Türkiye’de Türk Sineması Üzerine Yazılan Yüksek Lisans, Doktora ve Sanatta Yeterlik Tezleri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 1, 280 - 301, 31.03.2023

Meltem İşler Sevindi Koray Sevindi

https://doi.org/10.15869/itobiad.1168764

Öz

Yapılan araştırmanın temel amacı, Türkiye’de Türk sinemasını konu alan ve YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanında erişilebilir olan yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlik tezlerinin çeşitli başlıklar altında değerlendirilmesi ve incelenmesidir. Bu amaca uygun olarak tezlerin genel profillerine, konularına ve belirlenen başlıkların tarihsel süreçteki değişimlerine bakılmıştır. Çalışmada tez türüne yönelik bir sınırlandırmaya gidilmemiş ve yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlik alanındaki bütün tezler incelenmiştir. Makalede, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Temelde dokuz farklı tablo oluşturulmuş ve bu tablolarda elde edilen bulgular üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır. Tablolara konu olan başlıklar: tezin savunulduğu yıl, tezin yazıldığı üniversite ve anabilim/anasanat dalı, tezin yazım dili, tezin konu aldığı film türü, tezin inceleme alanındaki Türk sineması dönemi, tezde temel alınan ve tez başlığında yer alan kişiler ve filmler ile tezin araştırma alanındaki temel konulardır. Sadece üretilen tezlere yönelik sayısal bilgilere ulaşılmamış, aynı zamanda tezlerin ele aldığı konular ve bu konuların tarihsel süreçte nasıl ortaya çıktığı ve farklılaştığı da gözlemlenmiştir. Böylece akademik çalışmaların analizi ve incelenmesi ile Türk sinemasının akademik dünyadaki karşılığı ve yansımaları üzerine de fikir elde edilmiştir. Ayrıca, Türk sinemasını konu alan tezlerin içeriği konusunda araştırmacılara bilgi sağlanması, teze konu olan kavramların tarihsel süreçteki seçilme eğilimlerinin belirlenmesi, Türk sineması üzerine yapılan akademik çalışmalar konusunda genel bir bakış açısı oluşturulması, Türk sineması üzerine çok fazla çalışılan ve pek fazla ilgi duyulmayan alanların saptanması ve böylece yeni akademik çalışmalar için yönlendirme yapılması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sinema Araştırmaları, Sinema, Türk Sineması, Tezler, Doküman İnceleme Yöntemi

A Research on Master's, Doctorate, and Proficiency in art Theses on Turkish Cinema in Turkey

Öz

The primary purpose of the research is to evaluate and examine the master's, doctoral, and proficiency in art theses under various headings, which are about Turkish cinema in Turkey and are accessible in the CoHE National Thesis Center database. For this purpose, the general profiles of the theses, their subjects, and the changes in the determined titles in the historical process were examined. The study had no limitation on the type of thesis, and all the theses in the master's, doctorate, and proficiency in art were discussed. Document analysis was used in the article, one of the qualitative research methods. Nine different tables were created, and evaluations were made on the findings obtained in these tables. The titles that are the subject of the tables: the year the thesis was defended, the university and department of the thesis, the language of the thesis, the type of film that the thesis was about, the period of Turkish cinema in the study area of the thesis, the people and films examined by the thesis and included in the thesis title, and the main subject of the thesis. Not only the numerical information for the theses has been reached, but also the subjects discussed by the theses and how these subjects have differentiated and emerged in the historical process have been observed. Thus, an idea about the reflections of Turkish cinema in the academic world has been received with the analysis of academic studies. In addition, providing information to researchers about the content of theses on Turkish cinema, determining the tendency of the concepts that are the subject of the thesis to be selected in the historical process, forming a general point of view on academic studies on Turkish cinema, determining the areas that have been studied a lot and not much interested in Turkish cinema, and, thus, it is aimed to guide new academic studies.

Anahtar Kelimeler

Cinema Studies, Cinema, Turkish Cinema, Theses, Document Analysis Method

Kaynakça

• Alarslan, B. (2004). “Bir Kaynak Olarak Sinema…”. Türk Film Araştırmalarında Yeni Yönelimler, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Alıcı, B. (2021). Türkiye’de Animasyon Sineması Çalışmaları Üzerine Bir Değerlendirme. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 19 (37).
• Bowen, G. A. (2009). Document Analysis as a Qualitative Research Method. Qualitative Research Journal, 9 (2).
• Forster, N. S. (1995). “The Analysis of Company Documentation”. Qualitative Methods in Organizational Research: A Practical Guide, C. Cassell & G. Symon (Eds.), London: Sage.
• Gökçek, Y. Z. (2020). Türkiye’de Sinema Bölümlerinin İlk 10 Yılı (1982-1992) ve Film Çalışmalarının Yönelimleri. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18 (36).
• İnceoğlu, Ç. (2014). Türkiye’de Sinemayı Konu Alan Doktora Tezleri Üzerine Bibliyometrik Bir Çözümleme. İleti-ş-im, 21.
• Kuyucak Esen, Ş. (2010). Türk Sinemasının Kilometre Taşları, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Mevzuat Bilgi Sistemi (22 Kasım 2019). Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=21510&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 (Erişim Tarihi: 24 Mart 2022).
• Özpay, O. (2020). Türkiye’de Korku Sineması Literatürü Üzerine Bir Değerlendirme. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18 (36).
• Resmi Gazete (20 Nisan 2016). Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/04/20160420-16.htm (Erişim Tarihi: 24 Mart 2022).
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.