Türkiye Ekonomisinde Phillips Eğrisinin Geçerliliğinin Analizi

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 3, 2206 - 2226, 30.09.2021

Selim Yıldırım Sacit Sarı

https://doi.org/10.15869/itobiad.874917

Cited By: 4

Öz

Ekonomik birimler üzerindeki doğrudan etkisinden dolayı enflasyon oranı ve işsizlik oranı ekonomideki temel değişkenlerdir. Bu sebeple ekonomi politikaları oluşturulurken bu iki değişkene son derece büyük önem verilmekte; özellikle siyasi vaatlerinin en büyük kısmını enflasyon ve işsizlik rakamları üzerine kurgulamaktadırlar. Hal böyleyken iktisatçılar da uzun zamandır enflasyonla işsizlik arasındaki ilişki üzerine yoğunlaşarak bu iki değişken arasında bir ilişkisi olup olmadığı konusunda çalışmaktadırlar.
Bu çalışma kapsamında enflasyon oranı ile işsizlik oranı arasındaki ilişki Türkiye ekonomisi için 2005:01 ile 2020:08 arası aylık verilerle sınanmıştır. İlgili değişkenler arasındaki ilişkinin bir politika aracı olarak kullanılması olgusu Phillips eğrisi hipotezi bağlamında değerlendirildiğinde hipotezin Türkiye ekonomisi için geçerliliği sınanmıştır. İlgili değişkenlerin birim kök içerip içermedikleri geleneksel birim kök testleri olan ADF ve Phillips Perron testleriyle ve serilerde yapısal kırılmaları dikkate alan Fourier KPSS birim kök testiyle sınanmıştır. Birim kök testi sonuçlarına göre düzeyde durağan olmayan seriler arasındaki uzun dönemli ilişki Fourier Shin eş bütünleşme testiyle sınanmıştır. Bulgular, seriler arasında eş bütünleşmenin olmadığını, enflasyon oranı ile işsizlik oranı arasında uzun dönemli bir ilişki olmadığını göstermiştir. Bu bağlamda Phillips eğrisi hipotezinin Türkiye ekonomisi için geçerli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Seriler arasında bir ilişki tespit edilememesi Yeni Klasik ve Yeni Keynesyen ekolün eğriyle ilgili çıkarımlarıyla uyumludur. Değişkenler arasındaki uzun dönemli katsayılar ise Dinamik En Küçük Kareler (DOLS) yöntemiyle sınanmıştır. İşsizlik oranlarında %1’lik artış enflasyon oranlarını yaklaşık olarak %1 artırmaktadır. İşsizlik oranının bağımlı değişken olduğu modelde, enflasyon oranındaki %1’lik artış işsizlik oranını %0.23 oranında artmasına neden olmaktadır. Bu bağlamda incelenen dönemde Türkiye ekonomisinde yüksek enflasyon ve çıktı açığına bağlı olarak yüksek işsizlik oranlarının görülmesi stagflasyon olgusunun olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Enflasyon oranı, İşsizlik oranı, Phillips eğrisi, Birim kök testi, Eşbütünleşme

An Analysis of Validity of Phillips Curve in Turkish Economy

Öz

The inflation rate and unemployment rate are the key variables in the economy due to their direct effect on economic agents. For this reason, great importance is attached to these two variables while formulating economic policies; in particular, majority pf political promises ahead of elections are build upon inflation and unemployment figures. Therefore economists have been focusing on the relationship between inflation and unemployment for a long time and have been studying whether there is a relationship between these two variables.
In this study, the relationship between the inflation rate and unemployment rate have been tested with monthly data for Turkey's economy for 2005: 01 and 2020: 08. Policymakers may use this relationship between relevant variables as an economic policy tool which is known Phillips curve hypothesis. Thus when analyzing the relationship of aforementioned variables the validity of Phillips curve has been tested as well.
Firstly, the stationarity of the variables analyzed with the traditional unit root tests ADF and Phillips Perron tests. Series also tested with Fourier KPSS unit root test, which takes into account structural breaks in series. According to the results of the unit root test, series have a unit root, series are not stationary at the level. Therefore the long-term relationship between the series was tested by the Fourier Shin cointegration test. The findings show that there is no cointegration between the variables, which means there is no long-term relationship between the inflation rate and the unemployment rate. Within this context, the Phillips curve hypothesis is not valid for Turkish economy. The inability to determine a relationship between the series is consistent with the New Classical and New Keynesian school's deductions regarding the curve. The long-term coefficients between variables were tested using the Dynamic Least Squares (DOLS) method. According to the results, A 1% increase in unemployment rates increases inflation rates by approximately 1%. In the model where the unemployment rate is the dependent variable, a 1% increase in the inflation rate causes the unemployment rate to increase by 0.23%.

Anahtar Kelimeler

Inflation rate, Unemployment rate, Phillips curve, Unit root test, Cointegration

Kaynakça

• Abu, N. (2017). Inflation and Unemployment Trade-off: A Re-examination of the Phillips Curve and its Stability in Nigeria. Contemporary economics, 13(1), 21-35.
• Al-Azzam, A., & Hawdon, D. (1999). Estimating the demand for energy in Jordan: a Stock-Watson dynamic OLS (DOLS) approach (No. 97). Surrey Energy Economics Centre (SEEC), School of Economics, University of Surrey.
• Alper, F. Ö. (2017). Relationship Between Inflation and Unemployment: the ARDL Bound Testing Approach for Turkey. Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 1(2), 71-80.
• Atkeson, A., & Ohanian, L. E. (2001). Are Phillips curves useful for forecasting inflation?. Federal Reserve bank of Minneapolis quarterly review, 25(1), 2-11.
• Ball, L., Mankiw N.G ve Romer D. (1988).The New Keynesian Economics and the Output-Inflation Trade-Off . Brookings Papers on Economic Activity 19(1): 1-65.
• Bayrak, M., & Kanca, O. C. (2013). Türkiye’de Phillips eğrisi üzerine bir uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(3), 97-116.
• Becker, R., Enders, W., and Hurn, S. (2006). Modeling inflation and money demand using a Fourier-series approximation. Contributions to Economic Analysis, 276, 221-246.
• Brissimis, S. N., & Magginas, N. S. (2018). Inflation forecasts and the New Keynesian Phillips curve. Thirteenth issue (June 2008) of the International Journal of Central Banking.
• Büyükakın T. (2008) Phillips Eğrisi: Yarım Yüzyıldır Bitmeyen Tartışma. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi (39), 133-159.
• Calvo G. (1983) Staggered Contracts in a Utility-Maximizing Framework. Journal of Monetary Economics, 12(3), 383-98.
• Damodar, N. G. (2004). Basic Econometrics-Damodar N. Gujarati. McGraw− Hill.
• Dritsaki, C., & Dritsaki, M. (2013). Phillips curve inflation and unemployment: an empirical research for Greece. International Journal of Computational Economics and Econometrics, 3(1-2), 27-42.
• Fischer S. (1977) Long-Term Contracts, Rational Expectations, and the Optimal Money Supply Rule. Journal of Politiak Economy, 85(1): 191-205.
• Fisher, I. (1926) A Statistical Relation between Unemployment and Price Changes. International Labour Review, 13 (6): 785–792. Makalesinin yeniden basımı: Fisher ([1926] 1973), “I Discovered the Phillips Curve— Irving Fisher.” Journal of Political Economy, 81(2, Part 1): 496–502.
• Fisher, I. (1933) The Relation of Employment to the Price Level. (ed.) Charles F. Roos, Stabilization of Employment. Bloomington: Principia Press, 152–159.
• Fisher, I. (1936) Changes in the Wholesale Price Index in Relation to Factory Employment. Journal of the American Statistical Association, 31(3), 496–502.
• Forder, J. (2014) Macroeconomics and the Phillips Curve Myth. Oxford University Press. UK.
• Friedman, M. (1968). The Role of Monetary Policy. American Economic Review 58 (1): 1-17.
• Furuoka, F. (2007). Does the “Phillips curve” really exist? New empirical evidence from Malaysia. Economics Bulletin, 5(16), 1-14.
• Göktaş, P., Pekmezci, A., ve Bozkurt, K. (2019). Ekonometrik Serilerde Uzun Dönem Eşbütünleşme ve Kısa Dönem Nedensellik. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Granger, C. W., & Jeon, Y. (2011). The evolution of the Phillips curve: a modern time series viewpoint. Economica, 78(309), 51-66.
• Granger, C. W., Newbold, P., & Econom, J. (1974). Spurious regressions in econometrics. Baltagi, Badi H. A Companion of Theoretical Econometrics, 557-61.
• Gregory, A. W., & Hansen, B. E. (1996). Residual-based tests for cointegration in models with regime shifts. Journal of econometrics, 70(1), 99-126.
• Gül, E., Kamacı, A., & Konya, S. (2014). Enflasyon ile işsizlik arasındaki nedensellik ilişkisinin test edilmesi: panel eşbütünleşme ve nedensellik analizi. In International Conference on Eurasian Economies (Vol. 1).
• Güriş, B. (2020). R Uygulamalı Doğrusal Olmayan Zamana Serileri Analizi. Der Yayınevi, İstanbul.
• Hepsağ, A. (2009). Türkiye'de enflasyon ile işsizlik arasındaki ilişkinin analizi: Sınır testi yaklaşımı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 59(1), 169-190.
• Herman, E. (2010). Inflation And Unemployment in the Romanian Economy. Annals of the University of Petrosani Economics, 10(2).
• Ho, S. Y., & Iyke, B. N. (2019). Unemployment and inflation: Evidence of a nonlinear Phillips curve in the Eurozone. The Journal of Developing Areas, 53(4).
• Humphrey, T. M. (1986). From Trade-offs to Policy Ineffectiveness: A History of the Phillips Curve. Federal Reserve Bank of Richmond Publication. Virginia.
• Hunter, J., Burke, S. P., & Canepa, A. (2017). Multivariate modelling of non-stationary economic time series. Palgrave Macmillan UK.
• Klein, L. and A. Goldberger (1955), An Econometric Model of the United States, 1929–1952, Amsterdam: North Holland.
• Kuştepeli, Y. (2005). A comprehensive short-run analysis of a (possible) Turkish Phillips curve. Applied Economics, 37(5), 581-591.
• Lipsey, R.G. (1960) The Relation between Unemployment and the Rate of Change of Money Wage Rates in the United Kingdom, 1862-1957: A Further Analysis. Economica, New Series, 27(105), 1-31
• Lucas, R.E. Jr. (1972a) : “Expectations and the Neutrality of Money”, Journal of Economic Theory, Vol. 4, No : 2, April, s. 103-124.
• Maki, D. (2012). Tests for cointegration allowing for an unknown number of breaks. Economic Modelling, 29(5), 2011-2015.
• Mankiw N. G. (2003). Macroeconomics, 5th edition. South-Western Cengage Learning.
• Mishkin, F. S. (2018). Makroekonomi Politika ve Uygulama. Edsitör: S. Sezgin ve M. Şentürk)(2nd Edition). Ankara: Nobel Yayıncılık
• Orji, A., Orji-Anthony, I., & Okafor, J. (2015). Inflation and unemployment nexus in Nigeria: Another test of the Phillip's curve. Asian Economic and Financial Review, 5(5), 766-778.
• Önder, A. Ö. (2009). The stability of the Turkish Phillips curve and alternative regime shifting models. Applied Economics, 41(20), 2597-2604.
• Özer, M. O. (2020). Türkiye’de Enflasyon Ve İşsizlik Oranları Arasındaki Uzun Dönemli İlişkinin Analizi: Phıllıps Eğrisine Fourier Yaklaşımı. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (39), 179-192.
• Özkök, C., & Polat, M. A. (2017). Enflasyon ve İşsizlik İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Uygulama (G7 Ülkeleri Örneği). Global Journal of Economics and Business Studies, 6(12), 1-14.
• Özyalçın, Ö.F.; Kesingöz, H., Konak, A. & Dilek, S. (2018). Ülkeden Ülkeye Eğimi Farklılaşan Philips Eğrisi. VI.International Multidisciplinary Congress of Eurasia. 4-6 September. Rome
• Perron, P. (1989). Testing for a unit root in a time series with a changing mean. Journal of Business & Economic Statistics, 8(2), 153-162.
• Phelps, E. S. (1967). Phillips Curves, Expectations of Inflation and Optimal Unemployment over Time. Economica 34(135): 254-281.
• Phelps, E. S. (1968). Money-Wage Dynamics and Labor-Market Equilibrium. Journal of Political Economy 76(4): 678-711.
• Phillips A.W. (1958) The Relation between Unemployment and the Rate of Change of Money Wage Rates in the United Kingdom, 1861-1957. Economica, New Series, 25(100), 283-299.
• Samuelson P.A. ve R.M. Solow (1960) Analytical Aspects of Anti- Inflation Policy. The American Economic Review, 50(2), Papers and Proceedings of the Seventy-second Annual Meeting of the American Economic Association, 177-194.
• Sargent, Thomas (1976). “A Classical Macroeconometric Model,” Journal of Political Economy, 84(2): 207-238.
• Sevüktekin, M., & Çınar, M. (2017). Ekonometrik zaman serileri analizi: Eviews uygulamalı (5. Baskı) Dora Basım Yayım.
• Stock, J. H., & Watson, M. W. (1993). A simple estimator of cointegrating vectors in higher order integrated systems. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 783-820.
• Stock, J. H., & Watson, M. W. (2020). Introduction to econometrics.Pearson Education. Fourth Edition
• Şahin, B. E. (2019). Türkiye'de Enflasyon Ve İşsizlik Arasındaki İlişkinin Vektör Hata Düzeltme Modeli İle Analizi. Mali Cözüm Dergisi, 29, 63-75.
• Tabar, Ç., & Çetin, I. K. (2016). Türkiye Ekonomisi Özelinde Phillips Eğrisi Analizi. Journal of Life Economics, 3(4), 79-100.
• Taylor, J. (1979) Staggered Wage Setting in a Macro Model. American Economic Review, Papers and Proceedings, 69, 108-113.
• Tinbergen, J. (1936) An Economic Policy for 1936, makalesini yeniden basımı (eds.) Klassen, L.H., L.M. Koyck, ve H.J. Wittteveen (1959) Jan Tinbergen: Selected Papers, North-Holland , Amsterdam, 37-84.
• Tinbergen, J. (1937)An Econometric Approach to Business Cycle Problems. Paris:Hermann.
• Tinbergen, J. (1939)Statistical Testing of Business-cycle Theories: Business Cycles in the United States of America 1919–1932. Geneva: League of Nations Economic Intelligence Service.
• Tinbergen, J. (1951) Business Cycles in the United Kingdom, 1870–1914. Amsterdam: North-Holland
• Tsong, C. C., Lee, C. F., Tsai, L. J., and Hu, T. C. (2016). The Fourier approximation and testing for the null of cointegration. Empirical Economics, 51(3), 1085-1113.
• Vermeulen, J. C. (2017). Inflation and unemployment in South Africa: Is the Phillips curve still dead?. Southern African Business Review, 21(1), 20-54.
• Wooldridge, J. M. (2018). Introductory econometrics: A modern approach. Cengage. Seventh Edition
• Yılancı, V. ve Aydın, M. (2016). “Enflasyon ile İşsizlik Arasındaki İlişkinin Varlığının Sınanması”, International Congress on European Unions Relations, Economics, Finance and Econometrics (EUREFE’16) Bildiri Kitabı, 1454-1464.
• Yıldırım S. (2020) Türkiye’de İşsizlik ve Enflasyon İlişkisi: Teori, Tarihsel Gelişim, Analiz. Seçkin Yayınevi.
• Zaman, K., Khan, M. M., Ahmad, M., & Ikram, W. (2011). Inflation, Unemployment and the NAIRU in Pakistan (1975-2009). International Journal of Economics and Finance, 3(1), 245-254.