A Value at the Focus of Value Education: The Prophet Muhammad

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 3, 272 - 299, 01.09.2012

Hüseyin Akyüz

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Değerler Eğitiminin Odağında Bir Değer: Hz. Muhammed

Öz

Değer kavramı, aslında yeni bir mefhum değildir. O, tarihin her anında var olmasına rağmen, içinde yaşadığımız asrın zalimce uygulamaları yüzünden yeniden gündeme gelmiş ve popüler olmuştur. Asrımızın insanı, savaşlar ve ekonomik nedenler sebebiyle mutsuzluk içerisindedir. Yapılan ilmî toplantılarda batı dünyasının bu mutsuz durumdan kurtulmak, dünyayı daha yaşanabilir bir hale getirmek, bireysel ve toplumsal huzuru sağlamak için değerleri tek çıkış noktası olarak gördüğü ifade edilmektedir. Buna mukabil içerisinde bulunduğumuz doğu dünyasının ise suskun olduğu söylenmektedir. Bu bağlamda doğu dünyasının bir mensubu olarak Müslümanlar, değerlerini yeniden sesli bir şekilde gündeme taşımaları gerekmektedir. Şüphesiz değerler söz konusu olduğunda, Müslümanlar için Hz. Peygamber örnek alınması gereken önemli bir şahsiyettir. İşte bu çalışmada olumsuz değerlerin egemen olduğu bir çağda, Hz. Muhammed‟in câhiliye batağına saplanmış bir toplumu İslamî değerlerle nasıl eğittiği ele alınacaktır

Anahtar Kelimeler

Hz. Peygamber, Değer, Ahlak, Hadis, Sünnet, Değerler Eğitimi

Kaynakça

• Abdurrazzâk b. Hemmâm, Ebû Bekir es-San‟ânî (ö.211/826), el- Musannef, (Ma‟mer b. Râşid (öl.144/770)‟in el-Câmi‟i ile birlikte), Tahk.: Habîburrahman el-A‟zamî, I-XI, 2. bs., Beyrut: el-Mektebetu‟l-İslâmî, /1983.
• Akyüz, Hüseyin, “el-Câhız‟ın Sünnet/Hadis Anlayışı”, Doktara Tezi, A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2004.
• Aydın, Hüseyin, “Allah Rasûlünü Yeniden Anlamak”, Dinî Araştırmalar, c.I, Sayı:2, (1998):121–136. el-Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. Hüseyin b. Ali (ö.458/1066), Sunen,
• Tahk.: Muhammed Abdulkadir „Atâ, I-X, Mekke: Mektebetu Dâri‟l-Bâz, /1994.
• ……………………… Şu‟abu‟l-İmân, Tahk.: Muhammed es-Sa‟id Besyunî ez-Zağlul, I-VIII, 1. bs., Beyrut: Dâru‟l-Kütübi‟l-İlmiyye, 1410.
• Bolay, Süleyman Hayri, “Aşkın Değerler Buhranı”, Değerler ve Eğitimi Uluslar Arası Sempozyumu Bildiriler Kitabı Kasım 26–28 2004, İstanbul: Dem Yayınları, 2007, s.55–69.
• Boyacıoğlu, Ramazan, “Hz. Muhammed‟in Vahiy Öncesi Dönemi”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c.:1, sayı:5, (2005):1- el-Buharî, Ebû Abdillah Muh. b. İsmail (ö.256/870), el-Câmi‟u‟s-Sahîh,
• I-VIII, 2. bs., İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Cevizci, Ahmet, “Değer”, Paradigma Felsefe Sözlüğü, 7. bs., İstanbul: Paradigma Yayıncılık, 2010, s.399-400. ed-Darimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdirrahman (ö.255/869),
• Sunen, I-II, 2. bs., İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Ebû Avâne, Yakub b. İshâk b. İbrahim el-İsferâyînî (ö.316/928), el- Musned, Tahk.: Eymen b. Arif ed-Dımeşkî, I-V, 1. bs., Beyrut: Dâru‟l- Ma‟rife, 1998.
• Ebû Davud, Suleyman b. el-Eş‟as es-Sicistânî (ö.275/889), Sunen, I-V, bs., İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Ebû Şuhbe, Muhammed b. Muhammed, es-Sîretü'n-Nebeviyye fî Dav'i'l- Kur'an ve's-Sünne, I-II, 2. bs., Dımaşk: Darü'l-Kalem, 1996. el-Elbânî, Muhammed Nasiruddin, Silsiletu‟l-Ehadisi‟d-Daife ve‟l
• Mevdua ve Eseruha‟s-Seyyi‟ Fi‟l-Umme, I-XIV, 2. bs., Riyad: Mektebetu‟l- Meârif, 1408/1988.
• Hamidullah, Muhammed, Hz. Peygamber‟in Savaşları, (çev.: Nazire Erinç Yurter, İstanbul: Acar Matbaacılık, ts. İbn Ebî Şeybe, Abdullah b. Muhammed b. Ebî Şeybe İbrahim İbn Osman Ebî Bekir el-Kufî (ö.235/849), Kitâbu‟l-Musannef fi‟l-Ehâdisi ve‟l- Âsâr, Tahk.: Kemal Yusuf el-Hût, I-VII, 1. bs., Riyad: el-Mektebetu‟r- Ruşd, 1409.
• İbn Hanbel, Ahmed b. Muhammed (ö.241/855), el-Musned, I-VI, 2. bs., İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• İbn Hişâm, Ebû Muhammed Abdulmelik (ö.218/833), es-Sîretu‟n- Nebeviyye, Tahk.: Mecdî Fethî es-Seyyid, I-V, 1. bs., Mısır: Dâru‟s- Sahabe Li‟t-Türâs), 1416/1995.
• İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd el-Kazvinî (ö.275/888), Sunen, I-II, 2. bs., İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• İbn Manzûr, Ebu‟l-Fadl Cemâlüddin Muhammed b. Mükerrem el-Ifrıkî el-Mısrî (ö.711/1311), Lisânu‟l-„Arab, I-XV, Beyrut: Dâru Sadr, /1956.
• İbn Sa‟d, Ebû Abdullah Muhammed, Kitâbu‟t-Tabakâti‟l-Kebir, I-VIII, Beyrut: Dâru Sadr, ts. İbnu‟l-Esîr el-Cezerî, Ebu‟l-Hasen Ali b. Muhammed b. Muhammed b. Abdulkerim b. Abdulvâhid eş-Şeybânî (ö.630/1233), el-Kâmil fi‟t-Târîh,
• Tahk.: Ebu‟l-Fidâ Abdullah el-Kâdî, I-XI, 1. bs., Beyrut: Dâru‟l-Kutubi‟l- İlmiyye, 1408/1987.
• Kılıç, Ünal, “Hz. Peygamber‟in Ahlâk‟ı ve Güzel Ahlâka Verdiği Önem”, C.Ü.İlahiyat Fakültesi Dergisi, c.: XIII, sayı:1, (2009): 79-97
• Kırbaşoğlu, Mehmet Hayri, İslam Düşüncesinde Sünnet, 2. bs., Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 1996.
• Konrapa, Zekâi, Peygamberimiz-İslâm Dini ve Aşere-i Mübeşşere, İstanbul: Fatih Yayınevi, 1967.
• Ma‟mer b. Râşid, Ebû „Urve el-Ezdî (ö.144/770), el-Câmi‟, (Ebû Bekir Abdurrazzâk b. Hemmâm es-Sen‟anî (öl.211 h.)‟nin Musannef‟i ile birlikte), Tahk.: Habîburrahman el-A‟zamî, I-XI, 2. bs., Beyrut: el- Mektebetu‟l-İslâmî, 1403/1983.
• Muslim, Ebu‟l-Huseyn Muslim b. Haccac el-Kuşeyrî (ö.261/875), Sahîhu Muslim, I-III, 2. bs., İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992. en-Nesaî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb (ö.303/915), Sunen, I-V, bs., İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Oktay, Ayşe Sıdıka, “İslâm Düşüncesinde Ahlâkî Değerler ve Bunların Global Ahlâka Etkileri”, Değerler ve Eğitimi Uluslar Arası Sempozyumu Bildiriler Kitabı Kasım 26–28 2004, İstanbul: Dem Yayınları, 2007, s.131–145.
• Önal, Mehmet, “Değer” Felsefe Ansiklopedisi (FA), ed.: Ahmet Cevizci, 1. bs., Ankara: Ebabil Yayıncılık, 2006, c. IV, s.51-62.
• Özdemir, Halime, “Kur‟ân-ı Kerîm‟e Göre Câhiliye Çağı İnsanı”, Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006.
• Sandıkçı, Kemal, “İslâm Ahlâk Öğretisinin Temel Dayanağı Olarak Sünnet”, İslâm‟ın Anlaşılmasında Sünnetin Yeri ve Değeri Kutlu Doğum Sempozyumu Bildiriler Kitabı 2001, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2008, 51–61.
• Sarıçam, İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, 4. bs., Ankara: DİB Yayınları, 2005. et-Taberânî, Ebu‟l-Kasım Suleyman b. Ahmed b. Eyyûb (ö.360/971), el
• Mu‟cemu‟l-Evsât, Tahk.: Muhammed Şekûr Mahmûd el-Hâc Emrir, I-II, Beyrut: el-Mektebü'l-İslâmî, 1405/1985. et-Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa (ö.279/892), Sunen, I-V, 2. bs.,
• İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Uysal, Enver, “Değerler Üzerine Bazı Düşünceler ve Bir Erdem Tasnifi Denemesi: İnsanî Erdemler–İslâmî Erdemler”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c.: XII, sayı:1, (2003): 51-69.
• Vakidî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ömer (ö.207/823), Kitabu‟l-Meğazî, Tahk.:Marsden Jones, I-III, 3. bs., London: Oxford University Press, Yavuz, Şevket, “Değerlerin Şeceresi, Doğası, Sınırı ve Devamlılığı: Değerlerin Dinî ve Sosyal Karakteri ve Sürekliliği”, Değerler ve Eğitimi Uluslar Arası Sempozyumu Bildiriler Kitabı Kasım 26–28 2004, İstanbul: Dem Yayınları, 2007, s.89–110. Künye:
• Akyüz, Hüseyin, “Değerler Eğitiminin Odağında Bir Değer: Hz. Muhammed”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi III, (2012): 272-299.