Karakaya Castle: A Newly Discovered Castle in Tekirdağ

Yıl 2022, Sayı: 27, 337 - 357, 09.02.2023

Ömer Faruk Göker

https://doi.org/10.26650/anar.2022.1065363

Öz

During the sounding excavation the Tekirdağ Museum carried out in 2021 in the Karakaya locality near Tekirdağ-Osmanlı Village, a castle dating to the early Byzantine period as well as structural remains related to the castle were discovered. The aim of the article is date and understand the functions of the castle and its related structures. In this way, the article examines the layout and architectural features of the castle in detail, after which it evaluates the archaeological finds uncovered during the excavations and dates the castle. According to all these evaluations, Karakaya Castle has been concluded to have been built between the 5th-7th centuries AD for military purposes. Based on Building Number 1, which is understood to have been used as a weaving workshop, the castle is additionally understood to have not just been a military post but tohave also seen production and commercial activities carried out.

Anahtar Kelimeler

Thrace, Raidestos/Tekirdağ, Karakaya Castle, Late Antiquity, Early Byzantine

Tekirdağ’da Yeni Keşfedilen Bir Kale; Karakaya Kalesi

Öz

Tekirdağ-Osmanlı Köyü yakınlarındaki Karakaya mevkiinde, 2021 yılında Tekirdağ Müzesi tarafından gerçekleştirilen sondaj kazısı sırasında Erken Bizans Dönemi’ne tarihlenen kale ve kale ile bağlantılı yapı kalıntıları keşfedilmiştir. Makalede amacımız kale ve kaleyle bağlantılı bu yapıların işlevlerini anlamak ve tarihlemesini yapmak olmuştur. Bu doğrultuda kalenin planı ve mimari özellikleri detaylı bir şekilde incelenmiş ve kazılar sırasında ele geçen arkeolojik buluntularla beraber değerlendirilerek kalenin tarihlemesi yapılmıştır. Elde edilen bilgilere göre Karakaya Kalesi, MS 5.-7. yüzyıllar arasında askeri amaçlar doğrultusunda inşa edildiği sonucuna varılmıştır. Fakat dokuma atölyesi olarak kullanıldığı anlaşılan 1 numaralı yapıdan yola çıkarak kalenin sadece garnizon barındıran bir karakol olmadığı içerisinde üretim ve ticari faaliyetlerin gerçekleştirildiği de anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Trakya, Rhaidestos/Tekirdağ, Karakaya Kalesi, Geç Antik Çağ, Erken Bizans, Thrace, Raidestos/Tekirdağ, Karakaya Castle, Late Antiquity, Early Byzantine

Kaynakça

• Antik Kaynaklar google scholar
• Procopius Buildings (Dee Aedificiis), Book IV. Ed. and Trans. H. B. Dewing, Harvard University Press, Cambridge, 1996. google scholar
• Modern Kaynaklar google scholar
• Asdracha, C. (1976). La région des Rhodopes aux XIIIe et XIVe siècles: Etude de géographie historique. Athens: Verlag der byzantinisch-neugriechischen Jahrbucher. google scholar
• Aydıngün, Ş., Kaya, H., Stanislawski B., Aydıngün, H., Enez, A., Özdemir, O., Öniz, H., Şahin, A. (2020). Episkopeia Kalesi (Büyükçekmece-Ahmediye). Arkeoloji ve Sanat Dergisi, Sayı 163, 125-136. google scholar
• Avramea, A. (2002). Land and Sea Communications, Fourth-Fifteenth Centuries. EHB I, Washington, D.C., 57-90. google scholar
• Bavant, B. (2004). L’Illyricum. Morrisson, C., Le monde byzantin I: L’Empire romain d’Orient, 330-641. (pp. 303-347). Paris. google scholar
• Böhlendorf-Arslan, B. (2004). Glasierte Byzantinische Keramik aus der Türkei Teil. I-III. İstanbul, Ege Yayınları. google scholar
• Crawford, J. S. (1990). The Byzantine Shops at Sardis. Harvard University Press. Cambridge, Massachusetts, London. google scholar
• Croke, B. (1980). Justinian’s Bulgar victory celebrations. Byzantoslavica 41, 188-195. google scholar
• Dark, K. (2001). Byzantine Pottery. Great Britain. google scholar
• Dinchev, V. (1999). Classification of the late antique cities in the Dioceses of Thracia and Dacia. Archaelogia Bulgarica 3, 39-73. google scholar
• Doğan, S. (2007). Bizans Döneminde Pamfilya ve Likya’da Gündelik Kullanımdaki Taş Gereçler. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 24/2, 63-75. google scholar
• Dumanov, B. (2015). Thrace in Late Antiquity. J. Valeva, E. Nankov and D. Graninger (Eds.), A Companion to Ancient Thrace, (pp. 91-105), John Wiley & Sons.. https://doi.org/10.1002/9781118878248.ch8 google scholar
• Ebersolt, J. (1910). Cataloque des poteries byzantines et anatoliennes du Musee de Constantinople. İstanbul. google scholar
• Erten, E. (2003). Glass Finds from Olba Survey-2001. OLBA VII, 145-154. google scholar
• Eyice, S. (1969). Trakya’da Bizans Devrine Ait Eserler. Belleten, C. XXXIII, S. 131, Ayrıbasım, T.T.K.B. Ankara, 324-407. google scholar
• Fachard, S. (2016). Studying Rural Fortifications: A Landscape Approach. P. Schneider, S. Müth, M. Schnelle and P. De Staebler (Eds.), Ancient Fortifications: A compendium of theory and practice, Vol. 1. (pp. 207230). Oxford, UK: Oxbow Books. google scholar
• Foy, D. (2000). Un atelier de verrier à Beyrouth au début de la conquête islamique. Syria Tome 77, 239-290. google scholar
• Gençler, Ç. (2009). Elaiussa Sebaste Antik Yerleşimi Cam Buluntuları. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. google scholar
• Gençler, Ç. (2010). Kaunos’un Erken Bizans Dönemi Cam Buluntuları. Anadolu/Anatolia 36, 215-226. google scholar
• Hayes, J. W. (1972). Late Roman Pottery. British School at Rome, London. google scholar
• Hayes, J. W. (1980). A Supplement to Late Roman Pottery. British School at Rome, London. google scholar
• Hayes, J. W. (1992). Excavations at Saraçhane in Istanbul 2 The Pottery. Princeton. google scholar
• Heather, P. J. (2015). The Huns and Barbarian Europe. In The Cambridge Companion to the Age of Attila, edited by Michael Maas, Cambridge: Cambridge University Press, 209-29. google scholar
• Israeli, Y. (2008). Chapter 7; The Glass Vessels. Archaeologıcal Excavatıons at Caesarea Marıtıma Areas CC, KK and NN, Final Reports, Vol. I: The Objects, Israel Exploration Society, 369-418. google scholar
• Jennings, S. (1997-1998). The Roman and Early Byzantine Glass from the Souks Excavations: an Interim Statement. Berytus Archaeological Studies Vol. XLIII, Beirut, 111-146. google scholar
• Kazhdan, A. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press, New York. google scholar
• Kelly, C. (2008). The End of Empire: Attila the Hun and the Fall of Rome. New York: W. W. Norton. google scholar
• Kurtuluş, İ. H. (2020). Edirne İl Sınırları İçindeki Kalelerin Tespit ve Değerlendirilmesi. (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. google scholar
• Kurtuluş, İ. H. (1997). Trakya Bölgesi Kırklareli, Edirne, Tekirdağ, Çanakkale İllerinde Türk Dönemi Kaleleri. 14. Araştırma Sonuçları Toplantısı II, Ankara, 38-40. google scholar
• Kuelzer, A. (2008). Ostthrakien (Europe). Tabula Imperii Byzantini 12, Wien. google scholar
• Kuelzer, A. (2011). The Byzantine Road System in Eastern Thrace. Byzantinische Forschungen, 30, 179-201. google scholar
• Kuelzer, A. (2012). Byzantinische Festungen im Grenzgebiet der Thrakischen Provinzen Europe und Haimimontos. Bulgaria Mediaevalis, Vol. 3, 3-20. google scholar
• Lightfoot, C., Arbel, Y. (2003). Amorium Kazısı 2001 (Y. Mergen, XA Açması). XXIV. Kazı Sonuçları Toplantısı I, Ankara, 521-532. google scholar
• Mitchell, S. (2016). Geç Roma İmparatorluğu Tarihi, MS. 284-641 (T. Kaçar, Çev.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. google scholar
• Özyiğit, Ö. (1990a). Batı Anadolu’da Antik Dönem Çatıları. X. Türk Tarih Kongresi I, 303-326. google scholar
• Özyiğit, Ö. (1990b). Alaturka Kiremidin Oluşumu. Arkeoloji ve Sanat Tarihi Dergisi 5, 149-179. google scholar
• Rice, T. (1930). Byzantine Glazed Pottery. Oxford. google scholar
• Sarantis, A. (2019). Military Provisioning in the Sixth-Century Balkans. Journal of Late Antiquity, Volume 12, Number 2, 329-379. google scholar
• Sarıoğlu, Ö. Ö. (2012). Trakya’da Roma ve Bizans Dönemi Yerleşmeleri, Anıtları, Erken Cumhuriyet Döneminde Koruma ve Restorasyon Modaliteleri Üzerine Bir Araştırma (1923-1950). (Doktora Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Edirne. google scholar
• Sayar, M. H. (1994). Doğu Trakya’da Epigrafi ve Tarihi Coğrafya Araştırmaları 1992. Araştırma Sonuçları Toplantısı XI, 129-136. google scholar
• Sayar, M. H. (2010). Via Egnatia on Eastern Thrace. Via Egnatia Revisited. Common Past, Common Future with the Lectures of the Conference of February 2009 (pp. 43-44). Driebergen. google scholar
• Sayar, M. H. (2016). Eskiçağda Tekirdağ. M. Yıldız (Ed.), Rodosto’dan Süleymanpaşa’ya Tekirdağ, Uluslararası Tekirdağ Tarihi Sempozyumu Bildirileri, 26-27 Mart 2015, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ, 23-37. google scholar
• Sert-Sandfuchs, Ö. (2008). Bir Kenti Onun Mahkeme Kayıtlarından Yeniden İnşa Etmek, İnstitut füt Geschichte und Kultur des Nahen Orients sowie Turkologie, Ludwig-Maximilias-Universitaet, Münih/ Almanya. google scholar
• Skrivanic, G. (1977). Roman Roads and Settlements in the Balkans, in: F. W. Carter (Ed.), An Historical Geography of the Balkans (pp. 115-145). London and New York: Academic Press. google scholar
• Şahin, I. (2006). Roma Yolu “Via Egnatia”. Turan, Sibel (ed.), Keşan Sempozyumu Bildiri Tam Metinleri, 15-16 Mayıs 2003, İstanbul, 70-74. google scholar
• Thompson, E. A. (1996). The Huns. Oxford: Blackwell. google scholar
• Velkov, V. (1977). Cities in Thrace and Dacia in Late Antiquity: Studies and Materials. Amsterdam. google scholar
• Waage, F. O. (1933). The American Excavations in the Athenian Agora: First Report. Hesperia 2-2, 279-328. google scholar
• Wikander, Ö. (1988). Ancient roof-tiles - Use and Function. Opuscula Atheniensia XVII, 203-216. google scholar