Otomotiv Sektöründe Sürdürülebilirlik ve Otomotiv Üretici Firmalarının Sürdürülebilirlik Stratejileri

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 2, 87 - 96, 31.12.2024

Ayşegül Şengel

Öz

Günümüzde otomotiv endüstrisi, dünya genelinde ve Türkiye’de hızla gelişen sektörlerden biridir. Bu gelişimle birlikte motorlu taşıtların kullanımının yaygınlaşması, çevre kirliliğinin artmasına ve çevreye olumsuz etkilerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Motorlu taşıtların kullanımının yaygınlaşması sera gazlarının (CO2 vb.) artmasına yol açarak hava kirliliğini ve iklim değişikliğini tetiklemektedir. Ancak, motorlu taşıt kullanımı çevre kirliliğini arttıran tek etken olmadığını belirtmek gerekir. Otomotiv endüstrisinde çevre kirliliğini arttıran diğer faktörler arasında motorlu taşıtların üretimi sırasında ve kullanım ömrünü tamamladıktan sonra ortaya çıkan tehlikeli ve tehlikesiz atıklar bulunmaktadır. Ayrıca, üretim sırasında doğal kaynaklardan biri olan suyun hızla tüketilmesi de çevreye zarar veren önemli unsurlardan biridir. Kullanılan motorlu taşıt sayısını azaltmak mümkün olmadığından, motorlu taşıtların çevreye verdiği olumsuz etkileri en aza indirmek ve çevre kirliliğini önlemek amacıyla otomotiv endüstrisinin gerekli önlemleri alması ve uygun stratejiler geliştirmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda, otomotiv sektöründe faaliyet gösteren firmalar, sürdürülebilirlik planlarını hayata geçirmektedir. Sürdürülebilirlik planları kapsamında, çevre kirliliğini önlemek ve çevreye verilen zararı en aza indirmek için otomotiv endüstrisi, çevre dostu stratejilerini ekonomik ve ekolojik sürdürülebilirlik çerçevesinde değerlendirmektedir. Bu makalede, otomotiv endüstrisindeki üretici firmaların ekonomik sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla geliştirdiği sürdürülebilir tedarik zinciri stratejileri incelenmiştir. Ekolojik sürdürülebilirlik üretim süreci, kullanım süreci ve ömrünü tamamlayan araçların geri dönüşümü olmak üzere üç aşamada ele alınmıştır. Bu aşamalarda, tüketilen doğal kaynaklar (özellikle su), yakıt kaynaklı sera gazı emisyonları ve ömrünü tamamlayan araçlardan kaynaklanan atıklar gibi çevresel etkiler ile bu etkileri azaltmaya yönelik stratejiler ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Otomotiv Sektörü, Ekonomik Sürdürülebilirlik, Ekolojik Sürdürülebilirlik, Otomotiv Sektöründe Sürdürülebilirlik Stratejileri

Kaynakça

• Altuntaş, C., & Türker, D. (2012). Sürdürülebilir tedarik zincirleri: sürdürülebilirlik raporlarının içerik analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(3), 39-64.
• Baykal, В., & Alaoglu, H. (2023). Green marketing and green consumer perceptions. In Conference: International IZMIR Congress on Humanities and Social Sciences (pp. 47-53).
• Çağlayan, V (2018, September) and Acar, Ö. E. (2018). Sürdürülebilir tedarik zinciri uygulamalarının işletme performansına Etkisi: Otomotiv sektörü uygulaması. Business and Organization Research (International Conference). p.786
• Çağlayan, V. (2021) and Acar, Ö.E (2021). Sürdürülebilir tedarik zinciri uygulamaları ve dış kaynak kullanımının işletme performansına etkisi: Otomotiv sektöründe bir araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 410. DOI:10.33437/ksusbd.613616
• Gedik, Y. (2021). Sürdürülebilirlik tedarik zinciri yönetimi ve sürdürülebilirliğin tedarik zinciri üzerindeki etkileri: Kavramsal bir değerlendirme. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17, 840-845. http://dx.doi.org/10.17130/ijmeb.780246
• Güner, U. (2020). Çevresel sürdürülebilirlik (E-kitap) (Sürüm 1.0.1). Trakya Üniversitesi Fen Fakültesi. https://books.google.at/books?id=g9rNDwAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=tr&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
• Inc. Türkiye. Öztopçu, K. (2024, Nisan). 2025’e kadar dünya nüfusunun üçte ikisi su sıkıntısı çeken ülkelerde yaşayacak. Peki otomotiv sektörü bununla nasıl mücadele ediyor? https://incturkiye.com/makaleler/suyun-surdurulebilirliginin-onemi-ve-gelecegimiz.Erişim Tarihi: 31.07.2024
• Karaçay, A. G. (2005). Tersine Lojistik: Kavram ve İşleyiş. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 317-332.
• Katip A. & Karaer F. & Özengin N. (2014). Otomotiv sektörünün çevresel açıdan değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 19, 52,55.
• Kılınç, T. (2022, Eylül 29-30). Elektrikli araçlar ve şarj istasyonlarında yangın güvenliği. Uluslararası Katılımlı Yangın Sempozyumu, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
• Masoumi S.M. & Kazemi N. & Abdul-Rashid S. H. (2019). Sustainable supply chain management in the automotive industry: A process-oriented review. Sustainability, 11, doi:10.3390/su11143945
• Mumcu, A. Y. (2022) and Bakoglu, R. (2022). Otomotiv sektöründe kurumsal sürdürülebilirlik uygulamalarının eşbenzeşmesi üzerine bir Araştırma: BMW, Toyota, Ford
• Naharcı, B. (2007). Ters ozmos yöntemi ile içme suyu elde edilmesinin araştırılması (Yüksek Lisans Tezi). T.C. Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• OSD (2023). Türkiye Otomotiv Ana Sanayi Sürdürülebilirlik Raporu 2021-2022. https://www.osd.org.tr/saved-files/PDF/2023/04/04/OSD_SR-2021-2022.pdf Erişim tarihi: 03.07.2024
• OÜÜ 1 (2022). 2022 Sürdürülebilirlik Raporu. OÜÜ 1 2022 Sürdürülebilirlik RaporuErişim tarihi: 01.07.2024
• OÜÜ 1 (2024). Ömrünü Tamamlamış Araçlar. OÜÜ 1 2024 Ömrünü Tamamlamış AraçlarErişim tarihi: 21.07.2024
• OÜÜ 1. (2020). 2020 Faaliyet Raporu. OÜÜ 1 2020 Faaliyet Raporu Erişim tarihi: 22.10.2024
• OÜÜ 1. (2021). 2021 Faaliyet Raporu. OÜÜ 1 2021 Faaliyet Raporu Erişim tarihi: 22.10.2024
• OÜÜ 1. (2022). 2022 Faaliyet Raporu. OÜÜ 1 2022 Faaliyet Raporu Erişim tarihi: 22.10.2024
• OÜÜ 2 (2021). OÜÜ 2 2021 Sürdürülebilirlik Raporu. OÜÜ 2 2021 Sürdürülebilirlik Raporu Erişim tarihi: 04.07.2024
• OÜÜ 2 Europe (2024). Electrification. OÜÜ 2 Europe ElectrificationErişim tarihi: 20.07.2024
• OÜÜ 2 Türkiye (2024). Ömrünü Tamamlamış Araçlar. OÜÜ 2 Ömrünü Tamamlamış Araçlar Erişim tarihi: 12.09.2024
• OÜÜ 3 (2017). Çevre: Ömrünü Tamamlamış Araçlar. OÜÜ 3 Ömrünü Tamamlamış Araçlar Erişim tarihi: 21.07.2024
• OÜÜ 3 (2021). Climate Report: On The Road to Carbon Neutrality. OÜÜ 3 Climate Report
• T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2022). Ömrünü Tamamlamış Araçlar (ÖTA)). https://webdosya.csb.gov.tr/db/tucev/icerikler/omrunu-tamamlam-s-araclar-20220419124418.pdf Erişim tarihi: 21.07.2024
• Tanık A. (2017). Yağmur Suyu Toplama, Biriktirme ve Geri Kullanımı, Su Kaynakları ve Kentler Konferansı, 25-27 Ekim 2017, Kahramanmaraş, s.2-10.
• Tesisat Mühendisliği Dergisi. (2024). Tesisat Mühendisliği (Sayı 4). TMMOB Makina Mühendisleri Odası. https://www.mmo.org.tr/tesisat-muhendisligi-dergisi/tesisat-muhendisligi-4 Erişim Tarihi: 23.09.2024.
• Tören, M. (2022) and Mollahasanoğlu, H. (2022). Elektrikli ve hibrit araçlardaki elektrik motorlarının incelenmesi ve CO2 emisyonunda meydana getireceği değişimin tahmini: Türkiye örneklemesi. El-Cezerî Journal of Science and Engineering, 3,1083,1090.
• TÜDAM (2022). Ömrünü Tamamlamış Araç Nedir? ÖTA İşleme Nasıl Yapılır? https://tudam.org.tr/tr/blog/36/omrunu-tamamlamis-arac-ota-nedir-ota-isleme-nasil-yapilir.html Erişim tarihi: 21.07.2024
• Turhan, E., Kartum, G., & Özdemir, Y. (2018). Sürdürülebilir Üretim ve İşletme Uygulamaları. Bucak İşletme Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-15.
• U.S. Environmental Protection Agency (2020). Processing End-of-Life Vehicles: A Guide for Environmental Protection, Safety and Profit in the United States-Mexico Border Area. https://www.epa.gov/sites/default/files/2020 10/documents/eol_vehicle_guide_final_english.pdf Erişim tarihi: 12.09.2024
• United Nations. Sustainability. https://www.un.org/en/academic-impact/sustainability. Erişim tarihi: 13.06.2024