Evaluation of Financial Performances of Deposit and Participation Banks within the Framework of Asymmetric Information

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 3, 1710 - 1726, 30.09.2023

Hülya Er , Ahmet Gülmez

https://doi.org/10.15869/itobiad.1324254

Öz

It is considered that asymmetric information affects sectors such as health, insurance, and banks, and in this direction, it is also effective on the country's economy. This study aimed to examine the effects of banks' financial performance on BIST-100, real sector confidence, and consumer confidence indices within the framework of asymmetric information. In this context, the data of deposit banks and participation banks operating in Turkey between 2013Q1 and 2019Q4 were analyzed by correlation, regression, and panel data analysis methods. In light of the data obtained, it was concluded that the relationship levels between the liquidity/asset and capital/asset ratios of deposit and participation banks, and the real sector confidence, consumer confidence, and, BIST-100 indices differ according to the cyclical developments in the periods and time. It has been determined that there is a difference between the trust of the participation banks and the deposit banks regarding the trust of the consumers. It has been determined that consumers evaluate participation banks as an alternative to deposit banks according to time and cyclical developments, and deposit banks need consumer confidence more than participation banks. It has been concluded that the real sector confidence index affects banks' capital/asset ratio. In an asymmetric information environment, the banking and real sector have different information about each other and the changes in the real sector confidence index may affect the capital/asset ratio of the banks. In line with this effect, changes in the real sector confidence index may increase or decrease the capital/asset ratios of banks. In line with the studies carried out, it is considered that asymmetric information can have different effects on deposit banks and participation banks and that banks' giving more importance to this issue is an important factor for financial development. To minimize the effect of asymmetric information on banks and to increase the financial soundness of banks, it is recommended to apply more equity-based methods. Due to the limited number of studies examining the financial performance of banks within the framework of asymmetric information, it is expected that this study will contribute to the development of the banking sector and the literature.

Anahtar Kelimeler

Finance, Islamic Finance, Banking, Participation Banking, Panel Data Analysis

Asimetrik Bilgi Çerçevesinde Mevduat ve Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi

Öz

Asimetrik bilginin, sağlık, sigorta ve banka gibi sektörleri etkilediği ve bu doğrultuda ülke ekonomisi üzerinde de etkili olduğu değerlendirilmektedir. Bu çalışma, asimetrik bilgi çerçevesinde bankaların finansal performanslarının, BIST-100, reel kesim güven ve tüketici güven endeksleri üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamıştır. Bu kapsamda Türkiye’de faaliyetlerine devam eden mevduat bankaları ve katılım bankalarının 2013Q1-2019Q4 yılları arasındaki verileri, korelasyon, regresyon ve panel veri analizi yöntemleri ile incelenmiştir. Elde edilen veriler ışığında mevduat ve katılım bankalarının likidite/varlık ve sermaye/varlık oranları ile reel kesim güven, tüketici güven ve BIST-100 endeksleri arasındaki ilişki düzeylerinin dönemler içinde yer alan konjoktürel gelişmelere ve zamana göre farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Tüketicilerin güveni konusunda katılım bankaları ile mevduat bankalarına duyulan güven arasında bir ayrımın olduğu belirlenmiştir. Tüketicilerin zamana ve konjonktürel gelişmelere göre katılım bankalarını mevduat bankalarına alternatif olarak değerlendirdikleri ve mevduat bankalarının katılım bankalarına oranla tüketici güvenine daha çok ihtiyacının olduğu tespit edilmiştir. Bankaların sermaye/varlık oranına reel kesim güven endeksinin etki ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Asimetrik bilgi ortamında, bankacılık ve reel sektörün birbirleri hakkında farklı bilgilere sahip olması ve reel kesim güven endeksindeki değişimler, bankaların sermaye/varlık oranını etkileyebilir. Bu etki doğrultusunda reel kesim güven endeksindeki değişimler bankaların sermaye/varlık oranlarını artırabilir veya azaltabilir. Yapılan çalışmalar doğrultusunda, asimetrik bilginin mevduat bankaları ve katılım bankaları üzerinde farklı etkiler yaratabileceği, bankaların bu konuya daha fazla önem vermelerinin finansal gelişim için önemli bir unsur olduğu değerlendirilmektedir. Asimetrik bilginin bankalar üzerindeki etkisini en aza indirebilmek, bankaların finansal sağlamlığını artırabilmek için daha fazla öz sermayeye dayalı yöntemlerin uygulanması önerilmektedir. Asimetrik bilgi çerçevesinde bankaların finansal performanslarının incelendiği çalışmaların sınırlı olması sebebiyle bu çalışmanın bankacılık sektörünün gelişimine ve literatüre katkı sunması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Finans, İslami Finans, Bankacılık, Katılım Bankacılığı, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Akerlof, G. A. (1970). The Market for “Lemons”: Quality Uncertainty and the Market Mechanism. The Quarterly Journal of Economics, 84(3), 488–500.
• Al-Jarhi, M. A. (2002). Islamic finance: an efficient and equitable option. Islamic Research and Training Institute, Islamic Development Bank, 1–24.
• Al-Jarhi, Mabid A. (2021). Economic Analysis: An Islamic Perspevtive-I. ASBÜ Yayınları: 01, TKBB Yayınları: 16.
• Baştürk, M. F. (2020). Tüketici Güven Endeksi ile Hisse Senedi Piyasası Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Maliye Dergisi, 177, 145–159.
• BDDK. (2021). Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Aylık Bankacılık Sektörü Verileri. 12 Haziran 2021 tarihinde https://www.bddk.org.tr/BultenAylik adresinden erişildi.
• BIST. (2020). Borsa İstanbul, 23 Ocak 2021 tarihinde https://borsaistanbul.com/tr/sayfa/44/bist-pay-endeksleri adresinden erişildi.
• BIST.(2021). Borsa İstanbul, Endeks Verileri. 23 Ocak 2021 tarihinde https://datastore.borsaistanbul.com/ adresinden erişildi.
• Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The Lagrange Multiplier Test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239–253.
• Chapra, M. U. (2019). Adil Bir Para Sistemine Doğru (Ö. F. Çev Tekdoğan (ed.)). İktisat Yayınları.
• Chen, S. S. (2011). Lack of Consumer Confidence and Stock Returns. Journal of Empirical Finance, 18(2), 225–236.
• Demir, Ü. (2014). Türkiyede Uygulanan Faiz Politikalarının Borsa 100 Endeksi Üzerindeki Etkileri. Atatürk Üniversitesi.
• Demirel, S. K. ve Artan, S. (2017). The Causality Relationships between Economic Confidence and Fundamental Macroeconomic Indicators: Empirical Evidence from Selected European Union Countries. International Journal of Economics and Financial Issues, 7.
• Drukker, D. M. (2003). Testing for Serial Correlation in Linear Panel-Data Models. The Stata Journal, 3(2), 168–177.
• Ekiz, Ç. (2006). Asimetrik Bilgi Teorisinin Bireysel Bankacılık Sektörü Üzerindeki Etkileri. Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı.
• Erer, D., Erer, E., & Korkmaz, Ö. (2019). Katılım Bankacılığının Kredi Aktarım Mekanizmasındaki Rolü: Türkiye Üzerine Asimetrik Bir Uygulama. In Katılım Fİnansmanında Yeni Yaklaşımlar (pp. 11–45). TKBB Yayınları.
• Fidan, M. M. (2011). Kobi Kredi Piyasasında Asimetrik Bilgi Ve Ahlaki Tehlike: Laleli Örneği. Maliye ve Finans Yazıları, 1(90), 41–57.
• Gökalp, F. (2014). Kriz Öncesi ve Kriz Sonrası Dönemler İtibariyle Katılım Bankaları ve Ticari Bankaların Karlılığı Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32, 191–201.
• Gürgür, T., & Kılınç, Z. (2015). What Drives the Consumer Confidence in Turkey? Research and Monetary Policy Department, Central Bank of the Republic of Turkey, 17, 1–13.
• Hahm, J.-H., & Mishkin, F. S. (2000). Causes Of The Korean Financial Crisis: Lessons For Policy. National Bureau of Economic Research, 7483, 1–77.
• Hausman, J. A. (1978). Specification Tests in Econometrics. Econometrica, 46(6), 1251–1271. http://www.jstor.org/stable/1913827%5Cnhttp://www.jstor.org/%5Cnhttp://www.jstor.org/action/showPublisher?publisherCode=econosoc.%5Cnhttp://www.jstor.org
• Hsu, C. C., Lin, H. Y., & Wu, J. Y. (2011). Consumer Confidence and Stock Markets: The Panel Causality Evidence. International Journal of Economics and Finance, 6(3), 91–98.
• IFSB. (2021). Islamic Financial Services Board, Data by Country (Islamic Banking). 23 Ocak 2021 tarihinde https://www.ifsb.org/psifi_03.php adresinden erişildi.
• Iqbal, A. (2012). Liquidity Risk Management: A Comparative Study between Conventional and Islamic Banks of Pakistan. Global Journal of Management and Business Research, 12(5), 54–64.
• Jaffee, D. M., & Russell, T. (1976). Imperfect Information, Uncertainty, and Credit Rationing. The Quarterly Journal of Economics, 90(4), 651–666.
• Jansen, W. J. ve Nahuis, N. J. (2003). The Stock Market and Consumer Confidence: European Evidence. Economics Letters, 79(1), 89–98.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Bilim Kitap Kırtasiye Yayınevi.
• Kaygısız, A. D. (2019). Türkiye’de Tüketici Ve Reel Kesim Güven Endeksi İle Seçilmiş Makro Değişkenler Arasındaki İlişki: 2010-2018. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(1), 314–332.
• Khan, M., & Mirakhor, A. (1994). Monetary Management in an Islamic Economy. Journal of King Abdulaziz University-Islamic Economics, 6(1), 3–21. https://doi.org/10.4197/islec.6-1.1
• Kurt, Ü. (2018). İstikrar Ve Güvenin Tüketici Kredileri Üzerindeki Etkisi: Türkiye İçin Zaman Serisi Analizi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(32), 365–378.
• Mishkin, F. S. (1997). The Causes and Propagation of Financial Instability : Lessons for Policymakers. Maintaining Financial Stability in a Global Economy, 55–96.
• Mishkin, F. S., & Strahan, P. E. (1999). What Will Technology Do To Financial Structure? National Bureau of Economic Research Working Paper, No. 6892, 1–41.
• Münyas, T. (2016). Finansal Sistemin Yapısı ve Finansal Piyasalar. In T. Münyas (Ed.), Finansal Piyasalar ve Kurumlar (pp. 1–13). Ekin Yayınevi.
• Müslümov, A., & Aras, G. (2004). Kredi Piyasalarında Asimetrik Bilgi Ve Bankacılık Sistemi Üzerine Etkileri. İktisat İşletme ve Finans, 222, 55–65. https://doi.org/10.3848/iif.2004.222.1936
• Ocampo, J. A., Spiegel, S., & Stiglitz, J. E. (2008). Capital Market Liberalization and Development. In J. A. Ocampo & J. E. Stiglitz (Eds.), Capital Market Liberalization and Development (pp. 1–47). Oxford University Press.
• Okuyan, H. A. (2009). Asimetrik Bilginin Türk Bankacılık Sektörü ve Kredi Piyasaları Üzerinde Etkisi. Anadolu InternationalConference in Economics, 2–12.
• Parasız, İ. (2007). Modern Bankacılık Teori ve Uygulama (2.baskı). Ezgi Kitapevi Yayınları.
• Parlakkaya, R., & Çürük, S. A. (2011). Finansal Rasyoların Katılım Bankaları ve Geleneksel Bankalar Arasında Bir Tasnif Aracı Olarak Kullanımı : Türkiye Örneği. Ege Akademik Bakış, 11(3), 397–405.
• Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. In Discussion Paper Series (Vol. 1240).
• Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross‐section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265–312.
• Sadr, K., & Iqbal, Z. (2002). Choice Between Debt and Equity Contracts and Asymmetrical Information: Some Empirical Evidence. In M. Iqbal & D. T. Llewellyn (Eds.), Islamic Banking and Finance New Perspectives on Profit-Sharing and Risk (pp. 139–151). Edward Elgar Publishing. https://doi.org/10.4337/9781843765318.00013
• Sayan, M. (2019). 2008 Küresel Finans Krizinin Türkiye’deki Katılım Bankaları İle Mevduat Bankalarına Etkisinin Asimetrik Bilgi Teorisi Çerçevesinde Ampirik Değerlendirmesi: Ardl Modeli. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İslam İktisadı ve Finansı Anabilim Dalı.
• Shiller, R. J. ve Akerlof, G. A. (2010). Hayvansal Güdüler (Ç. N. Domaniç & Ç. K. Levent (eds.)). Scala Yayıncılık.
• Siddiqi, M. N. (2006). Islamic Banking and Finance in Theory and Practice: A Survey of State of the Art. Islamic Economic Studies, 13(2), 1–48.
• Simons, H. (1948). Economic policy for a free society. University of Chicago Press.
• Stiglitz, J. E., & Weiss, A. (1981). Credit Rationing in Markets with Imperfect Information. The American Economic Review, 71(3), 393–410.
• Stiglitz, S. (2008). The fruit of hypocrisy. The Guardian.
• Takan, M. ve Acar, M. (2018). Bankacılık Teori, Uygulama ve Yöntem (8.baskı). Nobel Yayınları.
• TCMB. (2020). Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Reel Kesim Güven Endeksi. 08 Aralık 2020 tarihinde https://www.tcmb.gov.tr/ adresinden erişildi.
• Tekin, B., & Cengiz, S. (2018). Pay Senedi Piyasası İle Tüketici Güven Endeksi Arasındaki Nedensellik Ve Eşbütünleşme İlişkileri: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(29), 3837–3847.
• Toraman, C., Ata, H. A., & BUĞAN, M. F. (2015). İslami Bankacılık Faaliyetlerine Yönelik Müşteri Algısı Üzerine Bir Araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(4), 761–779.
• TCMB. (2021). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi. 23 Ocak 2021 tarihinde https://evds2.tcmb.gov.tr/ adresinden erişildi.
• TUİK. (2020). Türkiye İstatistik Kurumu, Güven Endeksleri. 20 Aralık 2020 tarihinde https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ekonomik-guven-117&dil=1 adresinden erişildi.
• Tuncay, M. (2018). Katılım Bankaları İle Mevduat Bankalarının Finansal Performanslarının Karşılaştırılması. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 160–176.
• World Bank. (2021). World Bank Group (WBG), Databank. 23 Ocak 2021 tarihinde https://databank.worldbank.org/reports.aspx?source=2&country=TUR adresinden erişildi.
• Yurttadur, M., & Demirbaş, H. (2017). Türkiye’de Bulunan Katılım Bankaları ve Özel Sermayeli Mevduat Bankalarının Finansal Performanslarının Karşılaştırılması. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 89–117.