Bellek ve Sanat İlişkisi: Canan Tolon ve Sarkis Zabunyan

Yıl 2019, Sayı: 12, 223 - 241, 31.07.2019

Hülya Karaçalı Annepçioğlu , Cüneyt Kurt

Öz

Bu
çalışmada Türkiye’nin önde gelen çağdaş sanatçılarından Canan Tolon ve Sarkis
Zabunyan çerçevesinde bellek ve sanat ilişkisi ele alınmıştır. Her iki sanatçı,
mimari eğitimlerinin de katkısıyla mekân üzerinden bellek ve sanat ilişkisini
net bir şekilde görebileceğimiz çalışmalar üretmişlerdir. Kendi geçmişlerinden yola
çıkarak bellek, zaman, anı, mekân, iz gibi konular çerçevesinde çalışmalarını
deneysel bir şekilde sürdürmüşlerdir. Makalede Tolon’un ve Sarkis’in çalışmaları
üzerinde durulmuştur. Literatür araştırması ve inceleme yöntemi kullanılarak
betimsel bir değerlendirme yapılmıştır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, Canan
Tolon ve Sarkis Zabunyan üzerinden bellek ve sanat ilişkisini incelemektir. Bu
bilgiler ışığında bellekte yer alan deneyimlerin sanat eserine yansıdığı, belleğin
yaratım sürecine etkisinin göz ardı edilemeyecek derecede güçlü olduğu
neticesine varılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Canan Tolon, Sarkis Zabunyan, Bellek, Sanat

The Relationship Between Art and Memory: Canan Tolon and Sarkis Zabunyan

Öz

In
this study, the relationship between memory and art is discussed in Turkey's
leading contemporary art in the framework of Canan Tolon and Sarkis Zabunyan.
Both artists have produced works in which we can clearly see the relationship
between memory and art through the contribution of their architectural
education.  Based on their backgrounds,
they have been working in an experimental style in the context of memory, time,
moment, location and trace. The article focuses on the works of Tolon and of
Sarkis. A descriptive assessment was made by using literature research and the
examination method. In this context, the aim of this study is to investigate
the relationship between memory and art in the works of Canan Tolon and Sarkis
Zabunyan. In light of this information, it is concluded that experiences in
memory are indeed reflected in their works of art and that the effect of memory
on the creation process cannot be ignored.

Anahtar Kelimeler

Canan Tolon, Sarkis Zabunyan, Memory, Art

Kaynakça

• ALTUĞ, Evrim, “Sarkis ile Söyleşi”, Ondan Bize, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2006. ANANTH, Deepak, “Başlangıçta… Varışta”, Bellek ve Sonsuz, Ed. Uwe Fleckner, Çev. Ogün Duman, İstanbul 2005, s. 201-221. ASSMANN, Jan, Kültürel Bellek, Çev. Ayşe Tekin, İstanbul 2001. BAYRAKTAR, Gülşah, Bireysel Kolektif Bellek Aralığında Sanatta Kimlik Okumaları, Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Ana Sanat Dalı, Sanatta Yeterlik Tezi, Ankara 2017. BERGSON, Henri, Madde ve Bellek, Çev. Işık Ergüden, Ankara 2007. CEVİZCİ, Ahmet, Felsefe Sözlüğü, 8. Baskı, İstanbul 2013. DRATHEN, Doris, “Sarkis”, Bellek ve Sonsuz, Ed. Uwe Fleckner, Çev. Ogün Duman, İstanbul 2005, s. 173-183. FLECKNER, Uwe, “Sarkis, Warburg ve Sanatın Toplumsal Belleği”, Bellek ve Sonsuz, Ed. Uwe Fleckner, İstanbul 2005, s. 185-197. HARDİNG, Adrian, “Kaptan Sarkis ve Şükerası”, Bellek ve Sonsuz, Ed. Uwe Fleckner, Çev. Işık Ergüden, İstanbul 2005, s. 43-54. HARVEY, David, Postmodernliğin Durumu, Çev. Sungur Savran, İstanbul 2010. INGERSOLL, Richard, Canan Tolon: Paralel Bir Dünyanın Mimarı, Ed. Haldun Dostoğlu, İstanbul 2011. İPEK, Ayşe Nur, Hafıza Kutusu, Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Ana Sanat Dalı, Sanatta Yeterlik Tezi, Ankara 2016. KILINÇARSLAN, Rabia Özgül, Günümüz Sanatında Zaman ve Bellek Kavramlarının Görsel Açılımları, Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir 2007. KOÇ, Adem, “Cengiz Dağcının Onlarda İnsandı Romanında Kolektif Bellek ve Folklor İlişkisi”, Uluslararası Cengiz Dağcı Sempozyumu Bildiri Kitabı, Eskişehir 2017, s. 209-218. LEWALLEN, Constance, “Canan Tolon ile Söyleşi”, Resme Bakan Yazılar, Ed. Deniz Artun, İstanbul 1997, s. 59-78. ÖZTÜRK, Rana, “Sarkis”, Seksenlerde Türkiye’de Çağdaş Sanat: Yeni Açılımlar, Ed. İpek Duben, Esra Yıldız, İstanbul 2008, s. 52-73. UZ, Ayfer; UZ, Nurbiye, “1980’li Yıllarda Değişen Sanat Anlayışı ve İlk Kavramsal Sanat İzleri”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, C. 5, S. 2, s. 1-11. ÜNAY SELÇUK, Seniha, “Görsel Sanat Yapıtlarında Bellek Üzerine Okumalar”, İdil Dergisi, C. 7, S. 49, Ankara 2018, s. 1051-1056. PÜSKÜLLÜOĞLU, Ali, Türkçe Sözlük, 9. Baskı, Ankara 2012. RECHT, Rolant, “Bellek ve Dağılma”, Bellek ve Sonsuz, Ed. Uwe Fleckner, Çev. İnci Uysal, İstanbul 2005, s. 159-171. TEKİNER, Aylin, “Çaylak Sokak’ta Bir Okuma Denemesi”, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.9, İstanbul 2014, s. 53-68. TOLON, Canan, Geçmişsiz Gelecek, Çev. Elif Gökteke, İstanbul 2004. TOLON, Canan, “Tıkırında Her Şey”, Resme Bakan Yazılar, Ed. Deniz Artun, İstanbul 2005, s. 56-58. ZABUNYAN, Elvan, “Aydınlanma”, Bellek ve Sonsuz, Ed. Uwe Fleckner, İstanbul 2005, s. 63-83. ZABUNYAN, Elvan, Ondan Bize, İstanbul 2010. http://www.arkitera.com/haber/18781/hafiza-mekânlari Erişim Tarihi: 19.01.2019. http://www.canantolon.com/exhibitions.html Erişim Tarihi: 12.05.2019. https://www.e-skop.com/skopdergi/18-yuzyilda-bozulan-ezber-piranesi/578 Erişim Tarihi: 14.05.2019. https://www.metiskitap.com/catalog/text/56128 Erişim Tarihi: 12.05.2019. http://www.istanbulmodern.org/tr/etkinlikler/sanatcilarla-soylesi_1770.html Erişim Tarihi: 23.12.2019. http://www.sanatblog.com/doris-salcedo-hafiza-duraklari/ Erişim Tarihi: 14.05.2019. http://www.sarkis.fr/en/1974-blackout-1/ Erişim Tarihi: 23.12.2019.