Yves Klein: Antropometrileri ve Monokromları Üzerine Güncel Bir İnceleme

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 3, 2258 - 2278, 30.09.2023

Hande Çil , Mustafa Hikmet Aydıngüler , Burak Boyraz

https://doi.org/10.15869/itobiad.1294099

Öz

16. Yüzyıldan itibaren kendini gösteren Avrupa merkezli nüfus artışı önce kırsaldan kente bir göç dalgası başlatır. Ardından hazır bir iş gücü meydana getirir. İlk zamanlar hazır iş gücünden faydalanan üretim merkezleri vakit ilerledikçe buhar enerjisine döner. Bu durum süratle yaygınlaşır ve sanayi devriminin önünü açar. Artık söz konusu olan makineleşmedir. Gelecekte makineleşmenin ve bunu sağlayan teknolojilerin gündelik yaşama tesir edip insan hayatını kolaylaştıracağı ümit edilir. Ne var ki yalnızca bir yüzyıl kadar sonra, 1914 ve 1945 yılları arasında kıta coğrafyasında iki büyük savaş belirir. Batı toplumları nezdinde bu savaşlar vesilesi ile karşılaşılan geride silinmesi zor izler bırakan yıkıcı bir etki olur. Buna rağmen 20. Yüzyılın ortalarından itibaren entelektüel düşünce ve eleştiri, aydınlanmadan sonraki en parlak dönemini yaşar. Sanat eleştirisine bakarsak tartışılan hazır nesnelerdir. Birinci Dünya Savaşı yıllarına ait referanslar, çağdaş felsefeye dayalı metinler ve yüksek sesle dile getirilen beyanlar geleneksel tutumların gözden geçirilmesine sebep olur. Devamında yeni bakış açıları türer. İç dünyalardan izler barındıran ifade biçimlerini merkeze alan bu bakış açıları hızla sahneyi yani performansı özümser. Sanatçı artık toplumsal gündeme dair farkındalıklar taşıyan ve disiplinlerarası düşünebilen kişidir. Harekete geçerken ilk kaygısı özgünlüktür. Üretim aşamalarında ise hem izleyicininkini hem de kendi sınırlarını test etmektedir. Yeni Gerçekçilik (Neorealizm) bu durumu benimseyen isimler ile anılan ve sanat tarihinde geniş yer tutan bir akımdır. Makaleye dâhil edilen, kısacık ömrüne bu akım ile ilişkilendirilen pek çok sanatsal girişim, performans ve yapıt sığdıran Yves Klein'dir (1928 - 1962). Günümüz sanat eleştirisine özgü bir metot ile tetkik edilip, yakın zamanlı bir perspektif üzerinden değerlendirilen ise antropometrileri ve monokromlarıdır.

Anahtar Kelimeler

Güzel Sanatlar, Plastik Sanatlar, Resim, Yeni Gerçekçilik, Yves Klein.

Destekleyen Kurum

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

Proje Numarası

SBA-2023-5760

Teşekkür

SBA-2023-5760 kodlu projemizi destekleyen Yıldız Teknik Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Koordinatörlüğü birimine teşekkür ederiz.

Yves Klein: An Actual Review of His Anthropometries and Monochromes

Öz

The European-based population growth, which has manifested itself since the 16th century, first initiates a wave of migration from the countryside to the city. It then creates a ready workforce. Production centers, which benefited from the ready workforce for the first time, return to steam energy as time progresses. This situation becomes widespread rapidly and paves the way for the industrial revolution. It is now the machine that is concerned. It is hoped that in the future, mechanization and the technologies that provide it will be transferred to everyday life and facilitate human life. However, only a century later, between 1914 and 1945, two major wars appear in the continental geography. There is a devastating effect on Western societies that leaves difficult traces to be erased behind, which is encountered by the occasion of these wars. Despite this, intellectual thought and criticism from the mid-20th century experience the brightest period after the Enlightenment. If we look at the criticism of art, they are ready objects discussed. References from the First World War years, texts based on contemporary philosophy and statements expressed loudly lead to a review of traditional attitudes. New perspectives are constantly derived. These perspectives, which center the forms of expression that contain traces from the inner worlds, absorb the stage, that is, performance. The artist is now a person who has awareness of the social agenda and can think interdisciplinary. His first concern when acting is originality. During the production stages, it tests both the audience's and their own limits. New Realism (Neorealism) is a movement that is referred to by names that adopt this situation and has a wide place in the history of art. Many artistic initiatives included in the article, are associated with this movement in its short life; Yves Klein, which fits performance and artwork (1928 - 1962). It is anthropometries and monochromes, which are repeated with a method specific to today's art criticism and evaluated from a close-time perspective.

Anahtar Kelimeler

Fine Arts, Plastic Arts, Painting, Neorealism, Yves Klein.

Proje Numarası

SBA-2023-5760

Kaynakça

• Arsava, F. (1999). “Avrupa Birliği Anlaşması-Değişiklik Prosedürü”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 54(01), 7-21.
• Balseçen, H. (2018). “Yves Klein’ın Antropometrilerindeki Bedenler”. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 8(2/1), 12-20.
• Banai, N. (2014). Yves Klein, London: Reaktion Books.
• Boyraz, B. & Cantürk, A. (2013). “Yeni Gerçekçilik Bağlamında Yves Klein ve Fernandez Arman’ın Boşluk ve Doluluk Sergileri”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(3), 125-135.
• Bozkanat, E. (2021). “Algı Yönetimi ve Propaganda: Nazi Almanyası Üzerinden Bir Değerlendirme”. Öneri Dergisi, 16(55), 74-94.
• Esen, E., Elibol, G. C. & Koca, D. (2018). “Temel Tasarım Eğitimi ve Bauhaus” . Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 8(1), 37-44.
• Gök, M. & Aydın, S. (2020). “Gündelik Hayat Bağlamında Dönüşen Sanat”. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 229-246.
• Gökduman, D. (2019). “Resim Sanatında 1940-1960 Yılları Arasında Soyut Dışavurumcu Akımlar”. Journal of Awareness, 3, Özel Sayı, 235-256.
• Gökgöz, Z. (2023). “Duchamp ve Mitsel Söylem”. Belgü, Özel Sayı, 371-382.
• Güçhan, A. (2013). “Popüler Kültür Çalışmaları Işığında Pop Art”. Selçuk İletişim, 3(2), 23-29.
• Jeanroy, A. (2013). Yves Klein, Claude Paret, The Memorial, an Architectural Project. Minneapolis: University of Minnesota.
• Jones, A. (1998). Body Art / Performing The Subject. Minneapolis: University of Minneapolis Pub.
• Kılınç, B. (2014). “Yeni Gerçekçilik ve Luchino Visconti: Sinema Tarihine Yeniden Bakmak”. Atatürk İletişim Dergisi, (7), 39-58.
• Kıraç, S. & İlhan, B. (2010). “Avrupa Birliği Oluşum Süreci ve Ortak Politikalar”. Milli Eğitim Dergisi, 40(188), 191-201.
• Koç Altuntaş, S., Ertas Besır, S. & Dereli, B. (2021). “Bauhaus Dönemi Işığında Mobilya Atölyelerinin İncelenmesi”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30(2), 195-206.
• Mercin, L. & Alakuş, A. O. (2005). “Sanat Eleştirisi ve Pedagojik Eleştiri Yönteminin İncelenmesi”. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (5), 36-46.
• Oğuz, D. (2015). “1960-1980 Arası Değişen Doğa Algısı ve Sanatta Doğaya Yöneliş”. Yedi, (14), 67-76.
• Önbayrak, N. (2014). “Sanatta Gerçeklik İçerisinde İtalyan Yeni Gerçekliği”. Marmara İletişim Dergisi, 13(13), 187-203.
• Pek, E. (2021). “Bauhaus Tasarım Okulu Yaklaşımında Seramik Tasarımı”. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (53), 203-234.
• Ruhberg, K. & K. Honnef, M. Schneckenburger, C. Fricke (2000). Art of The 20th Century. Germany: Taschen.
• Selçuk, E. (2021). “Marcel Duchamp Bir Günahkâr Mı?”. Erciyes Akademi, 35(1), 245-260.
• Temkin, A. & B. Fer, E. Hall (2008). Color Chart Reinventing Color, 1950 to Today. New York: Museum of Modern Art.
• Uz, N. & Uz, A. (2017). “Mavi Dünya: Yves Klein’in Resim ve Heykelleri”, SOBİDER, 4(12), 81-93.
• Weitemeier, H. (2001). Klein, Germany: Taschen.
• Yıldız, B. (2016). “Marcel Duchamp Eserlerinin Yıkıcı Düzlemi ve Ready-Made’lerindeki Anti-Topografi”, Art-Sanat Dergisi, (6), 133-146.