
Our study has been shaped by the cultural
elements identified on the axis of these topics and their subtopics: Folk
literature; faith, belief, praying and imprecation, milestones in life;
ceremony; numbers; games; native sports; colours; clothing; ornamentation;
culinary culture, place names, ethnic structure.
Anahtar Kelimeler
Folk literature Mevlüd Süleymanlı novel Migration folk culture
Kaynakça
- TURAN Ahmet(1992), Türk Destan ve Hikâyelerinde “Üç” (3) Sayısı, Türk Kültürü Araştırmaları Doğu ve Güneydoğu Anadolu II, Milli Folklor Yayınları, Ankara
- ÜRKMEZ, Hülya (2000). Köç Romanında Destan İzleri. Geçmişten Günümüze Destan Uluslar Arası Toplantı, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırma ve Uygulama Merkezi, İstanbul. https://mail.google.com/mail/u/0/#inbox/15fd6c6e866d2e87?projector=1
- ARTUN, Erman, Türk Dünyası Âşıklık Geleneğinin Geleceğe Taşınması. http://turkoloji.cu.edu.tr/HALK%20EDEBIYATI/erman_artun_turk_dunyasi_asiklik_gelenegi_gelecege_tasinmasi.pdf
- BORATAV, Pertev Naili (1984), 100 Soruda Türk Folkloru, İstanbul: Gerçek Yayınevi.
- BORATAV, Pertev Naili (2003), 100 Soruda Türk Folkloru, K Kitaplığı, İstanbul.
- BOZKURT, Fuat (1995), Türkiye Türkçesi, İstanbul: Cem Yay.
- BOZKURT, Kenan (2012), Hacer Bozkurt. Sayıların Gizemli Dünyası: Kültür ve Edebiyat Sayı Sembolizmi. Batman: Batman University Journal of ife Science, V.1 no.1, http://www.yasambilimleridergisi.com/makale/pdf/1356270130.pdf
- DEVECİ, Ümral(2008), Yüz Yıllık Yalnızlık’tan Göç’e Farklı Coğrafyalarda benzeşen Gelenekler, 38. ICANAS Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi Bildiri Kitabı, II. Cilt, s.553-569, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
- ELÇİN, Şükrü (2000), Halk Edebiyatına Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara.
- ERGİN, Muharrem (1971), Dede Korkut Kitabı, İstanbul: M.E.B. Devlet Kitapları.
- KORKMAZ, Zeynep (1992), Gramer Terimleri Sözlüğü, TDK Yay., Ankara.
- OĞUZ M. Öcal, Metin Ekici vd. (2012), Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yayınları, Ankara
- SÜLEYMANLI, Mevlüd (1990), Göç. Çev. Seyfettin Altaylı. İstanbul: Ötüken Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 7 Sayı: 2 |
