Aizanoi Antik Kenti Penkalas Çayı Arkeoloji ve Restorasyon Çalışmaları

Yıl 2022, Sayı: 18, 295 - 318, 29.07.2022

Elif Özer Sinan Özcan

Öz

Aizanoi, Kütahya İli’nin 48 km güneybatısında yer alan Çavdarhisar ilçesi sınırlarında konumlanmaktadır. Günümüzde antik ve kırsal dokunun birlikte olması, kültürel miras ögeleri ile Unesco Dünya Kültürel Mirası Geçici Listesi’nde yer alması ile özel bir yere sahiptir. Tüm bu özellikleri ile Kütahya’nın önemli turizm merkezlerinden birisi olan Aizanoi erken dönemlerden itibaren yerleşim görmüş ve sahip olduğu doku ile 18.-19. yüzyıldan itibaren arkeoloji literatüründe yer almaya başlamıştır. Çalışmanın temel konusu olan Penkalas (Kocaçay) Çayı bölge yerleşimi ve tarımı için önemlidir. Penkalas’ta kapsamlı ilk çalışmalar 2011 yılında başlatılmıştır. Bölge turizminin geliştirilmesi, yerel kalkınmanın sağlanması ve kültürel mirasın gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla Aizanoi Kazı Başkanlığı tarafından “Penkalas/Kocaçay Deresi 2 ve 4 Numaralı Köprüler Arası Islah Projesi”, hazırlanarak 2017 yılında Kütahya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nce onaylanmış ve uygulama süreci başlamıştır. Bu çalışmada, Penkalas Çayı’nda gerçekleştirilen kazı, araştırma ve restorasyon çalışmaları ile bu çalışmaların sonuçları değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Aizanoi, Penkalas, Kocaçay, Kazı, Restorasyon

Teşekkür

1- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı 2- Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü 3- Türk Tarih Kurumu 4- Pamukkale Üniversitesi

The Restoration and Archaeological Studies of The Penkalas River Project in Aizanoi Ancient City

Öz

Aizanoi is located within the borders of the Çavdarhisar district, 48 km southwest of Kütahya Province. Today, it has a special place with its ancient and rural texture together, its cultural heritage items and its inclusion in the Unesco World Cultural Heritage Tentative List. Aizanoi, one of the important tourist centers of Kütahya with all these features, has been inhabited since the early periods and has started to take place in the archaeological literatüre in the 18th-19th century with its texture. Penkalas (Kocaçay) Stream, which is the main subject of the study, is important for the settlement and agriculture of the region. The first comprehensive studies in Penkalas were started in 2011. To develop regional tourism, ensure local development and transfer cultural heritage to future generations, the “Penkalas/Kocaçay Stream No. 2 and 4 Bridge Improvement Project” was prepared by the Aizanoi Excavation Department and approved by the Kütahya Cultural Heritage Preservation Regional Board Directorate in 2017 and the implementation process has started. In this study, excavation, research and restoration works carried out in Penkalas Stream and the results of these studies will be evaluated.

Anahtar Kelimeler

Aizanoi, Penkalas, Kocaçay, Excavation, Restoration

Kaynakça

• Garbrecht, Günther. Historische Talsperren 2. Stuttgart: Verlag Konrad Wittwer, 1991.
• Hoffmann, Adolf ve Klaus Rheidt. “Die Ausgrabungen in Aizanoi 1990”. 13. Kazı Sonuçları Toplantısı (27-31 Mayıs 1991, Çanakkale). c. 2. Ankara: T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 1992, 323-340.
• Kahraman, Gülçin ve Seden Acun-Özgünler. “Aizanoi Antik Kentinde Bulunan Odeion Yapısının Malzeme Özellikleri ve Hasar Durumunun İncelenmesi.” Art-Sanat 16 (2021): 355-379. https://doi.org/10.26650/artsanat.2021.16.0012
• Korkmaz, Hatice ve Doğan Peçen. “Aizanoi Penkalas/Kocaçay Projesi”. Aizanoi-II. Ed. Elif Özer.
• Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları, 2016, 175-195.
• Naumann, Rudolf. “Die Ausgrabungen in Aizanoi 1981”. 4. Kazı Sonuçları Toplantısı (8-12 Şubat 1982). Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 1983, 183-192.
• Özer, Elif. “Aizanoi 2012 Yılı Çalışmaları.” 35. Kazı Sonuçları Toplantısı (27-31 Mayıs 2013, Muğla). c. 2. Muğla: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2014, 324-342.
• Özer, Elif. “Aizanoi Kazısı 2013 Yılı Çalışmaları.” 36. Kazı Sonuçları Toplantısı (02-06 Haziran 2014, Gaziantep). c. 3. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2015, 159-184.
• Özer, Elif. “Aizanoi 2014-2015 Sezonu Kazı ve Araştırmaları.” 38. Kazı Sonuçları Toplantısı (23-27 Mayıs 2016, Edirne). c. 3. Ankara: T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2017, 275-297.
• Özer, Elif. “Aizanoi 2017 Sezonu Kazı ve Araştırmaları.” 40. Kazı Sonuçları Toplantısı (07-11 Mayıs 2018, Çanakkale). c. 1. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2019, 581-603.
• Öziş, Ünal. “Dörtbin Yıl Boyunca Türkiye’de Su Yapıları.” Türkiye Mühendislik Haberleri Dergisi 419 (Mart-2002): 17-28. Erişim 7 Kasım 2021. https://silo.tips/download/drtbn-yil-boyunca- trkye-de-su-yapilari
• Rheidt, Klaus. “Die Ausgrabungen in Aizanoi 1991.” 14. Kazı Sonuçları Toplantısı (25-29 Mayıs 1992, Ankara). c. 2. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 1993), 289-308.
• Rheidt, Klaus. “Die Ausgrabungen in Aizanoi 1992.” 15. Kazı Sonuçları Toplantısı (24-28 Mayıs 1993, Ankara). c. 1. Ankara: T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 1994, 515-537.
• Texier, Charles. Principal Ruins of Asia Minor. London: Day & Son, 1865.
• Torun, Ömer. “Anadolu’da Roma Dönemi Barajları.” Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2020.
• Türkan, Ahmet. “Phrygia Epiktetos Bölgesi’nde Ölüm, Toplum ve Kimlik.” Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 2019.
• Vitrivius. Mimarlık Üzerine On Kitap. Çev. Suna Güven. Ankara: Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı Yayınları, 2005.