2012 Sonrası MEB İstatistiklerinde İmam Hatip Ortaokulları/Liseleri Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 4, 3868 - 3883, 30.12.2021

Tuncay Karateke

https://doi.org/10.15869/itobiad.915541

Cited By: 4

Öz

Bu çalışma, 2012 yılında eğitimde yaşanan gelişmeler sonrası imam hatip ortaokullarının ve liselerinin mevcut durumunu analiz etmeyi amaçlamaktadır. Böylelikle bu okulların Türk Eğitim Sistemi içerisindeki oranlarına yönelik bir sonuca ulaşmak hedeflenmektedir. Çalışmada veriler, nitel araştırma tekniklerinden biri olan doküman incelemesi ile elde edilmiştir. Elde edilen verilere göre, bu süreçte imam hatip ortaokulu binalarının oranı 3 kat artmış, ortaokullar içindeki payı %17,83’e yükselmiştir. Bu okullardaki öğrencilerin ortaokul öğrencileri içerisindeki oranı ise %13,63’e ulaşmıştır. İmam hatip ortaokullarının yaklaşık dörtte üçü yeni bir okul olarak açılmıştır. İmam hatip liselerinin bina sayısı da bu süreçte ortalama iki kat artmıştır. İmam Hatip liselerinde öğrenim gören öğrencilerin ortaöğretimde öğrenim gören öğrenciler içerisindeki oranı 2014-2015 öğretim yılında %11,74’e ulaşmıştır. 2014-2015 öğretim yılından itibaren ise bu oran genel olarak gerilemeye başlamıştır. Açık Öğretim İmam Hatip Lisesi (AÖİHL) öğrencilerine ilişkin sayısal veriler 2014-2015 öğretim yılından itibaren diğer imam hatip liseleri verileriyle beraber yayınlanmaya başlanmıştır. Açık Öğretim İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin açık öğretim öğrencileri içerisindeki oranı ortalama %8’dir. Açık Öğretim İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin tüm imam hatip lisesi öğrencileri içerisindeki oranı ise %15’tir. Ortaokul ve liselerde erkek öğrenci sayısı kız öğrenci sayısından fazla olmasına rağmen imam hatip okullarında (ortaokul, lise ve açık öğretim) kız öğrenci sayısı erkek öğrenci sayısından daha fazladır. Araştırmada elde edilen sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde, 2012 yılından itibaren imam hatip ortaokulları ve liselerinin bina ve öğrenci sayılarında artış olduğu görülmektedir. Ancak bu artışın son yıllarda durduğu, kısmen gerilemenin başladığı anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Millî Eğitim Bakanlığı İstatistikleri, İmam Hatip Liseleri, İmam Hatip Ortaokulları, Açık Öğretim İmam Hatip Lisesi

An Avaluation of Imam Hatip Scondary / High Schools in the Statistics of the Ministry of National Education after 2012

Öz

This study aims to analyze the current situation of imam hatip secondary schools and high schools after the developments in education in 2012. Thus, it is aimed to reach a conclusion regarding the ratio of these schools in the Turkish Education System. The data in the study were obtained by document analysis, which is one of the qualitative research techniques. According to the data obtained, in this process, the proportion of Imam Hatip secondary school buildings increased by 3 times and its share in secondary schools reached 17,83%. The share of students in these schools among secondary school students reached 13,63%. About three quarters of Imam Hatip secondary schools were opened as a new school. The number of buildings in IHL Schools has doubled on average in this process. The rate of students studying at Imam Hatip high schools among students which studied at secondary high schools reached 11,74 percent in the 2014-2015 academic year. Since the 2014-2015 academic year, this rate has started to decline in general. Numerical data on AÖIHL students have been published together with other imam hatip high schools data since the 2014-2015 academic year. The average rate of AÖİHL students among open education students is 8%. The share of AÖIHL students among all IHL students is 15%. Although the number of male students in secondary and high schools is higher than that of female students, the number of female students in imam hatip schools is higher than that of male students. When the results obtained in the research are evaluated in general, it is seen that there has been an increase in the number of buildings and students of imam hatip secondary schools and high schools since 2012. However, it is understood that this increase has stopped and even partially regressed in recent years.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Statistics of the Ministry of Education, Imam Hatip High Schools, Imam Hatip Secondary Schools, Open Education Imam Hatip High School

Kaynakça

• Aşlamacı, İ. (2017). İmam hatip liselerindeki din eğitiminin niteliğini etkileyen sorunlar: okul yöneticilerinin görüşlerine dayalı nitel bir araştırma. Turkish Studies, 12 (10), 49-80. Doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11999
• Aşlamacı, İ. (2017). Öğrenci ve Öğretmenlerine göre imam hatip liseleri: profiller, algılar, memnuniyet, aidiyet. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi.
• Aydınalp, H. ve Erikoğlu, E. N. (2020). İmam hatip lisesinde eğitim gören gençlerin okul tercihlerini etkileyen faktörler. İlahiyat Akademi Dergisi, 12, 45-74.
• Ayhan, H. (2014). Türkiye’de din eğitimi. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
• Budak, H. (2019). TEOG sınavında başarılı olan öğrencilerin imam hatip lisesini tercih nedenleri ve sosyal kimlik inşa sürecinde imam hatip liselerinin rolü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(64), 438-459. doi: http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3366
• Cebeci, S. (2005). Din eğitimi bilimi ve Türkiye’de din eğitimi. İstanbul: Akçağ Yayınları.
• Çınar, F. (2018). İmam hatip liselerinden beklentiler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (60), 1243-1259. doi: http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2018.2870
• Emiroğlu, A. (2021). Darbeler süreci ile adalet ve kalkınma partisi ekseninde imam hatip ortaokulları/liseleri. Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13 (25), 1-13.
• Erder, S. (1997). Kentsel gerilim. Ankara: Umag Yayınları.
• Ergin, O. (1997). Türkiye maarif tarihi. İstanbul: Eser Matbaası.
• Güneş, A. (2018). Medyanın olumsuz din algısına etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28 (1), 203-216.
• Karateke, T. (2015). İmam hatip liselerinde idarecilerin karşılaştıkları sorunlara yönelik nitel bir çalışma. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5, 145-171.
• Karateke, T. (2020). Açık Öğretim İmam Hatip Liselerinde din eğitimi. Ankara: İlahiyat.
• Kaya, M.; Bilgü, A. H. ve Kuşakçı, S. (2020). İmam hatip liseleri üzerine kapsamlı bir literatür taraması. Talim: Journal of Educatin in Muslim Societies and Communities, 4 (1), 79-113.
• Öcal, M. (2007). Türk hukuk mevzuatında din eğitimi ve öğretiminin yeri ve uygulama biçimi. İlyas Çelebi (Ed.), Avrupa Birliği Sürecinde Dini Kurumlar ve Din Eğitimi (s. 511-558). İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Öcal, M. (2013). 100. yılında imam hatip liseleri (1993-2013). İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Öcal, M. (2017). Osmanlı’dan günümüze Türkiye’de din eğitimi. İstanbul: Dergah Yayınları.
• Önen, E. (2003). Din, devlet ve toplum ilişkileri bağlamında dini eğitime yönelen kız öğrenciler sorunu. Sosyoloji Dergisi Gençlik Özel Sayısı, 107-114.
• Özdemir, Ş. ve Karateke, T. (2018). Öğrencilerin imam hatip liselerini tercih etme nedenleri (Elazığ örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 45, 5-33. doi: https://doi.org/10.17120/omuifd.438465
• Özgür, İ. (2011). İmam hatip okulları inanç, siyaset ve eğitim. İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Sarı, M. (2021). İmam-hatip liselerini tercih eden öğrenci ve velilerin beklentileri ve bu beklentilerinin karşılanma düzeyi. Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 10 (19), 98-120.
• Terzioğlu, E. ve Geçikli, F. (2019). Algı yönetiminde medyanın rolü: Avrupa Birliği-Türkiye müzakere süreci. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(3),977-994.
• Toker, İ. ve Özcan, C. (2017). Laiklik ve sekülerleşme bağlamında imam hatip liselerinin dünü, bugünü, yarını. Eskiyeni Anadolu İlahiyat Akademisi Araştırma Dergisi, 35, 33-50.
• Turan, İ. ve Vural, A. (2018). İmam hatip lisesi son sınıf öğrencilerinin mesleki yeterlik algısı. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11(3), 1745-1760. doi 10.17218/hititsosbil.445930
• Ünsür, A. (2005). İmam hatip liseleri kuruluşundan günümüze. İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Yamaç, M. ve Okumuş, E. (2020). Türkiye’de cumhuriyet döneminde darbeler ve din. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(1), 483-511. doi: http://dx.doi.org/10.46353/k7auifd.723177
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı, Resmi İstatistikler. (2021 2 Ekim). Erişim Adresi: http://sgb.meb.gov.tr/www/resmi-istatistikler/icerik/64.
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı, Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2006-2007. (2021 3 Ekim). Erişim Adresi:
• https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_12/06020711_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2006_2007.pdf
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı, Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2020-2021. (2021 3 Ekim). Erişim Adresi: https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_09/10141326_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2020_2021.pdf
• Sözcü (2018 4 Nisan). İmam hatipler deizme kayıyor. Erişim Adresi: https://www.sozcu.com.tr/2018/egitim/imam-hatipliler-deizme-kayiyor-2329466/
• Cumhuriyet (2018 4 Nisan). İmam hatipler deizme kayıyor. Erişim Adresi: https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/imam-hatipliler-deizme-kayiyor-952691.