İş Güvenliği Uzmanlarının İş Yüklerinin İyileştirilmesi İçin Yönetimsel Strateji Önerileri

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 2, 626 - 644, 30.06.2023

Muhammed Fatih Ertaş

Öz

Multidisipliner yapıda hizmet veren İş Sağlığı ve Güvenliği alanında farklı uygulamalar sonucu uzman unvanını kazanan iş güvenliği profesyonelleri günümüzde iş yükü açısından değerlendirildiğinde sayıca oldukça fazla başlıklarda ve farklı hassasiyetlere sahip alanlarda çalışmalarından kaynaklı iş yükleri ile muhatap olmaktadırlar. Söz konusu durum iş güvenliği uzmanlarının çalışma şartlarını ağırlaştırmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı iş görenlerin refah seviyesini artırma ve çalışma şartlarını iyileştirme için geniş bir yelpazede hizmet veren İş Sağlığı ve Güvenliği uzmanlarının iş yüklerinin en ideal şekilde dağılması için alternatif stratejiler tespit etmek ve önermektir. Çalışmada ülkemizdeki 6 farklı ilin büyükşehir belediyelerinde çalışan İş Sağlığı ve Güvenliği uzmanlarının iş yükleri karşılaştırılmıştır. Mevcut yükü hafifletmek için alternatif stratejiler belirlenmiş, iş görme alternatifleri için kriterler ve kriter ağırlıkları belirlenerek alternatifler arasında çok kriterli karar verme tekniklerinden TOPSIS kullanılarak sıralama yapılmıştır. Yapılan karşılaştırmalarda oluşan bu iş yüklerine göre değerlendirme yapıldığında A sınıfı iş güvenliği uzmanlarının iş yüklerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Bulgulardan elde edilen verilere göre çeşitli iyileştirme stratejileri geliştirilmesi çalışmanın sonuç kısmını oluşturmaktadır. Kurumda görev yapan tam zamanlı A sınıfı uzman sayısını artırma, A sınıfı uzman kontrolündeki alt tehlike sınıflarından uzman sayısını artırma, yarı zamanlı A sınıfı uzman görevlendirme ve Ortak Sağlık Güvenlik Birimi’nden (OSGB) hizmet alma alternatifleri üzerinde durulmuştur. Elde edilen bulgulara göre bu alternatifler arasından tam zamanlı uzman sayısını artırma en iyi strateji olarak önerilmiştir. Bu stratejiyi sırasıyla ortak sağlık güvenlik biriminden hizmet alma, alt tehlike sınıfında çalışan iş güvenliği uzman sayısını artırma ve çalışan yarı zamanlı A sınıfı iş güvenliği uzman sayısını artırma izlemiştir.

Anahtar Kelimeler

: İş sağlığı, İş güvenliği, Belediye, Verimlilik, Yönetim

Administrative Strategy Recommendations for Improvement of Workloads of Occupational Safety Experts

Öz

Occupational safety professionals, who have earned the title of experts as a result of different practices in the field of Occupational Health and Safety, serving in a multidisciplinary structure, are faced with workloads arising from their work in a large number of topics and areas with different sensitivities when evaluated in terms of workload today. This situation aggravates the working conditions of occupational safety experts. The main purpose of this paper is to identify and propose alternative strategies for the most ideal distribution of the workload of Occupational Health and Safety specialists, who provide a wide range of services to increase the welfare level of employees and improve working conditions. In the paper the workloads of Occupational Health and Safety experts working in metropolitan municipalities of 6 different provinces in our country were compared. Alternative strategies were determined to alleviate the current burden, criteria and criterion weights were determined for business alternatives, and a ranking was made among the alternatives using TOPSIS, one of the multi-criteria decision-making techniques. When evaluated according to these workloads in the comparisons, it was determined that the workloads of Class A occupational safety experts were high. Developing various improvement strategies according to the data obtained from the findings constitutes the conclusion part of the paper. The alternatives of increasing the number of full-time Class A experts working in the institution, increasing the number of experts from sub-hazard classes under the control of A class experts, assigning part-time Class A experts and receiving services from the Joint Health and Safety Unit (OSGB) were emphasized. According to the findings, increasing the number of full-time experts among these alternatives was suggested as the best strategy. This strategy was followed by receiving service from the common health and safety unit, increasing the number of occupational safety experts working in the lower hazard class, and increasing the number of part-time class A occupational safety experts working.

Anahtar Kelimeler

Occupational Health, Occupational Safety, Municipality, Efficiency, Management

Kaynakça

• Baltacı, A. (2017). İş Yükü ve Performans Arasındaki İlişkiler: Ampirik Bir Araştırma. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (1), 101-121.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Veri Analizi El Kitabı. Pegem Akademi.
• Chen, M. F., Tzeng, G. H. (2004). Combining Grey Relation and TOPSIS Concepts for Selecting an Expatriate Host Country. Mathematical and Computer Modelling, 40(13), 1473-1490.
• Cheng, C. H., Yang, K. L., Hwang, C. L. (1999). Evaluating Attack Helicopters by AHP Based on Linguistic Variable Weight. European Journal of Operational Research, 116(2), 423-435.
• Çakmak, B., Etiler, N., & Doğan, N. (2018). An Analysis of Occupational Safety and Health Practitioners' Workload in Turkey. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(9). https://doi.org/10.3390/ijerph15091919
• Çalışkan, O. (2014). İşletme Yönetimi. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Demir, N. (2012). İşletme Yönetimi. Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Deng, H., Yeh, C. H., Willis, R. J. (2000). Inter-Company Comparison Using Modified TOPSIS With Objective Weights. Computers Operations Research, 27(10), 963-973.
• Ding, J. F., Liang, G. S. (2005). Using Fuzzy MCDM to Select Partners of Strategic Alliances for Liner Shipping. Information Sciences, 173(1-3), 197-225.
• Eraslan E., Cansaran C. (2020). İş Sağlığı ve Güvenliği Algısının Değerlendirilmesi. Journal of Turkish Operations Management. 4(1): 357-368. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1201042
• Güney, H. (2013). İşletme Yönetimi. Detay Yayıncılık.
• İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik. 20.06.2012 https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf? mevzuatNo=16923&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5
• İSGGM Belediyelerde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulama Rehberi (2020). İSGMM Kamu İş Sağlığı ve Güvenliği Birimi.
• İşman, A. (2011). Uzaktan Eğitim, Pegem Akademi.
• Kamuda İş Sağlığı ve Güvenliği (2021). İSGGM
• Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karaatlı, M., Ömürbek, N. ve Köse, G. (2014). Analitik Hiyerarşi Süreci Temelli VIKOR ve TOPSIS Yöntemleri ile Futbolcu Performanslarının Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(1), 25-61. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/210882
• Kılkış, İ. & Alper, Y. (2015). 6331 Sayılı Kanun’da İş Güvenliği Uzmanlığı: Nitelikleri, Görevlendirilmeleri ve Yetkilendirilmeleri. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 5 (1), 32-67. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sgd/issue/28889/308809
• Roy, B. (1991). The Outranking Approach and the Foundations Of ELECTRE Methods. Theory and Decisions 31 (1): 49–73.
• Shanian, A., Savadogo, O. (2006). TOPSIS Multiple-Criteria Decision Support Analysis for Material Selection of Metallic Bipolar Plates for Polymer Electrolyte Fuel Cell. Journal of Power Sources, 159(2), 1095-1104.
• Shyur, H. J., Shih, H. S. (2006). A Hybrid MCDM Model for Strategic Vendor Selection. Mathematical and Computer Modelling, 44(7-8), 749-761.
• Sivrikaya, O. (2016). Türkiye’de Yükseköğretim Kurumlarında İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminde Güncel Durum. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6 (2), 151-162. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1711574
• T.C. Resmî Gazete Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. 15/05/2013; 28648. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/05/20130515-1.htm
• T.C. Resmî Gazete İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120630-1.htm 20/6/2012;28339.
• Tepe, S. (2021). Örnek Uygulamalarla Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri. Akademisyen Yayınevi.
• Tsaur, S. H., Chang, T. Y., Yen, C. H. (2002). The Evaluation of Airline Service Quality by Fuzzy MCDM. Tourism Management, 23(2), 107-115.
• Wang, T. C., Chang, T. H. (2007). Application of TOPSIS in Evaluating Initial Training Aircraft Under a Fuzzy Environment. Expert Systems with Applications, 33(4), 870-880.
• Wang, Y. J., Lee, H. S., Lin, K. (2003). Fuzzy TOPSIS for Multi-Criteria Decision Making. Computers & Mathematics with Applications, 53(11), 1762-1772
• Wang, Y. M., Elhag, T. M. (2006). Fuzzy TOPSIS Method Based on Alpha Level Sets with an Application to Bridge Risk Assessment. Expert Systems with Applications, 31(2), 309-319.
• Yamamoto, G. T., Zümrüt, N., & Altun, D. (2018). İş Kazalarının Önlenmesinde Sanal Gerçeklik Teknolojisi İle Deneyimsel Öğrenme. International Congress on Business and Marketing, Istanbul.