Şükran Dilidüzgün (2010): Metindilbilim ve Türkçe. Uygulamalı Bir Yaklaşım

Yıl 2011, Cilt: 2 Sayı: 26, 101 - 103, 14.02.2012

Barış Konukman

Öz

Kitabın yukarıda sunulan kuramsal çerçevesinin ardından uygulama içeren bölümleri gelmektedir. Dördüncü bölümde yazar, İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu’nda yer alan “okuduğu metni anlama ve çözümleme” ve “okuduğu metni değerlendirme” becerilerinden yola çıkarak bunların ilköğretimde okutulmakta olan üç ders kitabından seçtiği anlatıcı ve bilgi iletici / açıklayıcı metinlere yönelik sorularda ne ölçüde yaşama geçirilebildiğini sınar (s. 119). Küçük ve büyük ölçekli yapı ile üstyapı ölçütlerini uyguladığında olumsuz bir sonuca varır. Örneğin okurken bizim de dikkatimizi çeken, ironik diye nitelendirilebilecek bulgulardan biri, “soruların ilköğretim Türkçe çalışma kitaplarında bazen metne uymasa da hatta metin içinde yanıtının bulunması olanaksız olsa da sorulduğu”dur (s. 125). Kendi çalışmasının bir bakıma meşruluğunu gösteren bu bölümün ardından gelen beşinci bölümde ise, yazarın var olan ders kitaplarındaki metin ve etkinliklerde bulguladığı sorunu düzeltmeye yönelik nasıl bir öneri getirdiğini görürüz. Bu bölüm, bir öykü ve haber metni üzerinde yapılan iki ayrı uygulamayı içerir. Uygulama iki yönlüdür: Önce metinler, inceleme ölçütleri ışığında çözümlenmiş, ardından yazar tarafından her bir ölçütün ve alt ölçütün sınanmasına yönelik etkinlik soruları oluşturulmuştur. Yazarın uyguladığı çözümleme modelinin alt ölçütlerle birlikte toplam 30 maddeden oluştuğu göz

Anahtar Kelimeler

Şükran, Dilidüzgün, Metindilbilim