Sınır, İdeoloji ve Milliyetçilik: Yöntemsel Milliyetçilik İdeolojisinin İnşasında Sınırlar

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 1231 - 1250, 30.06.2021

Kerem Özbey

https://doi.org/10.15869/itobiad.867198

Öz

Bu çalışma, yöntemsel milliyetçilik ideolojisini anlamayı amaçlamaktadır. Yöntemsel milliyetçilik ideolojisinin inşasında sınırların rol ve işlevini anlamak, bu çalışmanın bir diğer amacını oluşturmaktadır. Yöntemsel milliyetçilik ideolojisinin inşasında sınırları anlamak amacıyla sınır, ideoloji ve milliyetçilik kavramlarının içerdiği anlamlara odaklanılmış ve aralarındaki ilişki ele alınmıştır. Bu kapsamda, ideolojinin ne olduğu, sınır ve ideoloji arasında nasıl bir ilişkinin olduğu, yöntemsel milliyetçilikten ne anlaşılması gerektiği ve sınırların ne şekilde yöntemsel milliyetçilik ideolojisinin inşasına katkı sunduğu bu çalışmanın temel sorunsalını oluşturmaktadır. Bu sorunsal ışığında, çalışmada, sınır, ideoloji ve milliyetçilik kavramları çerçevesinde yöntemsel milliyetçilik ideolojisi ve sınırlarla ilişkisi anlaşılmaya çalışılmıştır. Buna göre, çalışmada, sınırların ideoloji yüklü oldukları, modern devletin egemenlik sahasını belirlemenin sınırların temel ideolojisini oluşturduğu ve sınırların devletin ideolojik aygıtlarından biri olduğu anlaşılmıştır. Milliyetçilik ulus, ulus-devlet ve ulusal kimlik inşasını sınırlara dayalı bir şekilde gerçekleştiği için, milliyetçiliğin bir sınır ideolojisi olduğu görülmüştür. Yöntemsel milliyetçiliğin sınırlar vasıtasıyla bir kimlik ve mekân kurgulaması ve toplumsal dünyayı sınırlar üzerinden tanımlamaya çalışması sebebiyle yöntemsel milliyetçilik ideolojisinin inşasında sınırların doğrudan katkı sunduğu sonucuna ulaşılmıştır.  

Anahtar Kelimeler

Sınır, İdeoloji, Milliyetçilik, Yöntemsel Milliyetçilik, İnşa

Border, Ideology and Nationalism: Borders in the Construction of the Ideology of Methodological Nationalism

Öz

This study aims to understand the methodological ideology of nationalism. Understanding the role and function of borders in the construction of the ideology of methodological nationalism is another aim of this study. In the construction of the ideology of methodological nationalism, in order to understand the borders, the meanings of the concepts of border, ideology and nationalism are focused on and the relationship between them is discussed. In this context, what ideology is, how there is a relationship between borders and ideology, what should be understood from methodical nationalism, and how borders contribute to the construction of the ideology of methodological nationalism constitute the main problematic of this study. In the light of this problematic, in the study, within the framework of the concepts of border, ideology and nationalism, the ideology of methodological nationalism and its relationship with borders is tried to be understood. Accordingly, it was understood that borders are loaded with ideology, determining the area of sovereignty of the modern state constitutes the basic ideology of borders, and borders are one of the ideological devices of the state. Nationalism has been seen as a border ideology, as nationalism takes place in the construction of nation, nation-state and national identity based on borders. It has been concluded that borders directly contribute to the construction of the ideology of methodological nationalism, as the methodological nationalism constructs an identity and space through borders and tries to define the social world over borders.

Anahtar Kelimeler

Border, Ideology, Nationalism, Methodical Nationalism, Construction

Kaynakça

• Adamson, F. B. (2016). Spaces of Global Security: Beyond Metodological Nationalism, Journal of Global Security Studies, 1(1), 19-35.
• Althusser, L. (2006). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları, (Alp Tümertekin Çev.), İstanbul: İthaki Yayınları.
• Anderson, M. (1996). Frontiers: territory and state formation in the modern world. Oxford: Polity Press.
• Aras, R. (2014). Türkiye’de sınır ve sınır bölgeleri çalışmaları: eleştirel bir değerlendirme. Mukaddime, 5(2), 15-37.
• Ateş, D. (2013). Uluslararası politika ve Avrupamerkezci tarihyazımı. İnsan & Toplum, 3(6), 107-133.
• Baret, M. (1996). Marx’tan Foucault’ya ideoloji. Ahmet Fethi (Çev.), İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Bauman, Z. (2000). Siyaset arayışı. (Tuncay Birkan Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Bauman, Z. (2019). Kimlik. (Mesut Hazır Çev.), Ankara: Heretik Yayınları.
• Beck, U. (2003). Toward a new critical theory with a cosmopolitan intent. Constellations, 10(4), 453-468.
• Beck, U. ve Sznaider, N. (2006). Unpacking cosmopolitanism fort the social sciences: a research agenda. The British Journal of Sociology. 57(1), 1-23.
• Chernilo, D. (2007). A social theory of the nation-state: the political forms of modernity beyond methodological nationalism. London: Routledge.
• Cherlino, D. (2011). The critique of methodological nationalism: theory and history. Thesis Eleven. 106(1), 98-117.
• Donnan, H. ve Wilson, T. W. (2002). Sınırlar: kimlik, ulus ve devletin uçları. (Zeki Yaş Çev.). Ankara: Ütopya Yayınları.
• Durgun, S. (2011). Memalik-i şahane’den vatan’a. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Enneli, Ç. (2013). Milliyetçilik ve ideoloji: dışlayıcı bir dilin kuruluşu. Alternatif Politika, 5(1), 28-51.
• F. Ertan, T. ve Örs, O. (2018). Milliyetçiliğin müphemliği: milliyetçilik nedir?. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 62, 39-84.
• Foucault, M. (2005). Özne ve iktidar. (Işık Ergüden ve Osman Akınhay Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gellner, E. (2008). Uluslar ve ulusçuluk. (Büşra Ersanlı ve Günay Göksu Özdoğan Çev.). İstanbul: Hil Yayınları.
• Giddens, A. (2008). Ulus-Devlet ve şiddet, (Cumhur Atay Çev.). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Giddens, A. (2018). Kapitalizm ve modern sosyal teori, (Ümit Tatlıcan Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Glick Schiller, N. (2010). A global perspective on transnational migration: theorizing migration without methodological nationalism. Diaspora and transnationalism: concepts, theories and methods. (Thomas Faist and Rainer Bauböck Edt.). Amsterdam: Amsterdam University Press.
• Habermas, J. (1993). İdeoloji olarak teknik ve bilim. (Mustafa Tüzel Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Heywood, A. (2007). Siyaset. (Zeynep Kopuzlu Çev.). Ankara: Adres Yayınları.
• Ihlamur-Öner, S. G. (2018). Yöntemsel milliyetçilik bağlamında insan hareketliliği ve uluslararası ilişkiler. Uluslararası ilişkilerde göç: olgular, aktörler ve politikalar. (N. A. Ş. Öner, S. G. Ihlamur-Öner Der.). İstanbul: Der Yayınları.
• Mardin, Ş. (2007). Siyasal ve sosyal bilimler, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Martins, H. (2015). Time and theory in Sociology. Approaches to sociology, (John Rex Der). London and New York: Routledge.
• Meriç, C. (2005). Umrandan uygarlığa. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Özbey, K. (2019). Kimlik, milliyetçilik ve yurttaşlık ekseninde sınırlar: Muratlı örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1197-1223.
• Poggi, G. (2012). Modern devletin gelişimi: sosyolojik bir yaklaşım. (Şule Kut ve Binnaz Toprak Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Sager, A. (2016). Metodological nationalism, migration and political theory, Political Studies, 64(1), 42-59.
• Savrun, E. (2018). Modern milliyetçilik. Milliyetçilik tipolojileri. (Hasan Acar Edt.). Ankara: Nobel Akademi Yayınları.
• Smith, A. D. (2001). Milliyetçilik ve tarihçiler. Tartışılan sınırlar değişen milliyetçilik. (Mustafa Armağan Der.). (İsmail Türkmen Çev.). İstanbul: Şehir Yayınları.
• Şahin, K. (2007). Bir ideoloji olarak milliyetçilik. Akademik Bakış, 12, 1-9.
• Tabak, H. (2016). Metodolojik ulusçuluk ve Türkiye’de dış politika çalışmaları. Uluslararası İlişkiler. 13 (51), 21-39.
• Tekin, F. (2014). Sınırın sosyolojisi: ulus, devlet ve sınır insanları, İstanbul: Açılım Kitap Yayınları.
• Tuathail, G. Ó. ve Dalby, S. (1998). Introduction: rethinking geopolitics: towards a critical geopolitics. Re-Thinking geopolitics: towards a critical geopolitics. (Gearoid Ó. Tuathail ve Simon Dalby Edt.). London: Routledge.
• Ülgener, S. F. (2006). Zihniyet, aydınlar ve izm’ler. İstanbul: Derin Yayınları.
• Vincent, A. (2006). Modern politik ideolojiler. (Arzu Tüfekçi Çev.). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Weber, M. (2005). Sosyoloji yazıları. (Taha Parla Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Wimmer, A. ve Glick Schiller, N. (2002). Methodological nationalism and beyond: nation-state building, migration and the social sciences. Global networks. 2(4), 301-334.
• Wimmer, A. ve Glick Schiller, N. (2003). Methodological nationalism, the social sciences, and the study of migration: an essay in historical epistemology. The International Migration Review. 37(3), 576-610.