The Phenomenon of Poverty and Social Repercussions in Turkey

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 1, 76 - 117, 01.03.2012

Reşat Açıkgöz Ö. Şükrü Yusufoğlu

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Türkiye’de Yoksulluk Olgusu ve Toplumsal Yansımaları

Öz

Bu çalışmada, Türkiye özelinde, yoksulluk olgusunun farklı boyutları ve yoksullukla ilgili çeşitli problemler ele alınmaktadır. Yoksulluk, günümüzde birtakım makro ve mikro faktörlerin etkisiyle ortaya çıkmaktadır. Makro faktörlerin başında; küreselleşme, işsizlik, küresel sermaye, ekonomik krizler ve göç gibi unsurlar gelmektedir. Eğitimsizlik, kapasite yoksunluğu, yoksulluk kültürü ve bireysel özellikler gibi unsurlar ise mikro faktörler arasında yer almaktadır. Günümüzde küresel bir sorun halini alan yoksulluk, beraberinde çeşitli sosyal problemler de getirmekte ve birtakım olumsuz sonuçlar da doğurmaktadır. Yoksulluk, genel olarak, sosyal dışlanma, şiddet ve suç, gecekondulaşma ve gettolaşma, marjinalleşme, konut ve toplumsal cinsiyet ayrımcılığı gibi sorunlara yol açmaktadır. Yoksulluk ayrıca, aile parçalanmaları, boşanma ve depresyon gibi problemler doğurmaktadır. Yoksulluğun yol açtığı sorunlar dünya genelinde benzer olmakla birlikte, mahiyetçe ülkeden ülkeye önemli farklılıklar göstermektedir. Dolayısıyla, yoksullukla ilgili araştırmalar yaparken ve yoksullukla mücadele programları hazırlarken ülkelerin özel durumlarını ve yoksulların değişken profilini dikkate almak gerekmektedir. Bu çalışmada böyle bir yol takip edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk, Küreselleşme, İşsizlik, Sosyal dışlanma, Yoksulluk kültürü, Suç

Kaynakça

• Akkaya, Yüksel, “Göç, Yoksulluk ve Kentsel Şiddet” Yoksulluk, Şiddet ve İnsan Hakları içinde, ed. Yasemin Özdek, Ankara: TODAİE Yayınları, 2002, s. 203-215.
• Balcı, Şebnem Gökçeoğlu, Tutunamayanlar ve Hukuk, Ankara: Dost Kitabevi, 2007.
• Bauman, Zygmunt, Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar, çev. Ümit Öktem, İstanbul: Sarmal Yayınları, 1999.
• Çabuklu, Yaşar, Toplumsalın Sınırında Beden, İstanbul: Kanat Kitap, 2004.
• Çağlayan, Savaş, “Göç ve Yoksulluk: Mutlak ve Doğrusal Olmayan Bir İlişki”, Türkiye’de Yoksulluk Çalışmaları içinde, der. Nurgün Oktik, İzmir: Yakın Kitabevi Yayınları, 2008, s. 301-326.
• Çiğdem, Ahmet, “Yoksulluk ve Dinsellik”, Yoksulluk Hâlleri, içinde, ed. Necmi Erdoğan, İstanbul: Demokrasi Kitaplığı Yayınevi, 2002, s. 134- 163.
• DPT, Gelir Dağılımı ve Yoksullukla Mücadele, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara: DPT, 2007.
• Erder, Sema, Refah Toplumunda Getto, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2006.
• Ersoy, Melih ve Tarık Şengül, Kentsel Yoksulluk ve Geçinme Stratejileri- Ankara Örneği, Ankara: ODTÜ Yayınları, 2000.
• Fuchs, Rachel G., Gender and Poverty in Nineteenth-Century Europe, New York: Cambridge University Pres, 2005.
• Goklany, Indur M., “Beşerî Refahın Küreselleşmesi”, çev. Mustafa Acar, Küreselleşme Okumaları, ed. Kudret Bülbül, Ankara: Kadim Yayınları, 2006 s. 87-126.
• Görentaş, Ziya Gökalp, “Türkiye‟de Köyden Kente Göçün Siyasal Yansımaları-I”,
• http://akbulutkoyu.blogcu.com/turkiye-de-koyden- kente-gocun-siyasal-yansimalari-i/1372404, 2007.
• Gül, Hüseyin ve Songül Sallan-Gül, “Türkiye‟de Yoksulluk, Yoksulluk Yardımları ve İstihdam”, Türkiye’de Yoksulluk Çalışmaları içinde, der. Nurgün Oktik, İzmir: Yakın Kitabevi Yayınları, 2008, s. 361-396.
• Hatun, Şükrü, “Yoksulluk ve Çocuklar Üzerine Etkileri”, Türk Tabipler
• Birliği, (2002): 1-44., internet erişimi:
• http://www.manevisosyalhizmet.com/wp
• content/uploads/2010/04/yoksulluk_ve_cocuklar.pdf
• Işık, Oğuz ve M. Melih Pınarcıoğlu, Nöbetleşe Yoksulluk: Sultanbeyli Örneği, 5. bs., İstanbul: İletişim Yayınları, 2005.
• Işık, Oğuz ve M. Melih Pınarcıoğlu, “Nöbetleşe Yoksulluktan Kuralsız Yoksulluğa”, Görüş, Temmuz Sayısı, (2003): 50-53.
• Kalaycıoğlu, Sibel ve Helga Tılıç Rittersberger, “Yapısal Uyum Programlarıyla Ortaya Çıkan Yoksullukla Başetme Stratejileri”, Kentleşme, Göç ve Yoksulluk- 7. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi içinde, ed. Ahmet Alpay Dikmen, 2002 s. 197-246.
• Kızmaz, Zahir, Cezaevi Müdavimleri, Ankara: Orion Yayınevi, 2006.
• Kloby, Jerry, Küreselleşmenin Sefaleti- Eşitsizlik, Güç ve Kalkınma, çev. Orhan Düz, İstanbul: Güncel Yayıncılık, 2005.
• Laçiner, Ömer, “Bir Süreç ve Durum Olarak Yoksullaşmayı Sorgulamak”, Yoksulluk Hâlleri içinde, ed. Necmi Erdoğan, İstanbul: Demokrasi Kitaplığı Yayınevi, 2002, s. 206-213.
• Müderrisoğlu, Serra, “Psikolojik Gelişim, Yoksulluk ve Hak Temelli Yaklaşım: STK Uygulamalarında İlkelerden Yönteme Doğru”, İnsan Hakları İhlali Olarak Yoksulluk içinde, ed. Pınar Uyan Semerci, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2010, s. 93-129.
• Rahnema, Macit, Sefaletin Yoksulluğu Kovduğu Bir Dünya, çev. Şule Ünsaldı, Ankara: Özgür Üniversite Yayınları, 2009.
• Sallan Gül, Songül, “Türkiye‟de Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadelenin Sosyolojik Boyutları: Göreliden Mutlak Yoksulluğa”, Yoksulluk, Şiddet ve İnsan Hakları içinde, ed. Yasemin Özdek, Ankara: TODAİE Yayınları, 2002, s. 107-118.
• Semerci, Pınar Uyan, “Dev ve Cüce Aynı Yolda: Yoksulluk ve Özgürlükler”, İnsan Hakları İhlali Olarak Yoksulluk içinde, ed. Pınar Uyan Semerci, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2010, s. 1-21.
• Şenses, Fikret, Küreselleşmenin Öteki Yüzü Yoksulluk, 4. bs., İstanbul: