Kültürel Sermayenin Kişilerarası İlişkilere Etkisi: Bourdieucu Bir Yaklaşım

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 3, 2016 - 2037, 30.09.2021

Mehmet Tan

https://doi.org/10.15869/itobiad.876166

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, Bourdieu’nun habitus ve kültürel sermaye kavramlarından hareketle kişilerarası ilişkiler ele alınmaktadır. Bu bağlamda kişilerarası ilişkilerde özellikle kültürel sermayenin önemi ve etkisi irdelenmektedir. Kültürel sermaye kavramı Pierre Bourdieu’nun temel kavramları arasında yer almaktadır. Bireyin kültürel sermayesi aileden tevarüs eden özelliklerin yanı sıra eğitim yoluyla kazandıkları özelliklerden oluşmaktadır. Birey, sosyalleşme araçlarından biri olan aileden belli kültürel kalıpları edinmektedir. Bu çerçevede ailenin kültürel sermayesi aile içi sosyalleşme yolu ile bireye aktarılmış olmaktadır. Bireyin aileden sonra kültürel kalıpları edineceği bir başka alan eğitimdir. Bireyin alacağı eğitim kültürel sermayesini biçimlendirecek bir etkinliğe sahiptir. Bu yollarla edinilen kültürel sermaye bireyin davranışlarına yansımaktadır. Bireyin davranış yatkınlıkları ve eğilimleri habitus olarak adlandırılmaktadır. Bu davranış kalıpları ve eğilimler hem aile hem de eğitim aracılığıyla edinilen kültürel sermaye ile yakından ilişkilidir. İnsan ilişkileri kültürel sermaye ve habitus temelinde gelişmektedir. Bireyin habitusu ve kültürel sermayesi kişilerarası ilişkilerinin oluşumunu ve sürecini etkilemektedir. Burada habitus ve kültürel sermaye, bireyin giriştiği kişilerarası ilişkilerin mahiyetini, muhteviyatını ve müstakbelini belirlemektedir. Kişilerarası ilişkilerde ilişkinin sürdürülmesinde önemli bir dayanak da güvendir. Karşılıklı olarak duyulan güven, ilişkinin temelini oluşturmanın yanında ilişkinin geleceğini de inşa etmeye yardımcı olmaktadır. Güven temelinde insanlar ile kurulan bağlantılar sosyal sermayeye karşılık gelmektedir. Kişilerarası ilişkilerin sosyal sermayenin oluşumunu ve büyüklüğünü belirleyebilmektedir. Bu açıdan sosyal sermaye, insanların birbirleriyle kurduğu ilişkilerin sürdürülmesini sağlamaktadır. İnsanların belli bir ekonomik, kültürel ve sosyal sınıflara tekabül etmesi sonucunda benzer sınıflarda olan insanların birbirine benzer davranışlar sergilemesine neden olmaktadır. Bu benzerlikler kişilerarası ilişkilerde yatkınlıkların benzerliğini ortaya çıkarmakta ve benzer habitusa sahip bireylerin birbirilerine yakınlaşmaları durumu güçlendirmektedir. Genel olarak insanlar, sosyal ilişki becerilerini kültürel sermayelerine bağlı olarak geliştirmektedir. Ayrıca başlayan bir sosyal ilişkinin devamlılığını, bu kültürel sermaye pratikleri belirleyebilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Kişilerarası İlişkiler, Kültürel Sermaye, Sosyal Sermaye, Güven, Habitus, Bourdieu

The Impact of Cultural Capital on Interpersonal Relationships: A Bourdieuian Approach

Öz

In this study, based on Bourdieu's concepts of habitus and cultural capital, interpersonal relations are discussed. In this context, especially the importance and effect of cultural capital in interpersonal relations are examined. The concept of cultural capital is among the basic concepts of Pierre Bourdieu. The cultural capital of the individual consists of the traits that are inherited from the family, as well as the traits they have acquired through education. The individual acquires certain cultural patterns from the family, which is one of the means of socialization. In this framework, the cultural capital of the family is transferred to the individual through socialization within the family. Another area where the individual will acquire cultural patterns after family is education. The education to be received by the individual has an activity that will shape his cultural capital. Cultural capital acquired in these ways is reflected in the behavior of the individual. Behavioral predispositions and tendencies of the individual are called habitus. These behavioral patterns and trends are closely related to both family and cultural capital acquired through education. Human relations develop on the basis of cultural capital and habitus. The habitus and cultural capital of the individual affects the formation and process of interpersonal relationships. Here, habitus and cultural capital determine the nature, content and future of interpersonal relationships that an individual undertakes. An important basis for maintaining the relationship in interpersonal relationships is trust. Mutual trust helps build the future of the relationship, as well as establishing the foundation of the relationship. Connections with people on the basis of trust correspond to social capital. Interpersonal relations can determine the formation and size of social capital. In this respect, social capital ensures that the relationships people establish with each other are maintained. As a result of the fact that people correspond to a certain economic, cultural and social classes, it causes people in similar classes to exhibit similar behaviors. These similarities reveal the similarity of predispositions in interpersonal relationships, and the proximity of individuals with similar habitus to each other strengthens the situation. Generally, people develop their social relationship skills depending on their cultural capital. In addition, these cultural capital practices can determine the continuity of a social relationship that has begun.        

Anahtar Kelimeler

Interpersonal Relations, Cultural Capital, Social Capital, Trust Habitus, Bourdieu

Kaynakça

• Aydemir, Mehmet Ali (2011). Sosyal Sermaye: Topluluk Duygusu ve Sosyal Sermaye Araştırması. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Aydemir, Mehmet Ali ve Tecim Erhan (2012). “Türk Toplumunda Aile ve Dinin Sosyal Sermaye Potansiyeli”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 28, s. 43-59.
• Aytaç, S.Erdem, Çarkoğlu, Ali ve Ertan, Güneş (2017). “Türkiye’de Kişilerarası Sosyal Güven ve Bireysel Belirleyicileri”, ODTÜ Gelişme Dergisi, Sayı: 44, s. 1-25.
• Bourdieu, Pierre ve Wacquant, Löic (2014). Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar. (Nazlı Ökten, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bourdieu, Pierre (1995). Pratik Nedenler. (Hülya Tufan, Çev.) İstanbul: Kesit Yayınları.
• Bourdieu, Pierre (1997). Toplumbilim Sorunları. (Işık Ergüden, Çev.) İstanbul: Kesit Yayınları.
• Bourdieu, Pierre (2010). Sermaye Biçimleri, M. Murat Şahin ve A. Zeki Ünal(Ed.), Sosyal Sermaye, (s.45-77), Değişim Yayınları: İstanbul.
• Bourdieu, Pierre (2014a). “Simgesel Sermaye ve Toplumsal Sınıflar”, Cogito Dergisi, Sayı: 76, s. 192-203.
• Bourdieu, Pierre (2014b). “Yapılar, Habitus, Pratikler”, James d. Faubion (Der.), Özneyi Yeniden Düşünmek, (s. 65-88), İstanbul: İnsan Yayınları
• Bourdieu, Pierre (2015). Ayrım. (Derya Fırat, Günce Baykurt, Çev.) Ankara: Heretik Yayınları.
• Bourdieu, Pierre (2016). Sosyoloji Meseleleri. (Filiz Öztürk, Büşra Uçar, Mustafa Gültekin, Aslı Sümer, Çev.) Ankara: Heretik Yayınları.
• Bourdieu, Pierre ve Chartier, Roger (2014). Sosyolog ve Tarihçi. (Zuhal Karaca, Çev) İstanbul: Açılım Kitap.
• Field, John (2008). Sosyal Sermaye. (Bahar Bilgen ve Bayram Şen, Çev) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Goffman, Erving (2017). Etileşim Ritüelleri. (Adem Bölükbaşı, Çev.) Ankara: Heretik Yayınları.
• Goffman, Erving (2009). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. (Barış Cezar, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Göka, Erol (2019). İnsan Kısım Kısım: Toplulukların Anlaşılmasında Psikolojik Bilimler. İstanbul: Vadi Yayınları.
• Göker, Emrah (2014). “Ekonomik İndirgemeci mi Dediniz?”, G.Çeğin, E.Göker, A.Arlı, Ü.Tatlıcan (Der.), Ocak ve Zanaat: Pierre Bourdieu Sosyolojisi, (s. 277-302) İstanbul: İletişim Yayınları.
• İlhan Süleyman ve Fırat, Muhammet (2019). “Malatya’da Yaşayan Çingenelerde Sosyal Sermaye/Güven İlişkileri”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 29, Sayı: 1, s. 361-380.
• Jung, Werner (1995). Georg Simmel: Yaşamı, Sosyolojisi, Felsefesi. (Doğan Özlem, Çev.) Ankara: Ark Yayınevi.
• Obembe, Demola (2012). “Knowledge sharing, sustained relationships and the habitus”, Management Learning, 44(4), s. 355–372.
• Ritzer, George (2013a). Sosyoloji Kuramları. (Himmet Hülür, Çev.) Ankara: De Ki Yayınları.
• Siyez, Diğdem Müge (2019). “Kişilerarası İlişkilerin Başlangıcı ve Gelişimi”, Alim Kaya (ed.), İnsan İlişkileri ve İletişim, Ankara: Pegem Yayınları.
• Stryker, Sheldon (2006). “Traditional Symbolic Interactionism, Role Theory, and Structural Symbolic Interactionism: The Road to Identity Theory”, Jonathan H. Turner (Ed.), Handbook of Socilogical Theory, New York: Springer.
• Swartz, David (2011). Kültür ve İktidar: Pierre Bourdieu’nun Sosyolojisi. (Elçin Gen, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Tecim, Erhan (2011). Sosyal Güven. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Turner, Jonathan H. (2002). Face to face : toward a sociological theory of interpersonal behavior, California: Stanford University Press.
• Turner, Jonathan H. (2013). Theoretical Sociology: 1830 to the Present, California: Sage.
• Turner, Bryan S. (2020). Sosyoloji Sözlüğü. (Kasım Akbaş, Adem Beyaz, Çev. Ed.) İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Wacquant, Loic (2014). “Pierre Bourdieu: Hayatı, Eserleri ve Entelektüel Gelişimi”, G.Çeğin, E.Göker, A.Arlı, Ü.Tatlıcan (Der.) Ocak ve Zanaat: Pierre Bourdieu Sosyolojisi, (s. 53-76) İstanbul: İletişim Yayınları.