Kaygıyı ve Korku Duygularını Kontrol Altına Almada Nebevî Metotlar

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 5, 2195 - 2213, 31.12.2024

Orhan Yılmaz

https://doi.org/10.15869/itobiad.1569615

Öz

Ülkemizde üniversite sınavına hazırlanan veya üniversite okuyan yahut boş gezen gençlerin en fazla mustarip oldukları konulardan biri, geleceğe dair kaygı ve korkulardır. İyi bir okula yerleşememe, sınavlarda başarısız olma veya bir işe girememe korkusu ve kaygısı gençlerimizin başarısını, azmini ve yaşama sevincini olumsuz yönde etkilemektedir. Kontrol altına alınması halinde başarı ve huzur getirecek olan bu fıtri duygular ciddi huzursuzluklara yol açmaktadır. Sağlıklı ve huzurlu bir hayata erişebilmek için bu tür kaygı ve korkuların kontrol altında alınması önem arz etmektedir. Gençlik dönemlerinde kaygı ve korku duygularını makul düzeyde tutup kontrol altına alabilmek için özel bir çaba gerekmektedir. Bu mücadelenin çok farklı yolları ve şekilleri olabilir. Bir uzmandan yardım alma, spor ve sanata yönelme, sosyal aktiviteleri artırma, meditasyon yapma, seyahate çıkma, toprakla uğraşma vb. ilk akla gelen önerilerdir. Hayata dair kaygı sorununa karşı eğitimciler ve psikologların önerdiği bu tür aktiviteler ülkemizin sosyal ve ekonomik yapısı dikkate alındığında herkese hitap etmeyebilir. Bu sorunu aşmak için daha kolay ve kabul gören, herkesin rahatlıkla uygulayabileceği bir metoda ihtiyaç duyulmaktadır. Bize göre bu da Kur’an ve Sünnet merkezli doğru bir din eğitimidir. Özellikle Hz. Peygamber’in (sav) yaşantısını ve sözlerini konu alan hadisler içinde insan psikolojisini müspet yönde etkileyen, duyguları kontrol altına almada yardımcı olan pek çok hikmetli söz ve eyleme rastlanmaktadır. Terapi etkisi yapacağını düşündüğümüz bu hadislerin tespit edilmesi ve güncel yorumlar ışığında kişisel gelişim ve nefis terbiyesi sahasında kullanılması önem arz etmektedir. Bu çalışmada kaygı ve korku duyguları ile mücadelede dini referansların önemi dile getirilmiş, tavsiye ve telkin içerikli hadislerin etkileri üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hadis, Terapi, Eğitim, Kaygı, Stres

Prophetic Methods for Controlling Anxiety and Feelings of Fear

Öz

In our country, one of the most common issues faced by young people who are preparing for university exams, studying at university, or idling around is anxiety and fear about the future. The fear and anxiety of not being able to get into a good school, failing exams, or not being able to get a job negatively affects the success, determination and joy of life of our young people. These natural emotions, which will bring success and peace if controlled, lead to serious unrest when not controlled. It is important to keep such anxiety and fears under control in order to achieve a healthy and peaceful life. A special effort is required to keep feelings of anxiety and fear at a reasonable level and under control during youth. This struggle can have many different ways and forms. Getting help from an expert, turning to sports and arts, increasing social activities, meditation, traveling, dealing with soil, etc. These are the first suggestions that come to mind. Such activities recommended by educators and psychologists against the problem of anxiety about life may not appeal to everyone, considering the social and economic structure of our country. To overcome this problem, an easier and more accepted method that everyone can easily apply is needed. In our opinion, this is a correct religious education centered on the Quran and Sunnah. Especially Hz. Among the hadiths about the life and sayings of the Prophet (pbuh), many wise words and actions that positively affect human psychology and help control emotions are found. It is important to identify these hadiths, which we think will have a therapeutic effect, and to use them in the field of personal development and self-training in the light of current comments. In this study, the importance of religious references in combating feelings of anxiety and fear is emphasized, and the effects of hadiths containing advice and suggestions are emphasized.

Anahtar Kelimeler

Hadith, Therapy, Education, Anxiety, Stress

Kaynakça

• Aba, V. (2020) “Tıbb-I Nebevî Rivâyetleri Hakkında Bazı Yaklaşımlar (Sûfiler Ve Şîa Özelinde)”. Siyer Araştırmaları Dergisi 8, 73-106.
• Aba, V. (2020). “Tıbb-ı Nebevî Bağlamında İlâhî Şifânın Kaynağı Ve Değeri Üzerine Teolojik Değerlendirmeler”. Akademik Siyer Dergisi 1, 112-139.
• Ahmed b. Hanbel. (2001) el-Müsned. Müessesetü’r-risâle.
• Akın, Ş. (2024). “Anxiety during the COVID-19 Pandemic”. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. (16)1, 111-115.
• Altıntaş, R. (2000). “Yazgıcı ve Özgürlükçü Tevekkül Anlayışının Çalışma Hayatına Etkileri”. Dini Araştırmalar. (3) 7, 113-116.
• Ayten, Ali. (2020). Din Ve Sağlık Kavram, Kuram ve Araştırma. Marmara Akademi Yayınları.
• Argyle, M. Benjamin & Beit-Hallahmi, B. (2013). The Social Psychology of Religion Belief and Experience. Imprint.
• Arslan, H. (2014). “Mehmet Akif’in Kader ve Tevekkül Anlayışı”. Hikmet Yurdu. (7)13, 11-27.
• Ayhan, H. (1997). Din Eğitimi ve Öğretimi. İFAV Yayınları.
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâil.(1999). Sahîhu’l-Buhârî. Dârusselâm.
• Çağrıcı, M. (210). “Şükür”. Diyanet İslam Ansiklopedisi. TDV Yayınları.
• Ebu Dâvûd et-Tayâlîsî. (1999). el-Müsned, Dârusselâm.
• Eşref, S.A. (1991). İslam Eğitiminde Yeni Ufuklar. Fikir Yayınları
• Fahrüddin er-Razi. (1990). et-Tefsirü'l Kebir. Darü'l kütübü'l-ilmiyye.
• Hayta, A. (2002). Gençlik, Din ve Değerler Psikolojisi. Ankara Okulu Yayınları.
• İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvînî. (1999). es-Sünen. Dârusselâm Yayınları.
• İbn Manzûr. (1956). Lisânü’l-Arab. Dâru’l-hadîs.
• Karaman, F. (1996). “Tevekkül İnancı Üzerine Bir İnceleme”. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 1/0, 67- 92.
• Karslı, N. (2020). “Üniversite Öğrencilerinde Sabır ve Dindarlık İlişkisi”, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. (0)17, 52-72.
• Kandemir & Y, Çakan, İ.L. & Küçük, R. (2013). Riyazu’s-salihin Peygamberimizden Hayat Ölçüleri. Erkam Yayınları.
• Köknel, Ö. (1995). Kaygıdan Mutluluğa Kişilik. Altın Kitaplar Yayınevi.
• Mevlâna, C.R. (2015). Mesnevi. Bilnet Matbacılık.
• Müslim, b. Haccac el-Kuşeyrî. (1999). Sahihu Müslim. Dârusselam.
• Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Alî en-Nesâî. (1999). es- Sünen. Dârusselâm. Peker, H. (2017). Ruh Sağlığı ve Dini İnanç. Ensar Neşriyat.
• Rağıb el-Isfehânî. (1961). el-Müfredât fi garibi’l-Kur’ân.
• er-Razi, F. (1990). et-Tefsîrü'l kebîr. Dârü'l- kütübi'l- ilmiyye.
• Schnitker, S. (2012). “An Examination of Patience and Well-Being”. The Journal of Positive Psychology, (7)4, 263-280.
• Sarı, M. (1982). Arapça- Türkçe Lügat. Bahar Yayınevi.
• Sarıçam, İ. (1997). “Hakîm b. Hizâm” md. Diyanet İslam Ansiklopedisi (15) 187. TDV. Yayınları.
• Sinanoğlu, M. (2001). “İslam” md. (23),1-2. Diyanet İslam Ansiklopedisi. TDV. Yayınları
• Şen, İ. H. (1981). “Peygamberimizin Tevekkül Anlayışı”, Diyanet İlmi Dergi (Hicret Özel Sayısı). 173-180.
• Tarhan, N. (1912). Mesnevi Terapi. Timaş Yayınları.
• Tekin, F. Stresle Başa Çıkmada Din Eğitimi’nin Rolü. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi).
• Tirmîzî, Ebû İsa Muhammed b. İsa. (1981). es-Sünen. Akçağ Yayınları.
• Tüzün, İ. (2011). Ayet ve Hadislerle İslam Ahlakı. Süedâ Yayınları.
• Topaloğlu, B. (1988). “Ahiret” md. Diyanet İslam Ansiklopedisi (1)543-548. TDV Yayınları.
• Yapıcı, A. (2007). Ruh Sağlığı ve Din. Karahan Yayınları.
• Yazır, E.H. (1994). Hak Dini Kur’an Dili. Feza Yayıncılık.
• https://www.memorial.com.tr/saglik-rehberi/stres-nedir-nasil-yonetilir, 26.09.2024.
• https://www.antalyapsikiyatrist.com/makaleler/sukretmenin-psikolojimize-olumlu-etkisi 30. 09. 2024.