Historical Development of the Armenian Alphabet in the Triangle of Language, Religion and Identity

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 4, 2713 - 2727, 31.12.2019

Melek Sarı Güven

https://doi.org/10.15869/itobiad.597364

Cited By: 1

Öz

For Armenians,
language and religion are of prime importance in the formation of identity. The
formation of the Armenian alphabet by a cleric named Mesrop Mashdots in the 5th
century, A.D. is considered an important process for the formation of the Armenian
identity. There are different views on the formation of the Armenian alphabet.
The researches on this issue continue with arguments as to whether the Armenian
alphabet is original or a copy of an earlier one. Although the Armenians and
researchers outside Armenia have done a lot of research on the issue, they have
not reached a consensus yet. However, the Armenian alphabet has survived with
little changes since it was formed. In this study, the studies on the origin of
the Armenian alphabet will be examined on the basis of the alphabet’s effect on
language, religion and identity.  

Anahtar Kelimeler

Alphabet, Armenian, Christianity, Mesrop Mashdots

Ermeni Alfabesinin Dil, Din ve Kimlik Üçgeninde Tarihi Gelişimi

Öz

Ermeniler için kimlik oluşumunda dilin ve dinin önemi çok
büyüktür.

Ermeni alfabesinin M.S 5. Yüzyılda
Mesrop Maşdots adlı bir din adamı tarafından oluşturulması Ermeni kimlik
oluşumu için önemli bir süreç sayılmaktadır. Ermeni alfabesinin oluşturulmasına
dair farklı görüşler mevcuttur. Bu konuda yapılan araştırmalar Ermeni alfabesinin
orijinal bir alfabe mi yoksa daha önceki bir alfabenin kopyası mı olduğuna dair
münakaşalarla devam etmektedir. Hem Ermeniler hem de Ermenistan dışındaki
araştırmacılar konu ile ilgili pek çok araştırma yapmalarına rağmen henüz bir
uzlaşmaya varamamışlardır. Buna rağmen Ermeni alfabesi oluşturulmuş olduğu
dönemden bugüne küçük değişikliklerle varlığını sürdürmüştür. Bu çalışmada,
Ermeni alfabesinin dil, din ve kimlik üzerindeki etkisi noktasından hareketle
alfabenin kökenine dair yapılmış olan çalışmalar incelenecektir. 

Anahtar Kelimeler

Ermenice, Mesrop Maşdots, Alfabe, Hristiyanlık

Kaynakça

• APA
• ABOVIAN, K. (2012). ASPU. Armenian State Pedagogical University Press,Yerevan, Armenia.
• ABRAHAMIAN, A. 1920. The Church and Faith of Armenia. The Faith Press, London.
• ABRAHAMYAN, A. 1959. History of Armenian Letters and Writing, Erevan
• ALLOT, R. (2000). The Articulatory Basis of the Alphabet. In Becoming Loquens-Chapter 8. (Erişim tarihi 05 Mayıs 2019).
• ASTLE, T. 1784. The Origin and Progress of Writing: As Well as Hieroglyphic as Elementary Illustrated by Engravings Taken from Marbles, Manuscripts and Charters, Ancient and Modern: Also, Some Account of the Origin and Progress of Printing. London.
• AYELE, B. (2003). Historical Overview of Ethiopic Writing System's Possible Influence on the Development of the Armenian Alphabet. International Journal of Ethiopian Studies. Vol. 1, No. 1 (Summer/Fall).
• BOLOGNESI, G. (2018). Sunuş. Kayıp Kentten Manevi Vatana: Ermeni Tarihine Toplu Bir Bakış Denemesi. Boğos Levon Zekiyan /Editör). Aras Yayıncılık, İstanbul, 12.
• BONFIGLIO, M. E. 2017. Armenian Manuscripts from the Invention of the Alphabet to the Modern Era: An Illustrated History, Oxford / Wien .
• DADYAN, S. 2011. Osmanlı’da Ermeni Aristokrasisi. Everest Yayınları, İstanbul.
• DEDEYAN, G. (Derleyen). 2007. Ermeni Halkının Tarihi. Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 158.
• EVANS, H. C. Ed., (2018). Armenia: Art, Religion, and Trade in the Middle Ages, Yale University Press, New York.
• GAIDZAKIAN, O. (1898). Illustrated Armenia and the Armenians, Boston.
• GODEL, R. 1975. An Introduction to the Study of Classical Armenian. Reichert, Wiesbaden.
• GROUSSET, R. (20015). Başlangıcından 1071'e Ermenilerin Tarihi. Aras Yayıncılık, İstanbul.
• HACIKYAN, A. J. (Edited). (2000). The Heritage of Armenian Literature: From the Oral Tradition to the Golden Age .Wayne State University Press, Detroit.
• KORYUN, Edited Grabar (Eski Ermenice’den) Çeviren. Norehad, B. (1981). Maşdots’un Hayatı.
• KÜÇÜK, A. (1996). Gregoryen Ermeni Kilisesinin Oluşması ve Konsil Kararları Karşısındaki Tutumu. AÜİFD, C XXXV 132.
• LAJIKIAN, L. (2005). The Wonderful Alphabet. New York, 16.
• MATOSSIAN, M. K., VILLA, S. H. (2006). 1914 Öncesi Ermeni Köy Hayatı. Aras Yayıncılık, İstanbul.
• MINASSIAN, A. T. (2006). Ermeni Kültürü ve Modernleşme. Aras Yayıncılık, İstanbul.
• OUZOUNIAN, N., HACIKYAN A. J. vd. (2000). The Heritage of Armenian Literature: From the Oral Tradition to the Golden Age. Wayne State University Press, Detroit.
• PARPETSI, G. (1907). History of the Armenians. Tiflis.
• SANJIAN, A. K. (1996). The Armenian Alphabet, (Derleyen Peter T. Daniels, William Bright). The World’s Writing Systems. Oxford University Press, New York.
• SEYFELİ, C. (2005). İstanbul Ermeni Patrikliği. Aziz Andaç Yayınları, Ankara.
• STEPAN, M. B. (2009). Armenian Places Of Worship .Yerevan State University Publishing, Armenia.ZEKİYAN, B. L. (2018). Kayıp Kentten Manevi Vatana: Ermeni Tarihine Toplu Bir Bakış Denemesi. Aras, İstanbul.
• Ermenice KaynaklarԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ, Ա. (1973). Հայոց գիր եւ գրչություն, Երեւան.ԱՂԱՅԱՆ, Է. (1963). Մեսրոպյան գրերը, նրանց կառուցվածքի սկզբունքները եւ աղբյուրները, Մեսրոպ Մաշտոց ժողովածու, Երեւան.ԱՃԱՌՅԱՆ, Հ. (1984). Հայոց Գրերը. Երեւան. ՍԱՐԳՍՅԱՆ, Վ. (1999). Հայոց գրերի ծագումը, Երեւան.ՍԵՒԱԿ, Գ. (1963). Մեսրոպյան գրերը, նրանց կառուցվածքի սկզբունքները եւ աղբյուրները, «Մեսրոպ Մաշտոց» ժողովածու. Երեւան.ՄՈՒՇԵՂՅԱՆ, Ա. (2012). Մեսրոպ Մաշտոցը Եւ Նախամաշտոցյան Հայ Գիրը, Երեւան.ՅԱԿՈԲԵԱՆ, Ռ. (Թարումեան). (2013). Հայոց Տառերը, Երեւան.