Division of Household Labor of Dual-Earner Families in the Context of Micro Theories

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 384 - 412, 30.03.2021

Sümeyra Ünalan Turan

https://doi.org/10.15869/itobiad.800248

Öz

Although women's entry into working life has become a social reality, the level of participation of men to the responsibilities in household chores has fallen far below the employment rates of women. Many previous studies tried to find answers to the question of household chores still being considered as a women’s job from micro-sociological perspectives such as the time-availability, resources and gender theories. In this study conducted in accordance with the phenomenology design, the sharing of responsibilities of the spouses in the household was discussed within the framework of micro theories. Participants were selected with purposeful sampling technique and in this direction, the study group was composed of married, religious couples with higher education, working, with 0-6 years-old children. In-depth interview, observation and research diary were used as data collection tools. In the study, it was aimed to reveal the emotional and mental labor dimensions of household responsibilities as well as home management, decision-making mechanism, household chores, and childcare. As a result of the study, it was found that female participants are in a much more effective position in home management and decision-making compared with their mothers; and men have lost power compared with their fathers. It was seen that feminine jobs that made up the core of household chores’ responsibilities continued to be undertaken by women, and women’s responsibilities have been expanded to cover outside household chores. Women undertook the detailed, time-consuming, labor-intensive, and works that required pedagogical knowledge in childcare and education; and the men who participated in childcare in line with the instructions of their spouses showed a participating parenting attitude when compared to their fathers. It was also found that women undertook responsibilities that required mental and emotional labor, research, planning and control-based details in all household chores. While the time- availability factor was effective in mandatory cases, especially for the participating couples, resources increased the power of women, especially in decision-making; and the most influential factor on responsibility sharing was the gender factor.

Anahtar Kelimeler

Division of Household Labor, The Time-Availability Theory, The Relative Resources Theory, Gender, Religion

Mikro Teoriler Bağlamında Çift Gelirli Ailelerde Hane İçi İş Bölümü

Öz

Kadınların çalışma hayatına katılması toplumsal bir gerçeklik hâline gelmiş olmasına rağmen erkeklerin hanedeki sorumluluklara katılım düzeyi, kadınların istihdam oranının çok altında kalmıştır. Yapılan birçok çalışmada ev işinin neden hâlâ kadın işi olarak kaldığına zaman-uygunluk, kaynaklar ve toplumsal cinsiyet teorileri gibi mikro sosyolojik perspektiflerden cevaplar verilmeye çalışılmıştır. Fenomenoloji desenine uygun olarak yürütülen bu çalışmada da eşlerin hanedeki sorumluluk paylaşımı mikro teoriler çerçevesinde ele alınmıştır. Katılımcılar amaçlı örnekleme tekniği ile seçilmiş ve bu doğrultuda çalışma grubu yükseköğrenim görmüş, çalışan, 0-6 yaş çocuğa sahip, evli, dindar çiftlerden oluşturulmuştur. Veri toplama araçları olarak derinlemesine görüşme, gözlem ve araştırma günlüğü kullanılmıştır. Çalışmada ev idaresi, karar mekanizması, ev işleri ve çocuk bakımının yanı sıra hane sorumluluklarının duygusal ve zihinsel emek boyutunu ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma neticesinde kadın katılımcıların ev idaresi ve karar mekanizmasında annelerine göre çok daha etkin bir konuma geldiği; erkeklerin ise babalarına kıyasla güç kaybına uğradığı tespit edilmiştir. Ev işi sorumluluklarının çekirdeğini oluşturan kadınsı işleri büyük ölçüde kadınların üstlenmeye devam ettiği ve kadınların sorumluluklarının ev dışındaki işleri kapsayacak şekilde genişlediği görülmüştür. Çocuk bakımı ve eğitiminde ayrıntılı, zaman alıcı, emek-yoğun ve pedagojik bilgi gerektiren işleri kadınlar üstlenmiş; eşlerinin direktifleri doğrultusunda çocuk bakımına katılan erkekler ise babalarına nazaran katılımcı bir babalık sergilemişlerdir. Haneye ait işlerin tamamında araştırma, planlama ve kontrole dayalı detay işleri içeren zihinsel ve duygusal emek gerektiren sorumlulukları kadınların üstlendiği tespit edilmiştir. Katılımcı çiftler özelinde zaman-uygunluk faktörü zorunlu durumlarda etkili olurken kaynaklar, kadınların özellikle karar mekanizmasında güçlerinin artmasını sağlamış; sorumluluk paylaşımını en çok etkileyen ise toplumsal cinsiyet faktörü olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hane İçi İş Bölümü, Zaman-Uygunluk Teorisi, Göreli Kaynaklar Teorisi, Toplumsal Cinsiyet, Din

Kaynakça

• Andersen, Gøsta Esping. 2011. Tamamlanmamış Devrim: Kadınların Yeni Rollerine Uymak. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Badinter, Elisabeth. 2015. Kadınlık mı Annelik mi? 2. bs. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Başak, Suna, Sevgi Kıngır, ve Şehnaz Yaşar. 2013. “Kadının Görünmeyen Emeği: İkinci Vardiya”. Anka Kadın Araştırmaları Merkezi 66.
• Baxter, Janeen, Belinda Hewitt, ve Michele Haynes. 2008. “Life Course Transitions and Housework: Marriage, Parenthood, and Time on Housework”. Journal of Marriage and Family 70(2):259-72.
• Becker, Gary S. 1985. “Human Capital, Effort, and the Sexual Division of Labor”. Journal of Labor Economics 3(1):33-58.
• Bittman, Michael, Paula England, Liana Sayer, Nancy Folbre, ve George Matheson. 2003. “When Does Gender Trump Money? Bargaining and Time in Household Work1”. American Journal of Sociology 109(1):186-214. doi: 10.1086/378341.
• Blood, Robert O., ve Donald M. Wolfe. 1960. Husbands & Wives: The Dynamics of Married Living. New York: Free Press.
• Brayfield, April A. 1992. “Employment Resources and Housework in Canada”. Journal of Marriage and Family 54(1):19-30. doi: 10.2307/353272.
• Brines, Julie. 1994. “Economic Dependency, Gender, and the Division of Labor at Home”. American Journal of Sociology 100(3):652-88. doi: 10.1086/230577.
• Can, Yücel. 2016. “Dindar Kadınların Toplumsal Cinsiyet Eşitliği/Adaleti Algısı”. Ss. 289-306 içinde Sosyal Yaşam ve Kadın, editör M. Gürbilek v. dğr. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Cash, Scottye J., Sherrill L. Sellers, ve Matthew Claps. 2005. “Money Equals Time: Influence of Poverty Status on Hours Spent Doing Housework”. Journal of Poverty 9(2):89-109. doi: 10.1300/J134v09n02_05.
• Chesters, Jenny. 2012. “Gender Attitudes and Housework: Trends Over Time in Australia”. Journal of Comparative Family Studies (4):511-26.
• Ciciolla, Lucia, ve Suniya S. Luthar. 2019. “Invisible Household Labor and Ramifications for Adjustment: Mothers as Captains of Households”. Sex Roles: A Journal of Research 81(7-8):467-86. doi: 10.1007/s11199-018-1001-x.
• Coltrane, Scott. 2000. “Research on Household Labor: Modeling and Measuring the Social Embeddedness of Routine Family Work”. Journal of Marriage and Family 62(4):1208-33.
• Constance Hardesty ve Janet Bokemeier. 1989. “Finding Time and Making Do: Distribution of Household Labor in Nonmetropolitan Marriages”. Journal of Marriage and Family 51(1):253-67. doi: 10.2307/352385.
• Coverman, Shelley. 1983. “Gender, Domestic Labor Time, and Wage Inequality”. American Sociological Review 48(5):623-37.
• Cunningham, Mick. 2007. “Influences of women’s employment on the gendered division of household labor over the life course: evidence from a 31-year panel study”. Journal of Family Issues (3):422-44.
• Çelebi, Nilgün. 1993. Bağımsız İşyeri Sahibi Kadınların Aile ve İş İlişkileri. Ankara: T.C. Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı Yayınları.
• Çetin, Oya Beklan. 2013. “Sosyolojik Araştırmalarda Veri Çözümlemesi ve Bulguların Yorumlaması”. Ss. 182-215 içinde Sosyolojide Araştırma Yöntem ve Teknikleri, editör T. G. Şavran. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Davis, Shannon N., ve Jeremiah B. Wills. 2014. “Theoretical Explanations Amid Social Change: A Content Analysis of Housework Research (1975-2012)”. Journal of Family Issues 35(6):808-24. doi: 10.1177/0192513X13513020.
• Delaunay, Catarina. 2010. “Gender Differentiation and New Trends Concerning the Division of Household Labour within Couples: The Case of Emergency Physicians”. 1(1):24.
• Eichler, Margrit, ve Patrizia Albanese. 2007. “What Is Household Work? A Critique of Assumptions Underlying Empirical Studies of Housework and an Alternative Approach”. The Canadian Journal of Sociology / Cahiers canadiens de sociologie 32(2):227-58. doi: 10.2307/20460633.
• Eken, Hurigül. 2005. “Toplumsal Cinsiyet Olgusu Temelinde Mesleğe İlişkin Rol İle Aile-İçi Rol Etkileşimi:Türk Silahlı Kuvvetleri’ndeki Kadın Subaylar”. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Eker, Hülya. 2018. “Toplumsal Cinsiyet Bağlamında İş Dışı Zaman Kullanımı: Kamuda Çalışanlar Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme”. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 8(15):1218-40. doi: 10.26466/opus.440876.
• Erickson, Rebecca J. 2005. “Why Emotion Work Matters: Sex, Gender, and the Division of Household Labor”. Journal of Marriage and Family 67(2):337.
• Erkal, Sibel, ve Prof Dr Zeynep Çopur. 2013. “Kadınların Evle İlgili Faaliyetlerde Sorumluluk Dağılımı Konusundaki Davranış ve Görüşleri”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 7(31):49-64. doi: 10.21560/spcd.94301.
• Ersoy, A. Figen. 2017. “Fenomenoloji”. Ss. 81-138 içinde Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri, editör A. Saban ve A. Ersoy. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ersöz, Aysel Günindi. 1999. Cinsiyet Rollerine İlişkin Beklenti, Tutum, Davranışlar ve Eşler Arası Sorumluluk Paylaşımı (Kamuda Çalışan Yönetici Kadınlar Örneği). Ankara: TC. Kültür Bakanlığı.
• Fahlén, Susanne. 2015. “Gender Equality within Dual-Earner and Dual-Career Couples Across Different Policy Regimes and Norm Systems in Europe”. Families and Societies (48):1-21.
• Geçer, Harun, ve Celaleddin Çelik. 2017. “Kadının Çalışma Hayatına Girmesiyle Oluşan Aile İçi Roller Sistemindeki Değişim ve Din İlişkisi (Niğde Örneği)”. Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6(12):1-30.
• Gershuny, Jonathan, ve John P. Robinson. 1988. “Historical Changes in the Household Division of Labor”. Demography 25(4):537-52. doi: 10.2307/2061320.
• Greenstein, Theodore N. 2000. “Economic Dependence, Gender, and the Division of Labor in the Home: A Replication and Extension”. Journal of Marriage and Family 62(2):322-35.
• Gupta, Sanjiv. 2006. “Her Money, Her Time: Women’s Earnings and Their Housework Hours”. Social Science Research 35(4):975-99. doi: 10.1016/j.ssresearch.2005.07.003.
• Gupta, Sanjiv. 2007. “Autonomy, Dependence, or Display? The Relationship between Married Women’s Earnings and Housework”. Journal of Marriage and Family 69(2):399-417.
• Günay, Gülay, ve Özgün Bener. 2011. “Kadınların Toplumsal Cinsiyet Rolleri Çerçevesinde Aile İçi Yaşamı Algılama Biçimleri”. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 153(153):157-71. doi: 10.20296/tsad.36267.
• Harriet B. Presser. 1994. “Employment Schedules Among Dual-Earner Spouses and the Division of Household Labor by Gender”. American Sociological Review 59(3):348-64.
• Hochschild, Arlie, ve Anne Machung. 2012. The Second Shift: Working Families and the Revolution at Home. Revised edition. New York, N.Y: Penguin Books.
• Hochschild, Arlie Russell. 2012. The Managed Heart: Commercialization of Human Feeling. 3. bs. California: University of California Press.
• Hochschild, Arlie Russell, ve Anne Machung. 1989. The Second Shift: Working Parents and the Revolution at Home. New York: Viking.
• Horne, Rebecca M., Matthew D. Johnson, Nancy L. Galambos, ve Harvey J. Krahn. 2018. “Time, Money, or Gender? Predictors of the Division of Household Labour Across Life Stages”. Sex Roles: A Journal of Research 78(11-12):731-43. doi: 10.1007/s11199-017-0832-1.
• Kawamura, Sayaka, ve Susan L. Brown. 2010. “Mattering and wives’ perceived fairness of the division of household labor”. Social Science Research 39(6):976-86. doi: 10.1016/j.ssresearch.2010.04.004.
• Killewald, Alexandra, ve Margaret Gough. 2010. “Money isn’t everything: Wives’ earnings and housework time”. Social Science Research 39(6):987-1003. doi: 10.1016/j.ssresearch.2010.08.005.
• Kroska, Amy. 2004. “Divisions of domestic work: revising and expanding the theoretical explanations”. Journal of Family Issues (7):900-932.
• Kroska, Amy, ve Cheryl Elman. 2009. “Change in Attitudes about Employed Mothers: Exposure, Interests, and Gender Ideology Discrepancies”. Social Science Research 38(2):366-82. doi: 10.1016/j.ssresearch.2008.12.004.
• Kulik, Liat. 2007. “Equality in the Division of Household Labor: A Comparative Study of Jewish Women and Arab Muslim Women in Israel”. Journal of Social Psychology 147(4):423-40. doi: 10.3200/SOCP.147.4.423-440.
• Kulik, Liat. 2016. “Explaining Men’s and Women’s Participation in Household Labor: Is There a Need to Reconsider Existing Theoretical Perspectives?” Asian Women 32(4):45-72. doi: 10.14431/aw.2016.12.32.4.45.
• Kümbetoğlu, Belkıs. 2012. Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Lachance-Grzela, Mylène, ve Geneviève Bouchard. 2010. “Why Do Women Do the Lion’s Share of Housework? A Decade of Research”. Sex Roles 63(11-12):767-80. doi: 10.1007/s11199-010-9797-z.
• Lareau, Annette, ve Elliot B. Weininger. 2008. “Time, Work, and Family Life: Reconceptualizing Gendered Time Patterns through the Case of Children’s Organized Activities”. Sociological Forum 23(3):419-54.
• Mederer, Helen J. 1993. “Division of Labor in Two-Earner Homes: Task Accomplishment versus Household Management as Critical Variables in Perceptions about Family Work”. Journal of Marriage and Family 55(1):133-45. doi: 10.2307/352964.
• Meşe, İlknur. 2014. “Bir Sorunsal Olarak Popüler Yayınlarda ‘İdeal Annelik’ Kurgusu”. Muhafazakar Düşünce Dergisi 11(41-42):93-111.
• Olson, Emelie A. 1982. “Duofocal Family Structure and an Alternative Model of Husbands-Wife Relationship”. Ss. 33-71 içinde Sex Roles, Family &Community in Turkey, editör Ç. Kağıtçıbaşı ve D. Sunar. Indiana: İndiana University Turkish Studies 3.
• Özbay, Ferhunde. 2015. “Kadınların Ev İçi ve Ev Dışı Uğraşlarındaki Değişme”. Ss. 124-30 içinde 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, editör Ş. Tekeli. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Pinto, Katy M., ve Vilma Ortiz. 2018. “Beyond Cultural Explanations: Understanding the Gendered Division of Household Labor in Mexican American Families”. Journal of Family Issues 39(16):3880-3902. doi: 10.1177/0192513X18800125.
• Ruppanner, Leah E. 2010. “Cross-National Reports of Housework: An Investigation of the Gender Empowerment Measure”. Social Science Research 39(6):963-75. doi: 10.1016/j.ssresearch.2010.04.002.
• Scanzoni, John. 1977. “Changing Sex Roles and Emerging Directions in Family Decision Making”. Journal of Consumer Research 4(3):185-88. doi: 10.1086/208698.
• Stevens, Daphne, Gary Kiger, ve Pamela J. Riley. 2001. “Working Hard and Hardly Working: Domestic Labor and Marital Satisfaction among Dual-Earner Couples”. Journal of Marriage and Family 63(2):514-26.
• Suzanne M. Bianchi, Melissa A. Milkie, Liana C. Sayer, ve John P. Robinson. 2000. “Is Anyone Doing the Housework? Trends in the Gender Division of Household Labor”. Social Forces 79(1):191-228. doi: 10.2307/2675569.
• Tepe, F. Fulya. 2008. “İstanbul’daki Üniversitelerde Mühendislik ve Temel Bilimler Alanında Çalışan Kadın Akademisyenlerin Ev Hayatı”. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Thobejane, Tsoaledi D., ve Shabangu Busi Florence. 2018. “Exploring Gender Division of Labour within Households: A Case of Schoemansdal Village, Nkomazi Local Municipality, Mpumalanga Province, South Africa”. AFFRIKA: Journal of Politics, Economics & Society 8(2):67-80. doi: 10.31920/2075-6534/2018/v8n2a4.
• Toker, İhsan. 2009. “Eşitlik ve Adalet Kavramları Çerçevesinde Müslüman Kadınlarda Toplumsal Cinsiyet Örüntüleri”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 1(1):142-65. doi: 10.1501/sbeder_0000000007.
• Twiggs, Joan E., Julia McQuillan, ve Myra Marx Ferree. 1999. “Meaning and Measurement: Reconceptualizing Measures of the Division of Household Labor”. Journal of Marriage and Family 61(3):712-24. doi: 10.2307/353572.
• West, Candace, ve Don H. Zimmerman. 1987. “Doing Gender”. Gender and Society 1(2):125-51.
• Winkler, Anne E., ve Thomas R. Ireland. 2009. “Time Spent in Household Management: Evidence and Implications”. Journal of Family and Economic Issues 30(3):293-304. doi: 10.1007/s10834-009-9160-0.
• Yıldırım, Ali, ve Hasan Şimşek. 2016. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 10. bs. Ankara: Seçkin Yayıncılık.